فهرست مطالب

روانشناسی - سال بیست و سوم شماره 4 (پیاپی 92، زمستان 1398)

نشریه روانشناسی
سال بیست و سوم شماره 4 (پیاپی 92، زمستان 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/09/13
  • تعداد عناوین: 6
|
  • حمیدرضا افروز*، علی مقدم زاده، جواد اژه ای، الهه حجازی صفحات 354-371

    در این پژوهش با استفاده از روش کیفی، به شیوه مصاحبه گروه کانونی و طرح نظریه داده بنیاد، به بررسی چگونگی ادراک و مفهوم سازی درگیری تحصیلی از دیدگاه دانش آموزان دبیرستانی (دوره متوسطه دوم) پرداخته شد. شرکت کنندگان در این پژوهش 52 نفر (26پسر و 26 دختر) از دانش آموزان دبیرستانی (پایه های 10، 11 و 12)، بین سنین 15 تا 17 سال با میانگین سنی 16/4 بودند. دو گروه کانونی برای پسران و دو گروه کانونی برای دختران تشکیل و مصاحبه ها انجام گردید. پاسخ هایی که دانش آموزان در ارتباط با برداشت خود از درگیری تحصیلی ارائه دادند، در 8 مقوله کسب نمرات و معدل بالا، تکرار و تمرین و وقت گذاری، داشتن اراده قوی و خودتنظیمی، هدف گذاری و برنامه ریزی درسی، علاقه مندی به درس و مدرسه، لذت بردن از مطالعه و یادگیری، توجه و تمرکز داشتن بر تکالیف و آشنایی با فنون و روش های یادگیری طبقه بندی شد. نتایج کدگذاری ها در مرحله باز و محوری نشان داد که درگیری تحصیلی برای دانش آموزان ایرانی شامل 5 مولفه درگیری شناختی، درگیری رفتاری، درگیری هیجانی، درگیری انگیزشی و عاملیت میباشد.

    کلیدواژگان: درگیری تحصیلی، دانش آموزان دبیرستانی، ایران
  • حسین زارع*، علی اکبر شریفی، سارا حشم دار صفحات 371-387

    پژوهش حاضر با هدف تعیین اثر توانبخشی شناختی رایانهای بر بهبود اختلال شناختی خفیف و ظرفیت حافظه کاری زنان سالمند انجام گردید. این مطالعه از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیشآزمون _پسآزمون با گروه کنترل و پیگیری یک ماهه به شمار میرود. آزمودنی ها 16 نفر از زنان سالمند با اختلال شناختی خفیف و ظرفیت پایین حافظه کاری (65) سال به بالا در خانه سالمندان مهرپویان شهر بهبهان درسال 1397 بود. که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به صورت تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. هر گروه شامل 8 نفر بود. برای ارزیابی آزمون مختصر معاینه وضعیت روانی (MMSE) (فولشتاین وهمکاران، 1975) و آزمون ظرفیت حافظه کاری (دانیمن و کارپنتر، 1980) به کار رفت. گروه آزمایش، با استفاده از نرم افزار توانبخشی حافظه، 8 جلسه آموزش دیدند و گروه کنترل هیچ آموزشی را دریافت نکرد. داده ها با آزمون تحلیل واریانس مختلط تحلیل شدند. نمرات آزمون مختصر معاینه وضعیت روانی و ظرفیت حافظه کاری گروه آزمایش، به طور چشمگیری افزایش یافت.در نتیجه توانبخشی رایانهای اثر قابل ملاحظهای بر بهبود اختلال شناختی خفیف و ظرفیت حافظه کاری زنان سالمند داشت

    کلیدواژگان: توانبخشی شناختی رایانه ای، اختلال شناختی خفیف، ظرفیت حافظه کاری
  • حمید بارانی*، فرهاد خرمایی، راضیه شیخ الاسلامی، محبوبه فولادچنگ صفحات 388-406

    پژوهش حاضر به دنبال تعیین نقش واسطه ای کمک طلبی تحصیلی در ارتباط بین هیجان تحصیلی امید و بی صداقتی تحصیلی است. شرکت کنندگان پژوهش 360 نفر از دانش آموزان (177 دختر و 184 پسر) دوره متوسطه اول بودند که به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای انتخاب شدند و به پرسشنامه هیجان تحصیلی امید (پکران و همکاران، 2002)، مقیاس کمک طلبی تحصیلی (ریان و پینتریچ، 1997) و مقیاس بی صداقتی تحصیلی (مککابی و تروینیو، 1996) پاسخ دادند. به منظور بررسی سوال پژوهش از مدل یابی معادلات ساختاری و نرم افزار 22 AMOS استفاده شد. نتایج نشان داد که هیجان تحصیلی هم به صورت مستقیم و هم به طور غیرمستقیم و از طریق کمک طلبی تحصیلی، پیش بینی کننده بی صداقتی تحصیلی است. در مجموع یافته های پژوهش حاضر بیانگر اهمیت توجه به نقش هیجان تحصیلی امید و کمک طلبی تحصیلی در کاهش بی صداقتی تحصیلی دانش آموزان است.

    کلیدواژگان: امید، بیصداقتی تحصیلی، کمک طلبی تحصیلی
  • سیما پری زاده*، کیومرث بشلیده صفحات 407-423

    هدف از انجام مطالعه حاضر، تعیین نقش واسطه ای فرسودگی شغلی در رابطه بین توانمندسازی ساختاری و رفتار شهروندی سازمانی بود. نمونه پژوهش 291 نفر از کارکنان بیمارستان بود که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای انتخاب شدند. برای بررسی همبستگی از پرسشنامه های استانداردی همچون شرایط اثربخش کار- 2، رفتار شهروندی سازمانی و فرسودگی شغلی و برای تجزیه وتحلیل داده ها از الگوی معادلات ساختاری استفاده شد. نتایج تحلیل داده ها نشان داد که بین فرسودگی شغلی و توانمندسازی ساختاری رابطه منفی و معناداری وجود دارد و همچنین رابطه معناداری بین توانمندسازی ساختاری و فرسودگی شغلی با رفتار شهروندی سازمانی به دست آمد. نتایج الگوی معادلات ساختاری حکایت از برازندگی الگوی مفروض پژوهش داشت. با توجه به یافته ها می توان گفت که فرسودگی شغلی نقش واسطه ای در رابطه بین توانمندسازی ساختاری و رفتار شهروندی سازمانی دارد. بر این اساس با در نظر گرفتن متغیرهایی چون نقش توانمندسازی ساختاری و کاهش فرسودگی شغلی می توان میزان رفتارهای شهروندی سازمانی کارکنان را ارتقاء داد.

    کلیدواژگان: توانمندسازی ساختاری، رفتار شهروندی سازمانی، فرسودگی شغلی
  • هیوا محمودی* صفحات 424-439

    این پژوهش با هدف تعیین رابطه سبکهای دلبستگی و گرایش به خودکشی با نقش تعدیل کنندگی خودانتقادی و وابستگی در دانشجویان انجام شد. روش تحقیق توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان مقطع کارشناسی و کارشناسی ارشد دانشگاه گلستان بودند (3757=N) که از این تعداد و بر اساس جدول مورگان، نمونه ای به حجم 380 نفر به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای متناسب انتخاب شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه تجربیات افسردگی بلات و همکاران، مقیاس گرایش به خودکشی بک و پرسشنامه سبکهای دلبستگی هازان و شیور است. داده ها با روش ضریب همبستگی پیرسون و مدل معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که بین سبک اجتنابی با خود- انتقادی و گرایش به خودکشی رابطه مثبت و معنادار و بین سبک دلبستگی اضطرابی با وابستگی، خود- انتقادی و گرایش به خودکشی رابطه مثبت و معنادار وجود دارد، ولی بین سبک اجتنابی با وابستگی رابطه منفی و معنادار وجود دارد. همچنین شاخصهای برازش مدل نقش میانجی وابستگی و خود- انتقادی در رابطه بین سبکهای دلبستگی اضطرابی و اجتنابی با گرایش به خودکشی را تایید میکنند؛ با توجه به نتایج به دست آمده میتوان گفت که سبکهای دلبستگی اجتنابی و اضطرابی در موقعیتهای منفی همراه با وابستگی و خود- انتقادی در افراد مولفه های مناسبی برای میزان گرایش به خودکشی در دانشجویان هستند.

    کلیدواژگان: سبکهای دلبستگی، گرایش به خودکشی، وابستگی، خود- انتقادی
  • حیدر علی زارعی*، حمید معاصر صفحات 440-457

    پژوهش حاضر با هدف تعیین نقش واسطه ای انگیزه پیشرفت در رابطه بین خلاقیت هیجانی و یادگیری خودراهبر انجام شد. این پژوهش از نوع مطالعات همبستگی به روش مدل یابی معادلات ساختاری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر شامل کلیه دانشآموزان پسر دوره دوم مقطع متوسطه شهرستان خوی به تعداد 5300 نفر بود. از این جامعه، نمونه ای به حجم 370 نفر با استفاده از فرمول اسلووین به روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای انتخاب و سیاهه خلاقیت هیجانی، پرسشنامه انگیزه پیشرفت و مقیاس یادگیری خودراهبر را تکمیل کردند. تجزیه و تحلیل داده ها به وسیله نرمافزار24 SPSS و 22 AMOS انجام شد. نتایج نشان داد که خلاقیت هیجانی قادر به تبیین 29 درصد از واریانس انگیزه پیشرفت و همچنین، متغیرهای خلاقیت هیجانی و انگیزه پیشرفت بهطور همزمان قادر به تبیین 43 درصد از واریانس یادگیری خودراهبر هستند. همچنین، انگیزه پیشرفت نقش میانجی معنی داری در رابطه بین خلاقیت هیجانی و یادگیری خودراهبر دارد (0/01>p). ازاینرو، ابراز هیجانات مثبت در قالب انگیزه پیشرفت باعث میشود افراد پیوندهای تازهای بین ایده ها ببینند، اطلاعات را سازمان داده و راهحلهای جدیدی را برای مشکل خلق کنند. لذا، خلاقیت ناشی از این نوع هیجانات، آمادگی فرد را برای درگیرشدن در فعالیتهای مختلف و یادگیری خودراهبر بهبود و ارتقاء میبخشد.

    کلیدواژگان: خلاقیت هیجانی، یادگیری خودراهبر، انگیزه پیشرفت
|
  • Hamid Reza Afrooz*, Javad Ejei, Elahe Hejazi, Ali Moghaddamzade Pages 354-371

    In this research it has been attempted to study the academic engagement and academic engagement attitude conceptualization from the perspective of high school students using qualitative method. Participants in this study were 52 students (26 boys and 26 girls) ages 15 to 17، with on average of 16.40. Two focus groups were formed for boys and two focus groups were constituted for female students. They were then interviewed. Their responses regarding their perception of academic engagement were classified into eight categories as follows: »aquire high scores and high average» ,«practice, repetition and timing,« »strong volition and self regulation» ,«design objective and schematization» ,«interest to task, text book and school» ,«enjoy reading, and learning» ,«attention, and concentration on the task ,«and »learning tactics, and methods«. The results of open and axial coding showed that academic engagement in this period of life of Iranian students contains five categories, cognitive engagement, behavioral engagement, emotional engagement, motivational engagement and agency.

    Keywords: academic engagement, highschool students, Iran
  • Hossein Zare*, Ali Akbar Sharifi, Sara Hashamdar Pages 371-387

    The purpose of this study was to investigate the effect of computerized cognitive rehabilitation therapies (CCRT) on improvement of mild cognitive impairment (MCI) and working memory capacity (WM) in elderly women. This study was a quasi experimental design with a pretest-posttest design with a control group with a one month follow-up. Subjects included 16 elderly women 65 years and older with mild cognitive impairment and low capacity of working memory at the Mehrpouyan elderly home in Behbahan city in 2018-2019. They were selected with an available sampling method and randomly placed in the experimental and control groups. Each group included 8 persons. To evaluate the Main Mental Status Examination (MMSE) (Fulestine et, al., 1975) and the Working Memory Capacity Test (Daneman & Carpenter, 1980). The experimental group was trained for 8 session with a memory rehabilitation software and the control group did not received any training. Data was analyzed with mixed analysis of variance. The scores from the MMSE and the Working Memory Capacity of the experimental group increased dramatically. As a result, computerized cognitive rehabilitation had a significant effect on the improvement of cognitive impairment and the capacity of working memory in elderly women.

    Keywords: computerized cognitive rehabilitation, mild cognitive impairment, working memory capacity
  • Hamid barani*, Farhad Khormaee, razieh sheikholeslami, mahboobeh fooladchang Pages 388-406

    The present study was conducted to investigate the mediating role of academic help-seeking in the relation of academic emotion of hope and academic dishonesty. Participants were 360 high school students (177 girls and 184 boys) who were selected via random cluster sampling method. In order to investigate the research variables Academic Emotion of Hope Questionnaire (Pekrun et al., 2002), Help-Seeking Scale (Ryan & Pintrich, 1997), and Academic Dishonesty Scale (McCabe & Trevino, 1996) were used. For analyzing the research model, structural equation model and AMOS22 software were used. Results showed that academic emotion of hope predicted academic dishonesty directly and also indirectly through academic help-seeking. Conclusively, results of this study showed the importance of academic emotion of hope and academic help-seeking in the reduction of academic dishonesty.

    Keywords: academic dishonesty, academic emotion of hope, academic help-seeking
  • sima parizadeh*, Kiomars Beshlideh Pages 407-423

    The aim of this study was to investigated the mediating role of occupational burnout in relationship between structural empowerment and organizational citizenship behavior. The sample of study was 291 employees of a hospital who were selected using stratified random sampling. For investigating the correlation these standard questionnaires were used: Conditions of Work Effectiveness–II, Organizational Citizenship Behavior, and Occupational Burnout. And for analyzing data, Structural equation modeling was used. The results of analyzing data showed that there was a significant and negative relationship between occupational burnout and structural empowerment. Also significant relationship between structural empowerment and occupational burnout with organizational citizenship behavior was obtained. The results of structural equation modeling suggests that the model fitted the data. With regard to these findings, it can be said that occupational burnout has a mediating role in the relationship between structural empowerment and organizational citizenship behavior. Accordingly, with regard to variables such as structural empowerment and decrease of occupational burnout, the rate of employees’ organizational citizenship behavior could be increased.

    Keywords: structural empowerment, organizational citizenship behavior, occupational burnout
  • Hiva Mahmoudi* Pages 424-439

    The purpose of this study was to investigate the relationship between attachment styles and suicidal tendency with a moderating role of self-criticism and dependency among students. The study method was descriptive-correlational. The statistical population consisted of all undergraduate and postgraduate students of Golestan University (N = 3757), of which 380 were sampled according to the Morgan table by proportional stratified random sampling. The research instruments were Blatt Depressive Experiences Questionnaire, Beck Suicidal Tendencies Questionnaire, and Hazan and Shaver Attachment Styles Questionnaire. Data were analyzed using Pearson correlation coefficient and structural equation model. The results showed that there is a positive and significant relationship between avoidant style and self-criticism and suicidal tendency and there is a positive and significant relationship between anxiety attachment style and self-critical attachment, and suicidal tendency, but there is a negative relationship between avoidant style and dependency. Also, model fitting indicators confirms the role of mediator of dependency and self-criticism in the relationship between anxiety and avoidance attachment styles with suicidal tendencies. According to the results, avoidant and anxiety attachment styles in negative situations with dependency and self-criticism are suitable components for the rate of suicidal tendency in students.

    Keywords: attachment styles, suicidal tendency, dependency, self-criticism
  • Hamid Moaser, Heydar Ali zaree* Pages 440-457

    The purpose of this study was to investigate the mediating role of achievement motivation in the relationship between emotional creativity and self-directed learning. The present study was a correlation study using structural equation modeling. The statistical population of the present study included all eleventh grade male students in Khoy city numbering 5300 people. From the population a sample of 370 people were selected using the Slovin formula by stage cluster sampling and completed Emotional Creativity Inventory (ECI), Achievement Motivation Questionnaire (AMQ) and Self-Rating Scale of Self-Directed Learning (SDL). Data were analyzed by SPSS24 and AMOS22. The results of this study showed that emotional creativity was able to explain 29% of the variance of achievement motivation, and the variables of emotional creativity and achievement motivation can simultaneously explain 43% of the self-directed learning variance. Also, the achievement motivation has a significant mediator role in the relationship between emotional creativity and self-directed learning (p<0.01). Hence, expressing positive emotions in the form of an achievement motivation, it makes people see new links between ideas, organizes information and creates new solutions to the problem. Therefore, the creativity of this kind of emotion improves the person's readiness to engage in various activities and self-directed learning.

    Keywords: emotional creativity, self-directed learning, achievement motivation