فهرست مطالب
مجله فلسفه علم
سال دهم شماره 1 (پیاپی 19، بهار و تابستان 1399)
- تاریخ انتشار: 1399/05/01
- تعداد عناوین: 12
-
-
صفحات 1-27هنوز نظریه کارنپ پیرامون وجودشناسی جان نگرفته بود که کواین به آن تاخت؛ و این، تاخت و تازی را میان دو فیلسوف برای بیش از نیم قرن موجب شده. هم چونان پرسش این است: حق با کدام یک بود/است؟ در مقاله پیش رو، با مرور نظریه کارنپ، نقدهای جسته و گریخته کواین را در سه عنوان به مواضع او روایت کرده ام. نشان داده ام که چگونه نظریه کارنپ را می توان از این سه نقد مبرا داشت. پس، با لحاظ کردن این که کواین موضع اختلاف را اشتباه تشخیص داده، و نه اختلاف موضع را، به داوری میان دو فیلسوف نشسته، توضیح داده ام اگرچه کارنپ و کواین، هر دو، به نسبیت وجود قایل اند، آن-یک به’نسبیت عام‘ باور دارد و این یک، به ’نسبیت خاص‘. از منظری دیگر، اگرچه دو فیلسوف در وجودشناسی شک گرا هستند، آن یک ’شک گرای مرتبه دوم‘ است و این یک، ’شک گرای مرتبه نخست‘. به عبارت دیگر، نشان داده ام که چگونه در روی کرد وجود شناختی دو فیلسوف "عامل توافق، عامل تخالف است". در میان این پیچیدگی ها، نتیجه گرفته ام که هر داوری یک سویه، بر موافقت یا مخالفت صرف، نادرست خواهد بود.کلیدواژگان: کارنپ، کواین، فراوجودشناسی، شک گرایی وجود شناختی، نسبیت وجود شناختی
-
صفحات 29-53مقاله فریدمن درباره روش شناسی علم اقتصاد، آمیزه ای از آموزه های مختلف فلسفی است که می توان فهرستی از ایده های فلسفی را در آن یافت. در این نوشتار با تحلیل مقاله مذکور و دیدگاه دیگر فیلسوفان علم اقتصاد، شش ویژگی را برای روش شناسی او بازمی شناسیم. ویژگی نخست، نظریه فریدمنی است؛ که از دو جزء زبان و فرض های ماهوی تشکیل شده است. دوم، آزمون فریدمنی است؛ که در حقیقت آزمون غیرمستقیم نظریه است. یعنی برای بررسی اعتبار نظریه صرفا قدرت پیش گویی آن سنجیده می شود و نه صدق فرض های آن. سوم، ناواقع گرایی فریدمنی است؛ که به فرض های ماهوی اجازه می دهد فقط وجوه مفید واقعیت را در نظریه وارد کنند و نه کل واقعیت را. چهارم، رویکرد مارشالی فریدمن در برابر رویکرد والراسی است؛ که به فریدمن اجازه می دهد مدل را بسته به شرایط مسئله بسازد. پنجم، رویکرد آماری فریدمن است؛ بدین معنا که از نظر او تنها راه رسیدن به اجماع بین اقتصاددانان استفاده از آمار و احتمالات است. ششم، علیت فریدمنی است؛ بدین مفهوم که بجای استفاده از مفهوم ابهام آمیز علت و معلول در مدل های اقتصادی از مفهوم درونزا و برونزا استفاده می کند.کلیدواژگان: اقتصاد اثباتی، اقتصاد دستوری، آزمون نظریه، ناواقع گرایی، گویی که، میلتون فریدمن
-
صفحات 55-77
در این مقاله، طرحی کلی از فلسفه مالی جستجو شده و به عنوان یکی از موضوعات قابل بحث در فلسفه علم مطرح و اهمیت آن تحلیل شد. در این راستا، برخی از مسایل قابل طرح در مالی از سه جنبه هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی بررسی شد که بر اساس آن، اولا هم مالی و هم مقولات مطرح در آن، علی رغم ادعای واقع گرایی، با دو مسئله عینیت و تعمیم مواجه بوده و ثانیا نظریات مالی رویکرد عمدتا اثبات گرایانه و دارای روش شناسی عموما کارکردگرا هستند که این دو، محدودیت های شناختی برای این شاخه علمی به همراه داشته است. همچنین اگرچه با ظهور مالی رفتاری، شواهدی از تغییر پارادایم و یک انقلاب علمی کوهنی در مالی دیده می شود ولی به دلیل عمر کوتاه آن، شاید تایید چنین امری کمی عجولانه باشد ولی روند توسعه نظریات مالی با دیدگاه برنامه های پژوهشی لاکاتوش همخوانی دارد. در نهایت به نقش اخلاق در مالی پرداخته شد که بر اساس آن توجه بیشتر به غایات در مالی ضروری است.
کلیدواژگان: مالی، معرفت شناسی، هستی شناسی، روش شناسی، اخلاق -
صفحات 79-103اندیشه ی مارتین هایدگر یک کل به هم پیوسته و یکپارچه است و کلیت آن را می توان به مثابه یک «فلسفه ی تکنولوژی» در نظر گرفت. مفهوم مرکزی فلسفه ی هایدگر، «وجود» و «پوشیدگی» و «ناپوشیدگی» آن است. سیر اندیشه ی او با نقد متافیزیک از افلاطون تا نیچه آغاز می شود و با تلاش برای پدیدآوردن نحوی دیگر از فلسفه ادامه می یابد و سپس، با عبور از متافیزیک، به «گشتل» می رسد. «گشتل» مطلق سازی یک افق ناپوشیدگی از وجود، ذات تکنولوژی مدرن است که در معنای کمال و پایان متافیزیک، با آن ترادف معنایی دارد. جستار حاضر اندیشه ی هایدگر را پیرامون مفهوم «گشتل» بازسازی خواهد کرد و نشان خواهد داد چگونه می jوان کلیت اندیشه ی او را به سان یک فلسفه ی تکنولوژی منسجم و یکپارچه در نظر آورد و هرگونه تفسیر ناحیه ای از نظرات خاص او درباره ی تکنولوژی، مستلزم در نظرآوردن کلیت اندیشه ی او خواهد بود.کلیدواژگان: مارتین هایدگر، گشتل، متافیزیک، فلسفه ی تکنولوژی، علم جدید
-
صفحات 105-125هدف از این نوشتار، ارایه تحلیلی فلسفی بر مسئله تقلیل تابع موج توسط ذهن، مبتنی بر نظریه های حوزه فلسفه ذهن است. با توجه به این رویکردها درباره رابطه ذهن-بدن و ماهیت ذهن، هم در چارچوب دوگانه انگاری مادی_نفسانی، و هم ویژگی های ذهنی نوخاسته و فراپدیدارگرایانه، به بررسی معضلات مفهومی این مسئله پرداخته می شود. تلقی مادی و سخت افزارانه از ذهن، معضلات مربوط به دستگاه های اندازه گیری در مکانیک کوانتمی را با خود دارد؛ تلقی نفسانی و همچنین دیگر تلقی های غیرمادی،علاوه بر معضلات رابطه ذهن بدن، معضل تبیین سازوکار برهمکنش ذهن یا ویژگیهای ذهنی با سیستم مادی مورد مشاهده جهان خارجی را نیز دارند. همچنین با طرح یک آزمایش فکری و نیز تحلیل مبتنی بر مشابه انگاشتن فرآیند"تقلیل تابع موج" و فرآیند"تصمیم گیری" در انسان، به مثابه یک راه حل احتمالی،تبعات مفهومی آنها برای مکانیک کوانتمی بررسی می شود. در نهایت، نشان داده می شود که هر جنبه از مسئله تقلیل تابع موج توسط ذهن، معضلات مفهومی خاص خود را دارد و این مسئله در ذیل برهمکنش ذهن-ماده همچنان باز خواهد ماند.کلیدواژگان: مکانیک کوانتمی، فلسفه ذهن، مسئله اندازه گیری، تقلیل تابع موج، ذهن آگاهی
-
صفحات 127-148
مفهوم «شم خوب» در انتخاب بین نظریات علمی اولین بار توسط پیر دویم فیزیکدان و فیلسوف علم مشهور فرانسوی مطرح شد. او معتقد بود در جایی که منطق و شواهد تجربی برای انتخاب دانشمندان کفایت نمی کند، نیاز به معیاری بالاتر یا همان «شم خوب» هست. دویم درباره چیستی و ابعاد مفهوم شم خوب صراحتی ندارد، در عوض نظرات مختلفی برای آن ارایه شده است. برای بررسی این مفهوم باید علاوه بر نظر دویم، سازگاری آن با تاریخ علم را نیز مورد توجه قرار داد. ما در این مقاله پس از شرح و نقد دو نظر مختلف در این باره، ادعا می کنیم که مفهوم «شم خوب» از سنخ مقبولیت اجتماعی است. اشاراتی در نوشته های دویم مبنی بر اجتماعی بودن شم خوب وجود دارد که ادعای ما را تقویت می کند، ضمن اینکه ما معتقدیم چنین قرایتی در تبیین تاریخ علم نیز موفق تر عمل می کند.
کلیدواژگان: شم خوب، دوئم، انتخاب نظریه، مقبولیت اجتماعی، معرفت شناسی -
صفحات 149-170
نوشتهی پیش رو شرح و ارزیابی بخشی از افکار یورگن هابرماس، جامعهشناس و فیلسوف آلمانی، در حیطهی معرفت شناسی است که در متون فارسی به آن کمتر توجه شده است. یکی از اهداف پروژه تحقیقاتی او نزدیککردن دانش به زندگی یا زیستجهان بوده و هدف این نوشتار نیز ارایه شرحی نظام مند از این کوشش هابرماس و تقابل های فکری وی با دیگر نحله های فلسفی-اجتماعی است. «علایق شبه استعلایی» یکی از مفاهیم کلیدی است که در این فرایند نقشی حیاتی دارد و دانش را از ساحت سوژه استعلایی به ساحت فرآیند تاریخی که از نیازهای عملی برخواسته مرتبط می کند. به همین جهت، این نوشتار به دنبال روشن ساختن معنا، کارکرد و ریشه های این مفهوم بوده است. از این حیث، در بین آثار او دو کتاب از جایگاه مرکزی برخوردار هستند: دانش و علایق انسانی و نظریه ی کنش ارتباطی. یافته ها نشان می دهند که: 1-پرسشهایی که هابرماس در این کتاب در صدد پاسخ گویی به آنها است در واقع پرسشهای کانت هستند: «شرایط عام امکان شناخت». 2-علایق شبه استعلایی ریشه در زیست انسانی دارد که تحول اساسی در نظریه های انتقادی است. 3- معرفت شناسی هابرماس درصدد احیای ارزش های روشنگری و رهایی از سلطه است. 4- هابرماس از طریق صورت بندی علایق شناختی با سایر نحله های فکری وارد مناظره می شود (فرا رفتن از مکتب فرانکفورت، نقد پست مدرنیسم و دیگر نحله های فلسفی).
کلیدواژگان: سوژه، شبه استعلایی، کانت، معرفت، هابرماس -
صفحات 171-193بر اساس تجربه ی روزمره و فهم متعارف به نظر می رسد تفاوتی بین گذشته و آینده وجود دارد که آن را «پیکان زمان» می نامیم. تبیین های متفاوتی برای پیکان زمان ارایه شده که یکی از آن ها پیکان ترمودینامیکی است. اما قوانین بنیادی فیزیک، به ویژه قوانین نیوتن و مکانیک آماری-که انتظار می رود تبیین گر قوانین پدیدارشناختی ترمودینامیک باشند- عدم تقارنی را نشان نمی دهند. بولتزمن کوشید عدم تقارن ترمودینامیکی را با پیشنهاد «فرضیه ی گذشته» برای کیهان اولیه توضیح دهد. طبق این فرضیه کیهان اولیه در شرایط اولیه ی بسیار خاصی بوده است. اما این پیشنهاد با نقدهای بسیاری روبرو شد. در مقاله ی حاضر ضمن بیان ابعاد فلسفی و بنیادی مساله ی «پیکان زمان» در ارتباط با نظریه «فرضیه گذشته» استدلال می کنیم با فرض بنیادی بودن «پیکان زمان»، فرضیه ی گذشته به تنهایی برای تبیین آن کفایت نمی کند و نیاز به تبیین بنیادی تری وجود داردکه ممکن است نگرش ما را نسبت به ساختار فضا-زمان عوض کند.کلیدواژگان: فلسفه فیزیک، پیکان ترمودینامیکی زمان، فرضیه گذشته، کیهان اولیه، ساختار فضا-زمان
-
صفحات 195-213
یگانه انگاری راسلی، عنوان یکی از جدیدترین نظریه های فلسفه ذهن است. این نظریه مدعی غلبه بر مشکلات نظریه های فیزیکی انگار و دوگانه انگار است. به طور خاص مشکل عمده فیزیکی انگاری، تبیین آگاهی پدیداری است. یکی از مهمترین استدلالهای موجود علیه فیزیکی انگاری استدلال زامبی یا استدلال تصورپذیری است. یگانه انگاری راسلی بر اساس یک فهم هستی شناسانه متفاوت از عالم، مدعی است ویژگیهای درونی (ذاتی) اشیاء فیزیکی که تاکنون مورد غفلت نظریه های فیزیکی واقع شده اند، منشاء ظهور آگاهی پدیداری است. بر این اساس، یگانه انگاری راسلی مدعی ارایه تبیینی مناسب از آگاهی پدیداری است که با عالم فیزیکی، یکپارچه است. در این مقاله، پس از تقریر دو نظریه فیزیکی انگاری و یگانه انگاری راسلی، نسبت آن دو تا اندازه ای روشن میشود و نشان داده میشود که تبیین های فعلی نظریه یگانه انگاری راسلی برای مرزبندی آن با فیزیکی انگاری کافی نیست. همچنین بیان خواهد شد که استدلال تصورپذیری که علیه فیزیکی انگاری طرح شده است علیه یگانه انگاری راسلی (اگر آن را فیزیکی انگار قلمداد کنیم) کار نمیکند.
کلیدواژگان: یگانه انگاری راسلی، فیزیکی انگاری، پدیداری، مقوم پدیداری، استدلال تصورپذیری -
صفحات 215-235جامعه خاستگاه فناوری و توسعه آن است. از سوی دیگر فناوری نیز به نوبه خود آثار اجتماعی مخصوص به خود را دارد. در حالت کلی، رابطه جامعه و فناوری دوسویه است. آگاهی از این رابطه دوسویه برای طراحی مهندسی لازم است ولی توجه لازم نسبت به این امر در متون درسی و روال های آموزشی چندان مشاهده نمی شود. در این مقاله با موردکاوی تاریخی ماشین تحریر، رابطه دوسویه جامعه و فناوری به صورت انضمامی ترسیم شده است. گاه یک عامل (جامعه یا فناوری) در عامل دیگر تاثیر می گذارد و آن را تغییر می دهد و سپس خود از تغییر ایجاد شده متاثر می گردد. همچنین تاثیرات، منحصر به ایجاد تغییر نیستند و یک عامل می تواند از بروز تغییرات در عامل دیگر جلوگیری به عمل آورد. بعلاوه مشاهده می شود در مسیر هم ساختگی عامل ها، عقلانیت تنها معیار توسعه فناوری و توجیه کننده پدیده ها نیست. به طور مثال، گاه تکنولوژی در مسیر بهینه شدن قرار می گیرد، اما عوامل اجتماعی باعث توقف یا تغییر مسیر آن می شوند.کلیدواژگان: ماشین تحریر، فناوری، جامعه، شکلدهی، هم ساختگی
-
صفحات 237-257در تبیین تکامل فرهنگی نظریه های متنوع و رقیبی ارایه شده است. میمتیک یکی از معروف ترین آنهاست. دعوی مقاله ی حاضر آن است که هرکدام از نظریه های ارایه شده مدل هایی هستند که درجهت بازنمایی بخش هایی از فرهنگ و درجهت قابل فهم کردن آن بخش ها با توسل به تمثیل هایی ارایه شده اند. که میمتیک یکی از آنهاست. ازآنجا که اولا هر مدلی از جمله میمتیک با انتزاع ((abstraction و آرمانی سازی (idealization) ساخته می شود، و ثانیا مدل ها لزوما گزاره ای نیستند، بنابراین نباید انتظار صدق از چنین نظریه هایی داشت. زیرا اولا آرمانی سازی با فاصله گرفتن از واقعیت همراه است و ثانیا تنها گزاره ها هستند که حاملان صدق اند و بنا بر تعریف گزاره و صدق، مدل های غیرگزاره ای صادق نیستند. در مقاله، به عنوان مطالعه ی موردی، میمتیک از میان نظریه های تکامل فرهنگی انتخاب شده است و تلاش شده است تا ضمن معرفی نقدها و پاسخ به نقدها از جانب طرفداران میمتیک وجه تمثیلی و مدلی این نظریه برجسته شود. فرهنگ پیچیده تر از آن است که یک مدل تبیینی به تنهایی قادر به تبیین آن باشد اما، مشروط بر آنکه هیچ مدلی، ازجمله میمتیک، به تنهایی دعوی انحصاری در تبیین فرهنگ نداشته باشد، با در کنار هم قرار گرفتن دسته ای از الگوهای تبیینی راه برای فهم بهتر آن فراهم می شود.کلیدواژگان: تکامل فرهنگی، میم، میمتیک، مدل، تمثیل
-
صفحات 259-280«علیت» از جمله مفاهیمی است که پیشینه ای طولانی در فلسفه و شناخت انسانی دارد. انسان از همان آغاز حیات، خواهان کشف چرایی و علت پدیده ها بود؛ این مفهوم در تاریخ اندیشه های فلسفی، فراز و نشیب های زیادی را پیموده است، زیرا پاسخ های ارایه شده برای علت پدیده ها، به طور کامل متاثر از نوع آگاهی و شناخت انسان در گستره های تاریخی و جغرافیایی مختلف بوده است؛ آگاهی ها و شناخت هایی که اندیشمندانی مانند ارنست کاسیرر معتقد بودند که پیوسته الگویی عقلانی نداشته است. به زعم کاسیرر الگوهای غیرعقلانی نیز در شکل بخشی صورت های شناختی انسان دخیل بوده اند؛ شناختی که وی از آن با عنوان «آگاهی اسطوره ای» یاد می کند. هدف از نگارش این مقاله، معرفی انواع روابط علیتی در این غیر تعقلی ترین فرم شناختی انسان است که بر این اساس با استناد به مبانی، قوانین بنیادین و دیگر آبشخورهای آگاهی دهنده در این آگاهی، به بازکاوی، توصیف و تحلیل انواع روابط علی در این فرم شناختی پرداخته شده است.کلیدواژگان: علیت، ارنست کاسیرر، آگاهی اسطوره ای، شناخت، اسطوره
-
Pages 1-27Carnap’s view on ontology had not yet rallied that Quine attacked it; and this has caused a dispute between two philosophers for more than half a century. The question remains: which one was/is right? In this article after reviewing Carnap’s view, I have recounted Quine’s critiques, here and there, to his stands under three titles. It is shown how Carnap’s view can be justified from these three critiques. Then, after considering that Quine has identified the position of the difference incorrectly, but not the different position, I have explained, In the midst of arbitration between two philosophers, although Carnap and Quine, both, do maintain ontological relativity, the former believes in ‘general relativity’, and the latter in ‘special relativity’. From another point of view, although two philosopher do maintain ontological skepticism, the former is ‘second level skeptic’, and the latter is ‘first level skeptic’. In the other words. I have shown how in ontological approach of two philosophers “the reason for the agreement is the same for disagreement”. Among these complexities the conclusion is taken that any unilateral arbitration, on strict agreement or disagreement, will be wrong.Keywords: Carnap, Quine, metaontology, ontological skepticism, ontological relativity
-
Pages 29-53Abstract This article is about Milton Friedman's methodology in Economics. Friedman's main article "The Methodology of Positive Economics" published in 1953 is a mixture of philosophical ideas. By analyzing this article and critics of his methodology among economics philosophers as well, we recognize six specification for his methodology. The first is Friedman' theory which is a complex intermixture of two elements; language and substantive hypothesis. The second is Friedman' experiment, which is in fact an indirect testing of a theoretical prediction by experimental evidences. So the validity of a theory depends on its power or prediction, not the truth of its assumptions. The third is Friedman's unrealisticness that allows substantial hypotheses to capture useful aspects of reality not the whole. The forth is the Marshallian approach of Friedman in Economics versus the Walrasian, which lets him to build the economic model problem specific. The fifth is Friedman's statistical approach. He believes that the only way that economists can come up with a consensus is to use statistics and probabilities. The sixth is Friedman's causality. He believes that the concepts of cause and effect are ambiguous, instead, we should use endogenous and exogenous concepts in economic models. Keywords: Positive Economics, Normative Economics, Theory Experiment, Unrealisticness, As if, Milton Friedman
-
Pages 55-77
In this paper, a general overview of philosophy of finance was searched and discussed as one of the topics in the philosophy of science and its importance was analyzed. In this regard, some of the issues raised in finance were examined from three aspects of ontology, epistemology and methodology, according to which, first of all, both finance and its categories, despite the claim of realism, face two issues of objectivity and generalization. Second, financial theories are largely positivist and generally functionalist approaches, both of which have cognitive limitations for this branch of science. Also, although there is evidence of paradigm shift and a Cohen’s scientific revolution in finance with the advent of behavioral finance, it may be a bit hasty to confirm this because of its short lifespan, but the development of financial theories is consistent with Lakatosh's research programs. Finally, the role of ethics in finance was discussed and the need to pay more attention to the goals in finance was pointed out.
Keywords: Finance, Ontology, Epistemology, methodology, Ethics -
Pages 79-103Martin Heidegger's idea is a whole interconnected and the universality of it can be considered as a "philosophy of technology". The central concept of Heidegger's philosophy is Being, concealment and its concealment. His course of thought begins with a critique of metaphysics from Plato to Nietzsche and it goes on to try to develop another kind of philosophy.Then, by way of metaphysics, it reaches Gestell. The " Gestell" absolute a horizon of the concealment of Being as the essence of modern technology, with its semantic synonymy in the sense of perfection and the end of metaphysics. The present study will reconstruct Heidegger's thought about the concept of "Gestell" and will show how his totality of thought can be regarded as a philosophy of integrated technology. As any regional interpretation of his views on technology will require consideration of the whole of his thinking.Keywords: Martin Heidegger, Gestell, metaphysic, philosophy of technology, modern science
-
Pages 105-125The aim of this paper is to provide a philosophical analysis of the problem of the wave function collapse by conscious observer, based on the theories of philosophy of mind. According to the approaches to the mind-body relation, the conceptual problems of this issue are examined both in the context of Cartesian Dualism, as well as emergent and epiphenomenal mental properties. It is concluded that by taking the physical and hardware approach to mind, raised the same conceptual difficulties of apparatuses in Quantum Mechanics, as well as mental and nonphysical approaches have the problem of explaining the mechanism of the interaction between the mind or mental properties and the observed physical system belongs to the external world. Also, by putting forward a thought experiment as well as by further discussions on the similarities between the "wave function collapse" and processes of "making decision" by a conscious observer, their conceptual consequences for quantum mechanics are examined. Finally, it is shown that each aspect of the problem has its own conceptual difficulties, and this issue will remain open under the mind-matter problem.Keywords: Quantum Mechanics, Philosophy of Mind, Measurement Problem, Wave Function Collapse, Mind, Consciousness
-
Pages 127-148
Having ‘good sense’ in choosing among rival scientific theories was initially introduced by Pierre Duhem. According to him, where empirical evidence and logical rules cannot help to choose among scientific options, scientists need a further criterion to help them decide. However, Duhem left this notion undeveloped and open for further discussions to find its nature and the way it works. This paper starts with evaluating David Stump’s and Milena Ivanova’s accounts, two major scholars in this debate. Having considered the cons and pros of each account, we will come up with a social understanding of ‘good sense’, according to which this notion is characterized by the way successful scientists actually theorize and practice science and the community of scientists accepts them.
Keywords: Good sense, Duhem, Theory choose, Social acceptance, Epistemology -
Pages 149-170
The present study will investigate some thoughts of Habermas, German sociologist and philosopher, which in Persian texts, less attention has been paid to it. One of the main aims of his research program has been approximating knowledge and life or Life-world, and this article attempts to present a systematic review of this effort of Habermas and his intellectual confrontations with other philosophical-social disciplines. The concept “Quasi-transcendental” plays a key role in this regard and it converts the Cartesian knowledge from the transcendental subject into a historical process arisen from the practical necessities. Therefore, this article has tried to clarify the meaning, roots, and functions of this concept. Accordingly, two books have a crucial stall: Knowledge and Human Interests and The Theory of Communicative Action. The findings show that: 1. the questions that Habermas in his book seek to answers in fact are the questions of Kant: (the common conditions of recognition possibility) 2. Quasi-transcendental interests are rooted in human life, which is a fundamental change in critical theories. 3. Habermas's epistemology seeks to revive the values of enlightenment and liberation from domination. 4. Habermas enters into debate with other intellectual disciplines through the formation of cognitive interests (transcendence of the Frankfurt School, a critique of postmodernism, and other philosophical disciplines).
Keywords: subject, Quasi-transcendental, Kant, Knowledge, Habermas -
Pages 171-193Based on everyday experience and conventional understanding, there seems to be a difference between the past and the future, which we call the "arrow of time." There are different explanations for the time arrow, one of them is the thermodynamic arrow. However, the fundamental laws of physics, in particular Newton's laws and statistical mechanics, which we expect to explain the phenomenological laws of thermodynamics, do not show the asymmetry. Boltzmann tried to explain the thermodynamic asymmetry by proposing a "past hypothesis" for the early universe. According to this hypothesis, the early universe was in very special initial conditions. But this proposal encountered with many criticisms. While presenting the philosophical dimensions of the "arrow of time" problem and the critiques of the "past hypothesis", we argue that the assumption of a fundamental "time arrow" assumes that the past hypothesis alone is not sufficient to explain it. And there is a need for a more fundamental explanation that may change our view of space-time structure.Keywords: Philosophy of physics, Thermodynamic arrow of time, Past hypothesis, Early universe, Space-time structure
-
Pages 215-235Society is the origin of technology and its development. On the other hand, technology has special social effects. Generally, the relationship between society and technology is mutual. Awareness of this relationship is necessary for engineering design. Nonetheless, due attention is not paid to this issue in textbooks and teaching procedures. In this paper, the mutual relationship between society and technology is concretely delineated with the typewriter's historical case study. Sometimes one agent (society or technology) affects another, changes it and then gets affected itself by the resulting change. Also, the effects are not limited to change and an agent can prevent changes in another. In addition, it is observed that in the co-constructing path of agents, rationality is not the only criterion for technological development and is not justifying the phenomena. For example, optimization of technology can be stopped or deviated by society or social agents.Keywords: Typewriter, Technology, society, Shaping, Co-construction
-
Pages 237-257Disparate and competitive theories have been proposed to explain cultural evolution, which one of the most known ones is the Memetic theory. Present article claims that proposed theories such as Memetics represent part of the culture to make them discernible by using analogies. It should be noted that any model including Memetic has been generated by abstraction and idealization and these models are not also necessary in the form of propositions, hence one should not expect such theories to be true. Two reasons are noted in this regard. Firstly, idealization is associated with distance from the truth. Secondly, only propositions are truth-bearer. In the present article, Memetics has been selected from the theories of cultural evolution as a case study, which has been tried to introduce the critiques of its opponents and rejoinders of its defenders. As a result, it is highlighted that culture is highly complex to be lonely explained by an explanatory model. Moreover, no model including Memetics could however, lonely claim for exclusive explanation of culture and the combination of a set of explanatory patterns would pave the way for a better understanding of it.Keywords: cultural evolution, meme, memetic, Model, analogy
-
Pages 259-280"Causality" is one of the concepts that has a long history in philosophy and human cognition. from the very beginning of human life, man wanted to discover the reason and cause of phenomena; this concept has gone through many ups and downs in the history of philosophical thought. The answers given to the cause of phenomena have been entirely influenced by the type of human consciousness and cognition in different historical and geographical areas; the knowledge and cognitions that thinkers such as Ernest Cassirer believed were not consistently logical. They were not always had a rational patterns, and irrational patterns were involved in shaping human cognitive forms; It is referred to as the "mythical knowledge."The purpose of writing this article is to introduce the types of causal relationships in this most irrational form of human cognition, based on which, based on the basics, rules and other sources of information in this awareness, to review, describe and analyze The types of causal relationships are discussed in this cognitive form.Keywords: Causality, Ernest Casier, Mythical knowledge, cognition, myth
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.