فهرست مطالب

نشریه آینده پژوهی دفاعی
پیاپی 14 (پاییز 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/09/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • ابراهیم ایجابی، فرهاد درویشی سه تلانی*، حسین مینایی، صفر فضلی، عین الله کشاورز صفحات 7-34

    این مقاله باهدف تحلیل و واکاوی مبانی، مفاهیم، تعاریف و الگو های آینده نگاری و آینده نگاری راهبردی ارائه شده توسط صاحب نظران سعی دارد ابعاد، مولفه ها و گویه های کلیدی را استخراج کرده و در نهایت گام های آینده نگاری راهبردی فناوری در حوزه پدافند هوایی ارتش جمهوری اسلامی ایران را معرفی نماید. جهت تجزیه وتحلیل، ابتدا با انجام مطالعات اسنادی (25 سند) اطلاعات اولیه جمع آوری شد، سپس با استفاده از فرامطالعه (فراترکیب)، مولفه ها و گویه های تحقیق را مشخص کردیم، و درنهایت با ارائه پرسش نامه به جامعه نمونه به تعداد 68 نفر با استفاده از روش های آمار توصیفی و استنباطی و آزمون یافته ها، نتایج زیر منتج گردید. پنج مرحله به همراه مولفه ها و گام های مربوط جهت آینده نگاری راهبردی فناوری های دفاعی پدافند هوایی تعیین شد: مرحله پیش آینده نگاری شامل مولفه های مطالعه سازمان های رقیب و دشمن (سه گام)، مطالعه سازمان های بالادستی و همتراز (دو گام)، مطالعه سازمان (سه گام) و بررسی وضعیت موجود (پنج گام). مرحله تعیین ورودی ها شامل مولفه های تعیین هدف یا اهداف (چهار گام)، مشخص کردن بازیگران یا ذی نفعان (پنج گام)، تعیین قلمرو زمانی و مکانی (چهار گام) و جمع آوری داده ها (چهار گام). مرحله آینده نگاری شامل مولفه های تجزیه و تحلیل (سه گام)، تفسیر (دو گام)، وضعیت مطلوب (دو گام) و چشم انداز (چهار گام).  مرحله خروجی شامل مولفه های آماده سازی برای تصمیم گیری (سه گام) و ارزیابی و تصمیم گیری (چهار گام). و مرحله تدوین راهبردها شامل مولفه های توسعه راهبردی یا مدیریت راهبردی فناوری (پنج گام) و پیاده سازی و اجرا (پنج گام).

    کلیدواژگان: آینده نگاری، آینده نگاری راهبردی، پدافند هوایی، فناوری
  • علی حنفی، کامل منیری* صفحات 35-59

    آب وهوا یکی از مهم ترین عوامل جغرافیایی تاثیرگذار بر امور دفاعی و نظامی است. یکی از دغدغه های فرماندهان صحنه عملیات های رزمی برای برنامه ریزی درازمدت آینده، آگاهی از تقویم اقلیم نظامی مناطق مختلف می باشد. منطقه جنوب شرق کشور به علت شرایط اقلیمی خاص مانند وقوع بادهای 120 روزه سیستان همراه با گردوخاک و محدودیت دید و نیز تاثیر توده هوای موسمی در فصل تابستان در برنامه ریزی های نظامی حائز اهمیت است. در این پژوهش به منظور آمایش اقلیم دفاعی منطقه جنوب شرق کشور، هفت ایستگاه که دارای دوره آماری بالای 30 سال بودند، انتخاب گردیده و داده های اقلیمی مربوط به پارامترهای مختلف از سازمان هواشناسی دریافت گردید. در ادامه بعد از مشخص کردن اهمیت هر یک از پارامترهای اقلیمی، وضعیت منطقه از لحاظ میزان مطلوبیت شرایط اقلیمی برای انجام عملیات های مختلف نظامی در زمان حال و نیز در افق چشم انداز 1420 مورد مطالعه قرار گرفت. نتایج و سناریوهای حاصل از پژوهش نشان داد که کمترین مطلوبیت برای عملیات های نظامی در سطح منطقه مربوط به ماه های تیر و مرداد خواهد بود، در بین ایستگاه های مورد مطالعه نیز، کمترین مطلوبیت اقلیم نظامی مربوط به منطقه زابل و زهک می باشد. همچنین بیشترین مطلوبیت اقلیم نظامی در سطح منطقه مربوط به ماه های آبان، مهر و اسفند می باشد و در بین ایستگاه های استان نیز ایستگاه های چابهار و سراوان در این ماه ها از مطلوبیت اقلیم دفاعی بیشتری نسبت به بقیه برخوردار می باشند. در نهایت به منظور پیش بینی شرایط اقلیمی در زمان آینده، دو سناریو تحت عنوان "اقلیم نظامی سخت" و "دستکاری روند طبیعی اقلیم" مطرح گردید.

    کلیدواژگان: اقلیم شناسی نظامی، عملیات نظامی، شاخص اقلیم نظامی، سناریوهای اقلیمی
  • محسن حیدریان*، امیر هوشنگ خادم دقیق صفحات 61-86
    سامانه فرماندهی و کنترل موجب ایجاد شبکه های مختلف (متمرکز و غیرمتمرکز) در نیروهای مسلح هر کشور گردیده تا مدیریت و فرماندهی نظامی هماهنگ را چه در زمان صلح و چه در زمان جنگ، مقدور سازد. این سامانه با بهره گیری از قابلیت ها و امکانات موجود سعی دارد تا در ایجاد هماهنگی، همکاری و مشارکت در انجام فعالیت های آفندی و پدافندی نیروهای مسلح، نقش موثر و تعیین کننده داشته باشد. محققین در این مقاله با هدف تبیین الگوی فرماندهی و کنترل هوایی در جنگ های آینده از طریق انجام پژوهشی کاربردی (تصمیم گرا) و توسعه ای (ارزش افزایی) با روش آمیخته در یک جامعه آماری 50 نفره، به دنبال پاسخ به این سوال هستند که ابعاد و مولفه های الگوی فرماندهی و کنترل هوایی در جنگ های آینده چیست. ماحصل مقاله، احصاء چهار بعد فرماندهی و کنترل، مراقبت، رایانه و ارتباطات، اطلاعات شناسایی و الکترونیکی به همراه 31 مولفه زیرمجموعه در راستای تبیین الگوی فرماندهی و کنترل هوایی در جنگ های آینده بود.
    کلیدواژگان: الگو، فرماندهی و کنترل، جنگ آینده، تحلیل عاملی
  • فرزانه حاجی حسنی* صفحات 87-113

    در بسیاری از سازمان های پروژه محور، طرح های برون سپاری و واگذاری فعالیت ها با اهداف تمرکز بر قابلیت های مرکزی، کوچک سازی، دستیابی به بهترین عملکرد و کنترل و  شفاف سازی هزینه ها دنبال می شود. تحقیق و توسعه را می توان به عنوان یکی از افزایش دهنده های تولید کل و بازدهی در صنایع دفاعی، به ویژه کشورهای حوزه خاورمیانه تلقی کرد. انتخاب همکاران تحقیق نوعی مساله موجود در انواع موقعیت های عملی مانند برنامه ریزی تحقیق و توسعه برای آینده است. هدف این پژوهش شناسایی شاخص های تاثیرگذار بر شبکه تحقیقات دفاعی است. ابتدا با مرور ادبیات این حوزه معیارهای اصلی و زیرمعیارهای هر یک در انتخاب شبکه همکاران تحقیقاتی شناسایی گردید. در این پژوهش33 شاخص در قالب 9 عامل مورد شناسایی و روایی محتوایی آنها توسط خبرگان مورد تایید قرار گرفت. سپس با استفاده از معادلات ساختاری و نرم افزار Smart PLS مورد برازش قرار گرفت که در نهایت کلیه 33 شاخص تایید و پذیرفته شد. پس از تجزیه و تحلیل پاسخ ها مشخص گردید که معیارهای کیفیت، مالی، تعهد، اطمینان و منابع سازمان پیمانکار به ترتیب بیشترین اهمیت را در ارزیابی ها به خود اختصاص می دهند.

    کلیدواژگان: برون سپاری، R&D آینده، همکاران شبکه تحقیقاتی، صنایع دفاعی، معادلات ساختاری
  • ایرج سفلی شاهوردی*، حمیدرضا امانت، سید محمد طباطبایی، حسین مینایی، محمد عباسی صفحات 115-133
    اقدامات آمریکا علیه ایران از قبیل کودتای 28 مرداد 1332 علیه محمد مصدق، نفوذ در ایران بین سال های 57-1332، مخالفت با انقلاب اسلامی، وقایع ناموفق طبس، بلوکه کردن دارایی های ایران، سرنگونی هواپیمای ایرباس ایران در خلیج فارس، حمله به تاسیسات نفتی ایران در خلیج فارس، کمک تسلیحاتی به عراق در جنگ با ایران، کمک به گروه های محارب ج.ا.ایران در خارج از کشور و... نشانه هایی از خصومت این کشور با ایران است. تمامی این ها نشانه این است که آمریکا کشوری سلطه گر است و هرگونه ایجاد رابطه با آن زمینه ساز تحقق الگوی سابق سلطه گری آمریکا را فراهم می کند. این گذشته ناخوشایند، دغدغه محققین پژوهش حاضر شده تا با بهره گیری از روش تحقیق مورد کاوی و متکی بر تکنیک های تحلیل سناریو، و با هدف شناسایی عناصر سناریوهای تهدیدهای آمریکا علیه ج.ا.ایران صورت گرفته است. یافته های حاصله از نرم افزار سناریو ویزارد تعداد 197 سناریو را ارائه نمود. از بین این تعداد سناریو، تعداد 10 سناریو پس از محاسبه نرخ ناسازگاری انتخاب گردیدند. این سناریوها با توجه به پیشران های کلیدی و اشتراک نظر خبرگان به سه سناریو تقلیل داده شد. در این مرحله بر اساس نظر خبرگان پژوهش سناریوهایی که هم پوشانی کم تری داشتند و به واقعیت نزدیک تر بودند انتخاب گردیدند.
    کلیدواژگان: آینده پژوهی، تهدید، امنیت ملی، ایالات متحده آمریکا، جمهوری اسلامی ایران
  • محمدتقی پرتوی*، محمدرضا مهرگان، مجید رشیدی، محمدرضا خراشادی زاده صفحات 135-165

    در گذشته بیشتر عملیات های نظامی بر اساس برآوردهای اطلاعاتی، نیروی انسانی، لجستیکی و سایر برآوردها و طرح های عملیاتی طرح ریزی و اجرا می گردیدند ولی به مرور زمان با گسترش عملیات های مشترک و حتی مرکب روش های پیش بینی، طرح ریزی و تصمیم گیری نیز متنوع تر شده و توسعه یافتند. در این مقاله کاربرد روش های پیش بینی و آینده پژوهی مورد توجه قرار گرفته و روش های متنوع مورد استفاده شناسایی، معرفی گردیدند. با مرور کاربرد این روش ها در مقالات علمی 10 سال اخیر و نظرات صاحب نظران مشخص گردید که روند استفاده از روش های پیش بینی و آینده پژوهانه رو به افزایش است. بر اساس مطالعات کتابخانه ای و مصاحبه با صاحب نظران و متخصصین روش های پیش بینی و آینده پژوهی در دو گروه روش های کمی و کیفی (98 روش اولیه) شناسایی گردیدند و با استفاده از روش PCA تعداد 64 روش استخراج و با روش تحلیل اهمیت- عملکرد (IPA) وضعیت کاربرد این روش ها در تصمیم گیری محیط عملیات مشترک و مرکب محاسبه شد. نتایج تحقیق نشان می دهد که از گروه روش های کمی؛ روش های تخمین حداکثر احتمال، مدل سازی رایانه، شبیه سازی، میانگین متحرک خودهمبسته، روش های غیرخطی پیش بینی، خودهمبسته، بردار خودهمبسته بدون محدودیت، الگوریتم ژنتیک و تحلیل روند و از گروه روش های کیفی نیز روش های تحلیل میک مک، دیده بانی آینده، رویه های آینده پژوهی مشارکتی، روش های گروه- مولفه، چشم اندازسازی، بازی جنگ و تحلیل مولفه اصلی از اهمیت بالاتری برخوردار هستند. همچنین در پایان با توجه به لزوم آشنایی تصمیم گیران محیط های عملیاتی مشترک و مرکب پیشنهادهایی برای بهبود استفاده از این روش ها ارائه شده است.

    کلیدواژگان: روش های پیش بینی، روش های آینده پژوهی، عملیات مشترک و مرکب، تحلیل اهمیت-عملکرد
|
  • Ebrahim Ijabi, Farhad Dervishi She Talani *, Hosein Minaie, Safar Fazli, Ainolah Keshavarz Pages 7-34

    This paper aims to review and analyze the foundations, concepts, definitions and models of foresight and strategic foresight provided by experts, in order to extract the dimensions, components and key items and finally intreduce steps of strategic foresight for defensive technology in the field of army air defense of the Islamic Republic of Iran. In order to analyze, the initial data was collected by documentary studies (25 documents), then using Meta-Study(Meta-Synthesis), we determined the dimensions, components and items of the research. Finally, 68 people were asked to complete the questionnaire. Using descriptive and inferential statistics, the following results were obtained. Five stages with the relevant components and steps for defensive technologies strategic foresight of air defense were determined: The pre-foresight stage includes the components of the study of competitor and enemy organizations (3 steps), the study of upstream and par organizations (2 steps), survey of the Organization (3 steps) and reviewing the existing situation (5 steps). The determination of inputs stage includes components of target designation (4 steps), specifying stakeholders (5 steps), setting the Territory (4 steps) and data collection (4 steps). The foresight stage includes components of analysis (3 steps), interpretation (step 2), favorable condition (step 2) and vision (4 steps). The Output stage includes components of preparation for decision making (3 steps) and assessment & decision making (4 steps). And The Strategy formulation stage includes components of strategic development or strategic technology management (5 steps) and implementation & execution (5 steps).

    Keywords: foresight, Strategic Foresight, Air Defense, technology
  • Ali Hanafi, Kamel Moniri * Pages 35-59

    Weather is one of the most important geographical factors affecting defense and military affairs. One of the concerns of combatant commanders at the scene for future long-term planning is to be aware of the military climate calendar in different regions. The southeastern region of the country is important due to its proximity to as well as specific climatic conditions such as the occurrence of 120-day Sistan winds with dust and visibility, and the impact of summer monsoon weather on military planning. In this study Seven stations with a statistical period of over 30 years were selected and climatic data on various parameters were obtained from the Meteorological Organization. Then, after determining the importance of each of the climatic parameters, the status of the area was studied in terms of the suitability of climatic conditions for various military operations at the present time as well as in the 1420 landscape. The results of the study showed that the least favorable months for military operations in the region will be June and August, while among the studied stations the least favorable is Zabul and Zakak stations Also the most favorable military climate in the region is in the months of November, October and March, among the stations of the province, Chabahar and Saravan stations in this month have more favorable climate than others. Finally, in order to predict future climate conditions, two scenarios were presented as "hard military climate" and "natural climate manipulation".

    Keywords: Military climatology, military operations, Military Climate Index, Climate Scenarios
  • Mohsen Heidarien *, Amir Hoshang Khademdaghigh Pages 61-86
    The command and control system contribute to the creation of variety of networks, the centralized and the decentralized, in armies throughout the world so that they could manage and command them in sync at the time of either war or peace. This system is designated to procure efficient cooperation, fellowship and concordance among defense and attack armed forces with the current capacity and capabilities. The researchers delve into explanations of command patterns and air control in future wars with the help of applied and developing studies (decision making research and value creation) and  with mixed methods in population of 50 people, it aims at addressing the question of what factors involved in command patterns and air control. The findings, command and control, monitoring, computers and communication, electronic and recognition information, are extracted with 31 sub-components in response to the command patterns and air control in future wars.
    Keywords: pattern, Command, Control, Future War, Factor analysis
  • Farzaneh HajiHassani * Pages 87-113

    In many Project driven corporations there are many outsourcing plans. The growth in outsourcing, in particular human resource (HR) outsourcing, has been triggered by the enduring efforts of organizations to reduce costs, to focus on strategic issues, and to improve services to the employees.The existing literature only suggests that among the areas neglected in HR are the partnership quality and the impact of service quality on the success of HR outsourcing.These plans have some aims like miniaturization, achieving to best effectiveness, control and transparency. Research and Development is one of the effective factors on increasing total products and efficiency in defense industry, especially for Middle East countries. Selecting research cooperators is a problem in actual situations such as planning for future R&D. In this article we identify and analyze effective factors on selecting cooperators in research network. We use 33 indexes in 9 dimensions. Our method is factor analysis and we used of Smart PLS software.With using infrastructures equations Our findings accepted all of 33 factors. Moreover these factors had the most effect respectively: quality, finance, obligation,confidence and contractor organization.

    Keywords: Outsourcing, research network cooperators, defense industry, Structural Equations
  • MohammadTaghi Partovi *, MohammadReza mehregan, Majid Rashidi, MohammadReza Khorashadizadeh Pages 135-165

    In the past, most military operations were planned and implemented based on intelligence estimates, human resources, logistics and other estimates and operational plans. Meanwhile gradually, prediction, planning and decision-making techniques became more varied and expanded with the development of joint and even compound operations. In this paper, the utilization of prediction and future studies methods is considered various methods have been identified and introduced. By reviewing the application of these methods in scientific papers in the last 10 years and the opinions of experts, it has been found that it is increasing the trend of using prediction and futuristic methods. Based on library studies and interview with experts were identified forecasting and future studies methods in the two groups: quantitative and qualitative methods. 64 methods were extracted by using PCA method. The status of application of these methods was calculated in the decision-making environment of joint and compound operations by the importance-performance analysis method. The results show that quantitative

    methods

    Maximum likelihood estimation methods, computer modeling, simulation, auto-regressive moving averages, nonlinear prediction methods, auto-regressive, vector, genetic algorithm and trend analysis and in qualitative

    methods

    Micmac Analysis, Horizon Scanning, participatory future praxis, Cohort-Component Method, Strategic Visioning & Leadership, Wargaming, and Principal Component Analysis are more important. Finally, some suggestions have been made to improve the use of these methods in view of the need to familiarize decision makers in the Joint operation environment.

    Keywords: Importance - Performance Analysis_Prediction_Forecasting Models_Future Studies Methods_Decision making_Joint Operations Environments