فهرست مطالب

پژوهش های علوم شناختی و رفتاری - سال نهم شماره 2 (پیاپی 17، پاییز و زمستان 1398)

مجله پژوهش های علوم شناختی و رفتاری
سال نهم شماره 2 (پیاپی 17، پاییز و زمستان 1398)

  • تاریخ انتشار: 1398/11/29
  • تعداد عناوین: 6
|
  • سید رضا فلاح چای*، سجاد خالوئی، عارفه موذن جامی صفحات 1-18

    هدف از پژوهش حاضر بررسی ویژگی های روان سنجی و ساختار عاملی پرسشنامه تحول روان شناسی دوسویگی در بین افراد متاهل ساکن در شهرهای شیراز و کرمان است. بدین منظور، نمونه ایبا حجم 894 نفر از متاهلین (447 زوج) ساکن شهرهای شیراز و کرمان براساس شیوه نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. ابزارهای این پژوهش شامل پرسشنامه تحول روان شناسی دوسویگی (جنرو و همکاران، 1992) و سازگاری زناشویی (اسپانیر، 1976) بود. روایی محتوایی را پنج متخصص روان شناسی تایید کردند و با تحلیل عوامل نیز تایید شد. مقادیر شاخص های تحلیل عاملی تاییدی نشان داد که الگوی دو عاملی پرسشنامه با داده ها برازش قابل قبولی داشت. نتایج این مطالعه نشان داد روایی ملاکی آزمون (همبستگی با سازگاری زناشویی) 56/0 به دست آمد که معنادار بود (001/0 <p). ضرایب همسانی درونی به روش آلفای کرونباخ برای کل پرسشنامه با مقدار 88/0 (خود دوسویگی، 89/0؛ دیگر دوسویگی، 90/0)، برای مردان 87/0 و برای زنان 89/0 بود. درمجموع، به نظر می رسد این پرسشنامه از قابلیت های لازم برای سنجش سازه دوسویگی در بین زوجین ایرانی برخوردار است و می توان از آن برای مقاصد مشاوره ای و پژوهشی درزمینه مسایل زناشویی و روابط بین فردی نزدیک استفاده کرد.

    کلیدواژگان: افراد متاهل، پرسشنامه تحول روان شناسی دوسویگی، روابط نزدیک، ساختار عاملی، ویژگی های روان سنجی
  • فرزانه فانی اصفهانی، پریسا نیلفروشان*، مهدی نصر اصفهانی صفحات 19-32
    پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش میانجی ادراک موفقیت مسیر شغلی (موفقیت ذهنی و رضایت مسیر شغلی) در رابطه بین انطباق پذیری و سنگر مسیر شغلی کارکنان مراکز درمانی انجام شد و یک پژوهش کمی از نوع هم بستگی بود. جامعه آماری شامل کارکنان مراکز درمانی جنرال وابسته به دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در شهر اصفهان بود. از این جامعه، سه مرکز درمانی و نمونه ای به حجم 367 نفر به روش نمونه گیری در دسترس و متناسب با حجم رسته درمانی و اداری انتخاب شدند. ابزار پژوهش شامل مقیاس های سنگر مسیر شغلی، خودارزیابی عملکرد مسیر شغلی، رضایت مسیر شغلی و انطباق پذیری مسیر شغلی بود. نتایج مدل سازی معادله ساختاری نشان داد که انطباق پذیری مسیر شغلی با سنگر مسیر شغلی به طور مستقیم رابطه منفی معنادار داشت (01/0>p)، اما به طور غیرمستقیم از طریق موفقیت ذهنی و رضایت مسیر شغلی با سنگر مسیر شغلی رابطه مثبت معنادار داشت (0001/0>p). یافته ها حاکی از نقش میانجی ادراک موفقیت مسیر شغلی در رابطه بین انطباق پذیری و سنگر مسیر شغلی بود. به طور کلی انطباق پذیری مسیر شغلی به کاهش سنگر مسیر شغلی منجر می شود؛ از طرفی انطباق پذیری مسیر شغلی با افزایش ادراک موفقیت مسیر شغلی، می تواند به افزایش سنگر مسیر شغلی نیز منجر شود.
    کلیدواژگان: ادراک موفقیت مسیر شغلی، انطباق پذیری مسیر شغلی، سنگر مسیر شغلی
  • عبدالرحیم کسائی اصفهانی*، رضا داورنیا صفحات 33-46

    مادران کودکان مبتلا به سندروم داون با چالش هایی مواجه هستند که باعث افزایش استرس والدگری در این مادران می شود . پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی روان درمانی مثبت نگر به شیوه گروهی بر استرس والدگری مادران دارای فرزند مبتلا به سندروم داون انجام شد. درقالب مطالعه ای شبه آزمایشی با طرح پیش آزمون پس آزمون پیگیری با گروه کنترل، از میان مادران کودکان مبتلا به سندروم داون مراجعه کننده به مرکز جامع توان بخشی نوید عصر شهر تهران در سال 1397، نمونه ای به حجم 40 نفر به شیوه هدفمند انتخاب و با تخصیص تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. شرکت کنندگان هر دو گروه در مراحل پیش آزمون، پس آزمون و پیگیری فرم کوتاه شاخص استرس والدگری آبیدین را تکمیل کردند. جلسات روان درمانی مثبت نگر در 8 جلسه 90دقیقه ای به شیوه گروهی و هفتگی برای شرکت کنندگان گروه آزمایش برگزار شد؛ اما آزمودنی های گروه کنترل تا پایان مرحله پیگیری مداخله ای دریافت نکردند. برای تحلیل داده ها از آزمون تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و نرم افزار SPSS20 استفاده شد. نتایج نشان داد که روان درمانی مثبت نگر میزان استرس والدگری مادران گروه تحت مداخله را به طور معناداری کاهش داده بود و نتایج در دوره پیگیری یک ماهه نیز از ثبات لازم برخوردار بود (01/0  <p). نتایج این پژوهش اثربخشی روان درمانی مثبت نگر در بهبود استرس والدگری مادران کودکان مبتلا به سندروم داون را تایید کرد. نتایج بر اهمیت کاربرد این مداخله بر علایم روان شناختی مادران کودکان مبتلا به سندروم داون و ارایه افق های جدید در مداخلات بالینی تاکید دارد.

    کلیدواژگان: استرس والدگری، روان درمانی مثبت نگر، نشانگان داون
  • رضا ابراهیم زاده دستجردی*، عباس قائدامینی هارونی، علی رضا عابدینی صفحات 47-64

    هدف پژوهش حاضر تعیین اثرات زبان انگیزشی رهبر ازطریق متغیرهای میانجی ادراک از ارتباطات شفاف، متقارن، درک از ارتباط فرد سازمان و شهرت درون سازمانی ادراک شده بر اشتیاق کارکنان است؛ بدین منظور، 787 نفر از کارکنان شرکت سرمایه گذاری (هولدینگ) توکافولاد به صورت طبقه ای متناسب با حجم شدند و به ابزارهای پژوهش پاسخ دادند. ابزارها عبارت بودند از: پرسشنامه ارتباطات متقارن دوزیر و همکاران (1995)، پرسشنامه ارتباطات شفاف راولینز (1992)، پرسشنامه ارتباط فرد با سازمان هان و گرونیگ (1999)، پرسشنامه شهرت سازمانی گاردبرگ و فومبرون (2002)، پرسشنامه اشتیاق کارکنان سکس و روتمن (2006) و کانگ (2010)، پرسشنامه زبان انگیزشی رهبر ومیفیلد و همکاران (1998). داده های پژوهش با روش الگوسازی معادلات ساختاری (SEM) تحلیل شد. یافته ها نشان داد بین زبان انگیزشی بر ارتباطات متقارن با ضریب تاثیر 41/0، زبان انگیزشی بر درک از ارتباطات شفاف با ضریب تاثیر 48/0، درک از ارتباط متقارن دوطرفه بر درک از ارتباطات شفاف سازمان با ضریب تاثیر 26/0، درک از ارتباطات شفاف سازمان بر ادراک ارتباط فرد از سازمان با ضریب تاثیر 14/0، ادراک ارتباط فرد از سازمان بر متغیرهای شهرت درون سازمانی ادراک شده و اشتیاق کارکنان به ترتیب با ضریب تاثیر 61/0 و 64/0 و شهرت درون سازمانی بر اشتیاق کارکنان با ضریب تاثیر 30/0 رابطه مثبت و معنادار وجود دارد. پس فرضیه اصلی پژوهش تایید شد؛ هرچند که تاثیر زبان انگیزشی به صورت مستقیم بر متغیر اشتیاق کارکنان با ضریب تاثیر 04/0 معنادار نشد. بنابراین، مدیران با شناخت جو و محیط سازمان باعث می شوند ارتباط دوطرفه مناسب تری با پیروان خود برقرار کنند و انتظارات و ذهنیات خود را راحت تر و شفاف تر با پیروان خود در میان بگذارند. ازسوی دیگر، این روابط شفاف و متقابل و زبان حمایت گر مدیران ارشد باعث می شود کارکنان این هولدینگ از بودن در این شرکت و یا مجموعه شرکت های این هولدینگ احساس خوشایندی داشته باشندکه این موضوع به بهبود روابط کارکنان با سازمانشان، شهرت درون سازمانی اداراک شده آنها و اشتیاق کارکنان منجر می شود .

    کلیدواژگان: ارتباط فرد با سازمان، ارتباطات شفاف و متقارن، اشتیاق سازمانی، زبان انگیزشی، شهرت درون سازمانی
  • احمدرضا کیانی*، سلیمان احمدبوکانی، نورا نجفی، زهرا کرجی صفحات 65-78

    نیازهای بین فردی (تعلق پذیری خنثی و ادراک سربار بودن) نقش مهمی در سلامت روان افراد دارند. هدف از این پژوهش بررسی ویژگی های روان سنجی پرسشنامه نیازهای بین فردی بود. روش این پژوهش مقطعی- توصیفی بود. جامعه آماری این مطالعه را کلیه دانشجویان دانشگاه محقق تشکیل می داد که از بین آنها 500 نفر به صورت در دسترس به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه نیازهای بین فردی، مقیاس کوتاه شکست و به دام افتادگی، پرسشنامه سلامت بیمار، پرسشنامه تجربیات ناگوار کودکی و پرسشنامه اختلال اضطراب فراگیر بود. برای تجزیه و تحلیل از روش های تحلیل عاملی و همبستگی پیرسون استفاده شد. تحلیل عاملی تاییدی مدل 15 سوالی دو عاملی نشان داد که برازش مناسبی بین داده ها با مدل مد نظر بر قرار است. بنابراین این پرسشنامه با 12 سوال و دو عامل تعلق پذیری خنثی و احساس سربار بودن جهت سنجش نیازهای بین فردی در جامعه دانشجویان ایرانی تایید شد. تحلیل عاملی نشان داد که پرسشنامه نیازهای بین فردی از برازش مطلوبی در جمعیت ایرانی برخوردار است. و همچنین، جهت بررسی روایی پرسشنامه به برآورد همبستگی آن با افسردگی، اضطراب، شکست و تجربیات ناگوار کودکی اقدام شد و نتایج آن تحت عنوان روایی همگرا گزارش شد که نشان می دهد پرسشنامه از روایی مطلوبی برخوردار است. از این یافته ها نتیجه گرفته می شود که می توان از این پرسشنامه برای شناسایی مشکلات روانی همچون تنهایی و انزوا و عدم تعلق و ادراک سربار بودن و ارزشمندی و اهمیت فرد استفاده کرد و به پیش بینی آسیب های احتمالی همچون خودکشی و رفتارهای مخرب پرداخت.

    کلیدواژگان: ادراک سربار بودن، تعلق پذیری خنثی، نیازهای بین فردی، هنجاریابی
  • ذبیح الله کاوه فارسانی *، عارفه مهدیه، رضوان صالحی، محمد ربیعی صفحات 79-96

    چاقی، به‌خصوص در دوران کودکی و نوجوانی، یکی از عمده‌ترین مسایل نگران‌کننده در عصر حاضر است که سبب ایجاد پژوهش‌های متعددی درباره پیشگیری، تعدیل و عوامل زمینه‌ساز آن در دهه‌های‌ اخیر شده است؛ بنابراین، هدف از پژوهش حاضر توصیف نوجوانان از پدیده‌ چاقی است. روش پژوهش کیفی و برای اجرای آن از نظریه زمینه‌ای‌ (اشتراوس و کربین، 1998) استفاده شد. مشارکت‌کنندگان‌ این پژوهش شامل 20 دانش‌آموز‌ نوجوان (10 دختر و 10 پسر) چاق بود که به‌روش نمونه‌گیری‌ هدفمند انتخاب شدند و مصاحبه نیمه‌ساختاریافته با آنها انجام شد‌. داده‌ها‌ ازطریق روش نظریه زمینه‌ای‌ تحلیل و بررسی شد. نتایج این پژوهش نشان داد برخی ویژگی‌های‌ چاقی همچون ترس‌آوری‌، محدودکنندگی، تمسخرزایی‌، منزوی‌کنندگی‌ و شرم‌آوری‌، طردکنندگی‌ و زشت‌کنندگی‌ باعث شده است ‌خود فرد یا والدین برای مقابله با این پدیده راهبردهایی به کار گیرند که البته به‌کارگیری این راهبردها‌ برای بیشتر افراد نتایج و پیامدهای موردانتظار را نداشته است؛ بنابراین، می‌توان‌ نتیجه گرفت در درمان چاقی نقش والدین و خود نوجوان بسیار حایز اهمیت است. بهبود ارتباط بین والدین و نوجوانان و همچنین ثبات قدم و اراده نوجوانان می‌تواند‌ به درمان سریع‌تر چاقی کمک کند.

    کلیدواژگان: چاقی، اضافه وزن، نوجوانان، نظریه زمینه ای
|
  • Seyed Reza Fallahchai *, Sajjad Khaluie, Arefe Moazen Jami Pages 1-18

    The purpose of this study was to investigate psychometric properties and the factor structure of the Mutual Psychological Development Questionnaire among married people living in Shiraz and Kerman. For this purpose, a sample of 894 married people (447 couples) living in Shiraz and Kerman cities was selected on a multistage cluster sampling method. The tools of this research had included the Mutual Psychological Development Questionnaire (MPDQ) (Genera et al., 1992), and Marital Adjustment (Spanier, 1976). Content validity was confirmed by five psychologists and consultants and confirmed by factor analysis. The results of the confirmatory factor analyses demonstrated a good fit of the MPDQ two-factor model. The results showed that the criterion validity of the test (correlation with marital adjustment) was significant (r= 0.56; p <0.001). Internal consistency with Cronbach's alpha coefficients for the entire questionnaire was 0.88 (self-mutuality 0.89, other-mutuality, 0.90) for men was 0.87 and for women was 0.89. Overall, this questionnaire seems that the scale has the capabilities required for structural assessment of mutuality among Iran's couples and can be used for purposes of consultation and research in the field of marital issues and close interpersonal relationships.

    Keywords: Close relations, married people, Mutual Psychological Development Questionnaire (MPDQ), psychometric properties, the factor structure
  • Farzaneh Fani Isfahani, Parisa Nilforooshan *, Mehdi Nasr Isfahani Pages 19-32
    The current study aimed to investigate the mediating role of perceived career success (subjective career success and career satisfaction) in the relationship between career adaptability and entrenchment among employees of medical centers and it was a quantitative correlational study. The statistical population comprised all employees of general medical centers related to Isfahan University of Medical Sciences in Isfahan city. From this population, three medical centers and a sample size of 367 employees were selected through convenience sampling method and based on the population of each administrative and medical class. Instruments of the study included career entrenchment, self-rated career performance, career satisfaction, and career adaptability scales. The results of structural equation modeling showed that career adaptability had a direct significant negative relationship with career entrenchment (p < /em><0/01), and had an indirect significant positive relationship with career entrenchment through subjective career success and career satisfaction (p < /em><0/0001). The results indicated that perceived career success mediated the relationship between career adaptability and entrenchment. Generally, career adaptability results in decreasing career entrenchment; on the other hand, career adaptability might increase career entrenchment through increasing perceived career success.
    Keywords: Career adaptability, Career entrenchment, Perceived career success
  • Abdolrahim Kasaei Esfahani *, Reza Davarniya Pages 33-46

    Mothers of children with Down syndrome face challenges which lead to increased parenting stress among these mothers. The present research was conducted by the aim of investigating the effectiveness of group positive psychotherapy on parenting stress among mothers of children with Down syndrome. in the frame of a semi-experimental study with pretest-posttest-follow up with control group design. Among mothers of children with down syndrome referring to Navide Asr extensive rehabilitation center in Tehran in 2018, a sample of 40 subjects were selected by purposeful sampling method and were assigned into experiment and control groups through random assignment method. In pretest, posttest and follow up stages, the participants of both groups completed Abidin’s Parenting Stress Index- Short Form(PSI-SF). Sessions of group weekly positive psychotherapy were held in eight 90-minute sessions for the participants of the experiment group, but the control group participants received no intervention until the end of the follow up stage. Variance analysis test with repeated measures in SPSSv20 was used for analyzing the data. results suggested that positive psychotherapy significantly decreased parenting stress among mothers of the intervention group and the results were sufficiently persistent in the one-month follow up stage (p < 0.01). results of the present research confirmed the effectiveness of positive psychotherapy in improving parenting stress among mothers of children with Down syndrome. The results affirm the importance of applying this intervention on psychological symptoms of mothers with Down syndrome and offering new perspectives in clinical interventions.

    Keywords: Parenting Stress, Positive Psychotherapy, Down criteria
  • Reza Ebrahimzadeh Dastjerdi *, Abbas Ghaedamini Harouni, AliReza Abedini Pages 47-64

    The purpose of the present study was to determine the effects of leader motivating language on employees engagement through intermediary variables of transparent and symmetrical communication perceptions, employee-organization relationships and perceived corporate reputation on employees engagement in Tuka Foolad Investment (Holding) Company. For this purpose, 787 employees of Toka Foolad Investment Holding Company were classified according to the volume. They responded to research tools. The instruments were: Dozier et al. (1995) Symmetric Communication Questionnaire, Rawlins Transparent Communication Questionnaire (1992), Han and Groning (1999) Individual Communication Questionnaire, Gardberg & Fumbron (2002) Organizational Reputation Questionnaire, Sex and Employee Enthusiasm Questionnaire Rothman (2006) and Kang (2010), Leader Wimfield et al. (1998) Motivational Language Questionnaire Research data were analyzed by Structural Equation Modeling (SEM). The results indicated that there is a positive significant relationship between motivating language and symmetrical communications with the coefficient value of 0.41, between motivating language and transparent communication perceptions with the coefficient value of 0.48, between two-way symmetrical communications and transparent organizational communication perceptions with the coefficient value of 0.26, between transparent organizational communication perceptions and employee-organization relationships perception with the coefficient value of 0.14, between employee-organization relationships perception and the variables of perceived corporate reputation and employee engagement with the coefficient values of 0.61 and 0.64, and corporate reputation and employee engagement with the coefficient value of 0.30. the major hypothesis is confirmed although the direct effect of motivating language on employee engagement with the coefficient value of 0.04 was not significant. However, the effect of motivational language directly on the employees' enthusiasm variable with an impact factor of 0.04 was not significant. Therefore, by recognizing the atmosphere and environment of the organization, managers can establish a more appropriate two-way relationship with their followers and share their expectations and mindsets more easily and clearly with their followers. On the other hand, these transparent and reciprocal relationships and supportive language of senior managers make the employees of this holding feel good about being in this company or a group of companies of this holding, which leads to the improvement of the employees 'relations with their organization, the internal reputation perceived by them and the employees' enthusiasm.

    Keywords: corporate reputation, employee-organization relationships perception, motivating language, organizational engagement, symmetrical, transparent communications
  • Ahmadreza Kiani *, Soliman Ahmadboukani, Noora Najafi, Zahra Gorji Pages 65-78

    Interpersonal needs (thwarted belongingness and perceived burdensomeness) have an important role in the mental health of people. The aim of this research was to investigate the psychometric characteristics of the Interpersonal needs questionnaire. The study method was Survey Research. The statistical community included of all college students in Ardabil city (11.000) that 500 students have been chosen as a sample by available sampling. The research instrument was the Interpersonal Needs Questionnaire (INQ), The Short Defeat and Entrapment Scale, Patient Health Questionnaire-2, adverse childhood Experiences scale and generalized anxiety disorder questionnaire. For analyzing data, Pearson correlation coefficient and factor analysis were used. Confirmatory factor analysis with 12 questions and a two-factor model showed that a good fit between the data and the model is considered. Therefore, this questionnaire was approved with 15 questions and two factors of thwarted belongingness and perceived burdensomeness to assess interpersonal needs in the Iranian student community. Factor analysis showed that the Interpersonal Needs Questionnaire has a good fit for the Iranian population. In addition, components of interpersonal needs have a significant correlation with adverse childhood experiences, depression, anxiety and defeat and entrapment and indicate concurrent validity of this scale. Considering these results, it can be concluded that this questionnaire can be used for recognizing mental problems such as loneliness and Isolation, thwarted belongingness and perceived burdensomeness, valuably and importance in person and for predicting possible harm such as suicide and destructive behaviors.

    Keywords: interpersonal needs, perceived burdensomeness, psychometric, thwarted belongingness, Validation
  • Zabihollah Kavehfarsani *, Arefeh Mahdie, Rezvan Rezvan Salehi, mohammad Rabiei Pages 79-96

    Obesity, especially in children and adolescents, is one of the most concerning problems in the current age; many studies have been conducted to prevent and adjust its underlying factors. Therefore the objective of the current study was to Adolescents' description of the phenomenon of obesity. The present study was conducted by applying a qualitative method using the grounded theory approach. The participants of the study 20 adolescents (i.e.,10 males and 10 females) suffering from obesity in Shahrekord city by the purposive sampling method. Data were gathered using interviewed using the semi-structured method . The results showed that some of the consequences of obesity such as arousing fear, restrictions, and ridicule have resulted in the adaptation of certain strategies by individuals or their parents to deal with this phenomenon. However, these strategies have not led to the expected results. Therefore, it can be concluded that the role of parents and adolescents in the treatment of obesity is very important. Improving communication between parents and adolescents, as well as stability of adolescents' gait and will power, can help treat obesity faster.

    Keywords: adolescence, Grounded Theory, Obesity, Overweight