فهرست مطالب

نشریه بیماریهای عفونی و گرمسیری
پیاپی 87 (زمستان 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/11/22
  • تعداد عناوین: 6
|
  • حسین ثباتی* صفحات 1-24
    سابقه وهدف

    اشکال پوستی و احشایی لیشمانیوز مهمترین عفونت تک یاخته ای در آسیای جنوب غربی و آفریقا است. این بیماری در حال حاضر یک مشکل عمده بهداشت عمومی و مانعی برای توسعه در سراسر جهان به خصوص کشورهای گرمسیری و نیمه گرمسیری است که منجر به تاثیرات اجتماعی ، اقتصادی، روانی و بهداشتی می شود. هنوز اطالعات زیادی در مورد عوامل خطر عفونت و ایجاد ضایعه و همچنین اکولوژی و رفتار ناقل و مخزن وجود ندارد. با توجه به کمبود منابع و اقدامات کنترلی موثر ، آگاهی از چنین پارامترهایی برای مدیریت بهتر کنترل بیماری بسیار مهم و قابل توجه است. دراین مقاله به وضعیت انتشار لیشمانیوز در ایران و تعدادی ازکشورهای آسیای جنوب غربی وآفریقایی و اهمیت آشنایی پرسنل بهداشتی با روش های تشخیص، پیشگیری و درمان بیماری اشاره می شود.

    روش کار

    دراین مقاله مروری بیش از 170 مقاله و گزارشات سازمان بهداشت جهانی در بازه زمانی 2019 -1990 با استفاده از واژگان کلیدی لیشمانیوز،آسیای جنوب غربی،اپیدمیولوژی و با جستجوی گسترده در ,PubMed, Scholar Google, SienceDirect ,Scopus, IranMedex جمع آوری و مورد مطالعه قرارگرفت. مقاالت غیرمرتبط ازجمله ایمنی و خصوصیات گونه ها ورده بندی آنها حذف و اطالعات الزم از 107 مقاله که مرتبط با اپیدمیولوژی ووضعیت انتشاربیماری و روش های کنترل و درمان بود انتخاب و مطالب مورد نظرجمع آوری شد.

    یافته ها

    نتایج نشان می دهد که انتقال لیشمانیوز به انسان درکشورهای آسیای جنوب غربی وآفریقایی به چهار شکل صورت می گیرد. لیشمانیوز جلدی زیونوتیک (ZCL) توسط لیشمانیا ماژور، لیشمانیوز احشایی زیونوتیک (ZVL) توسط لیشمانیا اینفانتوم ، لیشمانیوز جلدی آنتروپونوز (ACL) توسط لیشمانیا تروپیکا و لیشمانیوز احشایی آنتروپونوز (AVL) توسط لیشمانیا دونووانی ایجاد می شود. عواملی مانند فقر ، مهاجرت های زیاد انسانی ،تحولات سیاسی منطقه ، وقوع جنگ و بحران های سال های اخیر و وضعیت نامطلوب بهداشتی و معیشتی موجب انتشار گسترده لیشمانیوز در این مناطق شده است. این شرایط سالمت مردم آن کشورها و مسافران و مهاجران به این مناطق را به خطر انداخته است.

    نتیجه گیری

    چالش های بسیاری در کنترل موفقیت آمیز لیشمانیوز وجود دارد. باتوجه به روند افزایشی لیشمانیوز در سال های اخیر در مناطق مختلف کشور و تعدادی از کشورهای دنیا الزم است تا مسیولین بهداشتی ودرمانی کشور و نیروهای نظامی مستقر در مناطق مرزی ، اطالعات و آموزشهای الزم درخصوص شناخت عالیم بالینی ،روش های تشخیص ، پیشگیری و درمان از بیماری راکسب نموده تا با انجام اقدامات پیشگیرانه و درمانی به موقع از گسترش آن جلوگیری نمایند.

    کلیدواژگان: لیشمانیوز، آسیای جنوب غربی وآفریقایی، اپیدمیولوژی، پیشگیری
  • محسن ابراهیمی همتی کیخا، حسین جوینده*، بهروز علیزاده بهبهانی، محمد نوشاد صفحات 25-34
    سابقه و هدف

    رزماری از دیرباز به عنوان یکی از عوامل ضدمیکروبی در طب سنتی مورد توجه قرار گرفته است. امروزه بهدلیل افزایش مقاومت سویه های میکروبی نسبت به آنتی بیوتیکها، مشکلات متعددی در علوم پزشکی و داروسازی به وجود آمده است. این پژوهش به منظور تعیین فعالیت ضدمیکروبی اسانس رزماری بر برخی از باکتریهای مهم بیماری زای انسان انجام گرفت.

    روش کار

    پنج سویه باکتریایی بیماریزا شامل باکتریهای اشرشیا کلی، سودوموناس آیروژینوزا و سالمونلا تیفی به عنوان باکتریهای گرم منفی و استافیلوکوکوس اوریوس و لیستریا اینوکوا به عنوان باکتریهای گرم مثبت انتخاب گردید. فعالیت ضدمیکروبی اسانس رزماری بر این سویه ها در شرایط برونتنی با روش های انتشار در آگار به کمک دیسک، انتشار در آگار به کمک چاهک، تعیین حداقل غلظت مهارکنندگی رشد و تعیین حداقل غلظت کشندگی تعیین گردید. به علاوه، میزان برهمکنش اسانس رزماری با آنتی بیوتیکهای رایج درمانی تعیین شد.

    یافته ها

    نتایج نشان داد قطر هاله بازداری رشد اسانس رزماری به روش انتشار در آگار به کمک دیسک برای باکتریهای استافیلوکوکوس اوریوس، سالمونلا تیفی، لیستریا اینوکوا، اشرشیا کلی و سودوموناس ایروژینوزا به ترتیب 60/14 ،30/10 ،50/12 ، 10/12 و 20/12 میلیمتر بود. در هنگام به کارگیری تلفیق اسانس رزماری و آنتی بیوتیک کلرامفنیکل، اثر هم افزایی بر باکتریهای سالمونلا تیفی، لیستریا اینوکوا و سودوموناس ایروژینوزا مشاهده شد، درحالیکه برخالف آن بر باکتریهای اشرشیا کلی و استافیلوکوکوس اوریوس اثر آنتاگونیسمی مشاهده گردید. بهعالوه، در حالت ترکیب اسانس رزماری با آنتی بیوتیک جنتامایسین، اثر برهمکنش سینرژیستی بر تمامی باکتریهای مورد بررسی مشاهده شد و قطر هاله عدم رشد به روش انتشار در آگار به کمک دیسک برای باکتریهای استافیلوکوکوس اوریوس، سالمونلا تیفی، لیستریا اینوکوا، اشرشیا کلی و سودوموناس ایروژینوزا به ترتیب 10/20، 60/18 ،20/20 ،18 و 10/19 میلیمتر تعیین شد. حداقل غلظت مهار کننده رشد اسانس رزماری برای تمامی باکتریهای مورد مطالعه در این تحقیق 50/12 میلیگرم بر میلی لیتر بود.

    نتیجه گیری

    براساس یافته های این پژوهش مشخص گردید که اسانس رزماری دارای فعالیت ضدباکتریایی قابل قبولی در برابر سویه- های بیماریزای مورد بررسی میباشد. بنابراین میتوان از این اسانس به عنوان نگهدارنده طبیعی در مواد غذایی جهت کنترل رشد میکروارگانیسم های بیماری زا استفاده نمود.

    کلیدواژگان: اسانس رزماری، اثر ضدمیکروبی، باکتریهای گرم مثبت و گرم منفی، برهمکنش
  • ایوب صوفی زاده، عابدین ثقفی پور*، هادی حمیدی پارسا صفحات 35-42
    سابقه و هدف

    شپش ها، انگلهای اجباری انسان و حیوانات هستند که به عنوان یکی از مهمترین معضلات بهداشتی در سرتاسر جهان مطرح هستند. این مطالعه با هدف برآورد بار اقتصادی ناشی از ابتلا به شپش سر در استان قم با استفاده از روش هزینه یابی بر مبنای فعالیت صورت گرفت.

    روش کار

    در این مطالعه توصیفی مقطعی، تمام دانش آموزان به صورت سرشماری و کلیه افرادی که با شکایت آلودگی به شپش سر به مراکز بهداشتی درمانی مراجعه نموده بودند در طول سال 1397 مورد بررسی قرار گرفته و بیماران برای برآورد بار اقتصادی ناشی از ابتلا به شپش سر وارد مطالعه شدند. برای برآورد هزینه ها های مستقیم و غیر مستقیم دولتی و پرداخت از جیب، از دو نرم افزار تخصصی حسابداری آذرخش و روزآمد استفاده گردید.

    یافته ها

    بار اقتصادی ناشی از ابتلا به شپش سر 572/409/985/14ریال محاسبه گردید. همچنین هزینه های مستقیم و غیر مستقیم پزشکی برای هر نفر 337/157و 675/141 ریال، محاسبه گردید. بهای تمام شده دولتی برای هر بیمار 012/299 ریال، پرداخت از جیب برای هر بیمار حدود 280 هزار ریال و متوسط کل قیمت تمام شده طی این مدت به هر بیمار 012/579 ریال برآورد شد.

    نتیجه گیری

    ابتلا به شپش سر، هزینه های هنگفتی را برای سیستم های بهداشتی درمانی دولتی و بویژه خانوارها تحمیل می نماید. توصیه می شود ضمن اولویت دادن به برنامه های پیشگیرانه توسط مسیولین بهداشتی، سهم بیشتری از هزینه ها را سیستم های بهداشتی درمانی دولتی تقبل نمایند تا پرداخت از جیب بیمار به حداقل برسد.

    کلیدواژگان: بار اقتصادی، آلودگی به شپش سر، ایران
  • عاطفه کریمی، فاتح رحیمی* صفحات 43-50
    سابقه و هدف

    استافیلوکوکوس اوریوس تا مدتها به عنوان یک باکتری بیماریزا در مراکز درمانی مورد توجه قرار داشت، اما امروزه این باکتری به عنوان عامل ایجاد بیماری در میان جامعه نیز شناخته می شود. این مطالعه با هدف تایپینگ سویه های استافیلوکوکوس اوریوس جداسازی شده از بیماران مبتلا به عفونت ادراری در یک بیمارستان در اصفهان انجام گرفته است.

    روش کار

    در طی سال 1396 ،109 جدایه استافیلوکوکوس اوریوس از بیماران مبتلا به عفونت ادراری از یک بیمارستان در شهر اصفهان جمع آوری شدند و با استفاده از پرایمرهای اختصاصی تا حد گونه مورد شناسایی قرار گرفتند. مقاومت سویه ها نسبت به آنتی بیوتیک سفوکسی تین به روش انتشار دیسک تعیین گردید و حضور ژن mecA در میان سویه ها بررسی شد. از آزمونهای PCR-multiplex جداگانه جهت SCCmec تایپینگ، ccr تایپینگ و agr تایپینگ سویه های مقاوم به متی سیلین استفاده گردید.

    یافته ها

    از مجموع 109 جدایه مورد بررسی که با استفاده از پرایمرهای اختصاصی به عنوان سویه های استافیلوکوکوس اوریوس شناسایی شدند 36 سویه مقاوم به سفوکسی تین و واجد ژن mecA بودند. نتایج حاصل از آزمونهای SCCmec و ccr تایپینگ سویه ها نشان دهنده وجود SCCmec تایپهای III ،IV و V و ccr تایپهای 2 ،3 و 5 در میان سویه های مقاوم به متی سیلین بود که SCCmec تایپ III و ccr تایپ 3 ،تایپهای غالب بودند. همچنین، سویه های مقاوم به متی سیلین واجد 4 agr تایپ (IV-I) بودند که تایپ I فراوان ترین تایپ بود.

    نتیجه گیری

    نتایج حاصل از این مطالعه نشان دهنده حضور سویه های استافیلوکوکوس اوریوس مقاوم به متی سیلین اکتسابی از بیمارستان در میان بیماران مبتلا به عفونت ادراری در بیمارستان مورد بررسی است. سویه های با منشاء بیمارستانی از مقاومت آنتی بیوتیکی بالایی برخوردار هستند و به دلیل دارا بودن عوامل حدت مختلف قادر به ایجاد طیف وسیعی از بیماری ها می باشند. شیوع این سویه ها در بیمارستان مورد نظر می تواند یک هشدار جدی برای سلامت بیماران باشد

    کلیدواژگان: استافیلوکوکوس اورئوس مقاوم به متی سیلین، عفونت ادراری، تایپینگ، SCCmec، ccr، agr
  • مریم رسولی*، حمید استاجی، مهران بیکها، سپیده مداح، بهناز رئیسیان، علیرضا مشتاقی، محمد روزبه صفحات 51-55
    سابقه و هدف

    با روند رو به افزایش مقاومت های باکتریایی، یافتن ترکیبات ضد میکروبی بیولوژیک بسیار ارزشمند است. نابراین در این مطالعه اثرات ضد میکروبی بزاق زالو بر روی رشد دوباکتری استافیلوکوکوس اوریوس (گرم مثبت) و اشریشیا کوالی (گرم منفی) بررسی شده است.

    روش کار

    بدین منظور در شرایط آزمایشگاهی بزاق زالو استخراج گردید و در رقت های مختلف در میکروپلیت استریل به همراه 8 محیط کشت BHI براث، و 10× 1 باکتری استافیلوکوکوس اوریوس و اشیریشیا کوالی کشت داده شد و نتایج پس از 24 و 48 ساعت گرمخانه گذاری در طول موج 490 نانومتر قرایت و تفسیر شد. تمام مراحل آزمایش 2 هفته بعد مجددا تکرار شد.

    یافته ها

    پس از 24 ساعت استافیلوکوکوس اوریوس در تمامی گوده ها با کنترل مثبت اختالف معنی دار مشاهده می شد که در مورد اشریشیا کوالی تنها در گوده 1 تا 7 بود (0/05>P). پس از 48 ساعت استافیلوکوکوس اوریوس در تمانی گوده ها مجددا با کنترل مثبت اختلاف معنی داری داشت که در مورد اشریشیاکولای تنها در گوده شماره 1(بیشترین غلظت بزاق زالو) تفاوت معنی داری در مهار رشد مشاهده گردید (0/05>P)

    نتیجه گیری

    بزاق زالو دارای خواص ضد میکروبی می باشد و مطالعات بیشتر بر روی مدل های حیوانی ضروری به نظر می رسد.

    کلیدواژگان: بزاق زالو، زالو درمانی، استافیلوکوکوس اورئوس، اشریشیا کولای
  • مهنوش فاطمی، فرشته قندهاری*، مرضیه لیموچی صفحات 56-63
    سابقه و هدف

    عفونت شیگلایی منجر به ترشح سایتوکین های پیش التهابی شده که باعث آزاد شدن رادیکال های آزاد اکسیژن می شود. این رادیکال ها از طریق پراکسیداسیون لیپید های غشایی و DNA منجر به القاء استرس اکسیداتیو ارگان های مختلف بدن می شوند. شیر شتر بعنوان یک آنتی اکسیدان قوی نقش مهمی در کاهش استرس اکسیداتیو ایفا می کند. بنابراین اثر حفاظتی شیر شتر در برابر شیگلا دیسانتری درموش ها ارزیابی شد.

    روش کار

    46 سرموش صحرایی (120g±20) به پنج گروه تقسیم شدند. گروه رت های آلوده با CFU/ml(شیگلادیسانتری 8 10×5/1) ،گروه رت های آلوده به شیگلا و تیمار با شیر شتر kg/ 33ml گروه رت های آلوده به شیگلا دیسانتری و تیمار با kg/mg 5 آنتی بیوتیک سفیکسیم، گروه تیمار با شیر شتر٬ گروه کنترل تزریقی. پس از اتمام دوره تیمار٬ حیوانات بیهوش و بافت های روده٬ کبد و طحال به منظور اندازه گیری سطح فعالیت آنزیم های کاتالاز و سوپر اکسید دیسموتاز جداسازی شدند.

    یافته ها

    نتایج نشان داد که سطح فعالیت این آنزیم ها در گروهای آلوده به شیگلا دیسانتری کاهش و به دنبال تیمار با شیر شتر بویژه شیر شتر و آنتی بیوتیک این کاهش تا سطح نرمال تعدیل یافت .

    نتیجه گیری

    شیر شتر قادر است اختلالات عملکردی در بافت های کبد، طحال، روده را کاهش دهد و همراه آنتی بیوتیک اثر سینرژیسم نشان داده و می توان جهت درمان شیگلوزیس ، تقویت سیستم دفاعی و آنتی اکسیدانی بعنوان مکمل از آن استفاده نمود.

    کلیدواژگان: شیر شتر، شیگلوزیس، استرس اکسیداتیو، آنتی اکسیدان، موش صحرایی
|
  • Hossein Sobati* Pages 1-24
    Background and objective

    Cutaneous and visceral forms of leishmaniasis are the most important protozoan infection in the Southwest Asian and Africa. The disease is currently a major public health problem and an impediment to development worldwide, especially in tropical and subtropical countries, resulting in social, economic, mental and health impacts. Much data is still missing concerning the risk factors of the infection and the lesion development, as well as vector and reservoir ecology and behavior. The knowledge of such parameters, following multidisciplinary and integrated approaches, is crucial for better management and control of the disease, that also faces a lack of resources and efficient control measures. In this study, has been pointed to the importance of familiarity of health personnel with the methods of prevention, diagnosis and treatment of cutaneous leishmaniasis in iran and a number of southwest Asian and African countries.

    Materials and methods

    This study conducted as a literature review. More than 170 articles selected by searching scientific sources with published dates of 1990 to 2019 using key words such as cutaneous leishmaniasis, diagnosis and control, vector, reservoir, epidemiology, middle-east and military areas from the available databases such as Science Direct, Google Scholar, PubMed, Iran Medex, Scopus, SID, Magiran. Then, unrelated articles were deleted and the necessary information was extracted by studying more than 107 articles and textbooks for parasitology.

    Results

    There are four cycles of transmission of leishmaniasis: zoonotic cutaneous leishmaniasis,(ZCL) induce by Leishmania(L.) major, Zoonotic visceral leishmaniasis (ZVL) is inducing by L. infantum, Anthroponotic cutaneous leishmaniasis (ACL),induce by L. tropica and Anthroponotic visceral leishmaniasis (AVL) induces by L. donovani in humans.Things like poverty, high human migration, regional political upheavals and recent wars and crises, and poor health and livelihoods have led to widespread leishmaniasis spread around the world, including in Southwest and African countries. These conditions have seriously endangered the health of the people of those countries and the travelers and migrants to these areas.

    Conclusion

    There are many challenges facing the successful control of leishmaniasis. Considering the increasing rate of leishmaniasis in recent years in different parts of the country and a number of countries around the world, that is necessary for the health authorities of the country and military forces stationed in border areas to have adequate and constructive information about clinical signs and methods of control, prevention, diagnosis and treatment and with accurate planning and necessary to prevent the spread of disease.

    Keywords: Leishmaniasis, Southwest Asian, African, Epidemiology, Prevention
  • Mohsen Ebrahimi Hemmati Kaykha, Hossein Jooyandeh*, Behrooz Alizadeh Behbahani, Mohammad Noshad Pages 25-34
    Background and Objectives

    Rosemary has long been regarded as one of the antimicrobial agents in traditional medicine. Today, due to the increasing resistance of microbial strains to antibiotics, numerous problems have arisen in medical and pharmaceutical sciences. This study was performed to evaluate antimicrobial activity of Rosemary essential oil (REO) on some important human pathogenic bacteria.

    Materials and methods

    Five pathogenic bacterial strains including Escherichia coli, Pseudomonas aeruginosa and Salmonella typhi as gram negative bacteria and Staphylococcus aureus and Listeria innocua as gram positive bacteria were selected. Antimicrobial activity of REO in vitro conditions on the selected pathogens was determined by disk diffusion agar, well diffusion agar, minimum inhibitory concentration (MIC) and minimum bactericidal concentration (MBC). Furthermore, the interaction of REO with common therapeutic antibiotics was assessed.

    Results

    The results showed that based on disc diffusion agar method, the inhibition zone diameter of REO for Staphylococcus aureus, Salmonella typhi, Listeria innocua, Escherichia coli and Pseudomonas aeruginosa were 14.60, 10.30, 12.50, 12.10 and 12.20 mm, respectively. A synergistic effect was revealed in combination of REO and chloramphenicol antibiotic against Salmonella typhi, Listeria innocua, and Pseudomonas aeruginosa, while this impact has been shown to be antagonistic for Escherichia coli and Staphylococcus aureus. Furthermore, synergistic interactions between REO and gentamicin antibiotic were found for all tested strains and the MIC for Staphylococcus aureus, Salmonella typhi, Listeria innocua, Escherichia coli and Pseudomonas aeruginosa were determined as 20.10, 18.60, 20.20, 18.00 and 19.10 mm, respectively. The minimum inhibitory concentration of REO for all tested bacteria in this study was 12.50 mg/ml.

    Conclusion

    Based on results of this study, it was found that REO has an acceptable antibacterial activity against the examined pathogenic strains. Therefore, REO may be used as a natural preservative in food products to control the growth of pathogenic microorganisms.

    Keywords: Rosemary essential oil, Antimicrobial effect, Gram positive, negative bacteria, Interaction
  • Aioub Sofizadeh, Abedin Saghafipour*, Hadi Hamidi Parsa Pages 35-42
    Background and objective

    Head lice are obligatory human and animal ectoparasites that are considered one of the most important health problems around the world. The aim of this study was to estimate the economic burden associated with head louse infestation in Qom province using Activity Based Costing.

    Materials and methods

    In a cross-sectional census study, all schoolchildren in census form Qom province were investigated for head lice infestations in the year 2018. Also, all individuals who had complained of head lice infestation were examined and the confirmed cases were entered to the study for evaluating of economic burden of head lice. The two financial soft wares (Azarakhsh and Roozamad) in Excel were used to costs analysis of government expenditures (direct and indirect costs) and out of pocket costs.

    Results

    Economic burden of head lice infestation was estimated 14,985,409,572 rials (299,709$). The direct and indirect costs; governmental cost, out of pocket and total costs (governmental +out of pocket) of head lice infestation were included 157,337 rials (3.14$), 141,675 rials (2.84$), 299,012 rials (5.98$), 280,000 rials (5.60$) and 579,012 rials (11.58$) per case respectively.

    Conclusions

    Head lice infestation impose high costs on government healthcare systems, and in particular on households. Therefore, it is recommended that, while prioritizing lice-prevention programs, a larger share of the health care costs to pay by the government healthcare systems. It makes the out-of-pocket payments will be minimized.

    Keywords: Economic Burden, Head Louse Infestation, Iran
  • Atefeh Karimi, Fateh Rahimi* Pages 43-50
    Background and objective

    Methicillin resistant Staphylococcus aureus (MRSA) has long been a common pathogen in healthcare facilities, but now, it has emerged as a problematic pathogen in the community setting as well. In this study we aimed to type all MRSA strains isolated from patients with urinary tract infection (UTI) in a hospital in Isfahan.

    Materials and methods

    A total of 109 S. aureus isolates were collected from patients with UTI from a hospital in Isfahan, during 2016 and were identified at the species level using specific primers. All strains were tested for susceptibility to cefoxitin and the presence of mecA gene was evaluated among MRSA strains. Separate multiplex-PCR assays were employed for SCCmec typing, ccr typing and agr typing of strains.

    Results

    Out of the 109 isolates which confirmed as S. aureus strains, 36 strains showed resistance to cefoxitin and harbored mecA gene. The results of SCCmec and ccr typing of MRSA strains showed the presence of SCCmec types III, IV and V and also types 2, 3 and 5 ccr, in which SCCmec type III and ccr type 3 were the dominant types among all. Moreover, MRSA strains were positive for agr types I-IV in which agr type I was the most frequent one.

    Conclusion

    The results of this study indicating the presence of hospital acquired MRSA (HAMRSA) strains among patients with UTI in the desired hospital. Strains with hospital origin usually show high resistance to different antibiotics and also have a variety of virulence factors which enable them to produce wide range of infections. The prevalence of such strains in the desired hospital could be an urgent for patient safety.

    Keywords: MRSA, UTI, typing, SCCmec, ccr, agr
  • Maryam Rassouli*, Hamid Staji, Mehran Beykha, Sepideh Madah, Behnaz Raeesian, Alireza Moshtaghi, Mohammad Roozbeh Pages 51-55
    Background and objective

    In order to increase in microbial resistance, finding biological antimicrobial materials is valuable. Therefore, in this research, antimicrobial effect of leech saliva on the growth of two bacteria, Staphylococcus aureus (Gram positive) and Escherichia coli (Gram negative) was studied.

    Materials and methods

    The leech saliva was extracted in vitro and cultured in different dilutions with BHI broth and 1×10 8 S.aureus and E.coli bacteria in sterile microplate. The results were observed and interpreted after 24 and 48 hour incubation at 490 nm wave length. All experiment procedures were repeated 2 weeks later.

    Results

    After 24 hour, in S.aureus culture significant difference was observed among all wells with positive control, in E.coli was just among 1-7 wells (P<0.05). After 48 hour, again significant difference was observed among all wells of S.aureus with positive control but in E.coli was just in well number 1 (The highest concentration of leech saliva).

    Conclusion

    According to the results, leech saliva has antimicrobial effect and more studies on animal models are necessary.

    Keywords: Leech saliva, Leech therapy, Staphylococcus aureus, Escherichia coli