فهرست مطالب

نشریه پژوهش اجتماعی
پیاپی 51 (تابستان 1400)

  • تاریخ انتشار: 1400/06/31
  • تعداد عناوین: 5
|
  • کامران زرکی، نسترن شریفی*، مهرداد ثابت صفحات 19-39
    زمینه و هدف

    سوء مصرف مواد والدین آن چنان جدی است که رفاه و سلامت خانواده را تحت تاثیر قرار می دهد ویک بیماری خانوادگی ناشی از سبک زندگی است که از علل محیطی، خانوادگی و ژنتیکی تاثیر می پذیرد. اعتیاد والدین تنها یک مشکل فردی به حساب نمی آید بلکه اعضای دیگر خانواده را خصوصا نوجوانان و جوانان را با مشکلات روانی، جسمانی و اجتماعی روبرو می سازد. پژوهش حاضر به منظور مقایسه اختلالات هیجانی-رفتاری بین فرزندان نوجوان و جوان والدین معتاد و غیر معتاد انجام شد.

    روش

    این پژوهش یک طرح علی-مقایسه ای بود. جامعه آماری شامل همه دانش آموزان پسر مدارس متوسطه دولتی (دوره اول و دوم) دبیرستانهای در سال تحصیلی 1398-1397 بود. از بین آنها،  328 دانش آموز با استفاده از روش نمونه گیری چند مرحله ای انتخاب شدند. نمونه مطالعه در دو گروه مساوی از دانش آموزان با و بدون والدین معتاد قرار گرفت. شرکت کنندگان پرسشنامه"نظام سنجش مبتنی بر تجربه آخنباخ" (فرم خودسنجی) را تکمیل کردند داده ها با استفاده از روش تحلیل واریانس چند متغیری (مانوآ) و آزمون تعقیبی مقایسه بعد از تجربه، تحلیل شدند.

    یافته ها

    نتایج نشان داد (05/0>P، 82/41= (314 و 13)F) که دانش آموزان دارای والدین معتاد در مقایسه با دانش آموزان بدون والدین معتاد به طور معنا داری نمرات بالاتری در زمینه مشکلات عاطفی-رفتاری (مانند: مشکلات عاطفی، مشکلات اضطرابی، مشکلات جسمانی، مشکلات بیش فعالی همراه با کمبود توجه، مشکلات رفتار مقابله ای و مشکلات سلوک) داشتند.

    نتیجه گیری

     به نظر می رسد والدین معتاد با مشکلات و مسایلی روبرو هستند که بی سامانی هایی را در ساختار خانواده ایجاد می کنند. آنان با نظارت ناکافی، بی کفایتی و بی توجه ای به نیازهای ضروری فرزندان، زمینه بروز مشکلات عاطفی-رفتاری را در فرزندان نوجوان و جوان خود ایجاد می کنند. همچنین ابتلا به مشکلات عاطفی-رفتاری به طور خاص یک پیش بینی کننده مهم برای نوجوانانی است که دارای والدین وابسته به مواد می باشند.

    کلیدواژگان: مشکلات عاطفی-رفتاری، اعتیاد، نوجوانان و جوانان، خانواده
  • سید ایمان قربانی، طهمورث شیری* صفحات 40-63

    اعتراضات به شرایط اقتصادی در دی ماه 1396 بزرگ ترین بحران اجتماعی ایران در دهه حاضر را تشکیل می دهد. هدف از این اثر، جستجو در منشاء اعتراضات سیاسی و اجتماعی این حادثه در ایران است. روش تحقیق نیز بر پایه تبیین و بررسی منشاء پیدایش و ریشه های شکل گیری اعتراضات اقشار مختلف در دی ماه 1396 با روش توصیفی تحلیلی با محوریت نظریه های محرومیت نسبی، به ویژه اندیشه تد رابرت گر به عنوان نظریه منتخب و همچنین نظریه های از خود بیگانگی اجتماعی است. در این تحقیق، با ارسال پرسشنامه به 250 نفر خبره علمی و استاد دانشگاه به عنوان جامعه آماری، به منظور بررسی نتایج، از روش وزن دهی اصلی (کاردینال) و با مقایس زوجی استفاده شده است. به موجب این تحقیق مشخص شد که مقایسه شاخص های اجتماعی مورد بررسی در وقایع 1396 حاکی از نارضایتی مردم از مهم ترین حقوق اجتماعی خود است. مهم ترین و اثرگذارترین این عوامل، فساد اقتصادی و تبعیض و نابرابری اجتماعی است که حاصل آن بی عدالتی قضایی و فقر و محرومیت اکثر جمعیت ایران است که سبب پیدایش احساس محرومیت نسبی و احساس از خود بیگانگی اجتماعی شده و در نتیجه اعتراضات سیاسی و اجتماعی را رقم زده است. تفاوت میان انتظارات مشروع و واقعیات عالم خارج در سطح جامعه و عدم توجه به تغییرات ارزشی و سیاسی همراه با خواست های اقتصادی و ایجاد برابری و عدالت اجتماعی، مهمترین منشاء اعتراضات سیاسی و اجتماعی در دو دهه گذشته به شمار می روند. در نتیجه، احساس محرومیت نسبی و احساس از خود بیگانگی اجتماعی از مهم ترین مولفه های تاثیرگذار در اعتراضات و ناآرامی های این سال در ایران به شمار می روند.

    کلیدواژگان: محرومیت نسبی، از خود بیگانگی، فساد اقتصادی، ناآرامی، بحران
  • مریم ابراهیمی* صفحات 64-85

    ظهور جامعه اطلاعاتی، نظام آموزش عالی را با پرسش های اساسی مواجه ساخته است. «شبکه جهانی وب» و «اینترنت»، روش های نوآورانه و انقلابی را در آموزش، ایجاد کرده اند. فناوری های جدید اطلاعاتی و ارتباطی، روش های یادگیری و در کل، چگونه زیستن را تغییر داده و طرق جدیدی را برای تبادل دانش و اطلاعات، عرضه داشته اند. این فناوری ها می توانند در جهت تقویت یا جایگزینی نظام های آموزش عالی موجود، مورد استفاده قرار گیرد. براین اساس، فناوری اطلاعات و ارتباطات نقش اصلی را در ارتقای کیفیت آموزش عالی، ایفا می کند  و پایه ی مزیت رقابتی پایدار برای موسسات آموزش عالی به طور اعم و  دانشگاه علمی- کاربردی به طور اخص به شمار می رود. چنانکه دانشگاه علمی- کاربردی در راستای توسعه نظام آموزش مجازی، گام های اساسی مستحکم تری بردارند، پیش بایست حرکت به سوی دانشگاه کیفی و نهایتا تضمین و ارتقای کیفیت در آموزش عالی، میسرتر خواهد شد. دانشگاه کیفی شده در راستای بهره گیری از فناوری اطلاعات و ارتباطات، می تواند هرچه بیشتر محصولات کیفی تر تربیت نماید، محصولاتی که به بهبود؛ روابط، نظام ها، ساختارها و فرایندهای سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی جامعه خود، کمک نمایند. در مقاله حاضر که به شیوه توصیفی- تحلیلی نگاشته شده است، تلاش شده است تا با بهره گیری از منابع و مطالعات کتابخانه ای معتبر در این زمینه، به ارایه ی مدل ها و استراتژی مهارت محور نظام آموزش مجازی در نظام آموزش عالی با رویکرد دانشگاه جامع علمی- کاربردی پرداخته شود.

    کلیدواژگان: مدل ها، استراتژی، مهارت محور، نظام آموزش مجازی، دانشگاه جامع علمی- کاربردی
  • مهدی مختارپور* صفحات 65-85

    هدف پژوهش حاضر، بررسی عوامل اجتماعی موثر بر توسعه صنعت گردشگری با تاکید بر نظریه های توسعه. روش پژوهش، کیفی، مطالعه اسنادی با ماهیتی اکتشافی- تبیینی و استفاده از تکنیک فیش برداری انجام شد. یافته ها نشان می دهد، عوامل اجتماعی در ایجاد یا ممانعت از ایجاد توسعه نقش بسزایی دارند. لذا هرگونه اقدامی در این جهت باید ملاحضات فرهنگی به ویژه نظام ارزشی جامعه را مد نظر داشته باشد. پدیده بسیار مهمی همچون گردشگری که بر فرهنگ جوامع و همچنین رفاه میلیون ها انسان در سراسر دنیا اثر می گذارد ، بدون نگاه جامعه شناختی، به طور دقیق، قابل شناسایی و درک نیست. دیدگاه های محافظه کارانه، توافقی و مصلحت اندیشانه که اکنون رایج و متداول شده، اغلب نگاهی تک بعدی به جهانگردی داشتند. این دیدگاه ها صرفا بر یکی از ابعاد مثبت یا منفی جهانگردی متمرکز شده از توجه همزمان به هر دو بعد آن غافلند.

    کلیدواژگان: گردشگری، توسعه، عوامل اجتماعی، صنعت گردشگری، نظریه های توسعه
  • مجید بدلی وند، حبیب الله کریمیان، سروش فتحی صفحات 100-130

    امروزه حمایت های نهادهای بیمه ای و تامین اجتماعی نقش مهمی در رفاه خانوارها دارد؛ در این میان سازمان تامین اجتماعی انواع حمایت های مختلف برای بیمه شدگان را در ایران فراهم می آورد. پژوهش حاضر با هدف بررسی نقش حمایتی سازمان تامین اجتماعی بر تحقق عدالت اجتماعی از دید خبرگان انجام شده است . روش پژوهش حاضراز نوع اکتشافی است که به لحاظ هدف کاربردی و به لحاظ ماهیت نیز توصیفی بود. در بخش کیفی از روش تحلیل محتوای کیفی استفاده شد. ابزار گردآوری داده ها در بخش کیفی، مصاحبه نیمه ساختاریافته می باشد . مشارکت کنندگان شامل کلیه مدیران و مطلعین سازمان تامین اجتماعی در شهر تهران بودند که با روش نمونه گیری گلوله برفی تعداد 10 نفر انتخاب شدند نتایج نشان داد ارایه خدمات گوناگون، حمایت از افراد با پرداخت حق بیمه و مزایا و مستمری، افزایش امید و اعتماد با ایجاد امنیت و کاهش آسیبها، باز توزیع درآمد با ظرفیت سازی اشتغال و مشارکت اجتماعی، ایجاد و اجرای تعهدات کوتاه مدت و بلند مدت، تامین هزینه بیمه و افزایش توان مالی سازمان، افزایش بدهی دولت به سازمان تامین اجتماعی با نبود درآمد کافی از جمله تاثیرات نظام حمایتی سازمان تامین اجتماعی در تحقق عدالت اجتماعی از دید خبرگان می باشد.

    کلیدواژگان: سازمان تامین اجتماعی، دسترسی به فرصت، نظام حمایتی، حمایت بلندمدت، حمایت کوتاه مدت. عدالت اجتماعی
|
  • Pages 19-39

    Background and Aim Parental substance abuse is so serious that it affects the well-being and health of the family and is a family disease caused by lifestyle that is affected by environmental, familial and genetic causes. Parental addiction is not only an individual problem but also causes other family members, especially adolescents and young people, with psychological, physical and social problems.

    Keywords: Emotional-behavioral problems, addiction, adolescents, young people, Family
  • Pages 40-63

    Protests over the economic conditions in December 2017 (1396) constitute the most significant social crisis in Iran in current decade. This work aims to search for the origin of political and social protests within this event in Iran. The research method is based on explanation and study of genesis and origins of shaping of the protests of different classes in December 2017 with a focus on relative deprivation theory, especially the ideas of Ted Robert Gurr as the base theory as well as theories of social alienation. In this research, by sending a questionnaire to 250 faculty members and professors as statistical population, in order to study the results, the original weighting method (cardinal) and paired comparisons were used. The results of this study showed that the comparison of social indices under study shows public discontent with its most important social rights. The most important and effective factors are economic corruption, discrimination and social inequality resulting from judiciary injustice, poverty and deprivation of most of Iranian population which results in a feeling of relative deprivation and a feeling of self-alienation and consequently leads to political and social protests. The difference between the legitimate expectations and the realities of the outside world and lack of attention to value and political changes along with economic demands and creation of equality and social justice are the main sources of political and social protests in the past two decades. As a result, a feeling of relative deprivation and a feeling of self-alienation are the most important factors in protests and unrest in this year in Iran.

    Keywords: Relative deprivation, self-alienation, economic corruption, unrest, Crisis
  • Pages 64-85

    The rise of the information society has posed fundamental questions for the higher education system. The World Wide Web and the Internet have created innovative and revolutionary methods of education. New information and communication technologies have changed the way we learn and, in general, how to live, and have introduced new ways of exchanging knowledge and information. These technologies can be used to strengthen or replace existing higher education systems. Accordingly, information and communication technology plays a key role in improving the quality of higher education and is the basis of sustainable competitive advantage for higher education institutions in general and the University of Applied Sciences in particular.

    Keywords: Models, Strategy, Skill-Based, Virtual Education System, Comprehensive Scientific-Applied University
  • Mehdi Mokhtarpour Pages 65-85

    The purpose of this study is to investigate the social factors affecting the development of the tourism industry with emphasis on development theories. The research method was qualitative, a documentary study with an exploratory-explanatory nature and using the fishtaking technique. Findings show that social factors play an important role in creating or preventing development. Therefore, any action in this direction should take into account cultural considerations, especially the value system of society. A very important phenomenon such as tourism, which affects the culture of societies as well as the well-being of millions of people around the world, cannot be accurately identified and understood without a sociological perspective. The conservative, consensual, and expedient views that are now prevalent often took a one-dimensional view of tourism. These views focus solely on one of the positive or negative dimensions of tourism, ignoring the simultaneous attention to both dimensions.

    Keywords: tourism, development, social factors, tourism industry, development theories
  • majid badalivand, Habibollah Karimian, soroush fathi Pages 100-130