فهرست مطالب

کتیبه میراث شیعه - پیاپی 6 (پاییز و زمستان 1400)

مجله کتیبه میراث شیعه
پیاپی 6 (پاییز و زمستان 1400)

  • تاریخ انتشار: 1400/06/01
  • تعداد عناوین: 20
|
  • محمد باقری صفحات 23-24
  • تاریخ باورها و اندیشه های کلامی و مذهبی در اسلام و تشیع / کتاب اختلاف الناس فی الامامه و هشام بن الحکم
    حسن انصاری صفحات 25-28
  • منطق تکثیر فرقه ها / دو لایگی جامعه میان ایمان ظاهر و الحاد باطن (قسمت ششم)
    رسول جعفریان صفحات 29-32
  • اندیشه های تمدنی / اندیشه های تمدنی استاد واعظ زاده خراسانی
    غلامرضا جلالی صفحات 39-71
  • پرونده گشوده تاریخ / سرای تاریخ و فرهنگ (قسمت ششم)
    علی ناظمیان فرد صفحه 73
  • محمد مهدی فقیه بحرالعلوم صفحات 75-81
  • گزینه نگاشت / واکاوی دیدگاه و عملکرد مرحوم دکتر محمدمهدی اصفهانی(ره) در راه اندازی آموزش رشته طب سنتی ایران (قسمت سوم)
    امیرمهدی طالب صفحات 83-96
  • در آن روزگار / زیر آسمان کویر (قسمت دوم)
    علیرضا عطاری صفحات 97-101
  • مفید شاطری، علی اکبر عباسی، طاهره جعفرزاده صفحات 103-118
  • مزارپژوهی / امامزادگان پنج تن در لویزان (قسمت ششم)
    سعید طاوسی مسرور صفحات 119-124
  • محمد مهدی فقیه بحرالعلوم، بشیر سلیمی * صفحات 125-133

    در این جستار به بررسی امامزادگان مدفون در دهستان نقوسان تفرش پرداخته شده است که به امام موسی الکاظم(ع) منسوب هستند، با بررسی شجره نامه و اسم مشهور این ابدان مطهر، به توسعه کلیدواژگان در سطح استان پرداخته شده است. یافته ها نشان می دهد که امام موسی بن جعفر فرزندی به نام عمران نداشته است. همچنین تعداد مزارات زیادی منسوب به امامزاده عبدالله در استان مرکزی وجود دارند که با تاکید بر روستای نقوسان این مفهوم در سطح استان توسعه یافته است. روش این پژوهش از طریق مطالعه اسناد و مدارک تاریخی و حدیثی به همراه بررسی میدانی و تاریخ شفاهی می باشد.

    کلیدواژگان: امامزاده عبدالله، امامزاده عمران، تفرش، نقوسان، استان مرکزی
  • سیاست های اقتصادی مسلمانان / سهم گروه های خاص در انتصابات حکومتی امام علی (ع)
    وجیهه گلمکانی صفحات 135-155

    دقت در به کارگیری کارگزاران شایسته و کارآمد به مثابه بازوان عملی و اجرایی حکومت، در جهت استقرار نظم و اجرای عدالت، در زمره مهمترین رفتارهای سیاسی امام علی (ع) به شمار می آمد که در مواضع مختلف نهج البلاغه بر آن تاکید شده است. انتخاب کارگزاران شایسته از میان جامعه ای که بافت اجتماعی آن را قبایل و عشیره های مختلف تشکیل می دادند، به منظور تحقق اهداف حکومت و نیز تامین رضایت گروه های مختلف اجتماعی چندان آسان نمی نمود. پرسش عمده ای که این مقاله می کوشد به تبیین آن همت گمارد این است که گروه های منزلتی در جامعه آن روزگار، چه سهمی از انتصابات حکومتی امیرالمومنین (ع) را به خود اختصاص داده بودند؟ یافته های این پژوهش تاریخی که مبتنی بر روش توصیفی تحلیلی و متکی به داده های آماری است، نشان می دهد که قریش با سهم چهارده درصدی نسبت به قبل، امتیازات خود را از دست داده و سهم انصار در مقایسه با عملکرد خلفای قبل و خارج کردن این گروه مهم از صحنه سیاست، به بیست درصد ارتقا یافته است. سایر عرب های جنوبی و شمالی نیز به نسبت مساوی از مناصب حکومتی برخوردار بوده اند.

    کلیدواژگان: امام علی، کارگزاران، قریش، انصار، اعراب جنوبی
  • هویت مکتوب شیعه / تحلیل محتوای منتخب الانوار فی تاریخ الائمه الاطهار ابن اسکافی بر اساس بازتاب مولفه های هویت شیعی امامیه دوران آل بویه (قسمت دوم)
    فرهاد پروانه صفحات 157-180

    آل بویه از خاندان اصیل ایرانی و شیعی مذهب ساکن منطقه دیلمان ایران بودند که در دوره ضعف خلافت عباسی ادعای استقلال کرده و با حفظ اقتدار ظاهری، خلافت عباسی بغداد را تصرف کرده و به حکومت دست یافتند. این خاندان شیعی ایرانی نقش مهمی در حفظ و گسترش میراث حدیثی، فقهی و کلامی شیعه در ایران و عراق ایفا کردند و به تحکیم پایه ها و مبانی تشیع امامیه و ترویج آن پرداختند. یکی از راه های، پی بردن میزان توجه به مولفه های هویت شیعی این دولت، بررسی محتوایی منابع اصلی تاریخی است که در آن زمان به نگارش درآمده است. در میان منابع تاریخی آل بویه، کتاب «منتخب الانوار فی تاریخ الایمه الاطهار» از تالیفات ابن همام اسکافی، دارای اهمیت زیادی است و از منابع مهم دوران آل بویه به شمار می رود. این مقاله قصد دارد به این سوال پاسخ دهد که: انعکاس مولفه های هویت شیعی امامی آل بویه در کتاب منتخب الانوار اسکافی به چه میزان بوده است؟ کدام یک از مولفه های هویت شیعه امامیه بیشترین و کمترین انعکاس را در کتاب او داشته اند؟ بدین منظور با استفاده از روش تحلیل محتوا، داده ها در کتاب مورد نظر استخراج و نتایج تحقیق با رویکرد تفسیری مورد تحلیل و ارزیابی قرارگرفت. براساس یافته های پژوهش، در محتوای کتاب مورد نظر به مولفه های هویت شیعه امامیه به میزان زیادی توجه شده است و این مولفه ها همراه با نمادها و شاخص های مهم هویتی شیعه در کتاب مذکور بازتاب زیادی داشته اند و مورد تایید و تکرار قرار گرفته اند. بیشترین میزان تکرار و توجه در شاخص مربوط به امامان شیعی بازتاب داشته است.

    کلیدواژگان: هویت شیعه، امامیه، آل بویه، منتخب الانوار فی تاریخ الائمه الاطهار
  • رسول جزینی صفحات 181-190
  • سید هادی میرآقایی صفحات 191-206
  • کشاورزی ایران در عصر صفوی / نظام آبیاری در عهد صفویان (قسمت سوم)
    باقر فتوتی صفحات 207-218
  • فرصت ها و چالش های تاریخ خانوادگی / مطالعات تاریخ خاندانی و رسالت مراکز اسنادی (قسمت اول)
    غلامرضا آذری خاکستر صفحات 219-223
  • کتیبه ها
  • کتیبه ها (2) / روستای چاه کم/ روستای عبید/ برج های روستای بژدغر/ خانه های تنگل گز/حوض خیرالنسا
    محمد باقری صفحات 251-274