نشریه طب انتظامی
سال نهم شماره 2 (پیاپی 33، بهار 1399)

از اهداف مهم سیاستگذاران بخش سلامت هر کشور، تسهیل دسترسی افراد به خدمات بهداشتی درمانی است؛ به نحوی که همه اقشار جامعه بتوانند از این خدمات به نحو مطلوب بهره گیرند. در این میان، یکی از مهم ترین نهادهایی که به ارائه خدمات بهداشتی درمانی می پردازد، بیمارستان است که دسترسی برابر و عادلانه به خدمات آن، از حقوق اساسی همه مردم است. در کشورهای در حال توسعه معمولا به دلیل فراهم نبودن زمینه اطلاعات، مهارت و تخصص در زمینه برنامه ریزی بهداشتی- درمانی اغلب منابع به صورت نامتوازن تخصیص می یابند [3-1]. دسترسی به خدمات درمانی اعم از بیمارستان را می توان از دو بعد فقدان کاربری و عدم قرارگیری مناسب آن مورد بررسی قرار داد. فقدان یک فعالیت نیاز به احداث یک کاربری جدید در یک منطقه است، اما عدم قرارگیری مناسب مقوله ای است که یک فعالیت مکان یابی مناسبی نداشته و منجر به اتلاف وقت، انرژی، هزینه رفت و آمد، کاهش دسترسی، اجبار به استفاده بیشتر از اتومبیل و غیره می گردد. بررسی ها نشان می دهد که بیش از نیمی از منابع ملی بهداشتی در کشورهای مختلف به هدر می روند و در کشورهای توسعه نیافته، منابع محدود به صورت ناکارآمد مصرف می شوند و اعتبارات عمومی صرف خدماتی می شود که تناسب و اثربخشی لازم را ندارند. لذا ارزیابی عملکرد واحدهای ارائه دهنده خدمات سلامتی، امروزه به موضوع بسیار مهمی تبدیل شده و استفاده از نتایج ارزیابی ها، به عنوان یک ابراز مدیریتی غیرقابل چشم پوشی، برای تمام مدیران در سطوح مختلف سیستم سلامت عمومیت یافته است [3-1]. مکان استقرار مراکز درمانی عمومی را می توان به عنوان یکی از شاخص های دسترسی به مراقبت های سلامت درنظر گرفت و تعیین مکان بهینه این مراکز به نحوی که همه شهروندان از آن بهره مند شوند، امری ضروری است. لذا مکان یابی جغرافیایی جزء اصلی دسترسی به خدمات بهداشتی و درمانی است که توسط محققین با دیدگاه های متنوع و گسترده و با تکنیک های متعددی مورد بررسی قرار گرفته است. مکان یابی عبارت است از سازوکاری به منظور ارائه و معرفی مناطق پیشنهادی مناسب جهت احداث کاربری های مختلف با توجه به ماهیت آنها که به منظور انجام این فرآیند شاخص هایی از قبیل دسترسی، تناسب، انعطاف، ایمنی، سازگاری مدنظر قرار می گیرد. مکان یابی بهینه مراکز درمانی، دسترسی افراد به خدمات درمانی را تسهیل کرده و منجر به توزیع متناسب مراکز درمانی و کاهش مشکلات شهروندان در دسترسی به این مراکز می شود [4]. ازجمله روش های نوین در زمینه مکان یابی می توان به روش منطق فازی اشاره نمود. منطق فازی یک منطق چند ارزشی است که طیف خاکستری را در دو کران سیاه و سفید در بر می گیرد. روش فازی روشی است که مقادیر مطلوبیت را بین صفر و یک ارزش گذاری می نماید [5]. شهر قم به عنوان یکی از هشت کلان شهر کشور دارای بیش از یک میلیون جمعیت (بنابر آخرین سرشماری ها در سال 1394) است که از نظر شاخص دسترسی به مراکز درمانی به ویژه بیمارستان ها دارای فقر نسبی است. تعداد کل تخت های بیمارستانی شهر قم 2260 تخت است. محاسبه سرانه آن در شهر قم حدود 9/1 به ازای هر 1000 نفر است که این رقم به نسبت سرانه تخت در کشور که به ازای هر 1000 نفر 97/1 است و همچنین نسبت به کشورهای منطقه که سرانه تخت آنها به ازای هر 1000 نفر بالای 5/2 و در سایر کشورهای دنیا 5/3 است، بسیار نازل و از وضعیت بد شهر در این شاخص حکایت دارد. با پیرترشدن جمعیت، روند نیاز به خدمات بهداشتی- درمانی افزون تر می گردد. حال آن که شهر قم در حال حاضر از نظر دسترسی به این کاربری مهم و تخت های بیمارستانی، دچار کمبودهای شدید است. لذا توجه به این موضوعات در راستای مکان یابی بیمارستان از نظر تامین نیازهای شهروندان شهر قم اهمیت به سزایی دارد [6، 7]. پژوهشی به منظور ارائه محدوده ای مناسب به منظور مکان یابی مراکز بیمارستانی با استفاده از منطق فازی در سیستم اطلاعات جغرافیایی GIS در شهر قم در سال 1394 انجام شد. با مرور جدیدترین منابع و بارش فکری با حضور کارشناسان شهرداری و سازمان مدیریت و برنامه ریزی استان قم، مهم ترین معیارها برای مکان یابی سایت بیمارستان مطابق با جدول 1 در شهر قم ارائه گردید. سپس به منظور محاسبه وزن معیارها، از روش تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که در مکان یابی بیمارستان های موجود در شهر قم (نه بیمارستان) از معیارهای استاندارد بیان شده در این پژوهش به طور کامل استفاده نشده است. همچنین با ارزیابی مهم ترین معیارهای مکان یابی سایت بیمارستان، نواحی مستعد پیشنهادی جهت تاسیس بیمارستان جدید در شهر قم در نقشه 1 ارائه شد. بر اساس نقشه 1، محدوده های رنگ صورتی بیان کننده نواحی مناسب و اولویت دار جهت تاسیس بیمارستان جدید و به همین نسبت به ترتیب رنگ های آبی، سبز نشان گر نواحی مناسب و متوسط برای احداث و نواحی زرد و قرمز از درجه اهمیت به مراتب پایین تری جهت احداث بیمارستان های جدید پیشنهاد می گردد. در پایان نکته مهم قابل ذکر این است که، این پژوهش حاضر به دنبال یافتن محدوده های مجاز (و نه مختصات دقیق جغرافیایی) برای استقرار بیمارستان در شهر قم صورت گرفت و تعیین مختصات دقیق جغرافیایی مستلزم به کارگیری روش ها و اطلاعات پیچیده تر است که بایستی در مطالعات آتی مورد توجه باشد.

پس از ثبت نخستین مورد از بیماری کووید-19 در اواخر دسامبر 2019 در شهر ووهان چین، این بیماری خیلی زود با انتقال انسان به انسان به سراسر جهان گسترش یافت و نگرانی های جهانی را برانگیخت، بطوری که سازمان بهداشت جهانی وضعیت شیوع بیماری کووید-19 را پاندمی اعلام کرد. اتخاذ و انجام اقدامات کنترلی و پیشگیرانه در جهت مهار شیوع این بیماری در بسیاری از کشورها به طور کامل موفقیت آمیز نبود و منجر به ایجاد و گسترش بحران گردید. برای مقابله و مدیریت بحران ناشی از شیوع بیماری کووید-19 در ایران و برخی دیگر از کشورها، علاوه بر وزارت بهداشت و کادر درمان، نیروهای نظامی و انتظامی نیز وارد عمل شدند. این نیروها با انجام اقداماتی همچون پاکسازی و ضدعفونی کردن معابر، تامین امنیت مراکز درمانی، محافظت از مراکز حساس و انبارهای ملی واکسن یا داروها، اعمال قرنطینه ها یا محدودیت های رفت وآمد، حفظ نظم عمومی، کنترل تجمعات، استفاده از دوربین های حرارتی و محافظت از جامعه در فضای مجازی، به کمک مردم و وزارت بهداشت آمدند.

نتیجه گیری:

 در بحران ناشی از شیوع بیماری کووید-19 ، سلامتی و جان پرسنل نظامی و انتظامی به عنوان مدافعان وطن در کنار مدافعان سلامت درخطر است. لذا مردم می بایست با همدلی بیشتری با این پرسنل و کادر درمان تعامل و همکاری داشته باشند تا بحران مدیریت گردد. در حال حاضر که واقع بینانه ترین روش برای مقابله با بحران و محدودکردن سرعت گسترش بیماری کووید-19، ماندن در خانه و حفظ قرنطینه داوطلبانه است، مردم می بایست نهایت همکاری و همراهی را داشته باشند.

یکی از مهم ترین مسائل در زنجیره تامین خون، پاسخگویی به تقاضای خون مورد نیاز بیمارستان ها است که در شرایط بحران حساس تر می شود. با توجه به اینکه دسترسی به عرضه خون اغلب در شرایط بحرانی به دلیل افزایش ناگهانی در تقاضا، محدود می شود؛ زنجیره تامین خون در طول و پس از بحران دچار مشکلات شدید می گردد. مطالعه حاضر با هدف بررسی عوامل موثر بر اهدای خون توسط اهداکنندگان در زنجیره تامین خون تحت شرایط بحرانی انجام شد.

مواد و روش ها:

 این پژوهش توصیفی- پیمایشی در کلیه اهداکنندگان مستمر و باسابقه خون که در چهارماه اول سال 1397 در استان مازندران اقدام به اهدای خون کردند، انجام شد. با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای، 384 به عنوان نمونه انتخاب شدند. گردآوری داده ها با استفاده از پرسش نامه پایا و روای محقق ساخته انجام شد. تجزیه و تحلیل داده ها نیز با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری در قالب نرم افزار SPSS 20 و LISREL 8.50 انجام شد.

یافته ها:

 در این پژوهش از 384 نفر نمونه، 92.97% (357 نفر) را مردان تشکیل داده بودند و گروه سنی 31 الی 40 سال با فراوانی 36.20% (139 نفر) بیشترین رنج سنی شرکت کننده بود. ارزیابی مدل تحقیق نشان داد که تمامی شاخص های برازندگی در محدوده قابل قبولی قرار داشتند. مقدار بارعاملی برای اثر متغیر تبلیغات و اطلاع رسانی، انگیزش، آگاهی و هنجارهای ذهنی اهداکنندگان بر اهدای خون در شرایط بحران به ترتیب برابر 98/0 (31/10=t)، 80/0 (45/9=t)، 66/0 (60/8=t) و 57/0 (75/4=t) برآورد شد. بنابراین تبلیغات و اطلاع رسانی بیشترین تاثیر را بر اهدای خون توسط اهداکنندگان در شرایط بحرانی داشت.

نتیجه گیری: 

نتایج نشان داد که تبلیغات، انگیزش، هنجارهای ذهنی و آگاهی اهداکنندگان بر اهدای خون در زنجیره تامین خون در شرایط بحران تاثیر مثبت و مستقیمی دارند و تبلیغات و اطلاع رسانی دارای بیشترین تاثیر است.

کیفیت زندگی کاری و سلامت روان ازجمله عوامل مهم اثرگذار بر عملکرد کارکنان در سازمان ها و موسسات است. هدف از این پژوهش، بررسی تاثیر کیفیت زندگی کاری بر سلامت روان کارکنان پروازی هوا ناجا بود.

مواد و روش ها:

 این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از لحاظ روش توصیفی- پیمایشی است که در مهرماه سال 1397 الی اردیبهشت ماه سال 1398 در یکی از مراکز هواپیمایی ناجا در شهر تهران انجام شد. جامعه آماری پژوهش، تمامی کارکنان پروازی هوا ناجا شامل خلبانان و مهندسین پرواز مرکز مورد مطالعه به تعداد 400 نفر بود که 196 نفر با روش نمونه گیری طبقه ای- تصادفی انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها دو پرسش نامه استاندارد کیفیت زندگی کاری والتون و سلامت روان گلدبرگ و هیلر بود که بعد از تایید روایی و پایایی آن مورد استفاده قرار گرفت. برای بررسی نرمال بودن مشاهدات از آزمون کولموگروف- اسمیرنوف و برای بررسی رابطه علی بین متغیرهای مستقل و وابسته و تایید کل مدل از روش مدل معادلات ساختاری و تحلیل مسیر در قالب نرم افزار Lisrel 8.5 استفاده شد.

یافته ها:

 مولفه انسجام اجتماعی در سازمان کاری با بار عاملی 91/0 مهم ترین مولفه کیفیت زندگی کاری و اضطراب با بار عاملی 90/0 مهم ترین مولفه متغیر سلامت روان برآورد شد. مولفه های متغیر مستقل کیفیت زندگی کاری شامل شرایط کاری ایمن، امکان گسترش قابلیت های انسانی، تامین فرصت رشد دائمی، انسجام اجتماعی در سازمان کاری، فضای کلی کار و وابستگی اجتماعی زندگی کاری با ضریب مسیر بالای 5/0 بر متغیر وابسته سلامت روان گروه مورد مطالعه موثر بودند.

نتیجه گیری: 

بهبود مولفه های کیفیت زندگی کاری شامل انسجام اجتماعی، فضای کلی کار، وابستگی اجتماعی زندگی کاری، امکان گسترش قابلیت های انسانی، تامین فرصت رشد دائمی و شرایط کاری ایمن در ارتقای سلامت روان کارکنان پروازی هوا ناجا موثر هستند.

مخلوط DNA، نمونه ای است که حداقل ماده ژنتیکی دو فرد با یکدیگر مخلوط شده باشد. در پرونده های جنایی مرتبط با تجاوز یا قتل دیده شده که نمونه های چند فرد از طریق اسپرم، خون و غیره در صحنه های جرم با یکدیگر مخلوط شده است. شناسایی تعداد افراد موجود در یک نمونه DNA مخلوط در حل پرونده های جنایی بسیار موثر است. هدف از این مطالعه، بررسی محدودیت های کیت های تشخیص هویت در شناسایی نمونه های مخلوط خونی مربوط به بیش از یک نفر بود.

مواد و روش ها:

 این مطالعه پایلوت در سال 98-1397 در یک آزمایشگاه ژنتیک پزشکی در شهر تهران انجام شد. 17 مخلوط خونی از افراد خویشاوند و غیرخویشاوند با یکدیگر ترکیب و سپس با استفاده از کیت تشخیص هویتی که دارای 17 جایگاه STR بود، تکثیر شدند. تعداد آلل های موجود در هر جایگاه توسط دستگاه ژنتیک آنالایزر XL 3130 مورد خوانش قرار گرفتند تا ژنوتیپ نمونه ها و تعداد آلل در هر محل مشخص و تعداد افراد مربوط به هر مخلوط خونی محاسبه گردد. نمونه ها با استفاده از نرم افزار Gene Mapper 4.1 آنالیز شدند.

یافته ها:

 در نمونه های مربوط به مخلوط دو، سه و چهار فرد غیرخویشاوند و سه فرد خویشاوند، به ترتیب حداکثر چهار، شش، شش و چهار آلل مشاهده شد. درنتیجه تشخیص دقیق تعداد افراد دخیل در نمونه های بیش از سه نفر با استفاده از کیت هایی با حداکثر 17 جایگاه، میسر نبود.

نتیجه گیری: 

از محدویت های اصلی کیت های تشخیص هویت مرسوم با حداکثر 17 جایگاه STR، شناسایی تعداد افراد در نمونه های مخلوط بیش از سه نفر است. این محدودیت برای نمونه های مخلوطی که در آن افراد با یکدیگر رابطه خویشاوندی دارند، بسیار بیشتر است.

استرس تروماتیک ثانویه، به عنوان پیامدهای آتی رفتاری و هیجانی به دنبال آگاهی از تجربه شدن رویدادی آسیب رسان توسط یک فرد مهم در زندگی، تعریف می شود. در مقابله گری با این شرایط روانپزشکی، برخورداری از خصیصه ها و منابع درونی توانمندساز از یک سو و حضور مشکلات اثرگذار بر کیفیت زندگی قربانیان پنهان تروما از سوی دیگر، می تواند به پیامدهای متفاوتی در مبتلایان به اختلال استرس پس از سانحه منجر شود. بنابراین، هدف از اجرای پژوهش حاضر طراحی و تدوین و برازش مدلی مرتبط با پیشایندها و پیامدهای روانشناختی ابتلا به اختلال استرس تروماتیک ثانویه در همسران جانبازان بود.

مواد و روش ها:

 پژوهش توصیفی حاضر، از نوع همبستگی است که به مدل یابی روابط ساختاری و مبتنی بر روش حداقل مربعات جزئی مربوط می شود. جامعه مورد مطالعه شامل 152 نفر از همسران (زنان) جانبازان جنگ با تشخیص اختلال استرس تروماتیک ثانویه در استان کرمانشاه در سال 1398 بود. شرکت کنندگان از طریق نمونه گیری در دسترس وارد مطالعه شدند. جهت گردآوری داده ها از پرسش نامه خواب پیتزبورگ، فرم کوتاه شاخص عزت نفس جنسی (اعتباریابی شده توسط فرخی و شاره)، پرسش نامه خودشفقتی ریس و همکاران، مقیاس روانشناختی قدرت ایگو و مقیاس آسیب ثانویه (اعتباریابی شده توسط رضاپورمیرصالح و احمدی) استفاده شد. با کمک نرم افزار آماری SPSS 25 و Smart PLS 3.2.8 و روش های آماری ضریب تعیین و ضریب رگرسیون و شاخص های برازش مدل داده ها تحلیل شدند.

یافته ها: 

برازش مدل پیشنهادی در پژوهش حاضر، از بعد ساختاری آن بر اساس 15/0<F2، 002/0<Q2 و 33/0<R2 قابل قبول و از بعد کلی با توجه به میزان 650/0=GoF حاکی از برازش قوی در بعد کلی مدل بود. مقادیر 97/1<T-Value و ضرایب مسیر β، رابطه علی و معنادار میان متغیرها را به جز مسیر قدرت ایگو با کیفیت خواب 009/0-=β و 155/0=T-Value نشان داد.

نتیجه گیری: 

اختلال استرس تروماتیک ثانویه از ویژگی های شخصیتی (نیرومندی ایگو و خودشفقتی) تاثیر می پذیرد و خود نیز بر کیفیت خواب و عزت نفس جنسی تاثیرگذار است. علاوه بر این نتایج حاکی از آن بود که مدل مفهومی مورد بررسی این پژوهش دارای حمایت تجربی قابل قبول در برازش داده ها است.

پرونده الکترونیک سلامت در بهبود مراقبت با کیفیت برای بیماران به ویژه در شرایط بحران و برآورده کردن نیازها و انتظارات نقش مهمی را ایفا می کند. استفاده از ویژگی های رایانش ابری در اجرای پرونده الکترونیک سلامت، دستیابی سریع تر به این هدف را تسهیل می نماید. مطالعه حاضر با هدف اولویت بندی ویژگی های رایانش ابری در اجرای پرونده الکترونیک سلامت در شرایط بحران انجام شد.

مواد و روش ها:

 این پژوهش کاربردی- تحلیلی در سال 1398 انجام شد. حجم نمونه پژوهش 45 نفر بود که به روش نمونه برداری هدفمند از میان خبرگان حوزه مدیریت اطلاعات سلامت، انفورماتیک پزشکی و فناوری اطلاعات سلامت از تمامی دانشگاه های علوم پزشکی ایران انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها یک پرسش نامه محقق ساخته حاوی ویژگی های رایانش ابری بود. میزان ضریب نسبی روایی محتوا برابر با 80/0 و شاخص روایی محتوا نیز 90/0 محاسبه شد. پایایی پرسش نامه نیز به وسیله ضریب آلفای کرونباخ 85/0 محاسبه و تایید شد. در این مطالعه بر اساس روش تحلیل سلسله مراتبی و ساختار سلسله مراتبی در آن، ابتدا معیارها با هم مقایسه و اولویت بندی شدند، سپس در هر معیار، زیرمعیارها با یکدیگر مقایسه و اولویت بندی شدند. تحلیل داده با استفاده از آمار توصیفی و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی توسط نرم افزارهای SPSS 21.0 و Expert Choice 11 صورت پذیرفت.

یافته ها:

 از 45 پرسش نامه توزیع شده میان خبرگان، به 40 پرسش نامه با نسبت 88/88 درصد پاسخ داده شد. از میان نه معیار و 30 زیرمعیار بررسی شده، معیار امنیت و محرمانگی با وزن 30/0 و پس از آن معیار کاهش خطا و بهبود کیفیت با وزن 15/0 از میان سایر معیارهای اصلی ویژگی های رایانش ابری در اجرای پرونده الکترونیک سلامت به عنوان مهم ترین ویژگی شناخته شدند. کم اهمیت ترین آنها نیز معیارهای هزینه و قابلیت جستجو و استخراج اطلاعات به ترتیب با وزن های 045/0 و 048/0 بود.

نتیجه گیری:

 در این مطالعه، ویژگی های رایانش ابری در ایران، اولویت بندی و ارزش گذاری شده است که مهم ترین آن محرمانگی و امنیت است. بنابرین در شرایطی که امکان انتخاب تمامی این ویژگی ها فراهم نیست، مناسب ترین و کارآمدترین ویژگی در موقعیت های متفاوت انتخاب شود.

تک والدی نوجوانان می تواند بر ابعاد مختلف زندگی روانی، اجتماعی و فردی ایشان تاثیر بگذارد، به همین دلیل نیازمند توجه ویژه ای است. هدف از پژوهش حاضر، تعیین نقش نظارت والدینی، عزت نفس و ناگویی خلقی در پیش بینی هم نشینی با همسالان بزهکار و رفتارهای پرخطر در نوجوانان تک والد مادرسرپرست بود.

مواد و روش ها:

 این پژوهش توصیفی- همبستگی در نوجوانان تک والد تحت سرپرستی کمیته امداد امام خمینی(ره) شهر کرج در سال 1395 انجام شد. 224 نوجوان تک والد به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. با مراجعه محقق به کانون های تربیتی نوجوانان تحت پوشش کمیته امداد شهر کرج، تمامی آزمودنی ها پرسش نامه های نظارت والدینی، مقیاس عزت نفس، ناگویی خلقی، مقیاس هم نشینی با همسالان بزهکار و خطرپذیری نوجوانان ایرانی را تکمیل کردند. برای تحلیل داده ها از آزمون همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه استفاده شد.

یافته ها:

 پس از حذف پرسش نامه های ناقص و مخدوش، 200 پرسش نامه برای تحلیل آماری باقی ماند. میانگین مولفه نظارت والدینی 04/3±48/11، عزت نفس 63/1±66/10، ناگویی خلقی 83/4±07/72، هم نشینی با همسالان بزهکار 09/6±78/18 و رفتارهای پرخطر برابر با 33/6±45/86 به دست آمد. بین نظارت والدینی، عزت نفس و ناگویی خلقی در هم نشینی نوجوانان تک والد با همسالان بزهکار، همبستگی منفی معنادار و با رفتارهای پرخطر رابطه مثبت معنادار وجود داشت (01/0>p). نظارت والدینی همبستگی بالا و معناداری با هم نشینی با همسالان بزهکار داشت و به تنهایی 20 درصد از واریانس هم نشینی با همسالان بزهکار را پیش بینی می کرد (001/0>p). نظارت والدینی همبستگی بالا و معنا داری با رفتارهای پرخطر داشت و به تنهایی 4 درصد از واریانس رفتارهای پرخطر را پیش بینی می کرد (001/0>p).

نتیجه گیری: 

نتایج این پژوهش بر اهمیت نظارت والدینی، عزت نفس و ناگویی خلقی در کاهش هم نشینی نوجوانان تک والد با همسالان بزهکار و رفتار پرخطر ایشان دلالت دارد.

اختلال مصرف مواد مسئله ای است که سبب اختلافات خانوادگی جدی می شود. پژوهش حاضر با هدف تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افزایش صمیمیت و سازگاری زناشویی بیماران مبتلا به اختلال مصرف مواد انجام شد.

مواد و روش ها: 

این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل و پیگیری یک ماهه در میان تمامی بیماران معتاد مراجعه کننده به مرکز ترک اعتیاد نواندیشه تهران در زمستان سال 1396 انجام شد. 30 نمونه به روش نمونه گیری دردسترس انتخاب شدند و به صورت تصادفی در دو گروه 15نفره آزمایش و کنترل قرار گرفتند. ابزار جمع آوری داده مقیاس صمیمیت زناشویی والکر و تامپسون و پرسش نامه سازگاری زناشویی اسپانیر بود. تمامی شرکت کنندگان در مرحله پیش آزمون، مقیاس صمیمیت و پرسش نامه سازگاری را تکمیل کردند. گروه آزمایش در جلسات درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد شرکت کردند و یک هفته پس از آن، پس آزمون در هر دو گروه برگزار شد. یک ماه بعد نیز آزمون پیگیری در هر دو گروه اجرا شد. داده های پژوهش با استفاده از تحلیل کوواریانس و تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر تجزیه و تحلیل شدند.

یافته ها:

 در گروه آزمایش، نمرات صمیمیت زناشویی آزمودنی ها با مقدار 20/12±53/34 و سازگاری زناشویی با مقدار 95/11±73/33 پس از مداخله به طور معنا داری به ترتیب به مقادیر 59/16±40/60 و 21/13±46/56 افزایش یافته بودند (05/0>p). این افزایش در مورد گروه کنترل صدق نکرد (05/0>p). اندازه اثر نیز حاکی از آن بود که حدود 581/0 درصد از افزایش صمیمیت زناشویی و 414/0 درصد از افزایش سازگاری زناشویی در گروه آزمایش، تحت تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بود. بین نمرات پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری آزمودنی های گروه آزمایش در شاخص صمیمیت (01/0>p؛ 035/54=F) و سازگاری زناشویی (01/0>p؛ 988/26=F) تفاوت آماری معناداری وجود داشت.

نتیجه گیری:

 درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد باعث افزایش ماندگار صمیمیت و سازگاری زوجین مبتلا به اختلال مصرف می شود.