مجله پژوهش های اسلامی جنسیت و خانواده
پیاپی 9 (پاییز و زمستان 1401)

مادر در تربیت دینی فرزندان، نقش عمیق و مهمی دارد. مادر است که در لحظه لحظه زندگی فرزند همراه اوست و به او می آموزد که چگونه بیندیشد و دربرابر امور مختلف چه رفتاری داشته باشد. در تربیت دینی نیز این مادر است که فرزند را با خدا آشنا کرده و ایمان به او را در زندگی فرزند خود جاری و ساری می کند. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی به این سوال پاسخ می دهد که ارتباط معنوی مادر با خدا چه تاثیری در تربیت دینی فرزند دارد. یافته های پژوهش حاضر نشان از تاثیر بیشتر نقش وراثتی مادر نسبت به پدر دارد. براین اساس اصل خودسازی، خدامحوری و ارتباط مادر با خدا در دوره قبل از تولد، بعد از تولد، در دوره شیردهی و... مهم بوده و لازم است مادر برنامه ریزی مناسبی برای تربیت صحیح فرزند خود داشته باشد.

گرایش به الگو و پیروی از مد، نیاز بشری است که برای کمال گرایی و تکامل طلبی به طور فطری در درون انسان ها نهاده شده و این نیاز در آموزه های دینی به طور آشکارا مورد توجه قرار گرفته است. ازسویی، تبلور شخصیت و هویت انسانی به عوامل گوناگونی مانند امکان تاثیرگذاری از رهگذر حضور در عرصه سیاسی وابسته است. عملکرد سیاسی حضرت زهرا (س) در دفاع از حریم نبوت و ولایت در زمان حیات پیامبر اکرم (ص) و پس از دوران رحلت ایشان از فرازهای مهم تاریخ اسلام است. مقاله حاضر باروش توصیفی-تحلیلی، الگوی مدیریت سیاسی حضرت در دفاع از اسلام درزمان حیات پیامبر (ص) و بعد از رحلت حضرت را بررسی می کند. دفاع از نبوت و آموزش مسایل دینی به زنان از موارد مدیریت حضرت زهرا (س) در زمان حیات پیامبر اکرم (ص) و دفاع از مقام خود و مقام امامت از موارد مدیریت حضرت زهرا (س) بعد از رحلت پیامبر اکرم (ص) است.

افزایش سن ازدواج، پدیده مهمی در حوزه تغییرات اجتماعی است و دلایل مختلفی دارد که یکی از آنها عوامل اقتصادی است. نتایج بررسی ها نشان می دهد که مهمترین مانع ازدواج جوانان در جوامع مختلف و به طور خاص در کشور افغانستان، مسیله اقتصادی و به تعبیر روشن تر، هزینه های سنگین ازدواج است که بار سنگین و طاقت فرسایی را بردوش جوانان و خانواده های آنها می نهد. می توان با فرهنگ سازی و آگاهی بخشی به خانواده ها و جوانان، بالا بردن معلومات دینی و ارتقای بینش اجتماعی مردم نسبت به پیامدهای مثبت ازدواج به هنگام و تبیین معضلات بالا رفتن سن ازدواج به نتایج موثری در این باره دست یافت. همچنین آسان سازی ازدواج با کمک های مالی به جوانان آماده ازدواج، احیای نیم آوری، اصلاح فرهنگ ازدواج و تشویق جوانان به ازدواج و برگزاری مراسم ساده و بدون تجملات و اسراف، گام های موثری در کاهش آمار ناآرامی های روحی، انحرافات اخلاقی، نابسامانی های اجتماعی و گسترش فرهنگ دینی دربین قشر بی بندوبار جوان برداشت.

تربیت جنسی فرزندان، یکی از مهمترین دغدغه های فکری والدین است. ناتوانی پدر و مادر در انتخاب رفتار مناسب با فرزندان، اثرات جبران ناپذیری بر رفتار آنها دارد که گاهی تا پایان عمر باقی خواهد ماند. اگر والدین اطلاعات و راه کارهای صحیح را با به کار گیری از اصول تربیت اسلامی همراه کنند، قادر خواهند بود فرزندان خود را در دورانی کودکی و نوجوانی که خطر آلوده شدن به انواع انحرافات به ویژه انحرافات جنسی برای آنها وجود دارد، کمک کرده تا این دوران را به سلامت و با بهداشت جسمی و روحی پشت سر بگذرانند. مقاله حاضر، راه کارهای تربیت جنسی فرزندان از سن نوجوانی و جوانی در خانواده را بررسی کرده و توصیه می کند که والدین باید نسبت به این مرحله از زندگی فرزندان شناخت کامل داشته باشند و برای پرورش فکری و اخلاقی فرزندانشان تلاش کنند. پژوهش حاضر به روش توصیفی-تحلیلی، راهکارهای تربیت جنسی فرزندان در خانواده را بررسی می کند. براساس نتایج پژوهش حاضر، آموزش صحیح مسایل جنسی، پرورش حیا، پرورش غیرت، نماز و روزه، نظارت بر گروه همسالان، آموزش احکام زن و مرد، پرورش هویت جنسی، پرکردن اوقات فراغت و ازدواج از اموری است که می تواند راهکاری برای تربیت صحیح جنسی فرزندان در خانواده لحاظ شود.

پژوهش حاضر، آثار تقوا بر سبک و فرهنگ زندگی زن در خانواده را بااستفاده از منابع لغوی، تفسیری، حدیثی، اخلاقی، روان شناسی و جامعه شناسی بررسی می کند. هدف از طرح این مسیله آن است تا بیان کند که زن و مرد باتوجه به تفاوت های تکوینی که دارند، می توانند با رعایت تقوا و دستورات الهی از آثار و برکات رعایت فضایل اخلاقی و دوری از رذایل بهرمند شوند. با مطالعه حاضر این نتیجه به دست آمد که رعایت تقوا و دستورات الهی توسط بانوان از تنش های خانوادگی و اجتماعی کاسته و آثار مفید و ثمربخشی را بر ابعاد مختلف زندگی انسان دارد و موجبات سلامت روحانی و جسمانی انسان را فراهم می کند. بانوان دراین زمینه نقش موثر و بی بدیلی دارند و سبک زندگی مبتنی بر آموزه های الهی و مومنانه ای را به جهانیان عرضه می کنند. آنها حیات طیبه ای برای خود و جامعه بشری رقم زده و تمدن شکوفا و پایداری را در جهان بنا می کنند.