فصلنامه پژوهش های کاربردی در مهندسی صنایع
سال چهارم شماره 12 (زمستان 1400)

امروزه با ایجاد بازار رقابتی در عرصه جهانی، هدف اصلی سازمان ها حفظ حاشیه سود مناسب از طریق جلوگیری از ایجاد هزینه های مازاد در فرآیند های تولید محصوالت و ارایه خدمات می باشد، در این راستا استقرار سیستم هزینه های کیفی سازمان جهت دستیابی به این هدف، بسیار ضروری است. در این پژوهش عوامل موثر بر بلوغ سیستم هزینه های کیفی سازمان با انجام تحلیل عامل اکتشافی روی شاخص های استخراج شده از ادبیات موضوع که از طریق پرسشنامه به تایید خبرگان رسیده است، تعیین شده و سپس با انجام تحلیل عاملی تاییدی، شاخص های نهایی و روابط بین عوامل، مشخص شده است، سپس با توسعه مدل بلوغ سیستم هزینه های کیفی سازمان مبتنی بر این شاخص ها و عوامل و توسط ابزار پرسشنامه و نظر خبرگان منتخب، سطوح مختلف بلوغ و اولویت هر کدام از عوامل و شاخص ها در هر سطح از آن از طریق آزمون های کای دو و فرید من، تعیین می گردد. با این مدل سازمان توانمندی الزم برای تعیین جایگاه فعلی خود و برنامه ریزی به منظور حرکت در پیوستار بلوغ را کسب خواهد نمود.

خدمات مراقبت در منزل شامل خدمات پرستاری، پزشکی و غیره میباشد که به صورت هماهنگ شده در منزل بیمار به بیمار توسط کادر درمانی ارایه میشوند. خدمات مراقبتی و بهداشتی توسط سازمانهای خصوصی، سازمان بهداشت در منزل، بیمارستانها یا مراکز عمومی سازمان یافته با استفاده از کارکنان مجرب فراهم میشوند و یا میتوان آن را شامل ارایه خدمات حرفهای در این زمینه در محل اقامت بیمار دانست. ازاین رو برنامه ریزی و تخصیص منابع برای سازمانهای ارایه دهنده خدمات یک مساله استراتژیک است که بایستی بدان پرداخته شود. با توجه به مساله خدمات مراقبتی بیماران در منزل، در این پژوهش یک مدل ریاضی چند هدفه با در نظر گرفتن اهداف کمینه سازی هزینه های حمل و نقل و حداکثر سازی رضایت بیماران از دریافت خدمات ارایه شده است. سپس با توجه به چند هدفه بودن مساله مورد مطالعه، از الگوریتم ابتکاری محدودیت اپسیلون برای ارزیابی جبهه پارتوی جوابهای بهینه استفاده شده است. سپس از الگوریتم فرا ابتکاری NSGAII برای صحه گذاری مدل استفاده شد. نتایج این پژوهش نشان می دهد برنامه ریزی حوزه ارایه خدمات درمانی در منزل یک راهبرد ویژه می باشد که می تواند چشم انداز جدیدی را در این حوزه ایجاد نماید و رضایت بیماران را به ارمغان بیاورد. با توجه به تحلیل های صورت پذیرفته نشان داده شده است که در ابعاد کوچک الگوریتم محدودیت اپسیلون کارا بوده و در ابعاد بزرگ الگوریتم NSGAII کارا است.

اجرای پروژه های مختلف زیرساختی از جمله عوامل مهم و حیاتی در رشد و توسعه ی اقتصادی کشورها به شمار میرود. در سالهای اخیر به دلیل رشد روزافزون جمعیت و توسعه اقتصادی کشورهای مختلف در حال توسعه، نیاز شدیدی به توسعه زیرساختها در بسیاری از کشورها احساس میشود. یکی از مهمترین جنبه های ساخت و توسعه پروژه های عمرانی، تامین مالی پروژهه است که مهمترین نقش را در توسعه پروژه و رسیدن به اهداف از پیش تعیین شده ایفا میکند. به همین منظور در پژوهش حاضر، مطالعه موردی در پروژه های آزادراهی کشور ایران و همچنین انجام مصاحبه های نیمه ساختاریافته با متخصصین و خبرگان در زمینه قراردادهای مشارکت عمومی-خصوصی در کشور، در ابتدا اقدام به شناسایی مهمترین ریسکهای موجود در این پروژه ها شده و سپس با استفاده از روش های آماری و استنباطی همچون روش های تصمیم گیری چند معیاره فازی، میزان اهمیت این ریسکها تعیین شده و اقدام به اولویتبندی آنها گردید. ریسکهای شناسایی شده در 0 حوزه مورد ارزیابی قرار گرفتند که حوزه های مربوط به ریسک پیمانکار، ریسک کارفرما، ریسک تامین کننده، ریسک مربوط به مشاور توسعه، ریسکهای محیط خارجی اثرگذار و ریسکهای حمل و نقل طبقه بندی شدند و با توجه به بررسیهای انجام شده با استفاده از روش تصمیم گیری فازی، ریسک های مربوط به عوامل خارجی اثرگذار در رتبه اول و ریسکهای مربوط به پیمانکار در رتبه دوم قرار گرفت و با توجه به نتایج حاصلشده، زیر ریسکهای این دو رتبه را مجددا بررسی نموده و اثرگذارترین ریسک ها شناسایی و معرفی شدند.

جهان پس از پخش و همه گیر شدن بیماری پاندمی کووید 19 دچار بحران اقتصادی شدیدی شد، به همین دلیل نیاز به پیشبینی بیشاز پیش نمود پیدا کرد.یکی از این روش های پیشبینی سری های زمانی میباشد.در این پژوهش ابتدا تاثیرگذاری بیماری کرونا برروی نرخ دالر را بررسی کردیم که نتایج حاصله نشان میدهد که این بیماری بر روی نرخ ارز بی تاثیر بوده که با توجه به دور بودن ایران از اقتصاد جهانی قابل حدس می باشد. در مرحله بعد با استفاده از روش های سری زمانی تک متغیره و با کمک مدلهای آریما، مدلی برای پیشبینی که بهترین مدل  AR (1)و MA (1) به همراه یک مرتبه تفاضل گیری ،طراحی شد و پیش بینی یکساله و دوساله با مدل طراحی شده انجام شد ، با توجه به گزارش های بهداشت جهانی احتمالا تا یکسال آینده کرونا وجود دارد و دوسال آینده کرونا از پاندمی خارج شده و دوره ی پسا کرونا نام دارد، نتایج نشان میدهد که بازار نوسانی ولی در نهایت صعودی می باشد.

سرآمد شدن یک سازمان، فرایند پیوستهای است که با برنامه ریزی و هدف گذاری آغاز میشود و در طول مسیر با ارزیابی های مداوم با توجه به اهداف از پیش تعیین شده، نواقص و نارسایی های مشخص شده و با اصلاحات لازم، حذف موانع و تقویت نقاط قوت به اتمام میرسد. با توجه به اینکه تعداد 2351 جایگاه سوختگیری CNG در سطح کشور ایران احداث گردیده است و فعال دولت برنامهای جهت توسعه این تعداد جایگاه ندارد به این خاطر در حال حاضر موضوع خدمات وارانتی به جایگاه ها بسیار مهم است. یقینا احداث جایگاه های CNG منافعی را برای کشور داشته است اما در صورت عدم سیستمی جهت پایش و نظارت دایمی بر جایگاه های CNG ،این منافع میتواند تبدیل به خطرات بسیار جدی شود و ضررهای فراوانی را به ذینفعان این صنعت وارد نماید. در این پژوهش ابتدا با استفاده از روش SCOR ، مشکلات و عارضه های موجود در صنعت CNG کشور ایران شناسایی شده اند. سپس به تفکیک، عارضه های هر یک از اجزاء سیستم خدمات وارانتی به جایگاه های CNG مشخص و با توجه به معیارهایی مانند چابکی در تامین تقاضا، کیفیت خدمات و قطعات و کاهش هزینه ها در تامین قطعات پرمصرف  قطعاتی که زیاد خراب میشوند و نیاز زیادی برای تعویض دارند  امکان احداث شرکتی که به عنوان چتر نظارتی در این زمینه فعالیت کند بررسی شده است و در نهایت با استفاده از نرم افزار Risk @ریسکهای مالی طرح مورد محاسبه قرار گرفته است.