فهرست مطالب

پژوهش و مطالعات علوم اسلامی - پیاپی 49 (امرداد 1402)

مجله پژوهش و مطالعات علوم اسلامی
پیاپی 49 (امرداد 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/06/02
  • تعداد عناوین: 9
|
  • زینب یاوری، رضا بنی اسدی * صفحات 1-9

    هر ادله عدم تحریف قرآن به اعتباری به دو بخش برون دینی و درون دینی تقسیم می شود. ادله درون دینی آن نیز به دو بخش قرآنی و روایی تقسیم می گردد. در بخش قرآن ادله، آیات فراوانی در قرآن کریم به این امر اشاره دارند اما آیه شریفه «حفظ» یعنی «إنا نحن نزلنا الذکر وإنا له لحافظون» (حجر/ 9) و نیز آیه شریفه «نفی باطل» یعنی «و إنه لکتاب عزیز لا یاتیه الباطل من بین یدیه و لا من خلفه تنزیل من حکیم حمید» (فصلت/ 41-42) قوی ترین، مستندترین، مرتبط ترین و معروف-ترین آیاتی هستند که تقریبا مفسران آن را در منابع خویش ذکر کرده اند. این دو آیه در کنار آیات دیگر مانند آیه صدر الهی و اطفاء نور الهی همگی بر مصونیت قرآن از تحریف دلالت دارند و این موضوع به اتفاق مفسران مسلمان از مسلمات است. این پژوهش که روش توصیفی تحلیلی است به ادله قرآنی این ادله تحریف ناپذیری قرآن کریم .با استفاده از نظرات مفسران و صاحب نظران پرداخته است.

    کلیدواژگان: قرآن کریم، تحریف ناپذیری، آیه حفظ، آیه نفی باطل
  • شعله تقیان عمانی * صفحات 10-20

    در دنیای پیچیده و رقابتی عصر حاضر، دیگر نمی توان با دسترسی محدود به اطلاعات و نیروی انسانی، بدون ابزارها و فرآیندهای مدیریت اثر بخش مبتنی بر دانش جدید، سازمانها را اداره کرد. امروزه مدیران سازمانها بالاخص شهرداری می دانند ماشین آلات، تجهیزات و ساختمان را نمی توان اصلی ترین دارایی شهرداری به حساب آورد. آنچه به عنوان دارایی مهم هر شهرداری به شمار می رود وضعیت فرهنگ دانایی و دانش سازمانی است و مدیریت صحیح بر آن باعث کسب مزیت رقابتی برای شهرداری و کامیابی آن خواهد شد. اینک که بخشی از جامعه ما خواستار تغییرات بنیادین در سازمان های کشور هستند، این امر جدی تر از همیشه باید در دستور کار قرار گیرد و با جدیت در اجرای برنامه های توسعه اقتصادی اجتماعی و فرهنگی کشور قدم برداشته تا جبران کاستی های گذشته شود و ارتقا آموزشی منابع انسانی در سازمان هایی نظیر شهرداری شیراز که در اجرای برنامه های اقتصادی رسالت و مسیولیتی بسی خطیر بر عهده دارند انجام پذیرد. از طرفی انتظار بر این است که در یک سازمان که از نظر وضعیت دانش و دانایی در سطح بالایی قرار دارد عملکرد کارکنان نیز از سطح بالایی بر خوردار باشد و تعامل مدیریت دانش در سازمان به فرآیند افزایش عملکرد منجر شود. در این پژوهش به بررسی تاثیر توانمندسازی علمی و بهبود سطح آموزش منابع انسانی در ارتقا عملکرد شغلی پرداخته شده است. نتایج این پژوهش نشان می دهد که می بایست دانش و بهبود سطح آموزش و تلفیق و ترکیب آن با نیازهای بومی سازمان هایی نظیر شهرداری منطقه پنج شیراز با فراهم سازی فرصت های آموزشی اثربخش برای نیروی انسانی شاغل و برای یادگیری و تسلط بر دانش و مهارت های نوین مدیریت از سوی دیگر، در رسالت بنیادین مراکز مذکور قرار گیرد.

    کلیدواژگان: بهبود علمی، توانمندسازی نیروهای انسانی، عملکرد شغلی، مدیریت دانش، شهرداری منطقه پنج شیراز
  • صادق کلانتری منش * صفحات 21-31

    تقویت روحیهء شکرگزاری از پروردگار جهانیان است، و البته فراموشی این عنایات نیز از عوامل قدم نهادن در مسیر عدم طاعت خداوند متعال است. نعمات خداوند بسیار زیاد و غیر قابل شمارش اند، اما این پژوهش با محوریت پاسخ دهی به این پرسش که الطاف خداوند نسبت به بندگانش از زبان امیر بیان امام علی(علیه السلام)در کتاب نهج البلاغه چه مواردی هستند، به روش اسنادی و مراجعه به منابع کتابخانه ای خصوصا نهج البلاغه و شیادآوری الطاف و عنایات خداوند متعال از عوامل مهم و اساسی در افزایش حس امیدواری به آینده و همچنین روح و کتب مربوط به آن، شکل گرفته است. یافته های پژوهش نشان می دهد، الطاف و عنایات پروردگار نسبت به انسان ها بی شمار و فراگیر است و همگان می توانند از آنان بهره مند شوند و البته که رحمت و مهربانی خداوند را می توان فراتر از غضب و انتقامش دانست. بنابراین به استناد یافته های پژوهش، عنایات و الطاف خداوند که در نهج البلاغه به آن ها اشاره شده است عبارتند از: فرصت توبه و بخشش گناه گنه کاران، امید بخشی به انسان، تبدیل و اضعاف حسنات، استجابت دعا، تاخیر در عذاب و ثبت معاصی و همچنین امتحان و ابتلای انسان به گرفتاری و در پی آن افزایش درجات معنوی او، که همگی علاوه بر انکه مشوق انسان برای ادامهء مسیر بندگی و طاعت خداوند است، باعث سوق دادن انسان به سمت قدرشناسی الطاف الهی می شود.

    کلیدواژگان: لطف، بندگان، نهج البلاغه، الطاف الهی
  • علی قنبریان * صفحات 32-39

    بحث در خصوص چیستی لذت و اهمیت و جایگاه آن همواره یکی از موضوعات مورد مطالعه بشر است. لذت از مفاهیم مهم و کاربردی است و در زندگی انسان ها نقش زیادی دارد. همه انسان ها در طول روز با لذت عجین هستند. حتی در درمان بیماری های روحی و ناهنجاری ها و عادات ناپسند، می توان از لذات استفاده کرد. معادل انگلیسی لذت گرایی، «Hiedonism» است که از ریشه کلمه یونانی hedone به معنای لذت آمده است. در این مقاله به تعریف لذت از دیدگاه برخی از اندیشمندان و مکاتب فکری تاثیرگذار پرداخته و اقسام آن بررسی شده است. در این نوشتار از طریق کتابخانه ای گردآوری اطلاعات مربوط به «لذت» انجام شده و به شیوه توصیفی تحلیلی پردازش صورت گرفته است. تمامی ارجاعات منبعی و سندی به گونه درون متنی (ای پی ای / APA) است.

    کلیدواژگان: لذت، لذات دنیوی، لذات اخروی، جرمی بنتام، سهروردی، ابن سینا، ملاصدار
  • حسن ییلاقی اشرفی *، حسین ییلاقی اشرفی صفحات 40-47

    گسترش فزاینده فناوری های اطلاعاتی و ارتباطاتی به ویژه شبکه ی جهانی اینترنت و آثار چشمگیر آن در ابعاد زندگی فردی و اجتماعی، و لزوم سرمایه گذاری وسیع و هدفمند در جهت بهره گیری حداکثری از فرصت های ناشی از آن در جهت پیشرفت همه جانبه کشور و ارایه خدمات گسترده و مفید به اقشار گوناگون مردم و همچنین ضرورت برنامه ریزی و هماهنگی مستمر به منظور صیانت از آسیب های ناشی از آن، لازمه ی شکل گیری یک نهاد مستقل و موثر به منظور سیاستگذاری، تصمیم گیری و هماهنگی های راهبردی در فضای مجازی کشور را بیش از پیش نمایان کرد. بر این اساس در اسفند ماه سال 1390، رهبر معظم انقلاب اسلامی در حکمی تشکیل این نهاد ضروری را با تعیین خط مشی کلی، به ویژه تشکیل مرکز ملی فضای مجازی، و دستور به ایجاد رویه و راهکارهای بومی و خردمندانه به منظور مواجهه فعال با مسایل مرتبط با این حوزه از جهات مختلف را ابلاغ نمودند. پر واضح است که منویات ایشان با تکیه بر تحقیق، استدلال و مشورت های لازمه با افراد صاحب فکر و حلقه حاذق مشاوران صورت می پذیرد؛ از این رو ما نیز در این مقاله سعی برآن داریم تا ضرورت شکل گیری این شورا از جهات دیگر را بررسی و نقش آن در سیاست های کلی نظام را مورد بحث و تحلیل ویژه قرار دهیم.

    کلیدواژگان: شوراهای عالی، فضای مجازی، شورای عالی فضای مجازی، سیاست گذاری، قانون گذاری، قانون اساسی
  • Mohammad Amin Ghandi * صفحات 48-57

    Since 1945 To Date, The United Nations Expanded new international law Structures in cooperation with the majority of the world’s nations, which were mainly based on a Western hermeneutic of rights. Whereas this issue could not satisfy the Muslim nations. Cultural differences and ideological concepts soon led Muslim scholars to seek solutions to create a new order. When solutioning these discussions on Islam and Western human rights discussion into a typology they can provide insights where adaptability and non-compatibility lies, and where possible reinterpretation is needed. The purpose of this article is to explain the concept of human dignity and examples of Human rights from the point of view of Islam, to explain its relationship in the Islamic legal system with inherent dignity and human acquisition pay. The concept of human rights is a modern concept and the like Other modern concepts have entered Islamic literature. Topics raised This field has formed a special conceptual discourse from which to the discourse of Human law is interpreted as Islamic.

    کلیدواژگان: Islam، Human rights، Human dignity، Discourse، Cairo Declaration
  • نرگس امینی سیاهمزگی * صفحات 58-69

    در دنیای امروز مطالعه عوامل موثر بر عملکرد تحصیلی از جمله دغدغه های اصلی نظام آموزشی است و تلاش برای بهبود مدارس افزایش یافته است و تمام ابعاد سیستم آموزشی اعم از ساختار، سازمان، اداره و رهبری مدارس، مشارکت جامعه و اولیاء و نیز محتوای برنامه درسی، روش های آموزشی و ارزشیابی کل سیستم مورد هدف قرار گرفته است. جلوگیری از نشاط و شادابی جوانان و جلوگیری از بروز احساسات و هیجانات عاطفی آنان، موجب سرخوردگی و بروز بیماری حقارت و عقده های روحی و روانی است. با شادی و نشاط زندگی معنا پیدا می کند و در پرتو آن دانش آموزان خصوصا در دوران نوجوانی و جوانی می توانند خود را ساخته و قله های سلوک و پله های ترقی را چالاکانه بپیمایند. سعی داریم در این مقاله به بررسی وجود رابطه بین و شادکامی با عملکرد تحصیلی دانش آموزان بپردازیم.

    کلیدواژگان: دانش آموزان متوسطه، شهرستان رشت، شادکامی، عملکرد تحصیلی
  • ایوب صلواتی * صفحات 70-84

    فرزند پروری از جمله مباحثی است که همواره از موضوعات مورد توجه بشر بوده است. در منابع اسلامی نیز به شیوه های تربیت فرزند اشاره شده است. دانشمندان اسلامی نیزبر مبنای کلام خدا، دستورالعمل هایی در این زمینه ارایه داده اند. پژوهش حاضر با هدف بررسی شیوه های فرزندپروری در مقطع کودکی و نوجوانی از دیدگاه اسلام و به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. یافته های پژوهش نشان می دهد اسلام دینی جامع و کامل است که در هر زمینه ای دستورالعمل های کاملی دارد؛ از جمله در زمینه تربیت فرزند نیز نیازهای تربیتی کودک را در هر مقطعی به خوبی بیان کرده و راهکارهای خوبی را ارایه داده است. در روش تربیتی اسلام ازآنجا که پدر و مادر به حقیقت وجودی انسان آگاه هستند و انسان را مستعد رسیدن به همه کمالات می دانند، در نتیجه هدف از تربیت فرزندان را رسیدن به کرامت و قرب الهی و متخلق شدن به صفات خداوند سبحان می دانند.

    کلیدواژگان: روش های فرزندپروری، کودکان، نوجوانان، اسلام
  • علی سلیمان نژاد *، محدثه فرامرزی، سودابه سادات زارعی صفحات 85-101

    دینداری یکی از عوامل موثر بر رفتار و نگرش انسان ها در جوامع گوناگون می باشد و از مفاهیمی است که پژوهشگران علوم اجتماعی و انسانی به آن بسیار توجه کرده اند و آن را عامل اساسی اجتماعی شدن و انسجام فکری و عملی می دانند. تربیت دینی و اسلامی عبارت است از فرآیندی تعاملی بین مربی و متربی که این فرایند به دنبال زمینه سازی جهت تکوین و تعالی فطرت انسان و شکل گیری هویت متربیان براساس نظام معیار اسلامی و هدایت آنها در جهت قرب الهی و کسب شایستگی های لازم در همه ابعاد و مراتب حیات طیبه فردی و اجتماعی است. پژوهش حاضر با هدف بررسی چگونگی بهبود و اصلاح اجتماعی از طریق امر به معروف و نهی از منکر و به روش توصیفی – تحلیلی انجام شده است. یافته های پژوهش حاکی از آن است که با تعلیم و تربیت صحیح می توان جامعه ای بالنده و پویا و صالح ساخت و در این میان والدین، مدرسه، جامعه و دوستان نقشی سازنده، اساسی و تاثیرگذار بر تربیت دینی کودکان و نوجوانان دارند. نگرش مذهبی والدین در تربیت دینی کودکان و نوجوانان تاثیر مستقیم داشته و رعایت آداب دینی از سوی والدین با تربیت دینی فرزندان آنها رابطه مستقیم دارد.

    کلیدواژگان: تربیت دینی، کودکان، نوجوانان، خانواده