فهرست مطالب
مجله علوم گیاهان زراعی ایران
سال پنجاه و سوم شماره 1 (بهار 1401)
- تاریخ انتشار: 1401/05/09
- تعداد عناوین: 18
-
-
صفحات 1-13
بیماری ساق سیاه که توسط قارچ Leptosphaeria maculans ایجاد می شود، تولید کلزا را در ایران و جهان، به شدت تحت تاثیر قرار می دهد. در این پژوهش، سه ژن PR10.1، Chitinase و DRR206 از نخود فرنگی (Pisum sativum) به کلزا منتقل شد و کارایی آن ها در ایجاد مقاومت به بیماری ساق سیاه در قالب دو آزمایش، مورد بررسی قرار گرفت. در آزمایش اول، سه تراژن از لاین تراریخت Wester کلزا، از طریق آمیزش برگشتی، به چهار رقم زراعی Sentry، OAC Triton، Apollo وMillenniUM 03 منتقل شدند و تاثیر پس زمینه ژنتیکی سه رقم مختلف بر پاسخ به بیماری، بررسی شد در آزمایش دوم و جهت مطالعه تاثیر تجمیع دو به دوی تراژن ها بر سطح مقاومت، لاین های مختلف وستار تراریخت با یکدیگر آمیزش داده شدند. غربالگری گلخانه ای بیماری ساق سیاه به روش مایه زنی لپه صورت گرفت. تراژن DRR206 در رقم Sentry و ترکیب دو تراژن Chitinase×DRR206، بالاترین مقاومت را ایجاد کرد. به طورکلی تراژن DRR206، بهترین عملکرد را در کاهش بیماری داشت که به نظر می رسد، این تاثیر از طریق به تاخیر انداختن مراحل اولیه توسعه بیماری صورت می گرفت. لاین های امیدبخش حاصل از این پژوهش، پس از آزمایش های مزرعه ای، قابلیت به کارگیری در برنامه های به نژادی آزادسازی رقم را خواهند داشت.
کلیدواژگان: تراریخت، ساق سیاه، کلزا، نخود فرنگی، PR10.1، chitinase، DRR206 -
صفحات 15-25ویژگی های اخیرا یافت شده کاملینا (Camelina sativa L.) از خانواده براسیکاسه، شامل کم نهاده خواه بودن، رشد سریع، داشتن روغن های ضروری برای استفاده دارویی و مقدار قابل توجه اسیدهای چرب غیراشباع لینولنیک اسید، مورد توجه فوق العاده بخش های زراعی و صنعتی قرار گرفته است. برای دستیابی به بالاترین سطح از خصوصیات گفته شده، لاین های برتر باید شناسایی شوند. به این منظور، خصوصیات مورفولوژیک و بیوشیمیایی 26 لاین دابل هاپلویید، در یک طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 98-1397 در دانشگاه شهید چمران اهواز مقایسه شدند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که همه خصوصیات اندازه گیری شده در سطح یک درصد اختلاف معنی دار داشتند. بر اساس نتایج مقایسه میانگین، بیشترین ارتفاع و متوسط وزن دانه در بوته در لاین DH44 به دست آمد و حداکثر پروتیین کل و اسیدهای چرب اشباع نشده به ترتیب در لاین های DH14 و DH46 مشاهده شد. تجزیه کروماتوگرافی گازی اسیدهای چرب نشان داد که بیشترین میزان امگا سه، شش و نه به ترتیب در لاین های DH12، DH22 و DH39 قرار داشت. تجزیه خوشه ای، لاین ها را به سه گروه طبقه بندی کرد. بر اساس نتایج تمامی آزمایشات انجام گرفته، گروهی شامل DH07، DH14، DH21، DH32، DH39، DH41، DH44، DH46 برای تحقیقات بعدی انتخاب شدند.کلیدواژگان: اسیدهای چرب، پروتئین، روغن، کاملینا، لاین
-
صفحات 27-38
به منظور ارزیابی عملکرد دانه و تجمع عناصر غذایی در ارقام مختلف کلزا تحت تاثیر ازتوباکتر در شرایط قطع آبیاری، آزمایشی در سال زراعی 1396-1395 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی خرم آباد، به صورت کرت خرد شده فاکتوریل و در قالب بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. قطع آبیاری از مراحل 30 درصد گل دهی و 30 درصد خورجین دهی و آبیاری مطلوب (شاهد) به عنوان کرت اصلی و تلقیح بذرهای کلزای ارقام نپتون، اکتان و اکاپی با ازتوباکتر (سویه های 63 و70) به عنوان کرت فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج نشان داد که اثر رژیم آبیاری بر عملکرد دانه و میزان تجمع نیتروژن، فسفر، پتاسیم، کلسیم، منیزیم و منگنز اندام هوایی و دانه کلزا معنی دار بود. اثر ازتوباکتر بر میزان جذب تمامی عناصر غذایی (به جز منیزیم) در بافت سبز و دانه کلزا معنی دار شد و اثرات متقابل رژیم آبیاری، باکتری و رقم بر میزان فسفر، پتاسیم، منیزیم، منگنز و روی اندام هوایی و دانه معنی دار بود. بیشترین عملکرد دانه با 4559 کیلوگرم در هکتار، از تیمار آبیاری مطلوب به دست آمد. مشخص شد که رقم های اکتان و نپتون با تولید عملکرد دانه 4584 و 4290 کیلوگرم در هکتار، نسبت به بقیه ارقام برتری داشتند. با توجه به تاثیر مثبت غلظت پتاسیم و تلقیح بذر کلزا با ازتوباکتر به دلیل خاصیت محلول سازی آن، افزایش کاربرد پتاسیم در خاک و تلقیح بذر می تواند سبب تعدیل اثرات منفی تنش و بهبود عملکرد دانه در کلزا شود.
کلیدواژگان: ازتوباکتر، بافت، تنش، عملکرد، عناصر -
صفحات 39-54به منظور بررسی محلول پاشی پتاسیم سیلیکات، کلسیم کلراید و نانو سیلیس بر عملکرد، اجزای عملکرد و برخی صفات فیزیولوژیکی ذرت شیرین تحت رژیم های آبیاری، آزمایشی به صورت کرت های خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1396 انجام شد. تیمارهای آزمایش شامل رژیم آبیاری در سه سطح آبیاری مطلوب، کم آبیاری متوسط و کم آبیاری شدید، به ترتیب آبیاری بعد از تخلیه 35، 55 و 75 درصد آب قابل استفاده در منطقه ریشه به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی پتاسیم سیلیکات یک و دو در هزار لیتر آب، نانوسیلیس یک در هزار لیتر آب، کلسیم کلراید یک و دو در هزار لیتر آب، محلول پاشی آب خالص و بدون محلول پاشی به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکردهای دانه (kg ha-16588)، زیستی (kg ha-136050) و علوفه خشک (kg ha-130417) از اثر اصلی محلول پاشی پتاسیم سیلیکات با غلظت یک در هزار لیتر آب به دست آمد. در شرایط کمبود آب، کاربرد پتاسیم سیلیکات توانست میزان عملکرد دانه را به طور معنی داری افزایش دهد، به طوریکه پتاسیم سیلیکات در شرایط آبیاری مطلوب، کمآبیاری متوسط و شدید، به ترتیب هفت، 25 و 49 درصد عملکرد دانه را نسبت عدم محلولپاشی افزایش داد. این میزان افزایش در شرایط رژیم آبیاری شدید برای کلسیم کلراید و نانوسیلیس، به ترتیب %22/9- و %82/9 نسبت به شاهد بودند. بنابراین با توجه به نتایج این پژوهش میتوان بیان کرد که محلولپاشی پتاسیم سیلیکات، از کارایی بیشتری در شرایط کمآبیاری در ذرت شرین برخودار بود.کلیدواژگان: رژیم آبیاری، سیلیسیم، عملکرد دانه، کارتنوئید، کلروفیل
-
صفحات 55-67
به منظور بررسی اثر تنش خشکی و محلولپاشی اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک بر برخی صفات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه سورگوم (Sorghum bicolor L.)، پژوهشی یکساله به صورت کرت های دوبار خرد شده و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در سال زراعی 96-1395 در مزرعه تحقیقاتی مجتمع آموزش عالی گناباد به اجرا در آمد. تیمارهای آزمایشی شامل مقادیر مختلف آبیاری در سه سطح (آبیاری کامل، قطع آبیاری از مرحله گلدهی و قطع آبیاری از مرحله پر شدن دانه تا انتهای فصل رشد) و محلولپاشی اسید هیومیک در دو سطح (صفر و شش لیتر در هکتار) به عنوان عامل فرعی و محلولپاشی با اسید سالیسیلیک در دو سطح (صفر و یک میلی مولار) به عنوان عامل فرعی فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که تیمار قطع آبیاری از مرحله گلدهی و پر شدن دانه، بهترتیب منجر به کاهش 30 و 51 درصدی عملکرد دانه نسبت به شاهد شد، درحالی که عملکرد زیستی و شاخص برداشت، تحتتاثیر سطوح مختلف آبیاری قرار نگرفت. کاربرد همزمان اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک، اکثر صفات مورد مطالعه را بهبود بخشید، بهطوریکه بیشترین ارتفاع بوته (16/207 سانتیمتر)، تعداد پنجه در بوته (88/1 عدد)، تعداد دانه در خوشه (1854 عدد)، وزن هزار دانه (20/40 گرم) و عملکرد دانه (67/2838 کیلوگرم در هکتار)، در تیمار کاربرد اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک در شرایط آبیاری کامل به دست آمد. تیمار تنش مقطعی از مرحله پر شدن دانه و عدم کاربرد اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک، بیشترین میزان شاخص برداشت (47/29 درصد) را به خود اختصاص داد. بیشترین میزان عملکرد زیستی (7/15802 کیلوگرم در هکتار) در شرایط آبیاری کامل و کاربرد اسید هیومیک و اسید سالیسیلیک تولید شد. همچنین در این آزمایش، تعداد دانه در خوشه با ارتفاع بوته (**97/0 =r) بیشترین همبستگی مثبت و معنی دار را نشان دادند. با توجه به یافتههای این پژوهش، برای بهبود عملکرد گیاه سورگوم در شرایط محدودیتهای آبی، کاربرد شش لیتر در هکتار اسید هیومیک و یک میلیمولار اسید سالیسیلیک به صورت محلولپاشی، پیشنهاد شودمی شود.
کلیدواژگان: اسید آلی، تنش خشکی، شاخص برداشت، عملکرد زیستی، وزن هزار دانه -
صفحات 69-83
تحمل به یخ زدگی 40 ژنوتیپ عدس در دانشگاه فردوسی مشهد در سال 1396 ارزیابی شد. وضعیت فلورسانس کلروفیل هفت ژنوتیپ متحمل (MLC11، MLC12، MLC17، MLC38، MLC95، MLC409 و MLC410) و یک ژنوتیپ حساس (MLC9) به یخ زدگی در پنج دوره زمانی (قبل از تنش، 12، 24، 48 و 72 ساعت) پس از اعمال دمای های 13-، 15- و 18- درجه سانتیگراد به مدت یک ساعت، به صورت فاکتوریل و در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با سه تکرار بررسی شد. مقدار F'm در ژنوتیپ MLC409 در 72 ساعت پس از تنش یخ زدگی، اختلاف اندکی با مقدار آن در ساعات اولیه داشت. کاهش دما از 13- به 18- درجه سانتی گراد در ژنوتیپ های منتخب بر بیشینه ی کارایی پتانسیل فتوسیستم II (F'v/F'm) معنی داری نبود. این درحالی است که در ژنوتیپ MLC9، کاهش دما از 13- به 18- درجه سانتی گراد، منجر به کاهش 26 درصدی F′v/F′m شد. همچنین 24 ساعت پس از تنش یخ زدگی،F'v/F'm در دمای18- درجه سانتی گراد با 14 درصد کاهش مواجه شد که بیش ترین کاهش در مقایسه با دماهای 13- و 15- درجه سانتی گراد بود، اما 48 ساعت پس از تنش یخ زدگی روند مطلوب بازیافت در هر سه دمای یخ زدگی مشهود بود. هرچند که 24 ساعت پس از تنش یخ زدگی، کارایی عملیاتی فتوسیستمII (F′q/F′m) در هر سه دما کاهش یافت، اما این کاهش در دمای 18- درجه سانتی گراد نسبت به سایر دماها بیشتر بود. همچنین به غیر از ژنوتیپ MLC9، سایر ژنوتیپ ها به ویژه ژنوتیپ MLC12 توانایی بهبود آسیب تنش یخ زدگی 24 ساعت پس از تنش و بازگشت تدریجی به F'v/F'm قبل از تنش یخ زدگی را داشتند. به طورکلی، هفت ژنوتیپ منتخب، علاوه بر درصد بقای بیش از 80 درصد در دمای 18- درجه سانتی گراد، از پتانسیل بالایی در بازیابی عملکرد فتوسیستمII در این دما برخوردار بودند که می توانند برای مطالعات تکمیلی جهت کشت پاییزه در مناطق سرد و مرتفع مورد ارزیابی قرار گیرند.
کلیدواژگان: بازیافت، بقا، به گزینی، فتوسیستم II، F'v، F'm -
صفحات 85-96
بهمنظور بررسی تاثیر محلولپاشی با ریزمغذی و تراکم بوته بر عملکرد و اجزاء عملکرد دو ژنوتیپ لوبیا قرمز، آزمایشی بهصورت کرت یک بار خردشده فاکتوریل و در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در مزرعه پژوهشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران (کرج) در سال زراعی 1394 اجرا شد. محلولپاشی بهعنوان فاکتور اصلی در چهار سطح شامل شاهد محلولپاشی با آب، محلولپاشی دو در هزار سولفات آهن، محلولپاشی دو در هزار سولفات روی و محلولپاشی توام سولفات آهن و روی هرکدام دو در هزار و سطوح مختلف تراکم شامل 20، 30 و 40 بوته در مترمربع و دو ژنوتیپ لوبیا (رقم اختر و لاین D81083) بهصورت فاکتوریل تحت عنوان فاکتور فرعی در نظر گرفته شدند. نتایج آزمایش نشان داد که محلول پاشی نسبت به عدم کاربرد آن، بهترتیب موجب افزایش 12/32 و 47/30 درصدی عملکرد دانه در لاین D81083 و رقم اختر شد. همچنین محلولپاشی هم زمان کود ریزمغذی آهن و روی، بهطور معنیداری سبب افزایش صفات مورد بررسی در هر دو ژنوتیپ مورد مطالعه شد. بین تراکم های 30 و 40 بوته در مترمربع رقم اختر، تفاوت معنی داری از لحاظ عملکرد دانه وجود نداشت، اما در تراکم 30 بوته در مترمربع، لاین D81083 عملکرد بالاتری نسبت به دو تراکم دیگر داشت. در کل نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد دانه از تیمار محلولپاشی هم زمان آهن و روی در لاین D81083 با تراکم 30 بوته در مترمربع بهدست آمد.
کلیدواژگان: شاخص برداشت، عملکرد زیستی، عملکرد دانه، لوبیا، محلول پاشی -
صفحات 97-111
به منظور بررسی کارایی غلظت های علف کش های مزوسولفورون + یودوسولفورون + دیفلوفنیکان در کنترل علف های هرز گندم تحت تاثیر دما و رطوبت خاک مزرعه، آزمایش مزرعه ای به صورت کرت های دوبار خردشده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی و در سه تکرار، در دو استان فارس و البرز طی سال های 1395 تا 1397 انجام شد. فاکتورها شامل سمپاشی در زمان های مختلف بعد از آبیاری (شرایط مختلف رطوبتی خاک) به عنوان کرت اصلی در سه سطح شامل سمپاشی در دو و هفت روز بعد از آبیاری و سمپاشی یک روز قبل از آبیاری بعدی، غلظت های مختلف علف کش به عنوان کرت فرعی در شش سطح شامل صفر ، 25، 50، 75، 100 و 125 درصد غلظت توصیه شده و زمان سمپاشی در روز به عنوان کرت فرعی فرعی در دو سطح ساعت هفت تا هشت صبح و ساعت 12-11 صبح بود. نتایج نشان داد که در شرایطی که بعد از سمپاشی رطوبت مهیا شد، غلظت های کاهش یافته این علف کش، کارایی بیشتری در کاهش وزن تر علف های هرز پهن برگ نسبت به سایر شرایط دارند. در غلظت های 33 و 66 و 99 گرم ماده موثره در هکتار (25، 50 و 75 درصد غلظت توصیه شده) به ویژه در شرایط رطوبتی دو روز بعد از آبیاری و یک روز قبل از آبیاری، وزن تر علف های هرز باریک برگ نسبت به تیمار شاهد (غلظت صفر)، اختلاف بیشتری نسبت به شرایط رطوبتی هفت روز بعد از آبیاری داشت. غلظت های کاهش یافته در شرایط رطوبتی نرمال (ظرفیت مزرعه)، کارایی بیشتری در کنترل علف های هرز بررسی شده داشتند و هرچه تنش رطوبتی بیشتر شد، کارایی غلظت های کاهش یافته کاهش یافت.
کلیدواژگان: دما، سمپاشی بعد از آبیاری، علف های هرز، غلظت های کاهش یافته، وزن تر -
صفحات 113-129
بهمنظور ارزیابی عملکرد و کیفیت دانه چهار رقم کینوا (Chenopodium quinoa willd.) تحت تاثیر تاریخ کشت و تراکم بوته آزمایشی به صورت کرت خرد شده- فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی واقع در جوپار کرمان طی دو سال 1397و 1398 انجام شد. در این تحقیق تاریخهای کشت دوم مرداد، 17 مرداد و اول شهریور به عنوان عامل اصلی و فاکتوریل چهار رقم Titicaca ، Giza1، Q12 وQ18 و دو تراکم کشت 6/16 و 3/33 بوته در مترمربع به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. تاریخ کاشت 17 مرداد نسبت به دو تاریخ کاشت دیگر بیشترین عملکرد دانه را تولید نمود. متوسط عملکرد دانه ارقام Titicaca ، Giza1، Q12 وQ18 به ترتیب 2484، 2239، 2547 و 2881 کیلوگرم در هکتار بود. در رقمQ18 در همه تاریخ های کشت ورس مشاهده شد. رقم Giza1 با متوسط 23/18 درصد پروتیین خام و 12/94 میلی گرم در کیلوگرم آهن در دانه نسبت به سایر ارقام از کیفیت دانه بهتری برخوردار بود. بیشترین و کمترین شاخص برداشت با میانگینهای 35/0 و 26/0 به ترتیب به ارقام Q12 و Titicaca تعلق داشت. ارقام Giza1 و Q12 به ترتیب با طول دوره رشد 82 و 99 روز زودرس ترین و دیررس ترین ارقام بودند. بر اساس نتایج حاصل از این پژوهش برای منطقه جوپار کرمان زراعت رقمQ12 در تاریخ کاشت 17 مرداد و رقم Giza1 در تاریخ کاشت اول شهریور و همچنین تراکم 3/33 بوته در مترمربع توصیه می گردد.
کلیدواژگان: آرایش کشت، دما، کینوا، کیفیت بذر، عملکرد -
صفحات 131-148
این تحقیق، با هدف شناخت برخی مکانیزم های فیزیولوژیک مرتبط با ذخیره سازی در ارقام مختلف گندم، به صورت آزمایش اسپلیت پلات و در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار، در مزرعه آزمایشی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران در شهر کرج، در دو سال زراعی 96-1394 انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 22 رقم گندم به عنوان عامل اصلی و محلول پاشی جیبرلیک اسید در مرحله پیدایش گره دوم ساقه (GA3) در دو سطح (صفر (شاهد) و 100 میلی گرم در لیتر) به عنوان عامل فرعی بودند. نتایج نشان داد که محلول پاشی جیبرلیک اسید، سبب افزایش معنی دار وزن خشک و وزن مخصوص ساقه، سطح برگ، کلروفیل و همچنین عملکرد دانه در ارقام مختلف گندم در هر دو سال آزمایش شده است که از بین این صفات، وزن خشک ساقه، بیشترین تاثیرپذیری و افزایش را در شرایط محلول پاشی جیبرلیک اسید نشان داد. همچنین همبستگی مثبت و معنی داری بین وزن خشک ساقه با وزن مخصوص ساقه و انتقال مجدد در ارقام مختلف در شرایط محلول پاشی جیبرلیک اسید وجود داشت. ارقام شبرنگ و دز در شرایط محلول پاشی جیبرلیک اسید، بیشترین میزان صفات مرتبط با ذخیره سازی (وزن خشک و وزن مخصوص ساقه) را داشتند که به دلیل انتقال مجدد، بالا عملکرد دانه بالاتری را نیز دارا بودند. به طورکلی در این تحقیق، کاربرد خارجی جیبرلیک اسید سبب تقویت توان ذخیره سازی، قدرت منبع و عملکرد در ارقام مختلف گندم شد.
کلیدواژگان: انتقال مجدد ذخایر ساقه، سطح برگ، عملکرد دانه، قدرت منبع، کلروفیل برگ -
صفحات 149-160
به منظور مطالعه امکان کاربرد سیتوکنین بر بهبود فتوسنتز، تبادلات گازی و محتوی کلروفیل گلرنگ، پژوهشی به صورت طرح اسپلیت فاکتوریل درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی در چهارتکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه زنجان-ایران، در سال زراعی 1398-1397 اجرا شد. در این پژوهش سطوح آبیاری شامل آبیاری مطلوب و تنش خشکی در کرت های اصلی قرارگرفت و ارقام گلرنگ شامل ارقام سینا، فرامان، پرنیان، گلدشت و محلی اصفهان و سه سطح سیتوکنین شامل عدم مصرف (شاهد)، 50 و 75 میکرومولار به صورت فاکتوریل در کرت های فرعی قرار گرفتند. در مرحله ی گلدهی، تنش خشکی اعمال شد و هم زمان با اعمال تنش خشکی بوته های گلرنگ با سیتوکنین با غلظت های گفته شده محلول پاشی شدند. نتایج نشان داد که اعمال تنش خشکی برغلظت co2زیر روزنه ای، میزان تعرق، هدایت روزنه ای،سرعت فتوسنتز،کارایی کربوکسیلاسیون، کارایی مصرف آب فتوسنتزی، محتوی کلروفیل و عملکرد دانه تاثیر منفی داشت.کاربرد سیتوکنین باعث به حداقل رساندن اثرات منفی تنش خشکی و افزایش در صفات فوق گردید. بالاترین عملکرد دانه با کاربرد غلظت 75 میکرومولار سیتوکنین (08/3466 کیلوگرم در هکتار) با افزایش 29 درصدی عملکرد دانه نسبت به تیمار شاهد به دست آمد. بنابراین کاربرد سیتوکنین را می توان به عنوان راه کاری جهت کاهش اثرات نامطلوب تنش خشکی و افزایش عملکرد دانه گلرنگ در شرایط آبیاری مطلوب و تنش خشکی پیشنهاد کرد.
کلیدواژگان: سرعت فتوسنتز، عملکرددانه، کارایی کربوکسیلاسیون، میزان تعرق، هدایت روزنه ای -
صفحات 161-174
به منظور بررسی تنوع ژنتیکی و انتخاب لاین های برتر گندم دوروم، تعداد 120 لاین خالص در قالب طرح بدون تکرار آگمنت، همراه با دوشاهد شبرنگ و هانا، در مزرعه ایستگاه تحقیقات کشاورزی داراب طی سال زراعی 97-1396، بااستفاده از شاخص SIIG ارزیابی شدند. برای انتخاب بهترین لاین ها از نظر صفات مورد بررسی به طورهم زمان از شاخص SIIG استفاده شد. نتایج همبستگی نشان داد که عملکرددانه و وزن هزاردانه به ترتیب بیشترین همبستگی را با شاخص SIIG (**850/0 و **626/0) دارند بنابراین این دو صفت بیشترین سهم را در مقدار شاخص SIIG دارند و ژنوتیپ های انتخابی با SIIG از پتانسیل عملکرد دانه و وزن هزاردانه بالایی برخوردار خواهند بود. لاین های مورد بررسی براساس این شاخص در 7دسته گروه بندی شدند. لاین های گروه 1، 2 و 3 به ترتیب با بیشترین مقدار شاخص SIIG جزء بهترین لاین ها بودند و امکان بدست آوردن لاین های برتر از این گروه بسیاربالا می باشد. نتایج شاخص SIIG نشان داد که لاین های شماره ی 137، 19، 20، 136 و 143 با مقدار SIIG به ترتیب، 819/0، 808/0، 796/0، 796/0 و 794/0 از بهترین لاین ها بودند ولی لاین های شماره ی 20 و 143 به علت زودرس تر بودن، لاین های برتر شناخته شدند. ژنوتیپ های گروه 4 با مقدار SIIG متوسط جزء لاین های متوسط بودند. لاین های گروه 5، 6 و 7 با کمترین مقدار SIIG جزء لاین های ضعیف از نظر عملکرد دانه و تعدادی از صفات مورفولوژیک بودند. نتایج این تحقیق نشان داد که شاخص SIIG به خوبی توانسته لاین های مورد بررسی را هم زمان براساس عملکرد دانه، وزن هزار دانه و زودرسی گروه بندی نموده و فاصله آنها را از هم مشخص نماید.
کلیدواژگان: انتخاب همزمان، تنوع ژنتیکی، روش SIIG، صفات مورفولوژیک، عملکرد -
صفحات 175-188
به منظور بررسی تاثیر میزان نیتروژن و زمان آبیاری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه گندم آزمایشی به صورت طرح کرت-های خرد شده و با طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال های 98-1397 و 99-1398 در مزرعه تحقیقاتی هنرستان کشاورزی امام خمینی (ره) علی آباد کتول اجرا شد. آبیاری در کرت های اصلی (عدم آبیاری، آبیاری در مرحله 33 زیداکس یا پایان ساقه دهی و آبیاری در مرحله 70 زیداکس یا پایان گل دهی) و مقدار نیتروژن در کرت های فرعی (صفر، 5/57 و 115 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع کود اوره) قرار گرفت. بین تیمارهای آبیاری و سطوح نیتروژن تقریبا در همه صفات اثر متقابل معنی داری مشاهده نشد. بیشترین عملکرد با استفاده از ترکیب تیماری آبیاری تکمیلی در مرحله 70 زیداکس (پایان گل دهی) و مصرف 115 کیلوگرم نیتروژن خالص حاصل شد. عملکرد دانه همبستگی مثبتی با صفات عملکرد بیولوژیک، طول سنبله، وزن سنبله، تعداد دانه در سنبله و وزن دانه در سنبله داشت. تجزیه به عامل ها مشخص کرد که دو عامل اول 5/74 درصد از تغییرات کل را توجیه کردند. نتایج تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که تنها صفت وزن سنبله وارد مدل شد و به تنهایی 7/80 درصد از تغییرات عملکرد دانه را توجیه کرد.
کلیدواژگان: اجزای عملکرد، تجزیه به عامل ها، رگرسیون گام به گام، کود دهی، وزن هزار دانه -
صفحات 189-200
بهمنظور بررسی تاثیر محرکهای رشدی و مقادیر مختلف کود شیمیایی بر عملکرد و اجزای عملکرد ذرت، آزمایشی بهصورت فاکتوریل در قالب بلوکهای کامل تصادفی در مزرعه تحقیقاتی موسسه تحقیقات خاک و آب در سال زراعی 1398 با سه تکرار به مرحله اجرا درآمد. عوامل مورد بررسی شامل مقادیر مختلف کود در سه سطح (کاربرد 100 درصدی کود مورد نیاز گیاه، کاربرد 75 درصدی کود مورد نیاز گیاه و عدم استفاده از کود (شاهد)) و استفاده از محرکهای رشدی در هفت سطح (محلولپاشی اسیدآمینه، کود آبیاری اسید هیومیک، محلولپاشی اسید فولویک، محلولپاشی جلبک دریایی، ترکیب کود آبیاری اسید هیومیک + محلولپاشی اسیدآمینه + محلولپاشی جلبک دریایی و عدم استفاده از محرکهای رشدی (شاهد)) بودند. نتایج نشان داد که بیشترین عملکرد کاه و عملکرد بیولوژیک از تیمار کاربرد 75 درصدی کود شیمیایی با محلولپاشی جلبک دریایی بهدست آمد به طوری که از شاهد به ترتیب 33/10 و 85/11 درصد بیشتر بودند. همچنین تیمارهای کاربرد 100 درصدی کود شیمیایی و کود آبیاری اسید هیومیک، کاربرد 100 درصدی کود شیمیایی با ترکیب کود آبیاری اسید هیومیک، محلولپاشی جلبک دریایی و اسیدآمینه و کاربرد 75 درصدی کود شیمیایی در محلولپاشی جلبک دریایی نسبت به شاهد به ترتیب 57/27، 60/24 و 83/23 درصد نسبت به شاهد عملکرد بالاتری تولید کردند. با توجه به نتایج این آزمایش، استفاده از جلبک دریایی نه تنها سبب بهبود عملکرد ذرت شد بلکه استفاده از کودهای شیمیایی مورد نیاز گیاه را 25 درصد کاهش داد بدون آنکه عملکرد گیاه کاهش یابد. لذا استفاده از محلولپاشی جلبک دریایی توصیه می شود.
کلیدواژگان: اسید فولویک، اسید هیومیک، اسیدآمینه، جلبک دریایی، محلولپاشی -
صفحات 201-217
خشکی یکی از مهمترین دلایل کاهش عملکرد در نواحی خشک و نیمهخشک میباشد. آبسیزیک اسید (ABA) یکی از هورمونهای گیاهی است که نقش مهمی در پاسخ گیاهان در برابر تنشهای محیطی مانند خشکی ایفا میکند. جهت ارزیابی اثر تنش خشکی و کاربرد ABA بر محتوای کل فنول و برخی صفات فیزیولوژیکی بادرشبو (Dracocephalum moldavica L.)، آزمایشی بهصورت کرتهای خردشده و بر پایه طرح بلوکهای کامل تصادفی با سه تکرار در بهار سال 1395 در مزرعه پژوهشی دانشگاه زنجان اجرا شد. در این آزمایش، آبیاری در سه سطح (آبیاری مطلوب، تنش خشکی ملایم با پتانسیل آبی 8/0- مگاپاسکال و تنش خشکی شدید با پتانسیل آبی 5/1- مگاپاسکال) در کرتهای اصلی و هورمون ABA در پنج سطح (صفر، پنج، 10، 20 و 40 میکرومولار) در کرتهای فرعی قرار گرفتند. اثر سطوح آبیاری، هورمون ABA و نیز اثرمتقابل این دو بر صفات مورد مطالعه معنیدار بود. در شرایط عدم کاربرد ABA، تنش خشکی موجب کاهش محتوای کلروفیل و نیز کاهش سرعت فتوسنتز، هدایت روزنهای، هدایت مزوفیلی و تعرق گیاه شد. کاربرد ABA، صفات مرتبط با تبادلات گازی را کاهش داد. بهطورکلی ABA با تشدید اثر تنش خشکی، موجب کاهش پارامترهای فیزیولوژیک و کاهش عملکرد دانه شد. بر اساس نتایج و در شرایط عدم کاربرد ABA، تنش خشکی محتوای فنول کل گیاه را افزایش داد و کاربرد این هرمون در شرایط تنش خشکی ملایم و شدید، موجب افزایش محتوای فنول کل شد. بیشترین ترکیبات موثر بادرشبو، ترکیبات فنولی هستند و به نظر میرسد که اعمال تنش خشکی و کاربرد ABA میتواند محتوای فنول کل گیاه را افزایش دهد.
کلیدواژگان: عملکرد دانه، فتوسنتز، کاروتنوئید، کلروفیل، هدایت مزوفیلی -
صفحات 219-233
به منظور بررسی اثر محلول پاشی کود ارگانیک بر خصوصیات مورفولوژیک و فیتوشیمیایی بادرشبو آزمایشی به صورت کرتهای خرد شده در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سال 1397 در دانشگاه پیام نور مرند اجرا گردید. کرت های اصلی شامل دور آبیاری در سه سطح (3، 6 و 9 روز) و کرت های فرعی شامل محلول پاشی کود ارگانیک بمباردیر در چهار سطح (شاهد، 2، 4 و 6 در هزار) بود. محلول پاشی با کود ارگانیک تاثیر مثبتی بر کلیه صفات مورد مطالعه (به جز ارتفاع بوته، قطر ساقه و درصد اسانس) داشت. با افزایش دور آبیاری ارتفاع گیاه، تعداد شاخه های فرعی و گل دهنده، قطر ساقه، عملکرد ماده خشک، درصد و عملکرد اسانس و میزان رنگدانه های فتوسنتزی کاهش یافتند. اثر متقابل محلول پاشی و دور آبیاری بر تعداد شاخه فرعی، تعداد شاخه گل دهتده، قطر ساقه و عملکرد اسانس معنی دار شد. محلول پاشی با غلظت 6 در هزار بیشترین میزان رنگدانه های فتوسنتزی را در بادرشبو تولید کرد. بیشترین عملکرد اسانس بواسطه محلول پاشی کود ارگانیک با غلظت 4 در هزار در دور آبیاری 6 و 9 روز (1/9 و 15/6 کیلو گرم در هکتار) بدست آمد. کاربردکود ارگانیک با غلظت 6 در هزار در دور آبیاری 3 روز عملکرد اسانس را در مقایسه با تیمار شاهد حدود 50 درصد افزایش داد. در کل نتایج نشان داد در تمامی دور های آبیاری محلول پاشی با کود ارگانیک در مقایسه با تیمار شاهد توانست عملکرد اسانس گیاه بادرشبو را به طور معنی داری افزایش دهد، بنابرین می توان این تیمار به عنوان تیمار برتر معرفی کرد.
کلیدواژگان: اسید هیومیک، کارتنوئید، کلروفیل، گیاهان دارویی، عملکرد اسانس -
صفحات 235-250
سرما یکی از مهمترین عوامل محدود کننده رشد، پراکنش و تولید در غلات است. تحقیق حاضر با هدف شناسایی برخی صفات مرتبط با تحمل به سرما در مراحل مختلف نموی در لاین های حاصل از تلاقی ارقام گندم نورستار و پیشتاز انجام شد. تحت شرایط آزمایشی میزان تحمل به سرما، وضعیت توسعه مریستم انتهایی، شمارش تعداد برگ نهایی (FLN)، میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدان، محتوی قند و پراکسید هیدروژن (H2O2) مورد بررسی قرار گرفت. نتایج حاصل از بررسی روند توسعه مریستم انتهایی و FLN نشان داد که ژنوتیپ های نیازمند بهاره سازی نسبت به ژنوتیپ های بهاره، مدت زمان بیشتری را در فاز رویشی سپری کردند و با تاخیر وارد فاز زایشی شدند. همچنین ژنوتیپ های نیازمند بهاره سازی نسبت به ژنوتیپ های بهاره از میزان تحمل به سرمای بیشتری برخوردار بودند. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که در اکثر صفات، مابین ژنوتیپ ها، دوره های عادت دهی به سرما و اثر متقابل آن ها تفاوت معنی داری وجود داشت. فعالیت آنزیم های آسکوربات پراکسیداز (APX)، گایاکول پراکسیداز (GPX)، پلی فنل اکسیداز (PPO)، کاتالاز (CAT)، سوپر اکسید دیسموتاز (SOD) و محتوی قند کل در همه ژنوتیپ ها در دومین دوره عادت دهی به سرما به بیشترین میزان رسید. میزان فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت و محتوای قند در ژنوتیپ های زمستانه و بینابینی بیشتر از ژنوتیپ های بهاره بود. محتوی H2O2 در سومین دوره عادت دهی به سرما به بیشترین میزان رسید. این افزایش در ژنوتیپ های بهاره بیشتر از ژنوتیپ های زمستانه و بینابینی بود.
کلیدواژگان: دمای پایین، بهاره سازی، عادت دهی به سرما، آنزیم های آنتی اکسیدانی، محتوای قند کل -
صفحات 251-261
با هدف حفاظت از گیاه موسیر وحشی) (Allium altissimum در زیستگاه طبیعی که به دلیل برداشت بیرویه، در معرض انقراض است و در جهت تولید پایدار گیاه دارویی موسیر، مطالعهای بر روی کشت موسیر وحشی در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی با انجام سه تکرار و چهار تیمار شامل: 50 میلیمتر آبیاری هنگام کاشت با 50 میلیمتر آبیاری در هنگام گلدهی (A)، 50 میلیمترآبیاری هنگام گلدهی (B)، 50 میلیمتر آبیاری هنگام کاشت (C)، به همراه شاهد (موسیر وحشی کاشته شده در زمین زراعی بدون آبیاری یا D))، در طی سالهای 98-1396 در منطقه الشتر استان لرستان انجام شد. در این تحقیق صفات کمی شامل عملکرد بیولوژیک، وزن خشک و قطر غده، ارتفاع بوته و ویژگیهای کیفی شامل مقدار ماده موثر دارویی آلیسین، مقدار پروتیین خام، پتاسیم و فسفر بررسی شدند. همچنین ، در زیستگاه طبیعی ، صفات کمی و کیفی موسیر وحشی اندازهگیری و با نتایج حاصل از موسیر زراعی شده مقایسه گردیدند. نتایج، حاکی از برتری تیمارهای مورد مطالعه از نظر صفات کمی و کیفی نسبت به شاهد و موسیر واقع در رویشگاه طبیعی بود. از میان تیمارهای بررسیشده، تیمار (A) در تمامی صفات کمی نسبت به سایر تیمارهای، شاهد و رویشگاه طبیعی برتری نشان داد و تیمار (B) از نظر صفت کیفی ماده موثر آلیسین نسبت به سایر تیمارهای، شاهد و رویشگاه طبیعی مطلوبتر بود، بنابراین توسعه و ترویج روش زراعی آن، منجر به پایداری در تولید موسیر و حفظ تنوع رویشگاه طبیعی آن میگردد.
کلیدواژگان: آلیسین، رژیم های آبیاری و عملکرد بیولوژیک
-
Pages 1-13
Blackleg caused by Leptosphaeria maculans is one of the important diseases widely affecting canola production worldwide. Effectiveness of three plant defence related genes transferred from pea (Pisum sativum) to canola was tested against blackleg in two experiments. In the first experiment, three transgenes including PR10.1, Chitinase, and DRR206 were transferred from transgenic Wester variety into four commercial cultivars (Apollo, Sentry, OAC Triton, and MillenniUM 03) via backcrossing to examine the effects of different genetic backgrounds on disease response. In the second experiment, to study the effect of gene pyramiding on level of disease resistance, three transgenic Wester lines were crossed. Cotyledon inoculation was performed for indoor disease screening tests of blackleg. DRR206 in Sentry and Chitinase×DRR206 appeared to be the best combinations conferring disease resistance. Overall, DRR206 had the highest impact on disease, probably due to delayed infection development. Promising lines of this research could be utilized in breeding programs and cultivar release projects after field trials.
Keywords: chitinase, Disease Screening, DRR206, PR10.1, Transgenic Plants -
Pages 15-25Recently discovered properties of Camelina (Camelina sativa L.) from Brassicaceae family, including low-inputs requirement, fast growth, essentials oil content with medicinal uses, significant content of linolenic acid, an unsaturated fatty acid, have been paied tremendous attention by both agronomic and industrial sectors. To achieve the highest possible level of the above-mentioned properties, it is necessary to find the superior lines. For this purpose, the morphological and biochemical characteristics of 26 double haploid lines were compared in a randomized complete block design with 3 replications in the 2018 cropping year at Shahid Chamran University of Ahvaz. The results of variance analysis showed that all measured characteristics were significantly different at 1% of probability level. The mean comparison results indicated that DH39 line had the highest height and average grain weight per plant and the highest plant dry weight, oil percentage and saturated fatty acids were observed in DH44 line. DH14 and DH46 lines had maximum total protein and unsaturated fatty acids, respectively. GC- mass analysis showed that DH22, DH39 and DH12 lines had the highest omega 3, 6, 9 fatty acids, respectively. Cluster analysis categorized the lines into 3 groups. Based on all results, a group containing DH07, DH14, DH21, DH32, DH39, DH41, DH44 and DH46 lines was chosen for further investigation.Keywords: camelina, Fatty acids, Line, Oil, Protein
-
Pages 27-38
In order to evaluate the yield and nutrient accumulation in different cultivars of rapeseed under the effect of azotobacter in irrigation conditions, a factorial split experiment based on randomized complete blocks design with four replications was conducted in Khorramabad agricultural research station in 2016-2017. Experimental factors included the withholding irrigation from 30% flowering and 30% pod forming, and normal irrigation (control) as the main plot and inoculation of Neptune, Oktane and Okapi rapeseed cultivar seeds with azotobacter strains (63, 70) and non inoculation (control)as subplots. The results showed that the irrigation regimes had a significant effect on grain yield and the accumulation of nitrogen, phosphorus, potassium, calcium, magnesium, and manganese in shoot and seeds. The effect of azotobacter was significant on all nutrients (except magnesium) uptake in green tissue and seeds. The interaction effects of irrigation regime, bacteria and cultivar were significant on phosphorus, potassium, magnesium, manganese, and zinc levels in shoot and grain. Maximum grain yield was obtained from optimal irrigation treatment with 4559 kg.ha-1. It was found that Oktane and Neptune cultivars with 4584 and 4290 kg grain.ha-1were superior compared to okapi cultivar. With regards to the positive effect of potassium concentration and inoculation of rapeseed seeds with azotobacter due to its solubilizing properties, increasing the application of potassium in soil and seed inoculation can moderate the negative effects of stress and improve grain yield in rapeseed.
Keywords: Azotobacter, Elements, Tissue, Stress, yield -
Pages 39-54Effect of potassium-silicate, calcium chloride and nano-silicate spray was investigated on yield, yield components and some physiological properties of sweet corn under irrigation regimes in a split plot experiment based on a complete block design with three replications in 2017. Experimental treatments were irrigation regimes as optimal irrigation, moderate and severe water deficit stresses, irrigation after 35%, 55% and 75% depletion of available water in the root zone as the main factor and foliar applications of 1000 and 2000 ppm potassium silicate and calcium chloride , 1000 ppm nano-silica, pure water and without foliar application as sub plots. The highest grain (6588 kg ha-1), biomass (36050 kg ha-1) and dry forage (30417 kg ha-1) yields were obtained from the main effect of foliar application of 1000 ppm potassium silicate. In water deficit conditions, application of potassium silicate significantly increased grain yield, so that potassium silicate in optimal irrigation conditions, moderate and severe irrigation increased grain yield 7, 25 and 49% compared to non-foliar application, respectively. In intensive irrigation regime the conditions, these increases were -9.29 and 9.82%, for calcium chloride and nano-silica, compared to the control (without foliar). Therefore, according to the results of this study, it can be stated that foliar application of potassium silicate was more efficient in deficit irrigation conditions in sweet corn.Keywords: Carotenoid, Chlorophyll, Irrigation regimes, Grain yield, Silicon
-
Pages 55-67
In order to evaluate the effect of humic and salicylic acids spraying on some morphological characteristics, yield and yield components of sorghum (Sorghum bicolor L.), a split split plots experiment based on RCBD design with three replications was conducted in 2015-2016 growing seasons, in University of Gonabad, Iran. The main plots, sup plots and sub sub plots included different levels of irrigation in three levels (full irrigation, cuting irrigation at flowering stage and grain filling in the end of growth season stages), humic acid in two levels (0 and 6 liter.ha-1) and salicylic acid in two levels (0 and 1 mMol), respectively. The results showed that cutting irrigation at flowering and grain filling stages decreased seed yield 30% and 51% compared to control, respectively; while it did not effect on biological performance and harvest index. Simultaneous application of humic and salicylic acids improved most of the studied traits, so that the highest plant height (207.16 cm), tiller number per plant (1.88), seed number per panicle (1854), 1000 seeds weight (40.20 g) and seed yield (2838.67 kg.ha-1) in application of humic and salicylic acids treatment in the full irrigation conditions were obtained. Cross-sectional stress treatment in the grain filling stage and non-application of humic and salicylic acids had the highest rate of harvest index (29.47%). The highest biological yield (15802.7 kg.ha-1) was obtained under full irrigation and humic and salicylic acids application conditions. Also, the most positive and significant correlation was observed between seed number per panicle and the plant height (r= 0.97**) . According to the results of this research, it is recommended touse 6 liter.ha-1 humic acid and 1 mmol salicylic acid spraying to improve growth and yield of sorghum plant in drought stress conditions.
Keywords: Biological yield, Drought stress, harvest index, organic acid, 1000-Seed weight -
Pages 69-83
A factorial experiment in a randomized complete block design with three replications was carried out to evaluate the freezing tolerance of 40 lentil genotypes, at the Research Center for Plant Science, Ferdowsi University of Mashhad, in 2017-2018. The status of chlorophyll fluorescence parameters was studied in eight genotypes (seven tolerant: MLC11, MLC12, MLC17, MLC38, MLC95, MLC409, and MLC410 and one intolerant: MLC9) and five time periods (before stress, 12, 24, 48, and 72 hours) exposed to freezing temperatures (-13, -15 and -18°C) for one hour. The results showed that the value of F'm in MLC409, 72 hours after freezing stress, was slightly different from its value in the early hours. The maximum efficiency of photosystem II (F′v/F′m) was not affected by temperature decline from -13 to -18°C. MLC9 F′v/F′m, however, decreased by 26% when the temperature declined from -13 to -18°C. Furthermore, F′v/F′m decreased by 14% at -18°C 24h after the freezing stress, which was the greatest decrease compared to -13 and -15°C. However, 48 h after freezing stress, the optimal recovery trend was evident at all temperatures. Although the operational efficiency of photosystem II (F′q/F′m) decreased at all three temperatures, 24 h after the freezing stress, this decrease was greater at -18°C than at other temperatures. Except for the MLC9, other genotypes, especially MLC12, could improve freezing stress damage 24 h after stress and gradually return to F′v/F′m before freezing stress. In general, the freezing-tolerant genotypes and in addition to the survival rate of more than 80% at -18°C, showed a high potential to restore the photosystemII performance, which can be considered for further studies for autumn cultivation in cold and highland regions..
Keywords: F′v, F′m, photosystem II, recovery, Selectivity, Survival -
Pages 85-96
To evaluate the effects of micro-nutrients foliar application and plant density on two bean genotypes, an experiment was conducted in split factorial arrangement based on randomized complete block design with three replications at the research farm of College of Agriculture and Natural Resources, Tehran University in 2015. Foliar spraying in four levels (control (water), ferrous sulfate (2 g.L-1), zinc sulfate (2 g.L-1), and mixture of ferrous sulfate and zinc (2 g.L-1)) was the main factor and different levels of plant density (20, 30 and 40 plants per square meter) as well as two bean genotypes (varieties Akhtar and D81083 Line) were considered as sub-plot factors. The results showed that compared to control, foliar application increased 32.12 and 30.47% of grain yield in D81083 line and Akhtar cultivar, respectively. Simultaneous foliar application of iron and zinc micronutrient fertilizers significantly increased the studied traits in both genotypes. Akhtar cultivar did not show a significant difference in terms of grain yield between densities of 30 and 40 plants per square meter, but at the density of 30 plants per square meter, D81083 line had a higher yield than the other two densities. In general, the results showed that the highest grain yield was obtained from simultaneous foliar application of iron and zinc in D81083 line with a density of 30 plants per square meter.
Keywords: Bean, biological yield, grain yield, harvest index, spraying -
Pages 97-111
In order to evaluate the efficacy of mesosulfuron + iodosulfuron + diflufenican (Othello OD( herbicide doses under temperature and soil moisture conditions in the control of wheat weeds, field experiments were carried out in Fars and Alborz provinces during 2017 to 2018. Treatments included spraying at different times after irrigation (different soil moisture conditions) as main plots in three levels (2 and 7 days after irrigation and 1 day before next irrigation), dose of herbicide as a subplot at 6 levels (0, 25, 50, 75, 100 and 125% of recommended dose), and spraying day time as sub-sub plots at two levels (7-8 am, and 11-12am). The results showed that in the condition that moisture had provided after spraying, reduced doses of these herbicides were more effective in reducing the dry weight of broad leaves weeds than other conditions. 33, 66 and 99 g ai/ha herbicide doses (25, 50 and 75% of recommended concentration), especially in 2 days after irrigation and 1 day before irrigation tratments, weed dry weight of grass weeds had more difference than 7 days after irrigation conditions, compared to control treatment. Under normal moisture conditions (field capacity), the reduced concentrations were more efficient in controlling the weeds and the higher moisture stress resulted in the lower efficiency of the reduced concentrations.
Keywords: Post-irrigation spraying, Reduced concentrations, temperature, Wet weight, Weeds -
Pages 113-129
In order to evaluate the grain yield and quality of four quinoa cultivars (Chenopodium quinoa willd.) as affected by planting date and plant density, an experiment was conducted in two years (2018 &2019) at the Agricultural Research Station located in Jupar region of Kerman, Iran. A randomized complete block design arranged in a split factorial was used with four replications. Experimental treatments consisted of planting dates in three levels (24 July, 8 August and 23 August) as main plots and two factors including cultivars at four levels (Giza1,Titicaca, Q12 and Q18) and plant density (16.6 and 33.3 plant m-2) were arranged in sub plots. Planting date of 8 August produced the highest grain yield compared to the other two dates. The average grain yield of Giza1, Titicaca, Q12 and Q18 cultivars were 2484, 2239, 2547, and 2881 kg ha-1, respectively. Lodging was observed in cultivar Q18 in all planting dates. Giza1 cultivar with average of 18.23% crude protein and 94.12 mg kg-1 iron had better grain quality than other cultivars. The highest and lowest harvest index (0.35 and 0.26) belonged to Q12 and Titicaca cultivars, respectively. Giza1 and Q12 cultivars were the earliest and most late cultivars with 82 and 99 days of the growing season respectively. Based on the results, cultivation of Q12 on 8 August and Giza1 on 23 August with plant density of 33.3 plant m-2 is recommended for Jupar region of Kerman.
Keywords: Planting arrangement, Quinoa, seed quality, temperature, yield -
Pages 131-148
This study has been conducted to recognize some of the physiological mechanisms related to the storage in different wheat cultivars as a split-plot experiment in a randomized complete blocks design with three replications at the experimental farm of Agriculture and Natural Resources ofUniversity of Tehran in Karaj, during two crop years of 2014-2016. Experimental treatments consisted of 22 wheat cultivars as the main plots and gibberellic acid (GA3) at two levels (0 mg/L (control) and 100 mg/L) as the sub plots. Results showed that gibberellic acid spraying significantly increased stem dry and specific weights, leaf area, chlorophyll and grain yield in different wheat cultivars in both experimental years. Among these traits, the shoot dry weight had the highest response to gibberellic acid spraying. There was also a significant positive correlation between stem dry and stem specific weights and remobilization in different cultivars under gibberellic acid spraying condition. Shabrang and Dez cultivars had the highest storage related traits (stem dry and specific weights) under gibberellic acid spraying condition which resulted in higher grain yield. These cultivars had the highest grain yield due to higher stem reserves remobilization capacity. In this study, exogenous application of gibberellic acid has generally strengthened the stem storage capacity, source strength and yield in different wheat cultivars.
Keywords: Leaf area, Leaf chlorophyll, Seed yield, stem reserves remobilization, source strength -
Pages 149-160
In order to evaluate possibility of improvement photosynthesis, gas exchange and chlorophyll content of safflower by the application of cytokinin, a split factorial experiment was conducted based on randomized complete block design with four replications at the research farm of Agriculture Faculty, the University of Zanjan, during the 2019-2020 cropping season. In this experiment, irrigation levels included optimal irrigation and drought stress to main plots and safflower cultivars including Sina, Faraman, Parnyan, Gholdasht and Mahaly Esfahan, and three levels of cytokinin, including of no-application (control), 50 and 75 μM were allocated to subplots as factorial. At the flowering stage, simultaneously with drought stress safflower plants were sprayed with cytokinin. The results showed that drought stress had negative effects on the intercellular CO2 concentration, transpiration rate, stomatal conductance, photosynthesis rate, carboxylation efficiency, Photosynthetic water use efficiency, chlorophyll content and seed yield and the application of cytokinin minimized the negative effects of drought stress and increased in the above traits. The highest seed yield was obtained by application of 75 μM of cytokinin (3466.08 kg/ha) with an increase of 29 percent compared to the control. Therefore, the use of cytokinin can be suggested as a solution to decrease drought stress negative effects and enhance seed yield of safflower under optimal irrigation and drought stress conditions.
Keywords: Carboxylation efficiency, Photosynthesis rate, Seed yield, Stomata conductance, transpiration rate -
Pages 161-174
In order to study the genetic diversity and selection of superior durum wheat lines, 120 pure lines in Augmented non-repetition design, with two checks Shabrang and Hanna, in the farm of Darab Agricultural Research Station in the period of 2017-18, Were evaluated using SIIG method. SIIG was used to select the best lines in terms of morphological traits. The results of the correlation showed that grain yield (YLD) and thousand kernel weight (TKW) had the significant correlation with SIIG (0.850** and 0.626**), respectively. These findings showed that YLD and TKW have the most impact in the value of SIIG method, respectively. Therefore, selected genotypes with SIIG method will have high YLD and TKW. The studied lines were grouped into 7 categories based on this index. Lines of groups 1, 2 and 3 were the best lines with the SIIG highest value , respectively, and the possibility of obtaining top lines from this group is very high. The results of SIIG index showed that lines 137, 19, 20, 136 and 143 with SIIG values 0.819, 0.808, 0.796, 0.796 and 0.794, respectively were the best lines, but lines number 20 and 143 were recognized as the top lines due to its earlier. Genotypes of group 4 were the middle lines. Lines of groups 5, 6 and 7 with the lowest SIIG values were the weak lines. Finally, the results showed that SIIG method was able to group the studied lines simultaneously based on YLD, TKW and DHA and distinguish their distance.
Keywords: Genetic diversity, Morphologic traits, Simultaneously selection, SIIG method, yield -
Pages 175-188
In order to investigate the effects of nitrogen rate and time of irrigation on the grain yield and grain yield components of wheat, one experimental as split plot was carried out as split plot design based on randomized complete block design with four replications in research farm of Aliabad Katoul Emam Khomeini agriculture high school during 2018-2019 and 2019-2020. Irrigation time was in main plot (no irrigation, irrigation at stage 33 zadoks, irrigation at stage 70 zadoks) and nitrogen rate was in sub plot (zero, 57.5 kg N/ha, 115 kg N/ha from urea source). Significant interaction wasn’t observed between irrigation treatments and nitrogen rates in almost all traits. The highest yield was obtained by using a supplementary irrigation in stage 70 of Zadox and consumption of 115 kg of pure nitrogen. Grain yield had a positive correlation with biological yield, spike length, spike weight, number of seeds per spike and seed weight per spike. Factor analysis revealed that the first two factors explained 74.5% of the total variation. The results of stepwise regression analysis showed that only the spike weight trait entered the model and alone justified 80.7% of the grain yield variation.
Keywords: Grain yield components, factor analysis, Stepwise regression, fertilization, thousand grain weight -
Pages 189-200
In order to evaluate the effect of different plant growth stimulants and different amounts of chemical fertilizer on yield and yield components of corn, a field experiment with factorial arrangement of treatments based on randomized complete block design with three replications and 21 treatments was conducted at research field of Soil and Water Research Institute (SWRI), Karaj, Iran, during 2019. The studied factors included different amounts of fertilizer (application of 100% fertilizer required by the plant, application of 75% fertilizer required by the plant, and no fertilizer (control)) and different growth stimulants (foliar application of amino acid, foliar application of seaweed, humic acid irrigation fertilizer acid, foliar application of fulvic acid, foliar application of humic acid, humic acid irrigation fertilizer + Foliar application of seaweed + amino acid, and no growth stimulants (control)). Treatments of 100% application of chemical fertilizer and humic acid irrigation fertilizer, 100% chemical fertilizer application with a combination application of humic acid irrigation fertilizer + seaweed foliar + amino acid foliar, and 75% chemical fertilizer application with seaweed foliar application, respectively 27.57, 24.60, and 23.83% produced higher grain yield than the control. According to the results of this experiment, the use of seaweed not only improved the yield but also reduced the use of chemical fertilizers required by 25% without reducing the yield of the plant. Therefore, the use of seaweed foliar application is recommended.
Keywords: Amino acids, Foliar Application, folic acid, Humic Acid, seaweed -
Pages 201-217
Drought is the major cause of yield reduction in the arid and semi-arid regions. Abscisic acid (ABA) plays a crucial role in the responses of plants to environmental stresses such as drought. This experiment was carried out as split plot based on complete random block design at research farm of University of Zanjan, during 2016 growth season to evaluate the effect of drought and ABA on total phenol content and some physiological traits of dragonhead (Dracocephalum moldavica L.). Three moisture regimes (well- watered, moderate drought with delay irrigation up to -0.8MPa and severe drought with delay irrigation up to -1.5MPa) were the main plots and five ABA concentrations (0, 5, 10, 20 and 40 µM) were subplots. The effect of moisture regimes, ABA and their interaction were significant for the studied traits. Without ABA application, drought stress reduced the plant total chlorophyll content, photosynthesis, stomatal conductance, mesophilic conductivity and transpiration. ABA application reduced the studied gas exchange traits. Overall, ABA decreased physiological parameters and seed yield by intensifying the drought stress effect. According to the results, without ABA application, moderate and severe drought conditions increased the total phenol content compared to the irrigation condition and application of ABA increased the total phenol content under moderate and severe drought conditions. Since the most active substance in dragonhead is phenolic compounds, it seems that the plant total phenol content can be increased by applying drought condition and ABA application.
Keywords: Carotenoid, chlorophyll, mesophyll conductance, photosynthesis, seed yield -
Pages 219-233
To investigate the effect of organic fertilizer foliar application on morphological and phytochemical traits of dragonhead, a split plot experiment was conducted in randomized complete block design layout with three replications during 2016 growing season. The main plots were consisted of irrigation interval at three level (3, 6 and 9 day) and subplots were consisted of foliar application of BOMBARDIER as organic fertilizer at four levels (control, 2,4 and 6 ml/L). With increasing irrigation interval plant height, number of lateral branch, number of flowering branch, stem diameter, dry matter yield, essential oil content and essential oil yield decreased. Effect of interaction between foliar application and irrigation interval was significant on number of secondary branch, number of flowering branch, stem diameter and essential oil yield. Foliar application with 6 milliliter/liter concentration produced the maximum amount photosynthesis pigments in dragonhead Maximum essential oil yield was gained (9.1 and 6.15 kg/ha) with the application of 4 ml organic fertilizer per L in irrigation intervals of 6 and 9 days in compare to control treatment. Application of 6 ml organic fertilizer per L in irrigation interval of 3 days increased essential oil yield by 50% in compare to control treatment. In total results showed that in all of the irrigation intervals foliar application with organic fertilizer in compare with control treatment could be significantly enhanced essential oil yield in dragonhead plant. Therefore, this treatment can be introduced as the best treatment.
Keywords: Carotenoid, Chlorophyll, Essential oil yield, Humic acidand, medicinal plants -
Pages 235-250
Low temperature (LT) is one of the most important factors that limits growth, distribution and production in cereals. The purpose of the present study was to identify some traits related to LT tolerance in different phenological development stages in lines resulted from crosses between Pishtaz and Norstar wheat. Under experimental conditions, LT tolerance, shoot apex developmental, final leaf number (FLN), activity of antioxidant enzymes, total sugars and H2O2 contents were investigated. Results of double ridges formation and FLN showed that winter and facultative habit genotypes spent the longer time in the vegetative phase and entered the reproductive phase with delay. These genotypes also were more tolerant to LT in comparison to spring habit genotypes. Analysis of variance showed that genotypes, sampling period, and their interaction were highly significant for most of the traits. Ascorbate peroxidase (APX), guaiacol peroxidase (GPX), polyphenol oxidase (PPO), catalase (CAT), superoxide dismutase (SOD), and total sugars content reached their maximum in all genotypes at the second period of LT acclimation but higher in winter and facultative than spring habit genotypes.
Keywords: Low temperature, vernalization, LT acclimation, Antioxidant Enzymes, Total sugars content -
Pages 251-261
To protect wild shallot plant in natural habitats, where It is endangered due to overexpotation and to produce sustainable medicinal shallots plants, an experiment was conducted on wild shallot a completely randomised block designe with 3 replications and 4 treatments consist of: 50 mm irrigation at planting with 50 mm irrigation at flowering (A), 50 mm irrigation during flowering (B), 50 mm irrigation at planting (C) and control (wild ecotype planted on non irrigated land, D) during 2018-19in Alashtar, Iran. In this research, quantitative traits like biological yield, tuber dry weight and diameter, plant height and qualitative characteristics including active ingredient allicin, crude protein, potassium and phosphorus were investigated in the experimental plots. Along the comparison of the experimental plots, quantitative and qualitative traits of wild shallow were also measured in natural habitat by accidental quadrates and compared to experimental plots. Results indicated the superiority of all quantitative and qualitative traits of the studied treatments in comparison to control and in shallot in the natural habitats. Among all studied treatments, treatment (A) showed superiority in all quantitative traits of compared to other treatments, control and natural habitat and treatment (B) was more desirable in terms of quality of the active ingredient of allicin than other treatments, control and natural habitat. Therefore, the development and promotion of its cultivation method leads to stability in the production of shallots and preservation of the diversity of its.
Keywords: Allicin, Irrigation Regimes, Biological Factors