فهرست مطالب

پژوهش نامه معارف حسینی - سال ششم شماره 23 (پاییز 1400)

پژوهش نامه معارف حسینی
سال ششم شماره 23 (پاییز 1400)

  • بهای روی جلد: 600,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1400/06/10
  • تعداد عناوین: 9
|
  • دکتر عنایت شریفی صفحه 7

    مراسم پیاده روی و زیارت اربعین یکی از مهم ترین کانون تربیتی انسان آزادی خواه می باشد این پژوهش در صدد است  با روش توصیفی و تحلیلی  به این سوال اساسی پاسخ دهد که نقش زیارت اربعین در تربیت  فردی و اجتماعی زایران چگونه می باشد؟
    از مهمترین آثار زیارت اربعین در تربیت فردی زایر؛ خودسازی و تهذیب نفس، ایجاد آرامش درونی، تمرین صبر و استقامت،خوباوری، الگو دهی و الگو پذیری، افزایش عشق و مهرورزی، تقویت دین داری و شکرگذاری از نعمت ها می باشد. و در بعد تربیت  تربیت اجتماعی، می تواند درایجاد همبستگی  تحقق امت واحده اسلامی، ایجاد شعور سیاسی ، ایجاد انگیزه و شور سیاسی ، توجه به امر به معروف و نهی ازمنکر و تبلور مفاهیم اخلاقی همانند؛ تعاون.همدلی، ایثار و. از خود گذشتگی ،انفاق و بخشندگی و روحیه ظلم ستیزی و استقامت و...  تاثیرگذار باشد.

    کلیدواژگان: زبارت اربعین، تربیت فردی، تربیت اجتماعی، زایران، امام حسین
  • دکتر سیده سوسن فخرایی، حسین نامور صفحه 29

    نامه‌های تاریخی به عنوان اسناد قابل اتکا برای اعتمادسازی همواره مورد استفاده قرار گرفته‌اند. پژوهش حاضر در صدد پاسخ به این پرسش است که ساختار نامه‌های امام حسین (علیه السلام) چگونه بوده است؟ از امام حسین (علیه السلام) 28 نامه بر جای مانده است که برای پاسخ به پرسش اصلی پژوهش، نامه‌ها از جهت ساختار  بررسی شدند‌.  ساختار نامه‌ها ذیل سیزده عنوان‌ از جمله: نوع نامه، فرستنده، گیرنده‌ی نامه، مقصد نامه، کاتب نامه، ناقل اصلی، منبع نقل نامه، نوشت افزار، شروع نامه، مستندات درونی (قرآن و حدیث)، پایان نامه، حجم نامه، سیستم ارسال نامه‌ها و موضوعات اصلی و فرعی نامه‌های امام حسین (علیه السلام) بررسی گردید است. این پژوهش برای تطبیق ادبیات گفتاری و نوشتاری امام حسین (علیه السلام) با معجزه پیامبر اسلام خضرت ختمی مرتبت محمد مصطفی (صلی الله علیه .آله) قرآن مجید میباشد و بهره گیری از معدن فصاخت و بلاغت کلام وحی  الهی می باشد.

    کلیدواژگان: امام حسین (علیه السلام)، نامه ها، تحلیل ساختار بیرونی و درونی
  • روح الله زینالی صفحه 53

    فرهنگ «غنی» شیعه در «توسل» به اهل بیتb با دعا و ارتباط «عاطفی» و «دلی» در قالب «گریه» بر مصیبات امام حسینg، یکی از نعمت های خداوند متعال است. گریه بر آن حضرت «ریشه» در قرآن و روایات اهل بیتb دارد و در جهت پیشبرد اهداف اسلام و تربیت و تعالی «روح» انسانها یک «هنر» خدا دادی هست که باید «چیستی» آن بررسی شود تا افزون بر اهداف والا، «معرفت» هم حاصل شود.
    در نوشتار حاضر معلوم خواهد شد که اصل گریه یعنی گریه از «خوف» خدای تعالی، و گریه بر خاسته از مهرورزی و نوع دوستی گریه بر «مظلوم»، گریه «ولایی»، گریه برای «کمال خواهی»، گریه از روی «اعتقادات»، ریشه قرآنی داشته و توثیق الهی را در پی دارد.

    کلیدواژگان: امام حسین(ع)، مبانی قرآنی، چیستی گریه، فرهنگ عاشورا
  • محمود سالاروند صفحه 79

    قیام مقدس امام حسین(ع) از مهم ترین حوادث تاریخ اسلام به شمار می رود و طی قرن های متمادی علاوه بر پیروان مکتب اهل بیت(ع)، همواره مورد توجه مذاهب مختلف قرار داشته است.این نهضت به دلیل وجود اهداف متعالی و الاهی که در باطن خود دارد ، نه تنها به عنوان الگوی انقلاب های شیعی بلکه نقطه ی عطفی جهت خیزش قیام های ضد ستم گری در سایر ادیان و مذاهب به شمار می رود. مطرح بودن بزرگی مقام و جایگاه امام حسین(ع) به عنوان فرزند پیامبر(ص)در منابع اهل سنت، سبب شده که غالب اندیشمندان و علمای بزرگ آنان نسبت به وقایع سال 61 هجری ، واکنش نشان داده و جهت گیری های روشن و آشکاری نسبت به این فاجعه داشته باشند. دیدگاهی که همواره با صراحت تمام ، نسبت به نفی کردار جنایت پیشه و طعن و لعنت قاتلین کربلا همراه بوده است. اگر چه این نظر با مخالفت معدودی از ایشان مواجه شده است اما با دقت در اندیشه بیشتر بزرگان اهل تسنن در مورد شخصیت قاتلان کربلا ، این حادثه به عنوان رویدای تلخ و ظالمانه علیه خاندان پیامبر(ص)مورد واکاوی قرار گرفته است.

    کلیدواژگان: امام حسین(ع)، منابع اهل سنت، شخصیت قاتلان، بنی امیه
  • اشکان جوانمرد صفحه 103

    موضوع زیارت حضرات معصومین(ع)، به عنوان یکی از مصادیق اصلی توسل و تقرب‌جویی بندگان برای رسیدن به هدف آفرینش و معرفت‌ الهی می‌باشد. از میان زیارت‌های مختلف منسوب به امام حسین(ع)، زیارت اربعین ایشان، به عنوان میثاق ولایی شیعیان و نشانه مومنان واقعی مورد عنایت ویژه‌ای واقع شده است. همچنین در کتب روایی شیعه، زیارت‌نامه‌ای معتبر برای روز اربعین، از مصدر امام صادق(ع) صادر شده است که تعمق و بررسی بیشتر محتوای آن، اهداف قیام و صفات و شخصیت جامع امام حسین(ع) را به عنوان خلیفه الهی نمایان‌تر می‌سازد.

    کلیدواژگان: توسل، زیارت، ارتباط با معصومین(ع)، امام حسین(ع)، زیارت اربعین
  • دکتر محمدسالم محسنی صفحه 123

    امام حسین در توصیف یارانش می‌فرماید: «من اصحابی با وفاتر و بهتر از اصحاب خود نمی‌شناسم». این ستایش امام، منزلت بی‌بدیلی به آنان بخشیده است. نگارنده در پرتو این سخن سیدالشهدا، به بررسی عملکرد اصحاب آن حضرت پرداخته و نتیجه آن را چنین یافته است که آن بزرگواران در شب عاشورا یک‌صدا از امام حسین حمایت کرده و وفاداری‌شان را اعلام نمودند و سپس در روز عاشورا و صحنه نبرد وعده‌هایشان را در عمل تحقق بخشیدند. آنان با عشق و اخلاص به عرصه نبرد می‌رفتند و حتی در رفتن به میدان جنگ از یکدیگر سبقت می‌گرفتند. چنین رفتار فداکارانه یاران سیدالشهدا، آنان را اسوه‌های وفاداری و الگوهای فداکاری ساخته و نام و یادشان را جاودانه کرده است. روش این تحقیق توصیفی- تحلیلی با رویکرد تاریخی است.

    کلیدواژگان: اصحاب سیدالشهدا، وفاداری، فداکاری، اسوه، عاشورا
  • دکترمحمد رنجبرحسینی، حمیده توکلی صفحه 133

    حضرت عباس (ع) یکی از شخصیت های برجسته قیام امام حسین (ع) و برادر بزرگوار سالار شهیدان می باشد که مورد احترام و تکریم امامان شیعه هم بوده است. گواه این سخن زیارت نامه حضرت عباس (ع) است که در منابع معتبر کهن همچون کامل الزیارات ابن قولویه و المزار مشهدی از امام صادق (ع) روایت شده است. برای شناخت شخصیت والای حضرت ابوالفضل (ع) لازم است زیارت نامه ایشان تحلیل شود. نوشتار حاضر در راستای تحقق این هدف با روش توصیفی –تحلیلی و شیوه کتابخانه ای به تحلیل اعتقادی مهمترین مولفه های این زیارت نامه پرداخت که حاصل آن چنین شد: نورمعرفت الهی به قلب آن حضرت تابیده و ایشان به درجه مومن حقیقی رسیده اند. ثمرات و برکات این ایمان واقعی درگفتار و رفتار آن حضرت نمایان گشته و شایسته دریافت سلام خداوند و ملایکه و انبیاء الهی و اولیاء الهی شد . او تسلیم اوامر الهی و ولی خدا امام حسین (ع)  بودند و مومنان بر این امر شهادت می دهند . قاتلان او ملعون خداوند و ملایکه و اولیاء الهی تا قیامت خواهند بود و قمر بنی هاشم  از جمله از رجعت کنندگان زمان ظهور است.

    کلیدواژگان: زیارتنامه حضرت عباس(ع)، سلام، شهادت دادن، تسلیم، ایمان، لعن، تولی و تبری، رجعت
  • دکتر محمدحسین مردانی نوکنده صفحه 151
  • دکتر محمدرضا فخر روحانی صفحه 153
|
  • Dr. Enayat Sharifi Page 7

    The Arbaeen pilgrimage march is a noteworthy educational locus for libral-minded people, with various effects on them. Of them, the following can be mentioned: individual moral development, self-refinement, inner tranquility, patience, perseverance, becoming and receiving model, abundance of devotion, reinforcement of one's sense of religiosity, and a sense of gratitude to Allah for the whole opportunity. Socially, it adds to people's social education, religio-political integrity, political cognizance, special regard for inviting people to doing good and prohibiting them from committing the evil, incorporating a sense of mutual help, sacrifice, generosity, and opposing tyranny.

    Keywords: Arbaeen pilgrimage march, individual, social education, pilgrimage, Imam al-Husayn
  • Dr. Sayyid Susan Fakhrayi, Hosein Namavar Page 29

    Letters, whether historic or historical, make undeniable evidence in support of sound documentation of important events. The present study delves into 28 letters of Imam al-Husayn. They are analyzed for their sources, destinations, addressees, the discourses observable therein, the core and peripheral topics dealt with, and their parallelism with his speeches. Moreover, an attempt has been made to compare them with with the linguistic eloquence of the Prophet Muhammad and the Quranic indications discernible therein.

    Keywords: Imam al-Husayn, letters, analyses
  • Rouhollah Zeynali Page 53

    The rich Shii culture of appealing to the Ahl al-Bayt finds expression in offering prayers and making emotional connection with them, coupled with shedding tears. A Divine gift, it plays a tremendous role in propelling Islamic values and standards and giving spiritual cleanse to the mourner. The present paper tackles this issue and observes various types of tears, particularly those of Quranic roots.

    Keywords: Imam al-Husayn, Quranic basis, shedding tears, the Ashura culture
  • Mahoud Salarvand Page 79

    Imam al-Husayn's movement has long been closely followed in both Shii and Sunni communities. Moreover, it has also been a source of inspiration for certain non-Muslim movements. Due to mentioning the event of Ashura in Sunni histories of Islam, it has led them to talk about those who joined forces to commit the horrible crime of slaying Imam al-Husayn. Hence his slayers have received their curses and renunciation. Although some Sunni sources might indicate otherwise, a great majority of them regard the whole event a horrible tragedy beyond doubt.

    Keywords: Imam al-Husayn, Sunni sources, the Umayyads, characters of slayers
  • Ashkan Javanmardi Page 103

    A purpose of reciting ziarat-texts in favor of the Infallibles is drawing well-nigh to them for receiving their blissful attention and intercession. Among the various ziarat-texts in favor of Imam al-Husayn, that of Arbaeen, originally issued by the sixth Infallible Imam Jafar al-Sadiq, is replete with profound concepts as to the sublime aims of Imam al-Husayn, his character, and his lofty status as the rightly appointed leader.

    Keywords: Intercession, ziarat-text, communication with the Infallibles, Imam al-Husayn, the Arbaeen Ziarat-text
  • Dr. Muhammad-Salem Mohseni Page 123

    On the eve of Shura, Imam al-Husayn described his companions in terms if being the most loyal ones. Such a praise has since given them a high station. The reason was simply that despite all the increasing pressures, they remained steadfast and manifested their high fidelity. They joined the battlefield willingly. Such alacrity and perseverance have imprinted their names in the records of history.

    Keywords: Imam al-Husayn's companions, fidelity, sacrifice, role-model, Ashura
  • Dr. Muhammad Ranjbar-Hoseyni, Hamideh Tavakkoli Page 133

    As a prominent companion of Imam al-Husayn, al-Abbas b. Ali has received high praises from Imam al-Husayn, hence the ziarat-text he has received, as recorded in reluable Shii sources. In consequence, his ziarat-text contains laudable statements that highlight his noble character with his high aims clearly stated. Accordingly, his slayers are accursed. Also asserted is that he shall be among those people whose second return back to this world is solemnly promised.

    Keywords: al-Abbas's ziarat-text, salaam, giving evidence, submission, faith, renunciation, the second return