فصلنامه پژوهش های علوم فنی و کشاورزی
سال سوم شماره 3 (پیاپی 7، پاییز و زمستان 1399)

در این تحقیق اثر کود های آلی مختلف بر صفات بیولوژیک گیاه لاوسون(حنا) رقم محلی بم مورد بررسی قرار گرفت. لاوسون گیاهی از خانواده لیتراسه(L. (Lawosinia inermis می باشد که از برگهای آن در صنایع رنگرزی و آرایشی استفاده می شود. پژوهش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با 9 تیمار و سه تکرار  انجام شد. تیمارهای مورد استفاده در این مطالعه شامل دو نوع کود آلی: کود گاوی در سه سطح (0، 20 و 30 تن در هکتار) و ورمی کمپوست بقایای گیاهی درخت خرما در سه سطح (0، 100 ، 150تن در هکتار) بودند. صفات بیولوژیک ارتفاع، تعداد برگ، وزن خشک بوته، وزن خشک برگ، وزن تر گیاه اندازه گیری شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تیمارها کودی بر همه صفات رویشی گیاه حنا تاثیر معنی داری داشتند. اولین برداشت حنا نسبت به دومین برداشت حنا، عکس العمل بیشتری نسبت به کاربرد کود گاوی و ورمی کمپوست بقایای درخت خرما نشان داد همچنین بر اساس نتایج این تحقیق مشخص گردید که میزان 30 تن در هکتار کود گاوی  به همراه 150 تن درهکتار ورمی کمپوست بقایای درخت خرما بهترین نتیجه را در بین تیمارهای مختلف داشت. این تیمار سبب حداکثر  وزن تر، حداکثر ارتفاع بوته حداکثر تعداد برگ و حداکثر وزن خشک شد.

برنامه ریزی کاربری اراضی، هسته اصلی برنامه ریزی شهری می باشد و ارزیابی و ساماندهی فضایی- مکانی کاربری ها وعملکرد های شهری، یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین محور های توسعه پایدار شهری می باشد. به طور ویژه پایداری کاربری مسکونی به عنوان مهم ترین کاربری شهری، نقشی اساسی را در توسعه پایدار شهری ایفا می نماید. در این پژوهش با هدف ارزیابی کمی و کیفی کاربری اراضی شهری و با تاکید بر پایداری و تقویت کاربری مسکونی، شهر دهگلان مورد بررسی قرار گرفته است. روش تحقیق توصیفی- تحلیلی بوده و بر این اساس ابتدا به ارزیابی کمی و کیفی کاربری های شهر دهگلان پرداخته و سپس به طور خاص به ارزیابی کمی شاخص های کاربری مسکونی با بهره گیری از طرح تفصیلی شهر و مطلاعات میدانی نگارندگان، اقدام شد. جهت ارزیابی کیفی و بررسی سازگاری کاربری مسکونی با سایر کاربری ها از نرم فزار ARC GIS و از مدل Distance استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل یافته ها بیانگر آن است که کمبود سرانه در اکثر کاربری ها وجود دارد و به ویزه کاربری مسکونی که با کمبود 1/15 متر مربع مواجه می باشد. محلات مسکونی شهر از لحاظ چگونگی استقرار کاربری ها تفاوت چشم گیری را نشان می دهند. به طوری که در اکثر محلات مسکونی به علت وجود کاربری ناسازگار یا به علت عدم وجود کاربری هایی که کاربری مسکونی به آن وابسته می باشد، عدم سازگاری کاربری مسکونی مشاهده می گردد.

به منظور بررسی تاثیر همزیستی قارچ های آربوسکولار میکوریزا و تنش خشکی بر رشد، عملکرد، محتوی کلروفیل و میزان جذب فسفر در گیاه سورگوم (Sorghum bicolor L)  آزمایشی به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های، کامل تصادفی و درسه تکرار اجرا گردید. فاکتورهای مورد آزمایش شامل سه آبیاری در فواصل (5-10-15روز) و کاربرد قارچ میکوریزا در دو سطح(تلقیح و عدم تلقیح با قارچ میکوریزا) می باشد. صفات مورد بررسی در این آزمایش شامل شاخص کلروفیل، درصد کلنیزاسیون ریشه، میزان غلظت فسفر برگ، ارتفاع، تعداد برگ، وزن هزار دانه، عملکرد و قطر ساقه می باشند. نتایج نشان داد که تنش خشکی تاثیر معنی داری بر صفات مورد ارزیابی داشته است. به طوری که با کاهش میزان رطوبت خاک، ارتفاع بوته، قطر ساقه، تعداد برگ، عملکرد، میزان کلروفیل، غلظت فسفر و درصد کلونیزاسیون ریشه کاهش یافت. به علاوه اثر میکوریزا بر پارامترهای رشدی و میزان جذب فسفر معنی دار بود. گیاهان مایه کوبی شده با قارچ های میکوریزا در مقایسه با  گیاهان مایه کوبی نشده از رشد، عملکرد و میزان فسفر بیشتری هم در شرایط تنش خشکی و هم در شرایط بدون تنش بود. بنابراین می توان چنین  نتیجه گیری کرد. که در شرایط کم آبی قارچ ها میکوریزا  با افزایش جذب عنصر فسفر، رشد و عملکرد گیاه سورگوم را بهبود می بخشد.

تامین غذایی کافی برای جمعیت کشور از ماموریت‌های بخش کشاورزی است. کشاورزی کشور برای دستیابی به امنیت غذایی جمعیت روزافزون، نیازمندتبدیل سریع کشاورزی سنتی به کشاورزی صنعتی است. از مهمترین اقدامات برای توسعه کشاورزی صنعتی، توسعه فناوری (مکانیزاسیون) در فرایند تولید، نگهداری، انتقال و فراوری محصول‌های کشاورزی است. اولین گام در توسعه مکانیزاسیون کشاورزی، اولویت دادن به آن در برنامه‌ها و اسناد بالادستی و برنامه‌ریزی برای دستیابی به برنامه‌هاست. از همین‌رو، این مقاله به روش اسنادی به بررسی جایگاه مکانیزاسیون کشاورزی در برنامه‌های کلان و اسناد بالادستی کشور پرداخته است. براساس مطالعه انجام شده، توسعه فناوری و به ‌ویژه مکانیزاسیون کشاورزی از سال 1368 تاکنون جزء برنامه‌ها بوده است.

تجمع نیترات در خاک خطر آبشویی و آلودگی نیترات در آبهای سطحی را افزایش می دهد. در این مطالعه مزرعه ای سیستم های کشت مخلوط گندم ذرت و ذرت باقلا را برای تعیین اثرات کشت مخلوط بر تجمع نیترات در پروفیل یک خاک آلکالین با کاربرد میزان های مختلف کودهای نیتروژن و فسفر در سال 2000 بررسی شد. این مطالعه در استان جان سو، چین اجرا شد. عملکرد دانه گندم با کاربرد کود ازت و کشت مخلوط به طور معنی داری افزایش یافت. عملکرد دانه ذرت در سیستم باقلا ذرت با کاربرد کود نیتروژن افزایش و در سیستم کشت مخلوط ذرت گندم با کاربرد هر دو کود نیتروژن و فسفر نیز بهبود یافت. عملکرد دانه باقلا تحت تاثیر کشت مخلوط یا کوددهی قرار نگرفت. تجمع نیترات در خاک رابطه مثبتی با میزان های کاربرد کود نیتروژن داشت. میزان نیترات(No3_) موجود در خاک بعد از برداشت گندم در حالتی که گندم خالص کشت شده بود، و بعد از کشت مخلوط گندم، کشت خالص باقلا، کشت مخلوط باقلا، کشت مخلوط ذرت با باقلا حداکثر بود و در سیستم کشت مخلوط ذرت با گندم حداقل بود. میزان نیترات (No3_)خاک پس از برداشت ذرت به ترتیب در تیمارهای باقلا یا گندم خالص، کشت مخلوط گندم و باقلا، کشت مخلوط ذرت با گندم و باقلا موجود بود. نتایج نشان می دهد که کشت مخلوط تجمع نیترات در لایه های خاک را کاهش می دهد. این مطالعه همچنین، نشان داد که کاربرد ترکیبی مواد آلی و کود نیتروژن در مقایسه با کاربرد کود نیتروژن به تنهایی تجمع نیترات را کاهش داد.