فهرست مطالب

اندیشه های قرآنی - سال ششم شماره 11 (بهار و تابستان 1398)

نشریه اندیشه های قرآنی
سال ششم شماره 11 (بهار و تابستان 1398)

  • تاریخ انتشار: 1400/01/29
  • تعداد عناوین: 6
|
  • فریحه مامورزاده صفحات 5-30

    در موضوعات قرآنی یکی از مباحث مرتبط با نص قرآن، موضوع قراءات و اختلاف در آن می باشد. اهمیت این موضوع به دلیل ارتباط آن با تحریف الفاظ قرآن، خاورشناسان را به تحقیق و در نهایت به طرح شبهاتی در این موضوع واداشته است. مستند خاورشناسان در این شبهات منابع روایی اهل سنت است. زیرا یکی از عمده ترین دلایل اختلاف قراءت، وجود روایت سبعه احرف در منابع و جوامع حدیثی اهل سنت می باشد. به موجب این روایت و بنابر اعتقاد اهل سنت، قراءات مستند به این روایت همگی از حکم صحت برخوردار بوده و بلکه نمونه ی از اعجاز قرآن به شمار می روند.شیعه که معتقد است یکی از رسالت های پیامبرJ رساندن کلام آسمانی به دست مردم به شکل صحیح آن است، به همین دلیل حضرت معصوم بودند و در دریافت و ابلاغ وحی هرگز دچار اشتباه نشدند. لذا هیچگاه از پیش خود سخنی را به عنوان قرآن به خداوند نسبت نمی دادند و قراءت دیگران را نیز تصحیح می کردند تا مردم دچار اختلاف نشوند. لذا ظهور اختلاف قراءات پس از رحلت ایشان و در دوران صحابه رخ داد. زیرا اذن پیامبرJ به قراءات متعدد یعنی حکم به تحریف قرآن. شیعه قایل به قراءت واحد و با معیار قراءت عامه بوده و با این اعتقاد زمینه شبهات خاورشناسان را از ریشه ابطال ساخته است. بسیاری از دانشمندان روشن فکر اهل سنت؛ مانند: ابن الجزری، ابو شامه، زرکشی، ابو محمدمکی، ابن تیمیه و نظایر اینان، و همینطور برخی از خاورشناسان منصف، شایعه ارتباط اختلاف قراءات و روایات سبعه احرف را رد کرده اند.

    کلیدواژگان: قرآن، شبهات، خاورشناسان، منابع اهل سنت، اختلاف قرائات، سبعه احرف
  • دادمحمد امیری*، سید علی واعظ زاده صفحات 31-46

    آرامش یکی از مهم ترین موضوعات عصر حاضر است که تلاش های فراوانی جهت ارایه راهکارهای عملی برای آن انجام شده و اندیشه های بشری، مکاتب و آیین های گوناگونی در این جهت به ظهور رسیده اند؛ اما تاکنون به نتیجه مطلوب نرسیده اند. قرآن کریم آرامش واقعی را فقط در پناه و یاد خداوند متعال می داند. از مصادیق بارز یاد خداوند سبحان توجه به مظاهر قدرت الهی در طبیعت است. آب وهوا، درختان و گیاهان، کوه ها، مناظر سرسبز، دریاها و به طورکلی طبیعت زیبا نقش عظیم در آرامش روح و روان آدمی دارد. امامان معصومان: نیز فایده های بسیاری برای آب، هوا، گیاهان و درختان، با تعبیرهای بسیار دقیق و گاه شگفت انگیز برشمرده اند و از تاثیر به سزای آنها بر تن و روان انسان سخن گفته اند. بر همین اساس نگارنده با روش توصیفی تحلیلی آیاتی از قرآن کریم را که به آرام بخش بودن سیر در طبیعت اشاره دارد، بررسی نموده است. یافته های این پژوهش می تواند برای مربیان، مشاوران و افرادی که در حوزه گردشگری فعالیت دارند، مفید باشد.

    کلیدواژگان: آرامش روحی، سیر در طبیعت، درختان، گیاهان، بهجه، خضر (رنگ سبز)
  • سید کبیر حسینی * صفحات 47-60

    و پیشوایان دینی اعم از نبی اعظم اسلام(ص) و ایمه معصومین(ع) فرمولهای بسیار مفید و کارآیی برای سعادت دنیا و آخرت انسانها ارایه می دهند. امام رضا(ع) هشتمین امام از دوازده امام معرفی شده توسط پیامبر(ص) جایگاه ممتازی نزد امت اسلامی اعم از مذاهب مختلف اسلامی دارد. ایشان امت جدشان را به قرآن ارجاع می دهند و به همه امت اسلامی برای سعادت دارین تمسک به قرآن را توصیه می نمایند. بیانات ایشان در راستای قرآن و سنت جدشان و در حقیقت تفسیر کلام الهی و سیره حضرت رسول اعظم(ص) اسلام می باشد. آن حضرت همچنین به تلاوت کلام الهی توصیه می فرمایند و خودشان در این زمینه سرآمد امتند. نیز سیره عملی ایشان نشر آموزه های دین است. عمل به فرمایش حضرت امام رضا(ع) می تواند تعالیم قرآن را بیش از پیش در میان امت اسلامی زنده نماید.زیرا: سیره عملی ایشان بر اساس قرآن، اخوت و دوستی با همه امت اسلامی و از جمله با پیروان دیگر مذاهب اسلامی است. امام رضا(ع) با داشتن یاران وفاداری چون اباصلت هروی که به گفته شیخ طوسی از اهل سنت می باشد می تواند الگوی خوبی برای اخوت و دوستی میان امت اسلامی از مذاهب مختلف باشد. نشر و ترویج آموزه های دین بخصوص مبتلا به و ضروری آن از دیگر آموزه هایی است که در پرتو آیات کریمه قرآنی و روایات رضوی قابل استفاده است. یکی از مهمترین آموزه های قرآنی و رضوی ایجاد روحیه عفو و گذشت و دیگری همچنانکه گفتیم ایجاد روحیه اتحاد و دوستی میان امت اسلامی بود.

    کلیدواژگان: اخوت و دوستی، امام رضا(ع)، قرآن، عفو و گذشت، سیره عملی، امت اسلامی، مذاهب اسلامی
  • زهرا قدوسی صفحات 61-84

    قرآن کریم و دین مقدس اسلام تحولات شگرفی در قوانین «برده داری» در جامعه عرب جاهلی بوجود آورد. این تحولات را می توان چنین برشمرد: محدود و منحصر کردن عوامل بردگی به یک مورد، تغییر در رفتار و تعامل با بردگان، اهتمام به آزادی بردگان با وضع قوانین جدید همانند آزادی بردگان، عوض کفاره برخی از گناهان، وضع قوانینی که منجر به حفظ کرامت و عزت انسانی بردگان می شود:مانند پذیرش شخصیت حقیقی بردگان و انعقاد قرارداد با آنان، پذیرش حق آزادی آنان، پذیرش حق ازدواج سالم و نهی از بهره کشی نامشروع جنسی از آنان، تعلیم و تربیت آنان.

    کلیدواژگان: اعجاز تشریعی، برده داری، قرآن کریم، اسلام
  • سید محمدعلی حسینی* صفحات 85-102

    قرآن کریم، کتاب حیات بخش، تربیتی و هدایتی است که توانسته است پیام خودش را بدون محدودیت زمانی و مکانی، در تمام موضوعات به گوش جهانیان برسانده و سخن جدیدی را به بشر القاکند. یکی از موضوعات مهم در علوم انسانی، تربیبت نسل بشر هست که کلام وحی، در صدد تبیین مبانی، اصول، اهداف، روش ها، ساحت، عوامل و موانع تربیت بوده تا از این رهگذر جامعه ی سالم و مدینه فاضله را پایه گذاری کند. در این پژوهش نویسنده سعیش بر تبیین برخی از روش های تربیتی با استناد به آیات قرآن کریم است.

    کلیدواژگان: قرآن کریم، تربیت، روشها
  • سید محمدعارف حسینی* صفحات 103-120

    با توجه به اینکه دین اسلام کامل ترین دین در جهان هست باید به تمام مسایل که به تکامل و توسعه که مربوط به جامعه انسانی هست مثل اقتصاد، فرهنگ، سیاست و... توجه داشته باشد. در جهان حاضر یکی از صنعت های که در جهان رایج شده و جامعه انسانی از آن استفاده های فراوان دارد، صنعت گردشگری است بااینکه این صنعت قدمت به اندازه تاریخ انسان دارد ولی نه به عنوان صنعت گردشگری بلکه بارویش های دیگر. سوال که در این موضوع مطرح است این است که آیا می شود از متون دین اسلام بخصوص قرآن در این زمینه استفاده کرد؟ در پاسخ به این سوال در این مقاله سه موضوع بررسی شد (فقه، گردشگری، واژه های که ارتباط با گردشگری داشت مثل سفر، مهاجرت، نفر، سیر) و پاسخ این مقاله این است که می شود بین موضوعات که در قرآن آمده و صنعت گردشگری و علم فقه جمع کرد و از قرآن در این زمینه استفاده نمود.

    کلیدواژگان: فقه، گردشگری، سفر، مهاجرت، نفر، سیر