فهرست مطالب
نشریه اقتصاد و تجارت نوین
سال شانزدهم شماره 2 (پیاپی 51، تابستان 1400)
- تاریخ انتشار: 1400/12/08
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 1-21
پاسخ به این سوال که کشورها ساختار مالی و بانکی خود را چگونه طراحی کنند تا بتوانند نرخهای تورم را به طور مستمر و باثبات پایین نگه دارند، از اهمیت ویژهای برخوردار است. این مقاله، ساختار مالی و بانکی ایران را در بازهی زمانی 1987-2016 (1366-1395) بررسی و تاثیر آن را بر تورم به روش FMOLS برآورد کرده است. یافته ها حاکی از آن است که اثر ساختار مالی بانکمحور بر تورم در ایران منفی است. از میان شاخصهای مختلف ساختار بانکی، شاخص دارایی های بانکهای سپردهپذیر توانسته تورم را کاهش دهد. به علاوه، تنها با لحاظ تاثیر شاخصهای ساختار مالی و ساختار بانکی، رابطه یک به یک میان نقدینگی و تورم مطابق با آنچه پولگرایان ادعا میکنند، برقرار است. به طور کلی، این یافته ها در حمایت از ایدهی طراحی ساختار مالی کمتر نامتوازن و افزایش قدرت مالی بانکها به منظور کاهش تورم هستند.
کلیدواژگان: توسعه مالی، ساختار مالی، بانک، بازار سهام، تورم -
صفحات 23-55
در این پژوهش، به بررسی کشش پذیری تراز تجاری ایران از رابطه مبادله در قالبی غیرخطی و نامتقارن در بازه زمانی 2018-1978 پرداخته شده است. بر اساس شواهد، برخلاف نتایج حاصل از برآورد خطی الگوی ARDL که نشان داد رابطه مبادله در کوتاه مدت و بلندمدت اثری مثبت بر تراز تجاری دارد؛ با بررسی مدل غیرخطیNARDL ، رابطه مبادله و قیمت نفت اثراتی نامتقارن بر تراز تجاری نشان دادند. تاثیر اثر افزایشی رابطه مبادله بر تراز تجاری در کوتاه مدت برابر با 5831/0- و در بلندمدت برابر با 922/1 و معنادار مشاهده شد. درحالیکه تاثیر اثر کاهشی رابطه مبادله بر تراز تجاری در کوتاه مدت برابر با 4330/2 و بی معنا و در بلندمدت برابر با 3412/0- و معنادار گزارش شد. به طوری که اثر افزایشی رابطه مبادله در کوتاه مدت با کاهش تراز تجاری و در بلندمدت با بهبود تراز تجاری همراه بوده است. بنابراین رابطه مبادله در کوتاه مدت و بلندمدت دارای اثرات نامتقارن بر تراز تجاری است و وجود منحنی S و منحنی J در اقتصاد ایران مورد تایید قرار میگیرد. دیگر نتایج نیز نشان داد که افزایش ها در قیمت نفت در کوتاه مدت اثری مثبت و در بلندمدت اثری منفی بر تراز تجاری دارد؛ اما کاهش ها با اثری معنادار همراه نبودند. به نحوی که بهبود قیمت نفت در کوتاه مدت، سبب افزایش تراز تجاری میشود؛ اما در بلندمدت به کاهش تراز تجاری میانجامد. این وضعیت پدیده بیماری هلندی در ایران را تایید می کند.
کلیدواژگان: رابطه مبادله، تراز تجاری، اقتصاد ایران، روش خطی ARDL، روش غیرخطی NARDL -
صفحات 57-83
در مطالعه حاضر به بررسی اثر شمول مالی بر کارایی مالی و پایداری مالی در دوره 2004-2018 برای کشورهای در حال توسعه با روش شاخص سازی چند بعدی و روش تخمین گشتاورهای تعمیم یافته (GMM) دو مرحله ای پرداخته شد. در بین مطالعات داخلی در خصوص ارتباط شمول مالی با کارایی و پایداری مالی تاکنون پژوهشی صورت نگرفته است و تحقیق حاضر اولین بررسی به حساب می آید و در خارج از کشور نیز با توجه به جدید بودن موضوع، مطالعات مرتبط محدودی وجود دارد. دراین چارچوب نتایج پژوهش نشان داد که شمول مالی اثر مثبت و معنادار بر پایداری مالی و اثر منفی و معنادار بر کارایی مالی دارد. بر اساس شواهد تجربی پژوهش، پایداری مالی و شمول مالی می تواند در قالب یک هدف گذاری مشترک محقق شود. به بیان دیگر سیاست گذاران ضمن حفظ پایداری سیستم مالی، می توانند به اهدافی دست یابند که در آن تعداد بیشتری از افراد از خدمات مالی بهره مند شوند. در مقابل، یافته ها نشان داد که اقدام ها و برنامه های توسعه دهنده شمول مالی می تواند عوارض جانبی بصورت کاهش کارایی مالی داشته باشد. این امر ناشی از افزایش مشارکت در بازارهای مالی است که در نهایت منجر به افزایش هزینه های اجتماعی در سیستمهای هر کشور می گردد که نیاز به تدوین برنامه های مکمل دارد.
کلیدواژگان: شمول مالی، کارایی مالی، پایداری مالی، روش GMM -
صفحات 85-118
ایران برای حضور قدرتمند در بازار صادرات گاز طی سال های دهه 1380 پروژه هایی را باهدف صادرات بیش از 70 میلیون تن ال.ان.جی در سال طراحی نموده بود. اگر این طرح ها به نتیجه می رسیدند ایران اکنون یکی از بزرگ ترین صادرکنندگان ال.ان.جی در جهان بود. اما تا کنون هیچ یک از این طرح ها به بهره برداری نرسیده و با شرایط موجود در آینده نیز امکان بهره برداری از آنها فراهم نخواهد شد. این تاخیر به منزله ازدست رفتن فرصت استفاده از منابع مشترک پارس جنوبی و میلیون ها دلار درآمد ارزی می باشد. عدم بهره گرفتن از یک ساختار تجاری مناسب به عنوان دلیل ناکامی پروژه های گذشته، ضرورت اصلاح ساختاری این پروژه ها را نشان می دهد.هدف این پژوهش که در بازه زمانی سال های 1398 تا 1399 انجام شده، شناسایی ساختار بهینه برای پروژه های ال.ان.جی کشور است. در این راستا با ارزیابی طیف گسترده ای از معیارها توسط خبرگان صنعت نفت و گاز و استفاده از تکنیک ELECTRE-TRI، به دسته بندی ساختارهای موجود و معرفی ساختار بهینه می پردازیم. نتایج نشان می دهند ساختار بهینه با استفاده از قرارداد آی.پی.سی در بخش بالادستی و ترکیب آن با مشارکت درساخت تاسیسات مایع سازی توسط شریک بالادستی حاصل خواهد شد. این ساختار در تطابق با قوانین و مقررات داخلی کشور و با ایجاد جذابیت برای سرمایه گذاران خارجی از طریق اطمینان از حضور بلندمدت در بخش بالادستی و پایین دستی می تواند ضمن مقابله با تحریم ها بین المللی، شرایط را برای افزایش کارایی و تسریع در انجام پروژه ها فراهم نماید.
کلیدواژگان: پروژه های ال. ان. جی، ساختار یکپارچه، ساختار غیریکپارچه، قراردادهای نفتی ایران، تکنیک ELECTRE-TRI -
صفحات 119-147
هدف مطالعه حاضر برآورد اثر جهش نرخ ارز و ارز حامل بر تجارت ایران با کشورهای حوزه دریای خزر بر اساس داده های سال های 1995− 2018 و با به کارگیری رویکرد حد آستانه ای ملایم پانل استار (PSTR) بوده است. نتایج برآورد مدل نشان می دهد؛ متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه، موافقت نامه تجاری، جمعیت، فاصله بین پایتخت و مرز مشترک تاثیر مثبت و متغیرهای مداخله بانک مرکزی، ارز حامل و جهش نرخ ارز تاثیر منفی بر حجم تجارت ایران با کشورهای حوزه دریای خزر دارند. قیمت گذاری مصنوعی نرخ ارز در سال های قبل از بحران و جلوگیری از تعدیل آن متناسب با شرایط اقتصادی یکی از دلایل اصلی بحران ارزی اخیر کشور در مقابل کشورهای حوزه دریای خزر است. همچنین محاسبه شاخص فشار بازار ارز و مداخلات بانک مرکزی حاکی از آن است که بالاترین اعداد به دست آمده برای این شاخص مربوط به زمانی می باشد که شکاف بین نرخ ارز آزاد با نرخ ارز رسمی زیاد شده و باعث تضعیف توان رقابت بین المللی کشور درمقابل کشورهای حوزه دریای خزر شده است. ایجاد امنیت اقتصادی و محیط امن برای سرمایه گذاری، گسترش و متنوع ساختن بازارها و نهادهای مالی، حرکت به سوی اقتصاد باز و موافقت نامه های تجاری و استفاده از سرمایه گذاری خارجی وایجاد تحول در مقررات بازار سرمایه باهدف شفافیت و ثبات برای افزایش پس انداز و سرمایه گذاری می تواند زمینه را برای افزایش صادرات کشور با کشورهای حوزه دریای خزر فراهم آورد.
کلیدواژگان: جهش نرخ ارز، ارز حامل، تجارت، کشورهای حوزه دریای خزر، مدل رویکرد آستانه ای پانل -
صفحات 149-179
مطالعه حاضر به بررسی رابطه نامتقارن میان رشد اقتصادی و مصرف انرژی با در نظر گرفتن نقش اقتصاد غیر رسمی می پردازد. برای این منظور سه شاخص GDP رسمی، GDP صحیح (مجموع GDP رسمی و غیر رسمی) و اندازه نسبی بخش غیر رسمی برای بررسی رابطه رشد-انرژی در سه الگو در نظر گرفته شد و از روش خودرگرسیون با وقفه های توزیعی غیر خطی (NARDL) و علیت نامتقارن هاتمی-جی، طی دوره 1397-1346 استفاده شد. نتایج الگوی NARDL نشان داد که در بلند مدت شوک های مثبت و منفی GDP رسمی، GDP صحیح و اندازه نسبی اقتصاد غیررسمی باعث افزایش مصرف انرژی می شود. همچنین، در کوتاه مدت شوک های مثبت و منفی GDP رسمی و GDP صحیح در دوره جاری باعث افزایش مصرف انرژی می شود. در حالی که تنها شوک مثبت اقتصاد غیررسمی در دوره جاری باعث افزایش مصرف انرژی می شود. نتایج علیت نامتقارن نشان داد که، علیت دو طرفه بین مصرف انرژی و اندازه بخش غیر رسمی وجود دارد. در حالی که علیت یک طرفه از GDP صحیح به مصرف انرژی وجود دارد و بین شوک های مثبت GDP رسمی، GDP صحیح و مصرف انرژی علیت دو طرفه برقرار است. بنابراین، محافظت از انرژی و استفاده کارا از انرژی در فعالیت های مختلف اقتصادی می تواند نقش زیادی در کنترل اقتصاد غیر رسمی و هدایت فعالیت ها به بخش رسمی داشته باشد.
کلیدواژگان: مصرف انرژی، تولید ناخالص داخلی رسمی، اقتصاد غیر رسمی، مدل NARDL، علیت نامتقارن
-
Pages 1-21
It is important to answer the question of how countries should design their financial and banking structures to achieve low stable inflation rates. This paper investigates the effects of financial and banking structures on inflation in Iranian economy from 1987 to 2016 using FMOLS method. Our findings reveal that the effect of bank-based financial structure on inflation is negative. From different indices for banking structure, deposit money bank assets can reduce inflation significantly. Moreover, the one-to-one relationship between liquidity and inflation, as monetarists claim, is applied only when the impact of financial structure and banking structure is considered in regression. These findings, generally, are in the support of designing a less unbalanced financial structure and promoting the financial strength of banks in order to lowering the inflation.
Keywords: Financial Development, financial structure, bank, stock market, inflation JEL Classification: G00, G20, G21, E31 -
Pages 23-55
in this study, the elasticity of Iran's trade balance is investigated through terms of trade in a nonlinear and asymmetric format in the period 1978-2018. Based on the evidence, contrary to the results of linear estimation of ARDL, which showed that the terms of trade has a positive effect on the trade balance in the short and long term, examining the non-linear model of NARDL, terms of trade and oil prices showed asymmetric effects on the trade balance. The additive effect of terms of trade on the trade balance is observed in the short term equal to -0.531 and in the long term equal to 1.922, which are significant. On the other hand, the decreasing effect of terms of trade on the trade balance in the short term is equal to 2.4330 and is not significant; While in the long run, it is reported to be -0.3412 and significant. So that the increasing effect of terms of trade in the short run is associated with a decrease in the trade balance and in the long run with an improvement in the balance. Therefore, terms of trade have asymmetric effects on the trade balance in the short-term and long-term and the existence of S-curve and J-curve is confirmed in the Iranian economy. Other results show that increases in oil prices have a positive effect on the trade balance in the short term and a negative effect on the long term; But the reductions do not have a significant effect. In a way, the improvement of oil prices in the short run will increase the trade balance; But in the long run, it will reduce the trade balance. This situation confirms the phenomenon of Dutch disease in Iran.
Keywords: Terms of trade, trade balance, Iranian economy, Liner ARDL method, nonlinear NARDL method -
Pages 57-83
In the present study, the effect of financial inclusion on financial efficiency and financial sustainability in the period 2004-2018 for developing countries was studied using the multidimensional indexing method and two-stage GMM. Among domestic studies, no research has been done on the relationship between financial inclusion and financial efficiency and sustainability, and the present study is the first study, and there are limited related studies abroad due to the novelty of the subject.In this context, the results showed that financial inclusion has a positive and significant effect on financial sustainability (coefficient equal 0.009) and a negative and significant effect on financial efficiency (coefficient equal 0.009). Based on research empirical evidence, financial sustainability and financial inclusion can be achieved in the form of a common goal setting. In other words, policymakers, while maintaining the stability of the financial system, can achieve goals in which more people benefit from financial services. In contrast, the findings showed that measures and programs to develop financial inclusion can have side effects in the form of reduced financial efficiency. This is due to increased participation in financial markets, which ultimately leads to increased social costs of institutional deficits in each country.
Keywords: Financial Inclusion, Financial Efficiency, Financial Sustainability, GMM -
Pages 85-118
To have a strong presence in the gas export market during the 2000s, Iran had designed projects to export more than 70 million tons of LNG per year. If these plans came to fruition, Iran would now be one of the largest exporters of LNG in the world. But so far, none of these projects have been put into operation, and with the existing conditions in the future, it will not be possible to use them. This delay represents a loss of access to South Pars' shared resources and millions of dollars in foreign exchange earnings. Failure to use a proper business structure as a reason for past projects' failure shows the need for structural reform.The purpose of this study, which was conducted from 2019 to 2020, is to identify the optimal structure for the country's projects. In this regard, by evaluating a wide range of criteria by experts in the oil and gas industry and using the ELECTRE-TRI technique, we classify the existing structures and introduce the optimal structure. The results show that the optimal structure will be achieved by using the IPC contract in the upstream sector and combining it with the participation of the upstream partner in the construction of the liquefaction facility. This structure, by the domestic laws and regulations and by attracting foreign investors by ensuring a long-term presence in the upstream and downstream sectors, can counteract international sanctions, increase efficiency, and speed up the implementation of projects. Provide.
Keywords: LNG, integrated structure, non-integrated structure, IPC, ELECTRE-TRI -
Pages 119-147
The purpose this study is to estimate the effect of exchange rate Overshooting and vehicle currency on Iran's trade with the Caspian Basin countries based on data from1995-2018and using the Panel Star soft threshold (PSTR) approach. The results of the model estimate show; The variables of GDP per capita, trade agreement, population, distance between the capital and the common border have a positive effect and the variables of central bank intervention, carrier currency and exchange rate jumps have a negative effect on Iran's trade volume with Caspian countries. Artificial pricing of the exchange rate in the years before the crisis and preventing its adjustment in accordance with economic conditions is one of the main reasons for the recent currency crisis in the country. Also, the calculation of the foreign exchange market pressure index and central bank interventions indicate that the highest numbers obtained for this index are related to the time when the gap between the free exchange rate and the official exchange rate has widened. the country's international competitiveness. Creating economic security and a safe environment for investment, expanding and diversifying markets and financial institutions, moving to an open economy and trade agreements, and using foreign investment and changing capital market regulations to increase transparency and stability to increase savings And investment can provide the basis for increasing the country's exports.
Keywords: exchange rate Overshooting, vehicle currency, Trade, Caspian littoral countries, panel threshold approach model -
Pages 149-179
This paper examines the asymmetric relationship between economic growth and energy consumption, considering the role of the informal economy. For this purpose, three indicators of official GDP, true GDP (sum of formal and informal GDP), and the relative size of the unofficial sector are considered to examine the growth-energy relationship in the three models and nonlinear ARDL (NARDL) and the Hatemi-J asymmetric causality (2012), is used during the period 1967-2018. The results of the NARDL model show that in the long-run, positive and negative shocks to official GDP, true GDP, and the relative size of the unofficial economy will increase energy consumption. Also, in the short-run, positive and negative shocks to official GDP and true GDP in the current period will increase energy consumption. While the only positive shock of the unofficial economy in the current period increases energy consumption. The results of asymmetric causality show that there is a bilateral causality between energy consumption and the size of unofficial sector. While there is the unilateral causality from true GDP to energy consumption and there is a bilateral causality between the positive shocks of formal GDP, true GDP, and energy consumption. Therefore, energy protection and efficient use of energy in various economic activities can play a major role in controlling the unofficial economy and directing activities to the formal sector.
Keywords: Energy Consumption, Official Gross Domestic Product, Unofficial Economy, NARDL Model, Asymmetric Causality