فهرست مطالب

مهندسی سیستم و بهره وری - سال دوم شماره 3 (پاییز 1401)

نشریه مهندسی سیستم و بهره وری
سال دوم شماره 3 (پاییز 1401)

  • تاریخ انتشار: 1401/09/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • امین آقائی روزبهانی*، عباس سیفی صفحات 7-25

    در این مقاله، سیستم آب استان قم به وسیله پویاشناسی سیستم  ها مورد تحلیل ومدلسازی قرار گرفته است. مدل ارایه شده پس از اعتبار سنجی لازم برای شبیه سازی بازه 52 ساله، یعنی از سال 9512 تا سال 9202 ، مورد استفاده قرار گرفته است. در این مدل، منابع آب استان قم، منابع زیرزمینی، منابع انتقالی و فاضلاب تصویه شده در نظرگرفته شده و از سوی دیگر، عناصر اصلی متقاضی آب بخش خانگی، صنعتی و کشاورزی لحاظ شده است. سیستم های مدیریتی منابع آب نیز اصلاح شیوه و الگوی کشاورزی،استفاده مجدد از فاضلاب و طرحهای انتقال آب خارج از حوزه آبریز در نظر گرفته شده است. اثر هر یک از این سیاستهای مدیریتی، بر منابع آبی بررسی شده است. نتهای نشان میدهد که سناریوهای انتقال آب و تسویه فاضلاب تاثیری بر روند هدر رفت منابع آب زیرزمینی ندارد و تنها اصلاح روش های آبیاری کشاورزی میتواند در حفظ و بازسازی منابع زیرزمینی موثر باشد. این مدل را می توان به عنوان یک ابزار برای تحلیل سیاست هاو راهبردهای حوزه مدیریت آب در منطقه مورد مطالعه استفاده کرد.

    کلیدواژگان: منابع آب، پویا شناسی، قم
  • حسین اقبالی، آزاده اندرخور* صفحات 27-47
    قابلیت اطمینان یک مشخصه مهم در سیستم های الکتریکی و مکانیکی است. یافتن سطح بهینه قابلیت اطمینان بر اساس محدودیت های موجود در سیستم، مسیله بهینه سازی قابلیت اطمینان نامیده می شود. یکی از روش های ارتقا قابلیت اطمینان سیستم، استفاده از اجزا مازاد در سیستم است. تخصیص قابلیت اطمینان مناسب به هر یک از اجزا و استفاده از اجزا مازاد به صورت موازی در کنار اجزای اصلی سیستم تحت عنوان تخصیص قابلیت اطمینان - مازاد شناخته می شود. اثبات شده است که مسیله تخصیص مازاد یک مسیله بهینه سازی چند جمله ای غیر قطعی است و با افزایش اندازه مسیله و محدودیت ها، محاسبات به صورت نمایی افزایش می یابد. از این رو یافتن راه حل مناسب در این دسته مسایل اهمیت دارد.در این پژوهش مسیله تخصیص افزونگی - مازاد، در ارتقای قابلیت اطمینان سیستم های سری، سری - موازی و پل مورد بررسی قرار گرفت و به منظور حل مسایل از ترکیب الگوریتم رقابت استعماری و ژنتیک استفاده شد. الگوریتم پیشنهادی در مقایسه با رویکردهای پیشین عملکرد بهتری را نشان داده است. در واقع پژوهش حاضر الگوریتم و روش حل مناسبی را جهت حل مسیله بهینه سازی قابلیت اطمینان ارایه نموده است.
    کلیدواژگان: بهبود قابلیت اطمینان، تخصیص افزونگی - مازاد، الگوریتم رقابت استعماری، الگوریتم ترکیبی
  • مهتاب جمالی*، زهره فرجی، محمد ربیعی صفحات 49-73
    امروزه جمع آوری داده های بیماری ها، به جهت شناسایی و درمان آنها از اهمیت زیادی برخوردار است. به منظور کشف الگوهای پنهان در این داده ها میتوان از روش های داده کاوی استفاده کرد. نتایج حاصل از داده کاوی به پزشکان کمک می کند تا بتوانند راه حل های جدیدی را برای درمان یا پیشگیری بیماری ها پیداکنند. افسردگی از جمله بیماری های روانی است که روز به روز در حال گسترش است. این بیماری همراه با اختلال در خلق و خو، اندیشه و بدن ایجاد می شود و باعث می شود فرد احساس ناراحتی و بی فایده بودن کند. هدف اصلی این پژوهش ارایه مدلی در جهت تشخیص میزان افسردگی بیماران افسرده و بررسی ارتباط آن با موسیقی در جهت ارایه راه حل های مفید به منظور بهبود این بیماران است. در این تحقیق 470 نفر از بیماران مبتلا به افسردگی 2 شهر تهران و کرج مورد بررسی قرار گرفتند تا ارتباط بین پارامترهای سبک زندگی و موسیقی مورد علاقه آنها با بیماری افسردگی کشف شود. بیماری های فیزیکی مختلفی میتواند منجر به افسردگی شود. از این رو تعدادی از این بیماری ها در این پژوهش مورد بررسی قرار گرفتند. از الگوریتم های درخت تصمیم گیر و ماشین بردار پشتیبان و برنامه رپیدماینر استفاده شد. نتایج نشان داد که موسیقی و ورزش نقش مهمی در میزان افسردگی افراد دارد و گوش کردن به موسیقی های غمگین و راک و متال میتواند به افسرده شدن فرد کمک کند
    کلیدواژگان: افسردگی، داده کاوی، موسیقی، درخت تصمیم گیر، ماشین بردار پشتیبان
  • عباس خسروی*، علی محمد احمدوند صفحات 75-95
    در این مقاله رویکردهای مطرح تهیه ره‎نگاشت با شاخص های شفافیت کل گرایی ارزیابی شده اند. نشان داده شده است که کل گرایی و درنظر گرفتن نقش همه عناصر اصلی یک حوزه کسب و کار در تهیه ره نگاشت در کاهش چالش های تهیه ره نگاشت تاثیر مستقیم دارد. از این رو شناخت رویکردهایی که بیشترین توجه را به شفافیت در کل گرایی دارند می تواند در انتخاب بهترین رویکرد تهیه ره نگاشت موثر باشد. برای این منظور ابتدا شاخص های مناسب سنجش کل گرایی در گروه کانونی استخراج شد. این شاخص ها در پنل خبرگی به آزمون روایی گذاشته شد و تایید شد. سپس با روش تحلیل محتوا و رویکرد تطبیقی سیزده روش تهیه ره نگاشت مورد ارزیابی قرار گرفت. این ارزیابی نشان می دهد شاخص شفافیت نقش سیاست گذار در تهیه ره نگاشت همواره یک شاخص مغفول بوده است. رویکرد کاپل و رویکرد بسته توسعه فناوری با شفافیت 71درصدی شاخص های کل گرایی مناسب ترین رویکردهای شناخته شده برای ره نگاشت حوزه کسب و کار هستند. رویکرد بهبودیافته تی پلن تنها 57% شفافیت ایجاد می کند و در تهیه ره نگاشت برای حوزه کسب و کار مناسب نیست. رویکرد ایرانی ای پلن که با هدف کاهش چالش های تهیه ره نگاشت در حوزه کسب و کار و بر اساس شفاف سازی نقش عناصر اصلی حوزه کسب و کار طراحی شده است، کامل ترین شفافیت را در شاخص های کل گرایی دارد. الگوی ای پلن تا به حال در تهیه ره نگاشت حوزه های گوناگون کسب و کار دفاعی و غیردفاعی از جمله ره نگاشت ترابری هوشمند جاده ای مورد استفاده قرار گرفته است و توانمندی خوبی از خود نشان داده است.
    کلیدواژگان: ره نگاشت، کسب و کار، کل گرایی، ارزیابی، ای پلن
  • زینب طبیجی طبیجی*، زهرا رزمی، سید حبیب الله طباطباییان صفحات 97-112

    شبکه های اجتماعی مجازی با فراهم آوری محیط ارتباطات شبکه ای گسترده با بی نهایت های نامشخص، اکوسیستم جدیدی برای سازمان ها، شرکت ها و کسب و کارهای امروز , و حتی افراد آفریده اند. در سال های اخیر، شماری از شبکه های اجتماعی، ظهور پیدا کرده اند که امکان ساخت شبکه های تخصصی را در اختیار محققان قرار می دهند. بنابراین نقش بی بدیل شبکه های اجتماعی به عنوان بستری برای اشتراک دانش،نوآوری و فناوری اجتناب ناپذیر است هدف از این تحقیق تاثیر کارکردهای شبکه های اجتماعی بر مولفه های ترویج نوآوری است نظریه ی پایه این تحقیق نظریه ترویج نوآوری راجرز است که کارکردهای شبکه های اجتماعی بر روی آن سنجیده می شود. روش تحقیق به صورت پیمایشی است که پرسشنامه ی الکترونیکی طراحی و در بین محققین نانو و فعالین شبکه ی اجتماعی Linked in توزیع شده است، یافته های پژوهش حاکی از آن است که پنج کارکرد شبکه های اجتماعی (سواد رسانه ای،روابط اجتماعی،رفاه فردی،هویت فردی و حس تعلق)بر مولفه های ترویج نوآوری تاثیرگذار هستند.

    کلیدواژگان: شبکه های اجتماعی، رسانه های اجتماعی، ترویج نوآوری، تئوری نوآوری راجرز، نانوتکنولوژی
  • پوریا فرجیان*، نیما فرجیان صفحات 113-126
    وابستگی دنیای امروز به فناوری ، نیاز بشر را به محصولات تولید شده از سنگ آهن بیشتر میکند و پیش بینی ها حاکی از آن است که تا سال 2035 میزان تقاضای فولاد 60 درصد افزایش یابد (محمدی ، سلطانی محمدی و بخشنده امنیه 1392).به همین دلیل پیش بینی قیمت فلزات از جمله سنگ آهن با استفاده از روش های کمی و کیفی نظیر مطالعه فنی اقتصادی بازار ،مطابقت زیادی با واقعیت نداشته است . یکی از روش های متداول بررسی قیمت ها، روش سری های زمانی است. در این پژوهش، با مدل سازی و استفاده از تحلیل سری زمانی به کمک شبکه عصبی پویا، به پیش بینی قیمت سنگ آهن پرداخته شده است. در ادامه، با به کارگیری روش شبکه عصبی مصنوعی و با توجه به قیمت ماهانه سنگ آهن و عوامل موثر بر نوسانات آن، قیمت سنگ آهن برآورد شده و سپس نتایج به دست آمده، ازنظر قابلیت پیش بینی مورد ارزیابی قرار گرفت.مدل شبکه عصبی بهینه با 3 لایه و 10 نرون قیمت سنگ آهن را با دقت بسیار مناسب برآورد کرده است. در این مدل مقدار خطای آموزش در حدود 7/1% و برای اعتبار سنجی برابر 3/2% و خطای آزمون 5/1% است. همچنین مقدار رگرسیون و همبستگی داده ها در سطح اعتماد 95% و مقدار همبستگی بالا با R2=0.98 نشان گر یک مدل خوب و با دقت مناسب است.
    کلیدواژگان: قیمت سنگ آهن، پیش بینی، شبکه عصبی