فهرست مطالب

مجله اقتصادی
سال بیست و دوم شماره 1 (فروردین و اردیبهشت 1401)

  • تاریخ انتشار: 1402/01/05
  • تعداد عناوین: 6
|
  • وحید بخردی نسب* صفحات 5-27

    از ویژگی های اقتصاد مبتنی بر دانش، سرمایه گذاری های عظیم در سرمایه انسانی است. از آنجایی که ظرفیت انسانی برای تولید دانش نامحدود است، در اقتصاد مبتنی بر دانش، منابع نامحدودی ارایه می شود. نیروی انسانی به عنوان منابع نامحدود سازمان می باشد که ارزش ریالی آن در صورت های مالی ارایه نمی شود. این منابع نامحدود قدرت کاهش چسبندگی هزینه ها در سازمان را دارد. بدین معنا که نیروی انسانی از برتری میزان افزایش در هزینه ها با افزایش در سطح فعالیت نسبت به میزان کاهش در هزینه ها در ازای همان میزان کاهش در سطح فعالیت، جلوگیری می نماید. بر این اساس هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر سرمایه انسانی بر چسبندگی هزینه های عمومی و اداری و فروش می باشد. جامعه آماری این پژوهش کلیه شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران است. بازه زمانی انجام پژوهش سال های 1389 تا 1397 می باشد. همچنین حجم نمونه بر اساس روش حذف سیستماتیک بالغ بر 157 شرکت می باشد. داده های پژوهش با استفاده از نرم افزار ره آوردنوین گردآوری شده است. روش اجرای پژوهش مبتنی بر رگرسیون چندمتغیره و داده های ترکیبی می باشد. شواهد پژوهش حاکی از آن است که سرمایه انسانی سازمان بر چسبندگی هزینه های عمومی و اداری و فروش تاثیر دارد. همچنین شرکت هایی با سرمایه انسانی بالا، به نسبت شرکت هایی با سرمایه انسانی پایین تر چسبندگی هزینه های عمومی و اداری و فروش بزرگتری دارند.

    کلیدواژگان: سرمایه انسانی، چسبندگی هزینه، دارایی های نامشهود سازمان
  • مهدی فیل سرائی، مهدی اسماعیلی* صفحات 29-55

    یکی از عوامل مهم برنامه ریزی اقتصادی یک کشور در حال توسعه مانند ایران، دانستن اطلاعات مزیت های نسبی در امر تولید و صادرات است. آگاهی از مزیت های نسبی در بخش تجارت خارجی به منظور گسترش صادرات غیرنفتی و استفاده از اطلاعات آن جهت تولید محصولات دیگر در جهت کاهش وابستگی به اقتصاد تک محصولی نفت، از ضروریت های برنامه ریزی کشور است. روش تحقیق این مطالعه از نوع توصیفی است. هدف اصلی این مطالعه، اندازه گیری مزیت نسبی تولید نیروی برق در نیروگاه سیکل ترکیبی واقع دراستان خراسان جنوبی براساس روش هزینه منابع داخلی (DRC) و توان رقابتی UC در سال 1400 است. نتایج حاصل از برآورد مدل بیانگر مزیت نسبی تولید و صادرات برق در استان خراسان جنوبی با شاخص هزینه منابع داخلی به میزان 21 درصد می باشد که بیانگر وجود مزیت نسبی تولید برق در خراسان جنوبی می باشد، محاسبات مربوط به توان رقابتی با توجه به سناریوی قیمت های جهانی نشان می دهد که این شاخص برابر 0.14 است که بیانگر این موضوع می باشد که تولید برق در استان خراسان جنوبی و صادرات آن با قیمت های جهانی دارای توان رقابتی بسیار بالایی است.

    کلیدواژگان: مزیت نسبی، راندمان تولید، هزینه منابع داخلی (DRC)، مزیت نسبی آشکار شده(RCA)، معیار سنجش توان رقابتی (UC)
  • ابوطالب کاظمی* صفحات 57-77

    بنگاه ها مانند موجودات زنده متولد می شوند، زندگی می کنند و در صورتی که شرایط برای ادامه فعالیت آنها مناسب نباشد از گردونه رقابت خارج شده و می میرند.  بدین منظور شناسایی عواملی که بر مرگ بنگاه تاثیر دارند می تواند به سیاستگذاری های حوزه اقتصاد صنعتی کمک کرده و اثرات نامطلوب ناشی از مرگ بنگاه (بیکاری و کاهش تولید) را تحت تاثیر قرار دهد. لذا مطالعه حاضر با یک نگاه تجربی به تاثیرگذاری عوامل موثر بر خروج و مرگ بنگاه ها پرداخته است. مطابق نتایج این مطالعه عوامل در سه سطح بنگاه، صنعت و کلان اقتصادی مهمترین تاثیر را بر خروج و مرگ بنگاه ها دارند.

    کلیدواژگان: بنگاه، مرگ بنگاه، صنعت، عوامل سطح بنگاه، عوامل سطح صنعت، عوامل سطح کلان
  • محمدحسین صیادیان* صفحات 79-99

    بازار سرمایه در کشورها همواره در معرض نوسانات گسترده ای قرار دارد. این نوسانات سبب ورود و خروج مقدار قابل توجهی از سرمایه می گردد. تحمل این سرمایه در روابط ساختاری بازارهای مالی حتی در اقتصادهای کشورهای توسعه یافته نیز دشوار به نظر می آید. با این حال، این ضربه های اقتصادی در کشورهای در حال توسعه به دلیل عملکرد بازار بورس مشکل آفرین تر است چرا که، به دنبال افت ارزش سرمایه در این نوع کشورها، منجر به بی ثباتی های مشهود در اقتصاد می گردد. از این رو، چگونگی تعامل بازار سرمایه با ارکان نظام اقتصادی همواره از مسایل مهم محسوب شده است چرا که، بازار سرمایه از طریق اثرگذاری بر فرآیندهای تامین مالی و سرمایه گذاری در تمامی بخش های اقتصاد، بر روی بازدهی کل اقتصاد تاثیر می گذارد. اصلی ترین و متداول ترین بازار سرمایه، بازار بورس است که در کشور ما انواع مختلفی دارد: بورس اوراق بهادار، بورس کالا و بورس ارز. بورس اوراق بهادار با متمرکز کردن سرمایه ها و تخصیص بهینه آن ها، در راستای افزایش تولید و اهداف توسعه اقتصادی و اجتماعی، نقش کلیدی ایفا می کند. در اتخاذ تصمیمات سرمایه گذاری در بورس اوراق بهادار، یکی از مهمترین عواملی که فرا روی سرمایه گذاران قرار می گیرد، شاخص قیمت سهام است. از این رو آگاهی از عوامل موثر بر قیمت سهام از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است. در این مطالعه به روش توصیفی - تحلیلی و با بهره گیری از منابع کتابخانه-ایی به بررسی انواع متغیرهای کلان اقتصادی بر قیمت و عملکرد بازار سرمایه می پردازیم.

    کلیدواژگان: متغیرهای کلان اقتصادی، بازار سرمایه، بازار بورس، شاخص قیمت سهام
  • احمد هدایت پناه شالدهی، داوود مصطفی پور* صفحات 101-133

    هدف اصلی این تحقیق، کارآمدی سازوکارهای ایجادشده توسط دست اندرکاران آموزش وپرورش، در دستیابی به شاخص های توسعه، خودکفایی و پیشرفت در ساحت اقتصادی و حرفه ای در اثر تحریم از دیدگاه مدیران مدارس گیلان است. روش تحقیق از نوع نسبتا ترکیبی است، نمونه آماری در بخش کیفی 18 نفر و در بخش کمی 521 نفر بود. برای تهیه ابزار، از جلسات کانونی استفاده شد. ابزار مورد نظر، پرسشنامه ای مشتمل بر 46 پرسش، حول اهداف و فرضیه های تحقیق بر مبنای ساحت های سند تحول بنیادین و سازوکارهای انجام شده در اثر تحریم و 16 پرسش در زمینه اطلاعات اقتصادی درباره کشور حول برخی شاخص ها طراحی گردید. برای نمونه گیری کیفی این طرح، از روش هدفمند مطلوب و در بخش کمی از روش نمونه گیری احتمالی استفاده شد. از روش های آماری همانند آمار توصیفی و آمار استنباطی نا پارامتریک مثل آزمون من ویتنی و خطای استاندارد غیرفاصله ای استفاده گردید. مهم ترین نتایج حاصله این است که مدیران مدارس گیلان، به کارآمدی سازوکارهای ایجادشده در استان به میزان 89.6 درصد باور داشتند. مقایسه نشان داد بین کارآمدی سازوکارهای ایجادشده توسط دست اندرکاران آموزش وپرورش در دستیابی به شاخص های توسعه خودکفایی و پیشرفت در اثر تحریم از دیدگاه مدیران زن و مرد گیلان تفاوت معنی داری وجود دارد.

    کلیدواژگان: تحریم، توسعه، کار آمدی، آموزش و پرورش، گیلان
  • رضا حبیبی*، نازفر قره گزلو صفحات 135-147

    شوک ارزی، پدیده جدیدی در اقتصاد نیست و چه در اقتصاد جهانی و چه در ایران، نمونه های زیادی از این رخداد به وقوع پیوسته است. به عنوان مثال بحران ارزی آمریکای لاتین در دهه 1970، آسیای شرقی در سال 1997، روسیه در سال 1998، برزیل در سال 1999 و بحران لیر ترکیه در حوالی سال 2000 نمونه هایی از این جریان هستند. در کشور ما تازه ترین مورد از وقوع یک شوک ارزی، در سال 90 رخ داد و در سال جاری نیز ادامه یافته و تشدید شده است. در این مقاله به دنبال طراحی یک سیستم پیش هشدار برای حملات ارزی با استفاده از رویکرد رگرسیون لاجستیک هستیم.

    کلیدواژگان: سیستم پیش هشدار، رگرسیون لوجستیک، شوک ارزی