مجله پژوهش و مطالعات علوم اسلامی
پیاپی 5 (آذر 1398)

یکی از عوامل و شاید مهمترین عامل تاثیرگذار بر رشد اقتصادی بهبود محیط کسب و کار و مقررات نظارتی دولت هاست. کشورهای درحال توسعه و اقتصادهای نوظهور عملا با محدودیت های مختلف تکنولوژیکی و مالی در عرصه بین المللی مواجه بوده که زمینه گسترش فضای رقابت بین المللی را در جذب سرمایه های خارجی و نیز دانش فنی فراهم ساخته است. کشورهای مختلف با اتکاء به اصلاحات ساختاری و سیاستی و نیز بهبود وضعیت مولفه های فضای کسب وکار از یک طرف وضعیت رتبه بین المللی فضای کسب وکار خود را ارتقاء داده و از طرف دیگر زمینه حضور و جذب منابع سرمایه ای خارجی را در اقتصاد ملی فراهم می سازند. هدف این پژوهش بررسی تاثیر بهبود فضای کسب و کار بر رشد اقتصادی در میان کشورهای منتخب اسلامی عضو D8 طی سال های 2004 تا 2016 است که از روش پانل پویا استفاده شده است و نتایج آن با دو روش داده های تابلویی اثرات ثابت و اثرات تصادفی مقایسه شده است .نتایج تحقیق حاکی از ارتباط مثبت بین شاخص سهولت راه اندازی کسب وکار و رشد اقتصادی است و درنهایت با توجه به نتایج تحقیق پیشنهاد می شود برای بهبود رشد اقتصادی باید به اصلاح ساختارها و نهادها و مقررات راه اندازی کسب وکار جدید روی آورد.

هدف پژوهش حاضر تاثیر روش تدریس معکوس بر خلاقیت و انگیزش دانش آموزان پایه هشتم در درس کار و فناوری می باشد. روش پژوهش نیمه آزمایشی با طرح، پیش آزمون، پس آزمون باگروه کنترل و آزمایش می باشد. جامعه آماری شامل کلیه دانش آموزان کلاس هشتم شهر فارسان درسال تحصیلی 97-96 می باشد که در دوگروه آزمایش و کنترل به تعداد 20 نفر می باشند. نمونه گیری به روش تصادفی مبتنی بر هدف انجام شد. برای جمع آوری داده های پژوهش از پرسشنامه انگیزش پیشرفت هرمنس استفاده شد. براساس آزمون تحلیل کواریانس اجرا شده سطح معنی داری محاسبه شده کوچکتر از 01/ می باشد لذا فرض صفر رد و فرض تحقیق مبنی بر اثربخشی متغیر مستقل مورد تائید می باشد و بین پیش آزمون و پس آزمون در گروه آزمایش تفاوت وجود دارد. لذا روش تدریس معکوس در درس کار و فناوری موجب ایجاد انگیزه پیشرفت و خلاقیت در دانش آموزان پایه هشتم می شود. پژوهش حاضر نشان می دهد که تاثیر آموزش معکوس مثبت بوده بنابراین می توان گفت که آموزش معکوس به عنوان رویکردی نو در ارائه محیط یادگیری آزاد، منعطف و برای هر کس در هر زمان و هر مکان امکان پذیر خواهد بود.

در عصر حاضر ابزار موثری که بتواند پاسخگویی سازمان های دولتی را جهت بهبود عملکرد مستندسازی نتایج اقدامات سالانه و دفاع از بودجه قابل تخصیص در ارتباط با سه رویکرد نتیجه گرایی، مشتری مداری و بازار محوری زیاد نماید، بودجه ریزی عملیاتی است. لذا بودجه عملیاتی ابزار موثری است که بین منابع مصرفی و نتایج برنامه ها در سازمان ها ارتباط منطقی برقرار می سازد. نظام بودجه ریزی مناسب موجب طرح ریزی های ادواری، بهبود هم آهنگی و ارتباط می گردد و چارچوبی مناسب برای کنترل، اندازه گیری و ارزیابی عملکرد کارکنان فراهم می آورد و فعالیت های واحدها را در جهت اهداف سازمان هدایت می کند. همچنین نظام بودجه ریزی عملیاتی به دنبال ایجاد پیوند میان شاخص های عملکرد و تخصیص منابع است. اگر چه چنین پیوندهایی اغلب ضعیف هستند، ولی می تواند سیاست گذاری بودجه ای را تسهیل و نظارت قانون گذاران بر نتایج و دستاوردهای مرتبط با مخارج عمومی را افزایش دهد. همچنین با تجهیز نمودن تصمیم گیران به اطلاعات بهتر درباره نتایج هر برنامه و کل برنامه های دولت که برای نیل به اهداف مشخصی به کار می روند، توانایی آنها را در ارزیابی درخواست های مختلف بودجه ای دستگاه های اجرایی، افزایش دهد و به افزایش پاسخگویی عمومی، مدیریت برای عملکرد بهتر و بهبود نحوه تخصیص منابع منجر شود. به طور کلی از الزامات این نظام وجود شاخص های شفاف عملکردی، نظامهای ارزیابی عملکرد، نظام انگیزشی و پاسخگویی و توسعه سیستم های اطلاعات مدیریتی می باشد. همچنین با نگاهی به تجارب دو دهه اخیر اغلب کشورهای عضو سازمان همکاری های اقتصادی و در حال توسعه در اعمال اصلاحات بودجه، می توان دریافت که در مسیر حرکت به سوی بودجه ریزی عملیاتی، شاخص های عملکردی که نقش کلیدی را ایفا می نمایند کمتر در کانون توجه قرار گرفته است. بدین منظور در این پژوهش ابتدا بودجه و سیر تکوین آن مورد بررسی قرار می گیرد سپس بودجه ریزی و روش های آن تحلیل شده و در انتها نیز به بررسی مفهوم بودجه ریزی عملیاتی پرداخته می شود.

پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتبار بخشی برنامه درسی وارونه در درس پرورش مهارت کلامی انجام شده است. روش پژوهش حاضر با توجه به نوع هدف، کاربردی و با توجه به گردآوری داده ها از نوع تحقیقات آمیخته (کیفی وکمی) است. جامعه آماری در بخش کیفی شامل، کتاب درسی پرورش مهارت کلامی و برنامه درسی، درس پرورش مهارت کلامی، راهنمای هنرجو و هنر آموز در درس پرورش مهارت کلامی، و در بخش کمی، نظر خواهی از متخصصان و برنامه ریزان درسی، در ایران می باشد، که با روش نمونه گیری هدفمند انتخاب شده اند. ابزار گرداوری داده ها ، پرسشنامه ی محقق ساخته 13گویه ای است. روایی پرسشنامه توسط 5 نفر از متخصصان برنامه درسی مورد تایید قرار گرفته و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ با مقدار0.901 محاسبه گردید. پژوهشگر با مراجعه به مقالات،کتب، اسناد و مقالات، متون و سایت های اینترنتی در کشورهای پیشرو در زمینه برنامه درسی وارونه، نمونه های مرتبط را به صورت عمدی گزینش نموده، و با بررسی تلخیص و نتیجه گیری از آنها، مبادرت به معرفی برنامه درسی وارونه و قابلیتهای این برنامه درسی و ویژگی های عناصر آن (ده عنصر اکر) نموده است سپس عناصر برنامه درسی وارونه در غالب پرسشنامه 13 گویه ای در اختیار متخصصاصان برنامه درسی قرار گرفت و در نهایت بعد از تجزیه و تحلیل دادها به روش توصیفی و استنباطی، مشخص گردید به طور میانگین 90.17 درصد پاسخ متخصصان به پرسش ها، کاملا موافقم و موافقم بوده است. بنابراین یافته های پژوهش نشان داد، برنامه درسی پرورش مهارت های کلامی (جدید) به میزان بسیار زیادی بر برنامه درسی وارونه منطبق است و نتایج نشان دهنده اعتبار بالای طرح مورد نظر است.

یکی از قواعد معروف قاعده «یضمن و مالا یضمن» می باشد .معنای اصل قاعده (کل عقد یضمن بصحیحه یضمن بفا سده) آن است که هر عقدی که به فرض صحت ،موجب تعهد باشد ومتعاقدین متعهد شده اند که در مقابل آنچه پرداخت می کنند چیزی دریافت کنند ،فاسد ش نیز موجب ضمان خواهد بود . برخی از فقها ،عموم این قاعده را به لحاظ اشخاص گرفته اند و گفته اند هر مورد خاصی را باید جداگانه در نظر گرفت و بررسی کرد که صحیح آن ضمان آور است یا نیست و آن گاه نسبت به فاسد آن هم، همان حکم را جاری ساخت. نکته دیگر آنکه وقتی می گوییم عقد صحیح مقتضی ضمان است باید این اقتضا، به واسطه خود عقد باشد نه با شرط ضمان؛ بنابراین اگر صحیح عقد مقتضی ضمان نباشد ولی در آن شرط ضمان شده باشد و بعد معلوم شود که فاسد بوده است مشکل است بتوان فاسد آن راهم موجب ضمان دانست. در رابطه با مدلول حدیث دو نظریه وجود دارد: گروهی از فقها معتقدند که کلمه ((علی)) افاده وجوب می کند و لذا این حدیث بر حکم تکلیفی دلالت دارد . بعضی دیگر از فقهاء، متعلق لفظ ((علی)) را فعلی اختیاری می دانند و به این ترتیب این حدیث دلالت بر حکم وضعی دارد . عکس قاعده این است که : « کل عقد لا یضمن بصحیحه لا یضمن بفاسده » یعنی هر عقد صحیحی که ضمان آور نباشد ، اگر فاسد باشد هم ضمان آور نخواهد بود. بنابراین عقد وکالت (در اموال)، عقد رهن، عقد مضاربه، عقد عاریه و مانند اینها که مبتنی بر معاوضه نیستند و عوض مسمی ندارند، اگر فاسد باشند مشمول قاعده نمی باشند. بسیاری از فقها معتقدند که تفاوتی وجود ندارد میان اینکه دافع به فساد عقد جاهل باشد و یا اینکه عالم باشد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه بین انعطاف پذیری شناختی با بخشودگی بود. روش پژوهش توصیفی ازنوع همبستگی بود .جامعه آماری پژوهش دانش آموزان مقطع متوسطه دوم استان گلستان می باشند. با مراجعه به جدول کرجسی ومورگان وبه روش نمونه گیری خوشه ای 338 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات پرسشنامه انعطاف پذیری (CFI) دنیس و وندروال (2010) و مقیاس سنجش بخشودگی بین فردی احتشام زاده وهمکاران (1389) مورد استفاده قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها ازآمار توصیفی با استفاده از شاخص های فراوانی، درصد، میانگین و انحراف معیار به توصیف متغیرهای مورد مطالعه و آمار استنباطی با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون به بررسی پژوهش پرداخته شد. یافته ها نشان داد که بین انعطاف پذیری شناختی و بخشودگی در دانش آموزان مقطع متوسطه استان گلستان رابطه معنی داری وجود دارد.

اساسا سرمایه اجتماعی مجموعه ای از شبکه ها، هنجارها و شناخت ها(درک ها) است که همکاری درون گروه ها و بین گروه ها را در جهت کسب منافع متقابل تسهیل می کند. در سال های اخیر یکی از مفاهیمی که مورد توجه بسیاری از اقتصاددانان دنیا قرار گرفته است، واژه سرمایه اجتماعی می باشد. تا جایی که، بسیاری از اقتصاددانان بر این عقیده اند که سرمایه اجتماعی حلقه مفقوده کشورهای عقب مانده برای رفع مشکلات اقتصادی و اجتماعی شان است. آنان عقیده دارند که افزایش روابط مبتنی بر اعتماد و مشارکت های اجتماعی گروهی، سبب رشد و حتی توسعه کشورهای عقب مانده خواهد شد. این مقاله با استفاده از روش مرور مطالعات پیشین و بررسی شواهد مطالعه شده سایرین، به گونه ای تحلیلی به بیان نقش سرمایه اجتماعی در شکل گیری توسعه اجتماعی می پردازد. چارچوب کلی مقاله توصیفی است و روش اسنادی و مرور در تدوین آن بکار رفته است.در این مقاله تلاش شده است در گام نخست با بررسی تعاریف مختلف ارائه شده از مفاهیم سرمایه اجتماعی، توسعه ی اجتماعی وتحلیل این تعاریف، ضمن شناسایی ابعاد مختلف این مفاهیم، تعریفی جامع از آن ها ارائه شود و در گام بعد تلاش شد با شناسایی و بررسی شاخص های متعددی که برای سنجش این مفاهیم از سوی سازمان های مختلف ارائه شده است،جامع ترین شاخص موجود در زمینه ی سرمایه اجتماعی و توسعه ی اجتماعی شناسایی گردد.نتایج تحقیق بیانگر آن است که بین فاکتورهای سرمایه اجتماعی و آماده سازی بستر توسعه اجتماعی در هر جامعه ای ارتباطی تنگاتنگ وجود دارد.