فهرست مطالب
فصلنامه برنامه ریزی رفاه و توسعه اجتماعی
پیاپی 44 (پاییز 1399)
- تاریخ انتشار: 1400/06/03
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحات 1-36
فقر مشکلی است که برای سالیان متمادی و در بین کشورهای مختلف وجود داشته است و بسیاری از پژوهش های حوزه های مختلف را به خود اختصاص داده است که یکی از این حوزه ها، حوزه فقر قابلیتی و سلامت روانی است. از آنجایی که در راستای تامین، حفظ و ارتقای سلامت روانی افراد مناطق حاشیه نشین پرداختن به مقوله ی فقر قابلیتی امری ضروری به نظر می رسد بنابراین ضرورت دارد تا رابطه علی فقرقابلیتی و سلامت روانی بررسی شده و میزان اثرگذاری آن ها بر زندگی شهروندان حاشیه نشین مورد سنجش قرار گیرد. از همین رو، هدف پژوهش حاضر، تحلیل اثرات فقر قابلیتی بر سلامت روانی در محدوده مورد مطالعه می باشد. در همین خصوص پژوهش حاضر از نظر هدف کاربردی، از نظر ماهیت توصیفی- تحلیلی می باشد. جامعه آماری این تحقیق شهروندان ساکن در محله حاشیهنشین ایران آباد شهر اردبیل می باشد. که به روش فرمول ریاضی کوکران 352 نفر به عنوان نمونه آماری تعیین حجم شده و به روش تصادفی ساده از آنها نمونه گیری شده است. در همین خصوص جهت بررسی میزان اثرگذاری مولفه های فقر قابلیتی و سلامت روانی از مدل تحلیل ساختاری حداقل مربعات جزیی در قالب نرم افزار Smart- PLS استفاده شده است. در هیمن خصوص نتایج تحقیق نشان داده است که رابطه معنادار و معکوسی بین فقر قابلیتی و سلامت وجود داشته و این نوع فقر اثرگذاری بالایی در سلامت روانی شهروندان دارد.
کلیدواژگان: فقر قابلیتی، سلامت روانی، سکونتگاه های غیررسمی، مدل حداقل مربعات جزیی، محله ایران آباد شهر اردبیل -
صفحات 38-81
هدف از مطالعه حاضر، بررسی نقش استفاده از شبکه های اجتماعی در توانمندسازی زنان است. مطالعه حاضر روش کمی از راهبرد پیمایش بوده است که بر روی کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران انجام شده است. زنان جامعه مورد مطالعه در سطح زیاد (34.66 درصد) از استفاده از شبکه های اجتماعی برخوردارند؛ که در این میان بالاترین مقدار میانگین از آن مولفه ارتقای حضور زنان در جوامع مجازی و مشارکت های اجتماعی (65/3) است. همبستگی کل و شدت رابطه نیز بین متغیر استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی و مولفه های توانمند سازی در زنان، 677/0 به دست آمد و در سطح معناداری 05/0 تایید شد که نشان می دهد، رابطه ی معنادار قوی بین استفاده از شبکه های اجتماعی مجازی توسط زنان و توانمند سازی آنها وجود دارد همچنین استفاده از شبکه های اجتماعی، به واسطه ی افزایش دانش زنان، کاهش انزوای آنها و افزایش مشارکت اجتماعی، موجب بهبود توانمند سازی آنان می گردد. مقدار ضریب همبستگی (R) بین متغیرها نیز، 797/0 بدست آمده است که نشان دهنده ی رابطه ی قوی بین متغیرهای مستقل و وابسته برقرار بوده است. در مجموع یافته های تحقیق حاکی از آن است که شبکه های اجتماعی، یکی از موثرترین روش ها در توانمند سازی زنان در عصر حاضر است و اثرات آن در ایجاد تغییرات اجتماعی در زنان، قابل اثبات است.
کلیدواژگان: شبکه های اجتماعی، توانمندسازی زنان، تعامل زنان، مشارکت زنان، اثربخشی زنان -
صفحات 84-127
هدف پژوهش شناخت عوامل و زمینه های اجتماعی و فرهنگی موثر بر بازگشت زنان ازدواج کرده شهر تهران به تحصیل با روش آمیخته اکتشافی (کیفی- کمی) انجام شده است. دربخش کیفی روش مضمونی (تماتیک) و کمی با روش علی- مقایسهای پسارویدادی با گروه ملاکی به روش پیمایش انجام شده است. جامعه آماری در بخش کیفی 28 نفر با روش نمونه گیری هدفمند و جامعه آماری بخش کمی 426 نفر با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند. برای همتاسازی به همین تعداد انتخاب شدند. برای تحلیل نتایج ، از آزمون های رگرسیون لوجستیک دوگانه عادی و شرطی استفاده شده است. درون مایه اصلی " استراتژی جستجوی خودهای ممکن برای تعادل بخشی به ساحت های مختلف مسیر زندگی ، حاصل تعامل دو طبقه اصلی خود و فراخود است .نتایج آزمون نشان داد بین دوگروه از زنان مورد مطالعه در متغیرهای برابری جنسیتی، نیاز مالی خانواده، کسب منزلت اجتماعی، تمایل به آگاهی بیشتر، تجارب سخت مسیر زندگی، میزان تابآوری و میزان فمنیسم گرایی تفاوت معنیدار وجود دارد . نتیجه بررسی فرضیه اصلی گویای این است که تمام متغیرهای مستقل وارد شده در مدل قادر به پیش بینی احتمال وقوع متغیر وابسته بازگشت به تحصیل زنان ازدواج کرده هستند. در بین متغیرها، متغیر کسب آگاهی بیشترین توانایی را در پیش بینی متغیر وابسته بازگشت به تحصیل دارد و متغیر های تاب آوری و کسب منزلت اجتماعی در رده های بعدی قرار دارند.
کلیدواژگان: هویت، حمایت اجتماعی، خود، خودشکوفایی، پذیرش اجتماعی -
صفحات 130-160
میدان سیاست گذاری اجتماعی پس از انقلاب 1357، شاهد بروز سیاست های متفاوتی بوده اما سیاست تعدیل یارانه ها جایگاه ویژه ای در آن داشته است و تغییرات متعدد کنشگران سیاسی و سیاستی در چهار دهه اخیر، تاثیر چندانی در جایگاه مسئله تعدیل و پاسخ سیاستی به آن نداشته است. هدف پژوهش حاضر، بررسی چرایی تداوم این رویکرد در بازه مورد بررسی (ازمنظر رویکردی شناخت شناسانه) و توصیف مواجهات دولت و مجلس با این موضوع است. چارچوب مفهومی پژوهش متکی بر کاربست مفهوم پارادایم در حوزه سیاست گذاری اجتماعی است که توان تبیین تداوم سیاست مذکور را دارد. روش پژوهش، کیفی و اسنادی بوده و متکی بر تحلیل محتوای مشروح مذاکرات مجلس در 10 دوره پس از انقلاب اسلامی است. براساس یافته های پژوهش، ایده تعدیل، تحت حمایت پارادایمی قرار داشته که بر میدان سیاست گذاری مسلط است و همه مولفه های پارادایم سیاست گذاری (چارچوب تفسیری، اهدف، ابزار، نهاد حکمرانی) را داراست. در دوره پساانقلاب دولت و مجلس با این پارادایم همراهی کرده اند و اگرچه گاه به تعویق یا توقف سیاست تعدیل روی آورده اند اما هیچ گاه پارادایم سیاست گذاری را تغییر نداده اند؛ و تنها اقدام موفق علیه این پارادایم نیز درسطح نهادینه سازی ناکام ماند. براساس نتایج پژوهش، علل شکست کوشش ها برای جایگزینی پارادایم سیاست گذاری تعدیل، عدم توجه به همه عناصر چارچوب پارادایم سیاست گذاری و به ویژه عدم استقلال نهاد حکمرانی از اقتدار سازمان برنامه وبودجه بوده است.
کلیدواژگان: سیاست گذاری اجتماعی، پارادایم سیاست گذاری، تعدیل یارانه ها، نظام جامع رفاه و تامین اجتماعی، تغییر پارادایم، رویکرد معرفت شناختی -
صفحات 162-192
در جامعه امروز ایران با تنوع و گسترش سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی افراد شیوه های همسرگزینی دگرگون شده است، این مقاله به تبیین جامعه شناختی تاثیر سرمایه ها (اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی) بر شیوه های همسرگزینی می پردازد. در چارچوب نظری دیدگاه پی یر بوردیو مورد استفاده قرار گرفت. روش تحقیق مورد استفاده در مقاله حاضر، پیمایش و ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه است .جامعه آماری تحقیق هم زنان و مردانی تهرانی که در ده سال گذشته ازدواج کرده اند، بوده است. که با استفاده از روش نمونه گیری خوشه ای و سپس سهمیه ای 385 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری داده ها پرسشنامه محقق ساخته است و داده ها، بر اساس آمارهای توصیفی و استنباطی و با استفاده از نرم افزار SPSS22، نرم افزار مدل سازی معادلات ساختاری Lisrel مورد تجزیه وتحلیل قرارگرفته اند. تحلیل داده ها نشان می دهد که بین سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با شیوه های همسرگزینی رابطه معناداری وجود دارد. همچنین با استفاده از مدل معادلات ساختاری تاثیر سرمایه اجتماعی (75/0) سرمایه فرهنگی (68/0) و سرمایه اقتصادی (66/0) است.تبیین تغییرات احتمالی ایجاد شده می تواند به شناخت دگرگونی های رخ داده در خانواده و هم چنین پیش بینی ظرفیت موجود برای تغییرات آینده آن کمک کند. بنابراین، مساله اصلی تحقیق این است که: سرمایه های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی چه تاثیری بر شیوه های همسرگزینی دارند؟
کلیدواژگان: نگرش، همسرگزینی، سرمایه فرهنگی، سرمایه اجتماعی و سرمایه اقتصادی -
صفحات 194-231
سرعت شگفت انگیز تحولات اجتماعی و سیاسی در دوران معاصر، موجب تغییرات مداومی در شیوه های زندگی مردم شده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی وضعیت سنخ های مختلف سبک زندگی در بین خانواده های ایثارگران سراسر کشور صورت گرفته است. این مطالعه به روش پیمایش و جمعیت آماری آن را کلیه خانواده های ایثارگران در سال 1398 تشکیل می دهند. حجم نمونه برابر با 1239 نفر و از طریق شیوه نمونه گیری چند مرحله ای داده های لازم از چهار استان تهران، خراسان رضوی، لرستان و خوزستان جمع آوری گردید. نتایج حاصل نشان می دهد که در بین چهار سنخ سبک زندگی مورد مطالعه، وضعیت سبک زندگی به ترتیب اسلامی (برابر با میانگین 65)، ایرانی (برابر با میانگین 62)، مدرن (برابر با میانگین 44) و نامتعارف (برابر با میانگین 24) می باشند؛ عبارتی می توان چنین اذعان داشت که در بین خانواده های ایثارگر کل کشور، رعایت سنخ سبک زندگی اسلامی بیشتر از سایر سبک های زندگی است. طبق بررسی صورت گرفته، سبک زندگی اسلامی در بین ایثارگران، بیشترین رابطه همبستگی را با سبک زندگی ایرانی و کمترین همبستگی را سبک زندگی مدرن دارد؛ همچنین سبک زندگی اسلامی با سبک زندگی نامتعارف رابطه منفی و قوی دارد. همچنین انواع سبک زندگی بر حسب ویژگی های مختلف ایثارگری متفاوت می باشد.
کلیدواژگان: خانواده ایثارگر، سنخ سبک زندگی، الگوهای سبک زندگی، سبک زندگی اسلامی -
صفحات 233-260
الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت در اجرا با چالشهای مهمی مواجه خواهد بود. شناخت مهمترین آنها و یافتن راهکارهای علمی و عملی برای آنها یکی از مهمترین گام های الگو است. این مقاله مبتنی بر مبانی نظری نهادی و نظریه نظم اجتماعی داگلاس نورث بوده و روش مقاله تحلیلی- توصیفی است. بررسی حاضر نشان می دهد حل معضل خشونت و ثبات سیاسی، مساله رانت نامولد نخبگان قدرت و مساله اجرا از مهم ترین معضلات الگو است و نقش نخبگان قدرت، دستگاه قضایی و راه حل های بومی در حل این چالشها بسیار با اهمیت است. همچنین کشورهای ژاپن، کره جنوبی، مالزی و چین در شاخصهای « امنیت حقوق مالکیت»، « کنترل فساد»، « عدم خشونت و ثبات سیاسی» و « اعتراض و پاسخگویی» توسط بانک جهانی مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاکی از آن است که همه آنها به جای راهبردهای دموکراسی، دسترسی باز سیاسی و بازار آزاد به شیوه غربی در ابتدای فرآیند توسعه دسترسی های محدود سیاسی و حکومتهای اقتدارگرا داشته اند. اما اولویت همگی آنها برای پیشرفت اقتصادی، امنیت حقوق مالکیت مولدها با حذف داوطلبانه و یا اجباری رانتهای نخبگان قدرت و نیز کنترل فساد بوده است. نقش دستگاه قضایی و نخبگان قدرت برای رفع سه معضل بزرگ نظام های دسترسی محدود (کشورهای درحال توسعه) بی بدیل است و ایجاد راه حل ها و نهادهای بومی برای طی این فرآیند ضروری است.
کلیدواژگان: الگوی اسلامی ایرانی پیشرفت، نظم اجتماعی، امنیت حقوق مالکیت، رانت و خشونت
-
Pages 1-36
Today, two factors, poverty and mental health, are among the most important and influential issues related to informal settlements. Since it seems necessary to address the issue of poverty and health in order to provide, maintain and promote the health of people in marginalized areas, it is necessary to examine the causal relationship between poverty and health and assess their impact on the lives of marginalized citizens. Therefore, the aim of the present study is to analyze the effects of poverty on mental health in the study area. In this regard, the present study is in terms of applied purpose, in terms of descriptive-analytical nature. The statistical population of this study is citizens living in the suburbs of Ardabil (Iranabad) (4,000 people). 352 people were determined by Cochran's mathematical formula method and they were sampled by simple random method. In this regard, in order to evaluate the effectiveness of the components of poor poverty and mental health, the structural analysis model of partial minimum squares in the form of Smart-PLS software has been used. The research results also show that there is a significant and inverse relationship between ability poverty and health and this type of poverty has a high impact on the mental health of citizens.
Keywords: Capacity Poverty, Mental Health, Informal Settlements, Minimal Minor Squares Model, Iranabad Neighborhood of Ardabil City -
Pages 38-81
The purpose of this study is to investigate the role of using social networks in women's empowerment. The present study was a quantitative method that was conducted on the staff of Islamic Azad University, Science and Research Branch of Tehran.Women in the study population have a high level (34.66%) of using social networks. The total correlation and severity of the relationship between the variable of using virtual social networks and the components of empowerment in women was 0.677 and was confirmed at a significance level of 0.05, which indicates a significant relationship. There is a strong link between the use of virtual social networks by women and their empowerment. The use of social networks also improves their empowerment by increasing women's knowledge, reducing their isolation and increasing social participation. The value of correlation coefficient (R) between the variables was 0.797, which indicates a strong relationship between independent and dependent variables. Overall, the research findings indicate that social networks are one of the most effective methods in empowering women in the present age and its effects on creating social change in women can be proven.
Keywords: Social networks, women's empowerment, Women's Interaction, Women's Participation, Women's Effectiveness -
Pages 84-127
The purpose of this study was to identify the social and cultural factors affecting the return of married women to Education in Tehran by qualitative thematic analysis method. Semi-structured interviews were conducted with 35 married / returning women-based, systematic, and value-based titles through purposeful sampling and were analyzed using three-step method (description, analysis and interpretation). of married The sample size criterion in the qualitative section was theoretical saturation,analysis of the main theme extracts the "Strategy of Searching for Possible Selves for Making Balances in Different Areas of Life" and consequently identifies three typical patterns of women's return to education with identity-based, systematic, and value-based titles. A thematic map form is provided. This basic theme is the result of the interaction of its two main and self-contained classes, which comprise nine subcategories. In a category of open source code among womenquently identifies three typical patterns oftegy of Searching for Possible Selves for
Keywords: Identity, social support, self, Self-Healing, social acceptance -
Pages 130-160
There has been lots of heated debates going on in Iran about the subsidy reduction policy after the revolution 1979. This policy, however, has remained in the center of attention, even though lots of socio-economical events has happened since then and most of the political actors have changed. The goal of this research is to study the changes of the paradigm in the past four decades and also the approaches taken by parliament and state back in the time. The policy paradigm developed by Hall (1993) is the main theory of this research. The current method is quantitative and concentrated on Islamic parliament negotiations in 10 terms. The results show that the paradigm is dominant, having four elements. Some policy ideas have been developed under the influence of this paradigm. Among lots of criticism that this paradigm has received, only the one seeking to develop a Comprehensive System of Social Security and Welfare was successful. This idea, however, failed to get institutionalized. The results suggest that in order to change the policy, more authority is needed than the Plan and Budget Organization’s, which is in charge of governing the dominant paradigm.
Keywords: social policy, Policy Paradigm, Subsidy Reduction Policy, Comprehensive System of Social Security, Welfare, Policy Change, Epistemological Approach -
Pages 162-192
In today's Iranian society, with the diversity and expansion of economic, social and cultural capital of individuals, the methods of choosing a spouse have changed. This article explains the sociological impact of capital (economic, social and cultural) on the methods of choosing a spouse. In the theoretical framework, Pierre Bourdieu's view was used. The research method used in this article is a survey and the data collection tool is a questionnaire. The statistical population of the study was both Tehran men and women who have been married for the last ten years. Using cluster sampling method and then the quota of 385 people were selected as a statistical sample. The data collection tool was a researcher-made questionnaire and the data were analyzed based on descriptive and inferential statistics using SPSS22 software, Lisrel structural equation modeling software. Data analysis shows that there is a significant relationship between economic, social and cultural capital with spouse selection methods. Also, using the structural equation model, the effect of social capital (0.75) is cultural capital (0.68) and economic capital (0.66).Keywords: attitude, spouse selection, cultural capital, social capital and economic capital.
Keywords: Attitude, spouse selection, cultural capital, social capital, economic capital -
Pages 233-260
The Iranian Islamic model of progress in implementation will face significant challenges. Understanding the most important ones and finding scientific and practical solutions for them is the most important steps of the model. This paper is based on Douglas North's institutional theoretical foundations and social order theory and is a descriptive-analytic method. This study shows that resolving the problem of violence and political stability is the most elusive problem of power elite and the issue of implementation, and the role of the power elite, the judiciary, and indigenous solutions in solving these challenges is very important. Japan, South Korea, Malaysia and China have also been surveyed by the World Bank on indicators such as "security of property rights", "control of corruption", "non-violence and political stability" and "protest and accountability" by the World Bank. All of them have had, at the beginning of the process of developing limited political access and authoritarian regimes, instead of democratic strategies, open political access and free markets in the Western way. But their top priority has been economic development, security of productive property rights through voluntary or forced removal of elite power rents and control of corruption. The role of the judiciary and the power elite in addressing the three major problems of restricted access systems (developing countries) is unmatched, and indigenous solutions and institutions are essential to this process.
Keywords: Iranian Islamic Model of Progress, Social Order, Security of Property Rights, Rent, Violence
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.