فهرست مطالب

مدیریت در اسلام (نخل شهداد) - پیاپی 43 (پاییز و زمستان 1400)

فصلنامه مدیریت در اسلام (نخل شهداد)
پیاپی 43 (پاییز و زمستان 1400)

  • بهای روی جلد: 300,000ريال
  • تاریخ انتشار: 1401/05/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • حسن روشن صفحه 7
  • محمود صفی پور صفحه 9

    حکمت یکی از صفات پایه از میان چهار صفت اصلی در علم اخلاق محسوب می شود. در دو مقاله قبل از عدالت و نقش و حکم آن در مدیریت مورد بررسی قرار گفته است. در مورد صفت حکمت و نقش و جایگاه آن در مدیریت و سازمان جای کار است. حکمت بر طبق تقسیمات ارسطویی به عقل نسبت داده شده است و علما نیز در تقسیمات اولیه از آن تبعیت کرده اند. در این مقاله با توجه به روایات مورد نقد واقع شده است. هدف اصلی این مقاله بعد از روشن شدن معنای واقعی حکمت با توجه به نقشش در مدیریت به دست آوردن حکم آن است. روش تحقیق نقلی و عقلی است. بر طبق ادله اربعه و معانی که از حکمت به دست آمده درجه مصلحت حکمت و درجه مضرت عدم آن مورد بررسی قرار گرفته است. نتیجه به دست آمده با توجه به فقه اللغه و فقه القرآن و فقه الحدیث و سیره شارع و متشرع و عقلا مصلحت تام وجود حکمت در مدیریت است و عدم آن سبب قسد و مضرت تام در مدیریت است. اصلا مدیریت و تصمیم گیری بدون حکمت بی معنا است. با توجه به نتیجه به دست آمده در فقه الاداره حکم به وجوب صفت حکمت در مدیریت و سازمان اثبات گردیده است. 

    کلیدواژگان: مهدوی، امت مهدوی، حکومت مهدوی، اخلاق مدیریت، حکمت، حکم حکمت، نقش حکمت
  • مهدی آخوندی شیخ لو صفحه 39

    مدیریت جهادی، از دل فرهنگ جهادی برآمده و نشان‌دهنده مدیریت اسلامی می‌باشد. مدیریت جهادی مسیله‌ای است که رهبر انقلاب اسلامی نیز در بیانیه گام دوم انقلاب بر آن تاکید دارد و این نوع مدیریت را می‌توان به عنوان یک افق پویای انقلابی درنظر گرفت که با وجود نیروهای جوان انقلابی می‌توان به آینده آن امیدوار شد. بنابراین، وجود این نوع مدیریت، در جوامع اسلامی، یک ضرورت تلقی می‌شود و نیاز به پژوهش در این زمینه بیش از پیش اهمیت می‌یابد. ما نیز در این پژوهش، به صورت مطالعه کیفی و به شیوه توصیفی تحلیلی، با تدبر در آیات قرآن و احادیث ایمه معصومین.، به بررسی جامع و کاملی در مورد الگوی مدیریت جهادی با تاکید بر نقش جوانان پرداختیم. نتایجی که از این پژوهش حاصل شد، نشان داد که ولایت‌مداری، دین‌محوری، واقع‌گرایی، عدالت‌محوری و توجه به آرمان‌های انقلاب اسلامی، از معیارهای الگوی مدیریت جهادی بر مبنای اصول اسلامی است؛ همچنین، توکل، سعه‌صدر، اخلاص، تواضع و فروتنی نیز از معیارهای رفتاری مدیریت جهادی می‌باشد. در نهایت، می‌توان گفت که مدیریت جهادی در سازماندهی هر جامعه، نقش اساسی و حیاتی ایفا می‌کند.

    کلیدواژگان: جهاد، مدیریت، مدیریت جهادی، گام دوم انقلاب، قرآن و احادیث، نقش جوانان
  • صالح آقابابایی صفحه 57

    آینده پژوهی دانشی است فراتمدنی و فرارشته ای که کشف آینده های محتمل و تلاش برای ساخت آینده های مطلوب را سرلوحه اهداف خود دارد. نگاه آینده پژوهی به آینده بسیط نیست و باور به متکثر بودن آینده دارد. انسان در این رویکرد مختار و کنش گرا است تا مجبور و واکنش گرا، بنابراین انسان قادر به ساختن آینده های مبتنی بر امیال و آرزوهای خود است. امروزه از این رشته دانشگاهی تحت عنوان علم و هنر ساخت آینده یاد می شود و کشورهای جهان سعی دارند ابتدا به کسب این دانش تحت عنوان ابزاری راهبردی دست یابند و سپس به بازآفرینی آن متناسب با ارزش ها و هنجارهای اجتماعی خود بپردازند. این مقاله سعی دارد با استعانت از منابع متنوع، با بیانی ساده به مقوله مبانی و مفاهیم آینده پژوهی و آموزه های آن بپردازد.

    کلیدواژگان: آینده پژوهی، آینده های مطلوب، آینده نگاری
  • محمود اعتصامی فر صفحه 67

    رسانه‌ها یکی از نهادهای مرکزی سازنده هر انقلاب‌اند. اهمیت آن‌ها به قدری است که برای مسجل شدن پیروزی یک انقلاب، باید مدیریت رسانه‌های آن جامعه، به‌ویژه رسانه ملی و اصلی آن کشور (صدا و سیما)، به دست نیروهای انقلابی بیفتد. بر این اساس، این مقاله توضیح می‌دهد که مدیریت رسانه‌ها با انتشار پیام‌هایی که کلیشه‌های منفی را ایجاد و تقویت می‌کنند و مفاهیم غلط را ارایه می‌دهند، در برابر درک متقابل عمل می‌کنند. این دیدگاه نه بر اساس کاوش‌های علمی بلکه در اثر مشاهده محبوبیت بسیار زیاد مطبوعات و رسانه‌های جدیدی همچون فیلم و رادیو و نفوذ آن‌ها در ابعاد مختلف زندگی فردی و اجتماعی به وجود آمده‌ است. استبدادی که در شبکه‌های اجتماعی امروز جهان اعمال می‌شود، شباهت‌های زیادی با نظام‌های مستبد قرن‌های پیشین دارد. مدیریت این شبکه‌ها بر این اساس است که قوانین را خودشان و البته کاملا بر اساس قوانین آمریکا وضع می‌کنند (به همین دلیل با دولت‌های اروپا نیز درگیرند) و مفسرش نیز خودشان هستند و هرگونه هم که بخواهند آن‌ها را اعمال می‌کنند. در مدیریت و حکومت‌های دیجیتالی از قبیل توییتر و اینستاگرام و فیس‌بوک به بهانه‌های گوناگونی از جمله مبارزه با تروریسم و خشونت با حساب‌ها و پست‌های مختلف برخورد حذفی می‌شود. دیکتاتوری رسانه‌ای را یکی از انواع دیکتاتوری قدرت‌های غربی است که با وجود ادعای آزادی بیان در رسانه های غربی وجود دارد. یافته‌های این پژوهش بر این مسیله تاکید دارد که دو منبع مختلف نه تنها دو بینش متفاوت از شکست و موفقیت ارایه می‌دهند، بلکه به طور قابل توجهی بر این مسیله اشاره دارد که در مورد ایجاد یک معیار خاص، رسانه‌ها مفاهیم بسیار متفاوتی را در مورد منازعات بیان می‌کنند. بدین رو در این پژوهش قصد داریم تا به بررسی و مطالعه‌ی مسیله شناسی دیکتاتور رسانه ای غرب بپردازیم.

    کلیدواژگان: مسئله شناسی، دیکتاتوری، استبداد، مدیریت، رسانه، غرب
  • رسول نکوئی صفحه 89

    تعلیم و تربیت شرط لازم آدم شدن آدمیزاد است؛ تعلیم و تربیت دشوار است؛ لذا، تعلیم و تربیت واقعی کم است؛ آنچه معمولا تربیت نامیده می شود، نوعی رام کردن و دست آموز کردن است که بیشتر به کار حیوان می آید تا انسان. در این مقاله هم مانند مقالات قبلی، به یک اصل از اصول کادرسازی کودکان، یعنی اصل مهم، تعلیم و تربیت پذیری کودک، اشاره می شود و در ذیل بیان این اصل به سوالاتی از جمله:معنا و مفهوم تعلیم و تربیت؟
    امکان تعلیم و تربیت؟
    اهمیت و ضرورت تعلیم و تربیت؟
    هدف تعلیم و تربیت؟
    فلسفه تربیت؟
    پاسخ داده خواهد شد.

    کلیدواژگان: کودک، اصول کادرسازی، تعلیم و تربیت، امانویل کانت، ژان ژاک روسو، امکان تربیت