نشریه پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش
پیاپی 20 (بهمن 1398)

بنا بر فرمایشات مقام معظم رهبری مشکل اساسی کشور مشکل اقتصادی است و بحث هایی مانند کاهش ارزش پول ملی ،کاهش قدرت خرید مردم و فشارها و تنگناهای تولید کنندگان همگی ازمسائلی است که باید در اسرع وقت به آن رسیدگی شود و یکی از اثر بخش ترین کارهایی که می توان انجام داد مهندسی مجددشرکت ها و کسب و کارهای کوچک و بزرگ بنگاه های اقتصادی می باشد. برای پیدا کردن مشکلات در سر راه رونق تولید داخلی و یافتن راه حل مناسب برای برطرف کردن آن می بایست بنگاه های اقتصادی رابرای تولیدات بیشتر و بهتر از طریق: تزریق منابع مالی، پشتیبانی از تولیدات، امکان ارائه محصولات در نمایشگاه های خارجی و داخلی،استفاده از فناوری های روز برای تولید کالا و مبارزه با قاچاق کالا و تقویت زیر ساخت ها به کمک نگاهی مجدد به آنها می تواند به رونق اقتصادی کمک کند هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش مهندسی مجدد کسب و کار بر رونق تولید بوده و در آن به بررسی موضوع پرداخته و در نهایت به ارائه راه کارهایی برای موضوع پرداخته می شود.

هدف پژوهش حاضر« مقایسه نیم رخ روانی دانش آموزان معتادی که بعدازترک مصرف مجدد داشته اند با دانش آموزانی که به یاری مشاوران مدرسه پاکی خود را حفظ کرده اند در شهر تهران» می باشد. روش پژوهش مقایسه ای و از نوع پیمایشی می باشد. جامعه آماری این پژوهش شامل دانش آموزان معتادی که بعد از ترک مصرف مجدد داشته اند و دانش آموزانی که به یاری مشاوران مدرسه پاکی خودرا حفظ کرده اند درشهرتهران می باشد . نمونه این تحقیق مشتمل بر 40 دانش آموز می باشد که برای انتخاب آنها از روش نمونه گیری در دسترس استفاده گردید. ابزار اندازه گیری و انجام پژوهش پرسشنامه چندوجهی شخصیت مینه سوتا است . جهت تجزیه و تحلیل داده های جمع آوری شده از نرم افزار کامپیوتری «SPSS» استفاده شده است، ضمنا برای کلیه فرضیه ها سطح معنی داری 05/0=a در نظر گرفته شده است.نتایج حاصل از بررسی آماری نشان دهنده آن است که بین نیم رخ روانی دانش آموزان معتادی که بعدازترک مصرف مجدد داشته اند با دانش آموزانی که به یاری مشاوران مدرسه پاکی خودرا حفظ کرده اند تفاوت وجود دارد.

هدف پژوهش حاضر، تدوین معادله ی ساختاری تعهد سازمانی با عملکرد شغلی با نقش میانجی جو سازمانی بود. جامعه ی پژوهش شامل کارکنان بیمارستانی دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه در سال 1397 بود که در بیمارستان امام رضا (ع) فعال بودند. پژوهش بر روی 302 نفر(71 مرد و 231 زن) که به روش نمونه گیری طبقه ای تصادفی انتخاب شده بودند، انجام شد. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه عملکرد شغلی پاترسون(1992)، پرسشنامه تعهد سازمانی آلن و مایر(1996)، پرسشنامه جو سازمانی هاپین و کرافت(2000) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها از طریق ضرایب همبستگی و تحلیل رگرسیون چندگانه انجام شد و همچنین برای تحلیل مدل مفروض از مدل یابی معادلات ساختاری با روش تحلیل مسیر استفاده گردید. یافته های پژوهش نشان دادند که تعهد سازمانی با جو سازمانی و عملکرد شغلی رابطه ی مثبت و معنادار داشت. همچنین تعهد سازمانی با واسطه ی جو سازمانی بر عملکرد شغلی تاثیر داشتند. در نتیجه، بر اساس تعهد سازمانی می توان عملکرد شغلی را در افراد تبیین کرد.

یکی از چالش انگیزترین اختلال های مطرح شده در راهنمای آماری و تشخیصی اختلالات روانی اختلال طیف اتیسم می باشد. اختلال طیف اتیسم یک اختلال جدی در زمینه رشد است که معمولا قبل از سه سالگی تشخیص داده شده است. اتیسم اختلالی با نقص در ارتباط و تعامل اجتماعی، همراه با الگوهای رفتاری و علایق تکراری یا محدود کننده است. این افراد در ارتباطات و تعاملات اجتماعی خود در زمینه های مختلف چون تبادل ارتباط عاطفی - اجتماعی با افراد مختلف، پاسخ دادن مناسب در مکالمه، مشارکت در بازی های نمایشی و مشارکتی با دوستان و در ایجاد دوستی های مناسب متناسب با سن خودشان مشکل دارند. تعداد کودکان مبتلا به اتیسم در حال رشد است. هر چند درمان قطعی برای اتیسم وجود ندارد، اما درمان جدی و به موقع اتیسم تغییرات بزرگی در زندگی کودکان مبتلا به این بیماری ایجاد می کند. بازی درمانی می تواند در درمان کودکان اتیسم نقش بسزایی داشته باشد. بازی باعث شکوفا شدن توانایی های کودکان اتیسم می شود. از طریق بازی می توایم فرآیند سازگاری با اجتماع و جامعه را در این کودکان به وجود آوریم. این تحقیق با هدف بررسی مساله اتیسم و نقش بازی های جدی در یادگیری آنها انجام شده است.

شناخت و درک هرچه بیشتر آینده و ناشناخته هایی که فراروی انسان ها و جوامع بشری قرار دارد از اهمیت بالایی برخوردار است. از آن جایی که نظام آموزش و پرورش یکی از محوری ترین و تعیین کننده ترین نهاد های اجتماعی در ارتقای فرهنگ جامعه به حساب می آید، ضروری است برای رویارویی با تهدیداتی که در پیش روی این نظام استولی یک مقدمه تلقی نمی گردد. از پدافند غیرعامل بهره گیرد. پدافند غیرعامل عنصری است پویا و متحرک، لذا می تواند در اولویت های علمی و پژوهشی قرار گیرد. هدف این مقاله برقراری یک ارتباط منطقی میان راهبردهای پدافند غیرعامل و تهدیدات فرهنگی است. در این مقاله سعی گردیده است با استفاده از روش کتابخانه ای ضمن مرور کلی بر مفاهیم اساسی و مبحث آینده پژوهی، به تهدیدات فرهنگی پیش روی مدارس اشاره شود و سپس پیشنهادات و راهکارهایی برای مقابله با این تهدیدات ارائه گردد.

اولین رمز موفقیت در کار تدریس، علاقه مند کردن فراگیران به یادگیری است. تحقیقات پیاژه و شاگردان او تاثیر زیادی در برنامه های آموزشی مدارس و به ویژه درس ریاضی گذاشته است. در این پژوهش به شیوه ی نیمه آزمایشی به بررسی مقایسه ی تاثیر دو روش بازی و سنتی در یادگیری درس ریاضی دانش آموزان دختر پایه ی اول ابتدایی پرداخته شده. جامعه ی آماری 255 نفر دختر دانش آموز پایه اول در شهر ایوان بود و برای نمونه گیری از روش نموه گیری در دسترس استفاده شد بر این اساس یک کلاس 25 نفره به عنوان گروه گواه و یک کلاس 30 نفره به عنوان گروه آزمایش در نظر گرفته شده اند که طی چهار ماه متوالی تدریس ها در دو گروه اجرا شدند. به این صورت که در گروه آزمایشی از روش آموزش ریاضی با بازی و در گروه گواه از روش سنتی برای آموزش ریاضی استفاده شد و با استفاده از آزمون سنجش یادگیری محقق ساخته داده ها گردآوری شده و پس از ارزشیابی، داده ها را توسط نرم افزار spss تحلیل کرده بر این اساس نتایج این پژوهش نشان داد که بین روش های تدریس بازی و سنتی ریاضی بر یادگیری دانش آموزان ازنظر آماری تفاوت معنی داری وجود دارد. لذا با توجه به میانگین های داده شده در جدول و مقایسه آن ها با یکدیگر مشاهده گردید که میانگین نمره های روش تدریس بازی بیشتر از سنتی است بنابراین تدریس ریاضی به روش بازی نسبت به روش سنتی بر یادگیری دانش آموزان موثرتر است.

هدف اصلی این پژوهش، بررسی رابطه ی بین طلاق عاطفی و بهزیستی روانشناختی با روابط فرازناشویی زنان بود.

پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی و از نوع همبستگی بود. برای تعیین حجم نمونه در پژوهش های همبستگی بنا به نظر کلاین (1394) لازم است به ازای هر مقیاس حداقل 30 تا 50 نمونه داشته باشیم، بنابراین از جامعه آماری زنان متاهل مراجعه کننده به مراکز مشاوره و روان درمانی شهر تهران 100 به روش نمونه گیری هدفمند داوطلبانه انتخاب شدند. جهت رسیدن به اهداف پژوهش از پرسشنامه های گرایش به روابط خارج از ازدواج، بهزیستی روانشناختی ریف (فرم کوتاه) و طلاق عاطفی محمدی و همکاران (1394) متناسب با اهداف تحقیق استفاده شده است.

نتایج تحلیل رگرسیون نشان داد بین طلاق عاطفی با روابط فرازناشویی رابطه مثبت و معناداری وجود دارد؛ و رابطه بین بهزیستی روانشناختی با روابط فرازناشویی منفی و معنادار به دست آمد (p≤001).

به نظر می رسد که متغیرهای طلاق عاطفی و بهزیستی روانشناختی می توانند در ایجاد روابط فرازناشویی نقش داشته باشند و طلاق عاطفی و بهزیستی روانشاختی بهترین پیشبینی کننده برای روابط فرازناشویی می باشند.

هدف از انجام این پژوهش بررسی رابطه درآمیزی تحصیلی با بهزیستی سازمانی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان استان لرستان بود. این تحقیق ازنظر هدف کاربردی و ازنظر ماهیت موضوع توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش شامل تمامی دانشجویان دانشگاه فرهنگیان استان لرستان در سال تحصیلی 98-97 که تعداد آن ها جمعا 1103نفر (563 مرد،540زن) بود که بر اساس جدول برآورد حجم نمونه کرجسی و مورگان (1970) از میان افراد جامعه آماری تعداد 285 نفر به عنوان نمونه ی آماری مدنظر قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده ها در این پژوهش شامل دو پرسشنامه فعالیت های بیانگر شخصی (PEAQ) واترمن 2008 و پرسشنامه درآمیزی تحصیلی (AES) ریو 2013 بود. برای تجزیه وتحلیل داده ها از آمار توصیفی (میانگین، انحراف معیار) و آمار استنباطی (آزمون کلموگروف-اسمیرونف، ضریب همبستگی اسپیرمن) استفاده شد؛ که نتایج تجزیه وتحلیل داده ها وجود رابطه مثبت و معنی دار بین درآمیزی تحصیلی و مولفه های آن با بهزیستی سازمانی را مورد تایید قرار داد.

امروزه متغیرهای تحصیلی و روانی از جمله خودکارآمدی، پیشرفت تحصیلی، بهزیستی روان شناختی و تاب اوری به عنوان یک شاخص مهم برای ارزیابی نظامهای آموزشی مورد توجه قرار گرفته است. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش مهارت اجتماعی بر بهزیستی روان شناختی، افزایش خود کارآمدی، تاب آوری و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان بود. روش تحقیق از نظر هدف کاربردی و از لحاظ شیوه اجرا و گردآوری داده ها، نیمه تجربی با پیش آزمون و پس آزمون بوده است. جامعه آماری پژوهش حاضر کلیه دانش اموزان دختر مقطع متوسطه شهر تهران در منطقه 15 بودند که این تعداد برابر 1387 دانش آموز است. برای حجم نمونه، 30 نفر از دانش آموزان به گروه آزمایش و 30 نفر به گروه کنترل گمارده شدند. ابتدا بر روی هر دو گروه، پرسشنامه های تحقیق اجرا شد. سپس جلسات آموزش مهارت اجتماعی حسین خانزاده (1389) و کارتلج و میلبرن (1992) برای دانش اموزان گروه آزمایش اجرا شد. برای گردآوری داده ها، با توجه به ماهیت موضوع، از پرسشنامه خودکارآمدی دانش آموز جینک و مورگان (1999)، پرسشنامه بهزیستی روان شناختی ریف (فرم کوتاه) و پرسشنامه تاب آوری کونور و دیویدسون (2003) استفاده شد. نتایج نشان داد آموزش مهارت اجتماعی بر بهزیستی روان شناختی، افزایش خود کارآمدی، تاب آوری و پیشرفت تحصیلی در دانش آموزان تاثیر معناداری دارد. به برنامه ریزان آموزش و پرورش پیشنهاد می گردد با تشکیل کارگاه های آموزشی مهارتهای اجتماعی ویژه، نسبت به ارتقای دانش و تجربه مشاوران و مربیان پرورشی اقدام نموده تا آنان بتوانند در این زمینه دانش آموزان را یاری دهند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه تحصیلات والدین و جو عاطفی خانواده با گرایش به اعتیاد انجام گرفت. جامعه آماری این تحقیق شامل 135 نفر از دانش آموزان پسر اول تا سوم دبیرستان های شهر تهران که در سال تحصیلی 96-97 مشغول به تحصیل هستند و به روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه جو عاطفی خانواده هیل برن، فرم مشخصات و آمادگی به اعتیاد استفاده شد و تجزیه و تحلیل داده ها با استفاده از رگرسیون چند متغییری انجام گرفت. یافته های تجزیه و تحلیل رگرسیون نشان داد که بین جو عاطفی خانواده و گرایش به اعتیاد رابطه منفی و معنادار دارد و بین تحصیلات پدر و مادر با گرایش به اعتیاد رابطه معنادار وجود ندارد.

تمایز یافتگی، سازگاری زناشویی و صمیمیت جنسی از جمله عواملی است که در پایداری زناشویی و ثبات نظام خانواده نقش موثری را ایفا می کند. خانواده کانونی است که در آن ارزشهای اخلاقی، باورهای دینی و معیارهای اجتماعی از نسلی به نسلی دیگر انتقال می یابد و زمینه ی رشد عاطفی و تربیت اخلاقی و اجتماعی اعضای خانواده فراهم می گردد. خانواده در انتقال فرهنگ و پاسداری از ارزشهای فرهنگی جامعه نیز اساسی ترین نقش را عهده دار است. بنابراین سلامت و سعادت جامعه به سلامت و پوپایی نظام خانواده وابسته است و بنابراین سلامت و تعادل نظام خانواده نیز به کیفیت روابط بین زن و شوهر و والدین و فرزند بستگی داردهدف از این پژوهش، تعیین اثربخشی مداخله شناختی رفتاری بر تمایز یافتگی، سازگاری زناشویی و صمیمیت جنسی همسران جانباز و ایثار گر شهر اهواز بود. حجم نمونه 30 نفر بود که از جامعه مذکور، به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند.15 نفر به گروه آزمایش و 15 نفر به گروه کنترل به صورت تصادفی قرار گرفتند. طرح پژوهش، نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل بود. ابزار های پژوهشی مورد استفاده پرسشنامه های تمایز یافتگی، سازگاری زناشویی و صمیمیت جنسی بود. گروه آزمایش در طول ده جلسه، هرجلسه به مدت 90 دقیقه مداخله شناختی – رفتاری دریافت کردند. برای تحلیل داده ها از تحلیل کواریانس چند متغیره و یک متغیره استفاده شد. یافته ها نشان داد مداخله شناختی – رفتاری بر افزایش تمایز یافتگی، سازگاری زناشویی و صمیمیت جنسی همسران جانباز و ایثار گر تاثیر دارد.

در شرایط کنونی که جهان در پی تغییرات فزاینده و پرشتابی است، لازم است کلیه مدیران و سازمان های آنان با شناخت حالات و وضعیت های روانشناختی کارمندان و کارکنان خویش که مهمترین عامل در بهره وری و تولید می باشند، و همچنین توجه به ابعاد سرمایه روانشناختی در دوره های آموزشی ضمن خدمت ، آنان را در درک بهتر توانمندی های خویش یاری دهند تا برخورداری از مولفه های سرمایه زای روانی خود در پی کسب مزیت های رقابتی برای خود و سازمان خویش برآیند، زیرا سازمانی که نیروی انسانی درخوری نداشته باشد، هرگز توانایی رقابت در عصر کنونی را پیدا نخواهند نمود. روان شناسی مثبت فراخوانی است برای علم و تجربه روان شناختی که همانقدر که به ضعف ها می پردازد به نقاط قوت هم بپردازد، همانقدر که به اصالح و ترمیم بدترین چیزها در زندگی علاقمند است به ساختن بهترین چیزها نیزعلاقه نشان دهد و همانقدر که به بهبود آسیب ها می اندیشد به پربارتر کردن زندگی افراد طبیعی و عادی هم بیندیشد.در حقیقت سازمان ها خواهند توانست با استفاده مناسب و به جا از این سرمایه و با اجتناب کردن از اشتغال ذهنی مداوم به ضعف ها و سوء عملکردهای افراد توسط رهبران و همکارانشان و با تکیه بر قوت ها و کیفیت های مطلوب آنها همانند اعتماد به نفس ، خوش بینی ، امیدواری و اعتماد به نفس ، این موارد را در کارکنان خویش افزایش داده و بدین وسیله عملکرد فردی و سازمانی را بهبودی بخشند.

در این مقاله برآن بودیم تا به مقوله آموزش وپرورش مسیر پیشرفت کشور، الزامات، چالش ها پرداخته شود. در ابتدا سعی شده به این پرسش پاسخ داده شود که آیا دستیابی به حد کفایت و کارایی در نظام های آموزش وپرورش، مستلزم عطف توجه و تمرکز فکری و مادی روی کدام عنصر یا مولفه این نظام است؟ به عبارت دیگر، اگر از میان نهادها و ساختارهای اجتماعی، نهادهای تعلیم و تربیت، اولویت و اهمیت بیشتری در کمک به دستیابی به اهداف توسعه پایدار دارد آیا در درون این خرده نظام نیز می توان ابعاد و عناصر متشکله را از حیث درجه اهمیت، اولویت و تاثیرگذاری بر دستیابی به اصلاحات و تغییرات، دسته بندی کرد؟ الزامات و چالش ها در زمینه پیشرفت آموزش وپرورش و راه کارها کدام است؟ برای پاسخ به این سوال از روش تحقیقی از مطالب عنوان شده در کتاب ها و مقالات و سایت های مختلف مرتبط با موضوع استفاده شده است. نتیجه به دست آمده حاکی از آن است که با توجه ویژه به آموزش وپرورش از طرف دولت و مراکز خصوصی و حفظ استقلال سیاسی این نهاد از عوامل سیاسی دیگر، اختصاص بودجه و هزینه لازم در این زمینه، بازنگری روش های آموزشی و تربیتی و سنجش، اهمیت نقش معلم در پیشرفت آموزش وپرورش و نحوه تعامل با جهانی شدن این نهاد و حفظ ارزش ها، بخش هایی از راهکارهای پیشرفت آموزش وپرورش می باشد. امید است در مرحله عمل نیز بتوان از مطالب ارائه شده در این مقاله استفاده گردد.