نشریه پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش
پیاپی 27 (شهریور 1399)

پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر رهبری تحول آفرین بر آفرینندگی معلمان دوره دوم مقطع متوسطه منطقه پنج شهر تهران انجام شد. روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش گرداوری داده ها توصیفی-پیمایشی بود. جامعه آماری تحقیق شامل 650 نفر از معلمان دوره دوم مقطع متوسطه منطقه پنج شهر تهران بود که از این میان با استفاده از جدول جسی و مورگان و روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای 242 نفر به عنوان حجم نمونه در نظر گرفته شد. برای گردآوری داده‌ها از پرسشنامه‌های استاندارد آفرینندگی تورنس (سرمد و همکاران،1390). و رهبری تحول آفرین بس و آولیو (2000) استفاده شد. پس از جمع آوری پرسشنامه ها، بررسی داده ها و آزمودن فرضیه ها با استفاده از روش مدل سازی معادلات ساختاری و به کمک نرم افزار Smart PLS 2 در دو بخش مدل اندازه گیری و بخش ساختاری انجام پذیرفت. در بخش اول ویژگی های فنی پرسشنامه شامل پایایی، روایی همگرا و روایی واگرا مختص PLS بررسی گردید. در بخش دوم، ضرایب معناداری نرم افزار برای بررسی فرضیه های پژوهش مورد استفاده قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد، رهبری تحول آفرین و مولفه های آن شامل نفوذ آرمانی، انگیزش الهام بخش، برانگیختگی ذهنی و توجه و ملاحضات فردی بر آفرینندگی معلمان دوره دوم مقطع متوسطه منطقه پنج شهر تهران تاثیر دارد.

تعیین اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر افسردگی مادران دانش آموزان کم‌توان ذهنی هدف این پژوهش بود.

روش این پژوهش نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون - پس‌آزمون و گروه کنترل بود . جامعه آماری این تحقیق مادران دانش آموزان کم‌توان ذهنی دوره متوسطه تحصیلی در آموزش‌وپرورش ناحیه سه شیراز بودند. ابزار این پژوهش مقیاس افسردگی بک بود. از بین این مادران به روش نمونه گیری در دسترس 30 نفر شدند و به شیوه تصادفی در دو گروه آزمایش و گواه به تعداد مساوی گمارده شدند. گروه آزمایش به مدت 8 جلسه 45 دقیقه‌ای تحت تاثیر درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد قرار گرفتند اما گروه گواه مداخله ای دریافت نکردند. 

یافته‌ها :
داده‌های تحقیق با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 24 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت. روش تجزیه‌وتحلیل، تحلیل کوواریانس بود. میانگین پس‌آزمون گروه آزمایش کمتر از میانگین پیش‌آزمون بود . این تفاوت معنادار بود (P<0/001).

 نتیجه‌گیری : 

براساس این یافته‌ها فرض صفر آماری رد شد و می توان استنباط نمود که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر کاهش افسردگی مادران دانش آموزان کم‌توان ذهنی در آموزش‌وپرورش ناحیه سه شیراز موثر است.

هدف از این پژوهش بررسی رابطه طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک های دلبستگی با گرایش به روابط فرازناشویی بود. روش پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی است. جامعه آماری این پژوهش، کلیه زنان متاهل مراجعه کننده به فرهنگ سرای سلامت منطقه 4 شهر تهران در سال 1398 بودند. حجم نمونه 202 نفر از این‏ زنان بر اساس فرمول پلنت از تاپاکینگ، فیدل و اولمن (2007) و به شیوه نمونه‏ گیری در دسترس انتخاب‌ و به پرسشنامه های پرسشنامه گرایش به روابط فرازناشویی واتلی (2008)، طرحواره های ناسازگار اولیه یانگ و براون (2003) و سبک های دلبستگی کولینز و رید (1990) پاسخ دادند. داده ‏های جمع آوری شده با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون چندمتغیره تحلیل شد. یافته‌ها نشان داد که بین طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک های دلبستگی با گرایش به روابط فرازناشویی رابطه معنی‏ داری وجود دارد (01/0>P). نتایج تحلیل رگرسیون چندمتغیره نیز آشکار کرد که 5/55% درصد واریانس گرایش به روابط فرازناشویی به ‌وسیله طرحواره های ناسازگار اولیه و 7/58% درصد به وسیله سبک های دلبستگی تبیین می‏ شود. یافته‏ های این پژوهش نشان می دهد که طرحواره های ناسازگار اولیه و سبک های دلبستگی سهم معنادار در پیش بینی گرایش به روابط فرازناشویی دارند.

سوره حمد یکی از بااهمیت ترین سوره‌های قرآن کریم است که آگاهی به مضامین آن به ویژه توحید و معاد برای تربیت نوجوانان می تواند راهگشا باشد.پژوهش حاضر با هدف طراحی آموزشی مضامین سوره حمد به شیوه چند رسانه‌ای و پازل آموزشی و اثربخشی آموزش آن بر التزام به نماز دانش‌آموزان دختر متوسطه اول، انجام شده است. پژوهش کاربردی و به صورت شبه آزمایشی و مبتنی بر طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل است. جامعه آماری این تحقیق، شامل کلیه دانش آموزان دختر مقطع متوسطه اول شهر یزد می باشد. نمونه آماری شامل 60 نوجوان دختر بوده که به چهار گروه 15 نفری، شامل سه گروه آزمایش (آموزش مضامین سوره حمد به شیوه چند رسانه ای، پازل آموزشی و برنامه آموزشی) و یک کنترل تقسیم شده‌اند. روش نمونه‌گیری، به روش غیراحتمالی و از نوع تصادفی ساده انجام شده است. برای آموزش به سه شیوه ذکر شده از برنامه‌ها و نرم‌افزارهای آموزشی استاندارد استفاده شد. داده‌های مورد نیاز با استفاده از پرسشنامه «نگرش و التزام به نمازهای یومیه» که توسط انیسی و همکاران (1389) جمع آوری و به روش توصیفی و استنباطی به وسیله نرم افزار SPSS انجام شد. نتایج نشان داد که آموزش مضامین سوره حمد به سه شیوه چند رسانه‌ای، پازل آموزشی و کتاب بر التزام به نماز دانش آموزان دختر متوسطه اول شهر یزد تاثیر معناداری دارد.

از جمله پدیده های آموزشی که امروزه در سطح جهان مورد بحث است، پدیده \"درگیری والدین در آموزش کودکان \" می باشد. پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی و همچنین مسایل مرتبط با درگیری والدین در آموزش کودکان انجام گرفت. رویکرد این پژوهش کیفی و از نوع توصیفی- تحلیلی بود که در آن 9 خانواده در شهر تبریز بر اساس نمونه گیری هدفمند و به صورت \"روش گلوله برفی\" انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از روش های مصاحبه ی نیمه ساختار یافته استفاده شد. روش تجزیه و تحلیل یافته ها، تحلیل محتوای متن مصاحبه و تحلیل و تفسیر اطلاعات بوده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که والدین درگیر در آموزش کودکان نقش های گوناگون مانند معلمان بی مزد، فراگیران پنهان، حامیان دلواپس، شرکاء نظام آموزشی و منقدان مبتدی را به خود می گیرند.

فناوری اطلاعات، حاصل و نمود پیشرفت تمدن اخیر بشری است. ظرفیت شگرف این پدیده در مدارس از یکسو و ضرورت بررسی اثرات آن بر یادگیری دانش‌آموزان، منجر به شکل‌گیری این مطالعه گشت. پژوهش حاضر بهمنظور بررسی تاثیر فناوری اطلاعات بر افزایش یادگیری دروس ریاضی و زبان انگلیسی در دانش‌آموزان مقطع متوسطه منطقه نه شهر تهران در سال تحصیلی 93-94 اجرا شد. جامعه آماری پژوهش حاضر، شامل کلیه دانش‌آموزان مقطع متوسطه منطقه نه شهر تهران در سال 93-94 است که 1700 نفر است. نمونه مورد بررسی، به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چندمرحله‌ای، منتج به انتخاب دو مدرسه گردید. از بین دانش‌آموزان دو مدرسه، از هر مدرسه یک کلاس و از هر کلاس حدود 30 دانش‌آموز انتخاب شد. در ادامه، برای گروه آزمایش از دانش‌آموزان مدرسه هوشمند و برای گروه گواه از دانش‌آموزان مدرسه غیرهوشمند استفاده می‌شود. نتایج نشان داد که میانگین نمرات درس ریاضی و انگلیسی در دانش‌آموزان مدارس هوشمند (گروه آزمایش) به طور معناداری بیشتر از میانگین نمرات درس ریاضی و انگلیسی در دانش‌آموزان مدارس غیرهوشمند (گروه کنترل) است.

مشکلات خواندن، مهمترین عامل عدم موفقیت در مدرسه دانسته می شود. این مشکلات در واقع ساده ترین نشانه ای است که با کمک آن می توان شکست کودک را در بسیاری از زمینه های تحصیلی پییش بینی کرد. این پژوهش به بررسی تاثیر ذهن‌آگاهی بر توجه انتخابی دانش‌آموزان نارساخوان پرداخت. جامعه آماری شامل دانش‌آموزان مدرسه ابتدایی شهید بصیری یزد بود. از بین دانش‌آموزان پایه دوم تا ششم با کمک مدیر و معلمان مدرسه 24 دانش‌آموز که نارساخوانی داشتند، شناسایی و انتخاب شدند. 12 دانش‌آموز در گروه آزمایش و 12 دانش‌آموز در گروه کنترل به صورت تصادفی ساده قرار گرفتند. برای اندازه‌گیری توجه شناختی، از آزمون استروپ، استفاده‌ شد. تمامی داوطلبان به جز گروه کنترل، تکالیف مورد نظر (تمرینات ذهن‌آگاهی) را به مدت 4 هفته و هر هفته 2 جلسه 45 دقیقه ای مطابق برنامه گروه خود انجام دادند. نتایج تحلیل کواریانس نشان داد، ذهن‌آگاهی بر توجه انتخابی دانش‌آموزان نارساخوان تاثیر معنی‌دار دارد.

پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه بین مولفه های فراشناخت با سلامت روان معلمان زن شهرستان اندیمشک در سال تحصیلی 97-96 انجام شده است. در این تحقیق 325 معلم که با روش نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای از جامعه آماری مورد نظر برگزیده شده بودند، به عنوان گروه نمونه مورد مطالعه قرار گرفتند. روش تحقیق از نوع همبستگی و برای سنجش متیغرهای تحقیق از ابزارهای اندازه گیری شامل فرم کوتاه پرسشنامه فراشناخت و پرسشنامه سنجش سلامت روانی افراد استفاده گردید. تجزیه و تحلیل داده ها شامل همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری بود. نتایج پژوهش نشان داد که بین مولفه های باورهای مثبت در مورد نگرانی و خودآگاهی شناختی با سلامت روان رابطه مثبت و بین مولفه های باورهای منفی در مورد کنترل ناپذیری و خطر افکار، اعتماد شناختی و باورها در مورد نیاز به کنترل افکار با سلامت روان رابطه منفی وجود دارد. سطح معناداری در این پژوهش 05/0=α در نظر گرفته شده است.

این پژوهش با عنوان بررسی رابطه بین عقده حقارت و خودکارآمدی با آرمان گرایی تحصیلی دانش آموزان متوسطه اول شهر گچساران انجام شد. این تحقیق از نظر ماهیت و روش از نوع توصیفی و همبستگی می باشد. جامعه آماری پژوهش متشکل از کلیه دانش آموزان متوسطه اول شهر گچساران، مطابق اعلام مدیریت آموزش و پرورش شهر گچساران 1000 نفر اعلام شده است. حجم نمونه تعداد 278 نفر تعیین شد و روش نمونه گیری خوشه ای مرحله ای می باشد. داده های مورد نیاز این پژوهش از طریق پرسشنامه های احساس حقارت، پرسشنامه خودکارآمدی تحصیلی و پرسشنامه هدف گرایی تحصیلی گردآوری شد. تجزیه و تحلیل آماری به کمک نرم افزار SPSS23 و تست های آماری ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون چند متغیری به روش گام به گام و تحلیل واریانس چند راهه صورت گرفت. نتایج تحقیق نشان داد که در سطح P<0.05 بین خودکارامدی و عقده حقارت و آرمان گرایی تحصیلی، در سطح P<0.01بین خودکارآمدی و آرمان گرایی تحصیلی، در سطح P<0.01بین عقده حقارت و خودکارآمدی، در سطح P<0.01بین عقده حقارت و آرمان گرایی تحصیلی رابطه معنی داری وجود دارد.

هدف از پژوهش حاضر بررسی رابطه سبک‌های دلبستگی ادراک ‌شده با رشد پس از سانحه و استرس پس از سانحه در دانش آموزان سیل‌زدگان شهرستان آق‌قلا می‌باشد. پژوهش حاضر از انواع پژوهش‌های کاربردی است و همچنین در زمره پژوهش‌های توصیفی از نوع همبستگی می‌باشد. ابزار گرداوری اطلاعات از طریق جمع آوری پرسشنامه می‌باشد که شامل پرسشنامه دلبستگی کولینز و رید (1990)، پرسشنامه رشد پس از سانحه و پرسشنامه اختلال استرس پس از سانحه است. جامعه آماری پژوهش حاضر دانش آموزان مقطع دبیرستان سیل‌زدگان شهرستان آق‌قلا می‌باشند و حجم نمونه بر اساس جدول کوکران 100 نفر می‌باشد. در این پژوهش برای تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها از رگرسیون چندگانه با نرم‌افزار spss نسخه 23 استفاده خواهد شد.

هدف از تحقیق حاضر مقایسه استراتژی مطالعه و انگیزش تحصیلی در دانشجویان رتبه های برتر با رتبه های پایین کنکور سالهای 1395 تا 1397 دانشگاه تبریز بوده است. جامعه آماری شامل کلیه دانشجویان دختر و پسر با رتبه های برتر و پایین کلیه دانشکده ها در دانشگاه تبریز به تعداد9740 نفر می باشند که به شیوه نمونه گیری هدفمند به تعداد 345 نفر انتخاب شده اند، روش تحقیق علی – مقایسه ای و ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه می باشد. روایی پرسشنامه توسط اساتید بررسی و تایید شده است و پایایی آن نیز بالاتر از 7/0 ضریب آلفای کرونباخ می باشد. نتایج حاصل از آزمونهای آماریt تک نمونه ای وt گروه های مستقل نشان می دهد: وضعیت انگیزش تحصیلی وراهبردهای مطالعه در دانشجویان مورد مطالعه بالاتر از حد متوسط می باشد. همچنین استراتژی مطالعه و انگیزش تحصیلی دردانشجویان رتبه های برتر و پایین کنکور سالهای 1395 تا 1397 دانشگاه تبریز متفاوت و میانگین رتبه های برتر بالاتر از رتبه های پایین است. بین دوگروه از نظر استراتژی تکرار، استراتژی نظارت بر درک مطلب تفاوت معناداری وجود دارد. ولی دو گروه دانشجویان رتبه برتر و رتبه پایین از نظر استراتژی بسط دهی و استراتژی سازماندهی تفاوت معناداری ندارند.

نماز زیباترین شیوه ی نیایش و مناسب ترین پاسخ به نیاز پرستشی است که بصورت فطری از آغاز آفرینش در نهاد بشر قرار داده شده است، می باشد. نماز آغاز پرواز و عروج انسان از دنیای مادی و رسیدن به قرب الهی و آغاز گفتگو با خالقی است که تمام هستی از اوست. نماز فواید و آثار بسیاری دارد و هم بر روان و هم بر جسم انسان اثر مثبتی دارد و تمامی زمینه های فردی و اجتماعی او را تحت تاثیر قرار می دهد. در این میان عصر معاصر که عصر پر از ریا و دروغ و ناامیدی است، نیاز به صداقت و امید و استقامت به عنوان عامل مهم برای بدست آوردن آرامش، گمشده عصر کنونی، بسیار احساس می شود از این رو بعد معنوی نماز بیش از پیش نیاز روز به حساب می آید. امنیت روانی نیاز نخست انسان است که در سایه آن استعدادها و خلاقیت های فردی رشد کرده و منجر به بالندگی انسان می شود. بدون تردید، آرامش، اکسیر نجات بخش بشر در دوران مدرنیته ی کنونی در سایه معنویت و نماز پدید می آید. نماز عاملی است که بذر امید را در دل ها می کارد و انسان را به کارهای شایسته وامیدارد و صداقت را در نهاد او درونی می کند. این پژوهش بر آن است تا با پرداختی بر ابعاد معنوی نماز تاثیر آن را بر تقویت ابعاد معنوی انسان نشان دهد.