نشریه مطالعات محیط زیست، منابع طبیعی و توسعه پایدار
پیاپی 14 (زمستان 1399)

تقاضای روزافزون مردم برای مراکز تفریحی، تحلیلهای اقتصادی-اجتماعی و بررسی کامل خواسته های مردم جهت فراهم نمودن امکانات و تسهیلات لازم را به موضوعی مهم تبدیل کرده است. هدف این تحقیق برآورد ارزش تفرجگاهی پارک جنگلی چیتگر تهران به عنوان یکی از مهمترین مراکز تفرجگاهی مردم تهران به روش هزینه سفر منطقهbای میباشد. داده های مورد نیاز تحقیق از قبیل خصوصیات اجتماعی- اقتصادی، هزینه سفر و مسافت بازدیدکنندگان تا پارک جنگلی چیتگر با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی و تکمیل پرسشنامه های آنالین در سال 1399 استخراج شده است. نتایج تحقیق نشان داد که متغیرهای سن، تحصیالت، درآمد بازدیدکنندگان، هزینه و بعد مسافت در استفاده از تفرجگاه تاثیر جدی دارند. بررسی سطح درآمد بازدیدکنندگان نشان داد که میان این متغیر و تعداد روزهای گردش در طبیعت و تمایل به پرداخت ورودیه، همبستگی وجود دارد. همچنین همبستگی قوی بین تعداد بازدیدکنندگان با هزینه سفر و بعد مسافت وجود دارد. ارزش تفرجگاهی روزانه پارک جنگلی چیتگر معادل 717588932/8 تومان برآورد شد که ارزش اقتصادی بالا این تفرجگاه را نشان میدهد و لزوم توجه به مدیریت و توسعه گردشگری این منطقه را آشکار میسازد.

ا توجه به افزایش روزافزون تراکم و حضور خودروها در مناطق شلوغ، آلودگی صوتی یکی از مشکلات جدی امروزی بشمار میآید. در راستای توسعه شهری پایدار مقابله با این مشکل بیش از گذشته احساس میشود. با توجه به مبانی نظری در این تحقیق، درگام نخست به روش توصیفی تحلیلی به بررسی مطالعات پژوهشهای پیشین در محور کاهش آلودگی صوتی و دیوارهای سبز پرداخته شده است. در مرحله دوم ساخت و شبیه سازی الگویی از پوشش سبز با استفاده از گیاهان طبیعی گلخانهای و مصنوعی به عنوان عایق صدا انجام شده است و سپس جهت کاهش آلودگی صوتی مورد آزمایش قرارگرفته است. برای دریافت داده ها از میزان تاثیرگذاری عایق صوتی گیاهی، از دستگاه ترازسنج صوتی tes1150 ،-در نقاط و فواصل مختلف استفاده و اندازه گیری شده است. با بهره گیری از نرم افزارهای تحلیلی، داده ها مورد بررسی قرار گرفته و نتایج تحقیق نشان میدهد که دیوارهای سبز برای ممانعت از نفوذ و یا انعکاس آلودگی صوتی به محیط، تاثیر مثبتی دارند و استفاده از گیاهان طبیعی پهنتر و بزرگتر نسبت به پوشش گیاهی مصنوعی عملکرد بهتری دارند. استفاده از پوشش گیاهی در دیوارهای سبز برای طراحی شهری از آسیبهای محیط زیستی میکاهد.

امروزه سنتز زیستی نانوذرات نقره مورد توجه محققین این زمینه قرار گرفته است. عصاره های گیاهی سازگار با محیط زیست هستند و با توجه به کاهش هزینه ها و عدم استفاده از مواد سمی برای سنتز نانوذرات مناسب هستند. در پژوهش حاضر، روش سنتز سبز برای تولید نانوذرات نقره با استفاده از عصاره گیاه غازیاقی ارایه شده است. در همین راستا از عوامل کاهنده گرفته شده از گیاه غازیاقی برای تولید نانو ذرات استفاده شده است. همچنین، روند سنتز با طیف سنجی فرابنفش- مریی رهگیری شد و نتایج طیف فرابنفش-مریی پیکی در محدوده 300 تا 400 نانومتر مربوط به جذب پالسمون نیترات نقره نشان داد. عالوه بر این پراش پرتو ایکس به طور واضح پیکهای مربوط به نانو ذرات نقره را اثبات کرد. همچنین میکروسکوب الکترونی روبشی، SEM نشان داد که میانگین اندازه نانو ذرات به دست آمده در این پژوهش در حدود 13 نانومتر است. در مجموع نتایج به دست آمده بیانگر آن است که میتوان توسط عصاره گیاهی، گیاه غازیاقی، نانو ذرات نقره سازگار با محیط زیست، بدون استفاده از مواد شیمیایی نامناسب و خطرناک تولید کرد.

بشر امروزی با گرایش به خرید پوشاک به دفعات زیاد و تمایل به تغییر مد در مدتزمان کم، به افرایش زباله های صنعت نساجی و پوشاک دامن میزند و این رویکرد سیستم حفاظتی زمین را به خطر میاندازد. آگاهی و رویکرد برندهای پوشاک در زمینه پایداری حایز اهمیت است زیرا تولیدکنندگان میتوانند با اجرای روش های پایداری در تولید، نقش مهمی را ایفا کنند. به منظور ایجاد پایداری در حیطه صنعت مد، باید توجه داشت که فرایند تولید پوشاک از اهمیت بسیاری برخوردار است و اخیرا بررسی عملکرد برندها از جنبه های اجتماعی، زیست محیطی و اقتصادی مورد توجه قرار گرفته است چرا که صنعت نساجی به عنوان دومین صنعت آلوده کننده جهان شناخته شده است. پژوهش حاضر با روش توصیفی-همبستگی و با هدف بررسی میزان آگاهی برندهای پوشاک از استانداردهای زیست محیطی صنعت مد و چگونگی رویکرد آنها در صورت داشتن آگاهی، انجامگرفته است. نتایج تحقیق نشان میدهد که برندهای پوشاک از استانداردهای زیست محیطی آگاهی داشته اند که این امر در عملکرد آنها نسبت به تهیه مواد اولیه و بسته بندی پایدار تاثیرگذار بوده و همچنین بر حمایت از محیط زیست دقت نظر بیشتری داشتند. اما نسبت به موضوع حمل و نقل، خط مشی زیستم حیطی، توسعه پایدار و تبلیغات و اطلاع رسانی روش های پایداری را در نظر نگرفتند.

با توجه به افزایش جمعیت، تقاضا پیرامون مسایل مربوط به حمل و نقل افزایش داشته است. ازدیاد تعداد خودروها و به تبع آن افزایش آلودگی های زیست محیطی باعث شده است که ضرورت تحقیق پیرامون تکنولوژی ها کنترل آلایندگی افزایش یابد. لذا تحقیقات پیرامون استفاده از خودروهای هیبریدی و الکتریکی با هدف کاهش مصرف سوخت و کنترل میزان آلاینده های خروجی خودرو، که اثرات نامطلوبی روی محیط زیست میگذارند، افزایش یابد. با توجه به مکانیزم خودروهای هیبریدی و الکتریکی، درصد مشارکت موتورهای احتراق داخلی در تولید قدرت این خودروها کم شده و یا از بین رفته است. در این پژوهش خودروهای هیبریدی از دیدگاه محیط زیست مورد بررسی قرار گرفته و مزایای آنها در کاهش ایجاد آلودگی های زیست محیطی چون نشر کمتر گازهای آلاینده و همچنین صرفه جویی در مصرف منابع سوخت های فسیلی و صرفه اقتصادی تشریح شده و کارکرد این خودروها در مقایسه با خودروهای معمولی مورد مقایسه قرارگرفته است. با بررسی مزایا و معایب به کارگیری خودروهای هیبریدی، نتیجه شده است که به دلیل کاهش مصرف سوخت، افزایش طول عمر، صرفه اقتصادی و تولید آلاینده های کمتر نسبت به خودروهایی با موتورهای درون سوز، می توانند جایگزین مناسبی برای موتورهای احتراقی به حساب آیند و یا در کنار آنها در خودرو استفاده شوند.

جنگلها، از منابع ملی هر کشور هستند که در بسیاری از کشورها به خصوص ایران، در حال تخریب میباشند. طبق آمارهای رسمی، سالانه 8 میلیون مترمکعب چوب برای استفاده در صنایع کل کشور مورد نیاز است. حجم نسبتا بالای از این مقدار با برداشتهای غیرقانونی از منابع جنگلی کشور، تامین میشود. ادامه این روند منجر به نابودی جنگلهای کشور طی 15 سال آینده خواهد شد. در نتیجه، نیاز روزافزون به چوب و کاهش منابع چوبی، سبب ایجاد و تشدید جنگلکاری با گونه های تندرشد شده است. عمده نگاه پژوهش حاضر، ارزیابی مالی فاصله ی کاشت درخت پالونیا است. پژوهش از نوع محاسباتی است. هدف از این پژوهش مقایسه ی فاصله های کاشت و برگزیدن بهترین آن است. از نتایج این مطالعه میتوان اشاره کرد که فاصله مناسب برای کاشت درختان 3 در 6 متر است زیرا نرخ بازدهی داخلی آن عددی مثبت و بزرگتر از صفر است.

امروزه در پی رشد جمعیت شهرها و ازدیاد شهرنشینی، میزان مصرف انرژیهای فسیلی افزایش یافته و همچنین آلودگی محیط زیست نیز تحت تاثیر افزایش جمعیت شهرها، افزایش یافته است که این آلودگی موجب پیامدها و آسیب هایی در جو زمین و محیط شهری میشود. بام آبی یکی از سیستمهای سامانه غیرفعال خورشیدی است که در این تحقیق با هدف امکانسنجی استفاده از این سیستم در شهر کرج، مورد بررسی قرار گرفته و هدف از انجام این تحقیق بررسی امکان استفاده از شرایط پیش آمده اقلیمی در اثر آلودگیهای محیط زیست است تا بتوان از ازدیاد میزان گرمای انتقالی از طریق تابش آفتاب بر بام ساختمانها بهره جست و در راستای کاهش مصرف انرژی در ساختمانهای شهر کرج از آن استفاده نمود. در این تحقیق از روش توصیفی-تحلیلی با مطالعات کتابخانه ای استفاده شده و در نهایت نتیجه بدست آمده حاکی از آن است که با توجه به شرایط اقلیمی حال حاضر شهر کرج میتوان از سیستم بام آبی در این شهر استفاده نمود.

تغییر اقلیم باعث به وجود آمدن خسارتهای از جمله تخریب اکوسیستم، تشدید تخریب منابع طبیعی، سیلاب، از بین رفتن تپه های مرجانی و... میگردد که این تغییر باعث میشود که زندگی عشایر دچار مختل شود به این دلیل که بیشتر عشایر، زندگی خود را در طبیعت میگذرانند به همین علت بیشتر تغییر اقلیم را حس میکنند در نتیجه با استفاده از تغییر اقلیم هر شهرستان و ایجاد راه کارهای مناسب و متناسب با تغییر اقلیم میتوان جهت بهبود زندگی عشایری تا حدی جلوی خسارات ناشی از تغییر اقلیم را برای عشایر کشورمان برنامه ریزی کرد.