فهرست مطالب

نامه آموزش عالی - پیاپی 64 (زمستان 1402)

نشریه نامه آموزش عالی
پیاپی 64 (زمستان 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/10/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • زهرا قموشی، جواد پورکریمی*، زهرا احتشام صفحات 7-24
    هدف

    پژوهش حاضر با هدف پیش بینی چندگانه رضایتمندی شغلی با استفاده از مولفه های بالندگی حرفه ای اعضای هیات علمی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی انجام شده است.

    روش پژوهش:

     روش پژوهش توصیفی- همبستگی از نوع رگرسیون بوده است. جامعه پژوهش شامل کلیه اعضای هیات علمی دانشگاه تهران می باشد که با استفاده از نمونه گیری طبقه ای با اختصاص متناسب، 267 نفر از آنان به عنوان نمونه و به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای جمع آوری داده ها از پرسشنامه بالندگی حرفه ای پورکریمی (1389) با پایایی 94/0=α و رضایت شغلی محقق ساخته با پایایی80/0=α استفاده شد. برای روایی ابزار هم از روایی محتوایی و همچنین روایی سازه استفاده گردید.

    یافته ها

    نتایج آزمون تی تک گروهی نشان داد، بالندگی حرفه ای اعضای هیات علمی در تمام مولفه های تشکیل دهنده، دارای وضعیتی بالاتر از سطح متوسط می باشد، همچنین وضعیت رضایت شغلی اساتید بالاتر از سطح متوسط را نشان می دهد. همبستگی بدست آمده نیز حاکی از رابطه مثبت (0.17=r) و معنادار (0.01sig:) بین بالندگی حرفه ای و رضایت شغلی است. همچنین نتایج حاصل از رگرسیون چندگانه نشان داد، از میان مولفه های بالندگی حرفه ای، توسعه آموزشی و مولفه توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات قابلیت پیش بینی (با تاثیر مثبت) رضایت شغلی را داشته است.

    نتیجه گیری

    باتوجه به یافته های پژوهش؛ می توان نتیجه گیری نمود که با اجرای برنامه های توسعه و بالندگی حرفه ای اعضای هیات علمی؛ به افزایش رضایت شغلی آنان کمک نمود.

    کلیدواژگان: بالندگی حرفه ای اعضای هیات علمی، رضایت شغلی، دانشگاه تهران
  • احمد مدنی* صفحات 25-34
    هدف

    یکی از پرسش های حساسیت برانگیز در نظام ارزشیابی دانشجویان از تدریس اساتید این است که آیا دانشجویان ضعیفی که در درس مردود می شوند به صورت نظام مند استادان خویش را ضعیف تر ارزشیابی می کنند؟ به بیان دیگر، آیا این دسته از دانشجویان، هشیارانه یا ناهشیارانه در آینده ارزشیابی خویش از تدریس استاد را سوگیرانه انجام می دهند؟ از آنجایی که نمرات ارزشیابی دانشجویان از اساتید، بر اساس آیین نامه ارتقای مرتبه علمی و بر اساس دیگر دستورالعمل های داخلی دانشگاه ها، تصمیم گیری های دانشگاهی درباره اعضای هیات علمی را تحت تاثیر قرار می دهند این احتمال وجود دارد که سنجش و اندازه گیری پیشرفت تحصیلی دانشجویان توسط اساتید، هشیارانه یا ناهشیارانه دستخوش ملاحظات غیرآکادمیک قرار گیرد. هدف مطالعه پنلی حاضر آزمودن این فرضیه است که دانشجویان مردود در آینده نمره ارزشیابی کمتری به استاد خویش می دهند.

    روش پژوهش: 

    برای آزمودن فرضیه تحقیق، داده های پیشرفت تحصیلی و نیز ارزشیابی دانشجویان یک ورودی مشخص استخراج شد و پس از شرط گذاری متناسب با طرح و هدف تحقیق، نمونه ای به اندازه 268 دانشجوی مردودی به دست آمد که اطلاعات نمرات درسی و نیز ارزشیابی آنها از استاد درس، طی دو نیمسال متوالی به دست آمد. تحقیق و ماهیت داده ها از نوع طولی و مبتنی بر منطق مطالعه پنلی است. 

    یافته ها

    تحلیل ها نشان داد که بر خلاف فرضیه اولیه، میانگین نمرات ارزشیابی دانشجویان مردود از استاد خویش در نیمسال بعد به طور معناداری بالاتر از نیمسال قبلی است. در عین حال، پس از کاربرد مدل پارامترهای اثرات تصادفی و کنترل واریانس ناشی از عامل استاد، از یک سو ملاحظه شد که با کاهش یک واحد در «معدل دانشجو» به عنوان شاخص اصلی توان و استعداد تحصیلی، کاهشی به اندازه سیزده صدم در ارزشیابی دانشجو از تدریس استاد قابل مشاهده است. از سوی دیگر، با یک واحد افزایش در نمره دانشجویان مردود، افزایش معناداری به اندازه یک درصد در ارزشیابی آنها از اساتید به وجود می آید.

    نتیجه گیری

    از مجموع این یافته ها می توان نتیجه گرفت که اگر چه بین توان و استعداد تحصیلی و نیز نمره دانشجویان مردود با ارزشیابی آنها از استاد درس ارتباط وجود دارد اما ارزشیابی این دانشجویان از تدریس استاد بیش از اینکه متاثر از نمره مردودی آنها در ترم قبل باشد مبتنی بر برداشت و ادراک آنها از فعالیت های آموزشی و حرفه ای استاد در ترم بعد است.

    کلیدواژگان: ارزشیابی، تدریس، ارزشیابی دانشجویان از تدریس، استادان
  • مینا هواسی، امیرحسین علی بیگی*، معصومه تقی بیگی صفحات 35-55
    هدف

    پژوهش با هدف بررسی تمایل دانشجویان کشاورزی دانشگاه رازی به یادگیری مادام العمر و عوامل موثر بر آن با استفاده از نظریه شناخت اجتماعی بندورا انجام شد.

    روش پژوهش: 

    این پژوهش به صورت توصیفی-همبستگی انجام شد. جامعه آماری تحقیق دانشجویان مقاطع مختلف تحصیلی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه رازی به تعداد 1365 نفر بودند که 300  نفر از آنها به روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای با انتساب متناسب بر حسب مقطع تحصیلی انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها از پرسشنامه های استاندارد استفاده شد. علاوه بر تایید روایی و پایایی پرسشنامه های استاندارد در مطالعات گذشته در پژوهش حاضر نیز پرسشنامه ها از لحاظ محتوایی و ظاهری مورد بررسی قرار گرفتند و بومی سازی آنها برای دانشجویان کشاورزی انجام شد. همچنین با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ،  پایایی ترکیبی و روایی همگرا  اعتبار و پایایی آنها مورد تایید قرار گرفت. داده های گردآوری شده با استفاده از نرم افزارSPSS  و Smart- PLS و در دو بخش توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند..

    یافته ها

    میزان تمایل به یادگیری مادام العمر در بین دانشجویان در سطح متوسط قرار داشت. وضعیت موجود چهار بعد نظریه شناخت اجتماعی بندورا نشان داد که سه بعد انتظار-ارزش، خودکارآمدی و خودتنظیمی در دانشجویان در سطح بالا بود. اما دانشجویان از لحاظ بعد خودکنترلی در سطح متوسط قرار داشتند. نتایج مدل سازی معادلات ساختاری نیز نشان داد که دو متغیر خودکارآمدی به عنوان عامل اول و خودتنظیمی به عنوان عامل دوم بر روی تمایل به یادگیری مادام العمر تاثیر داشت.

    نتیجه گیری

    می توان با نهادینه نمودن یادگیری مادام العمر و پرورش دانشجویان بر اساس آن و از طرفی تقویت یادگیری مادام العمر از طریق ارتقا خودکارآمدی و خودتنظیمی در دانشجویان  تا حدودی بر مسیله عدم وجود مهارت و بیکاری دانش آموختگان غلبه نمود.

    کلیدواژگان: یادگیری مادام العمر، نظریه شناخت اجتماعی، انتظار-ارزش، خودکارآمدی، دانشگاه رازی
  • ستاره موسوی* صفحات 56-71
    هدف

    هدف این مطالعه، بررسی فرصتها و تهدیدهای برنامه های  درسی مجازی می باشد.

    روش پژوهش:

     این پژوهش از نوع کاربردی بوده در انجام این پژوهش به تناسب موضوع،  رویکرد کیفی  SWOT  به کار رفته است.جامعه پژوهش مشتمل بر جمعی از متخصصان برنامه درسی؛ طراحان ، مدرسان  برنامه های درسی مجازی و شرکت کنندگان این دوره ها (دانشجویان)بودند، که به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 40 نفر از آنان انتخاب گردید. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختار یافته گردآوری گردید.

    یافته ها

    یافته ها نشان داده است که  مهمترین قوتها (تسهیل دسترسی به برنامه درسی، ارتقای فراگیرنده محوری در برنامه درسی، تحقق پژوهش محوری، بهبود کیفی و کارآمدی اساتید و ایجاد چالش و جذابیت در محیط یادگیری)، مهمترین ضعف ها (کاهش ارتباطات اجتماعی، چارچوب ضعیف عناصر، افزایش هزینه ها، کاهش اقتدار استاد، ضعف ارزشیابی و ارزشیابی ناعادلانه)، مهمترین فرصت ها (بسط دسترسی آموزشی، سرمایه گذاری در آموزش، به روزرسانی دانش، گسترش روابط علمی، نوآوری برنامه درسی و کاربردی نمودن آموزش) و مهمترین تهدیدها (کمرنگ شدن کارکردهای آموزش عالی، به چالش کشیدن اساتید، کاهش اهداف کارآمد، کاهش کیفیت محتوا، سطح شدن ارزشیابی و بدبینی به برنامه درسی مجازی بوده است.

    نتیجه گیری

    هر چند برنامه های درسی مجازی  به دلیل فراهم نبودن زیرساختهای ضروری، در طراحی و اجرا با چالشهایی روبه رو شده است اما  با اقدامات حرفه ای مسیولان آموزشی  میتوان به نوعی ضعفها و چالشها را کمتر نمود.

    کلیدواژگان: فرصت ها، تهدیدها، قوت ها، ضعف ها، برنامه درسی مجازی
  • علی بیرمی پور*، سحر صفی خانی قلی زاده صفحات 72-87
    هدف

    مهارت کارآفرینی و تربیت کارآفرینان، از دیرباز به عنوان عاملی مهم در رشد و توسعه اقتصادی-اجتماعی شناخته می شده است. بر همین اساس، این مطالعه به دنبال واکاوی چالش های آموزش کارآفرینی در آموزش عالی می باشد.

    روش پژوهش: 

    این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش، کیفی از نوع سنتزپژوهی است. ابتدا از میان 320 مقاله پژوهشی و به روش پریزما 22 مقاله، بین سال های1390تا 1400، از منابع علمی بین المللی «تایلر و فرنسیس»، «اریک»، «وب اف ساینس»، «ساینس دایرکت»، «موتور جستجوی علمی گوگل اسکالر» و منابع اطلاعاتی فارسی «بانک اطلاعات نشریات کشور»، «پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی»، «پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران» و «پایگاه مجلات تخصصی نور»، پس از رعایت ملاک‏های ورود و خروج، انتخاب و با مطالعه و جمع آوری اطلاعات براساس منابع موجود، بررسی شدند.

    یافته ها

    بر اساس یافته های این پژوهش آموزش کارآفرینی دارای چهار چالش اصلی از قبیل «چالش های سازمانی»، «چالش های اساتید»، «چالش های دانشجویان» و «چالش های آموزشی» می باشد.

    نتیجه گیری

    یافته های پژوهش نشان می دهند که آموزش کارآفرینی به دلیل استقرار سیستم سنتی در دانشگاه های ایران دارای چالش های فراوانی می باشد. در نتیجه متولیان امر آموزش باید به منظور ارایه آموزش کارآمد کارآفرینی در سطح آموزش عالی در جهت رفع این چالش ها اقدام کنند.

    کلیدواژگان: چالش‏های آموزش کارآفرینی، آموزش عالی، دانشگاه، سنتزپژوهی
  • فرهاد سراجی*، محمدرضا گل محمدی صفحات 88-104
    هدف

    هدف این پژوهش کشف نحوه و میزان استفاده دانشجویان تحصیلات تکمیلی از فضای مجازی در فعالیت های پژوهشی بود. در این پژوهش از روش ترکیبی (آمیخته) اکتشافی متوالی استفاده شد.

    روش پژوهش:

     میدان پژوهش در این بخش دانشکده های علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا بود که 20 نفر از دانشجویان به شیوه ملاک محور برای مصاحبه نیمه ساختار یافته انتخاب شدند. نتایج حاصل از مصاحبه با روش تحلیل مضمون از نوع سلسله مراتبی تحلیل شد. سپس در مرحله کمی، از روش پیمایشی برای جمع آوری اطلاعات استفاده شد. جامعه آماری پژوهش دانشجویان دانشکده های علوم انسانی دانشگاه بوعلی سینا بودند که به شیوه طبقه ای نسبتی 252 نفر انتخاب شدند.  داده ها با استفاده از شاخص های آمار توصیفی و آزمون T  تک نمونه ای تحلیل شد.

    یافته ها

    نتیجه حاصل از تحلیل کیفی پژوهش حاکی از آن بود که: دانشجویان متناسب با مراحل دوازده گانه پژوهش، ابزارهای جستجو و بازیابی منابع، ابزارهای مشارکتی و ابزارهای تهیه محتوا را به کار می گیرند. همچنین نتایج حاصل از مرحله کمی پژوهش نشان داد که میزان استفاده دانشجویان از فضای مجازی به صورت ابزارهای جستجو و بازیابی منابع، ابزارهای مشارکتی، و ابزارهای تهیه محتوا در فعالیت های پژوهش در سطح معناداری بوده و بالاتر از حد متوسط است که از میان ابزارها، بیشترین استفاده مربوط به ابزارهای جستجو و بازیابی منابع و بعد ابزارهای تهیه محتوا و بعد ابزارهای مشارکتی است.

    نتیجه گیری

    دانشگاه ها باید برای آشنا سازی دانشجویان با قابلیت های اینترنت در پژوهش گام های عملی بردارند و تصمیم های مهمی اتخاذ نمایند.

    کلیدواژگان: ابزارهای جستجو و بازیابی منابع، ابزارهای تهیه محتوا، ابزارهای مشارکتی، پژوهش، تحصیلات تکمیلی، فضای مجازی
|
  • Zahra Ghamooshi, Javad Pourkarimi *, Zahra Ehtesham Pages 7-24
    Objective

    The purpose of this study was to Multiple Prediction of Job Satisfaction Using Professional development Components of Faculty Members of Universities and Higher Education Institutions.

    Methods

    The research method was descriptive-correlation type regression. The population of the study consisted of all faculty members of the University of Tehran. 267 of them were selected randomly using stratified sampling. To collect the data, a Professional Developmental Questionnaire (PP89) with reliability of α = 0.94  and job satisfaction with a reliability of α = 0.80 were used. For instrument validity, content validity as well as construct validity were used.

    Results

    The results showed that the professional development of the faculty members in all component components has a higher status than the average level,  and also job satisfaction of faculty members is higher than the average level. The correlation obtained also indicates a positive relationship (r = 0.17) and a significant (0.01sig:) relationship between professional development and job satisfaction. Also, the results of multiple regression showed that among the components of professional development, educational development (β = 0.36) and component of ICT development (β = -0.16), predictive ability (with positive effect) on job satisfaction.

    Conclusion

    According to the research findings; It can be concluded that by implementing programs for the professional development of faculty members; It helped to increase their job satisfaction.

    Keywords: Professional Development of Faculty Members, Job Satisfaction, University of Tehran
  • Ahmad Madani * Pages 25-34
    Objective

    Do students, consciously or unconsciously, show biased attitudes in their evaluation of the teacher's teaching in next semesters? The purpose of the present panel study was to test the hypothesis that failed students will give a lower evaluation score to their professors in the subsequent semesters.

    Methods

    In order to test this assumption, the data of academic progress and evaluation of students of a specific entry during two consecutive semesters was checked and after conditioning the data according to the design and purpose of the research, a sample of 268 failed students was obtained.

    Results

    The analyzes showed that, contrary to the initial hypothesis, the average evaluation scores of failed students in the next semester are significantly higher than the previous semester. At the same time, after applying the random effects parameters model and controlling the variance caused by the teacher factor; on the one hand, it was observed that with a decrease of one unit in student's GPA as the main indicator of academic ability and talent, there is a decrease of thirteen percent in the evaluation of the student. On the other hand, with one-unit increase in the score of failed students, there is a significant increase of one percent in their evaluation of professors.

    Conclusion

    From the sum of these findings, it can be concluded that although there is a relationship between the academic ability and the grade of failed students with their evaluation of their professors, these students’ evaluations is more influenced by impression and understanding of the professor's educational and professional activities in the next semester rather than their poor grade in the previous semester.

    Keywords: Evaluation, teaching, student evaluation of teaching (SET), professors
  • Mina Havasi, Amirhossein Alibaygi *, Masoumeh Taghibaygi Pages 35-55
    Objective

    This research was conducted with the aim of investigating the desire of agricultural students of Razi University for lifelong learning and the factors affecting it using Bandura's social cognition theory.

    Methods

    This research was done in a descriptive –correlational way. The statistical population of the research was 1,365 students of Razi University's Agriculture and Natural Resources Campus, of which 300 were selected by stratified random sampling with proportional assignment according to the level of education. Standard questionnaires were used in order to collect data. In addition to confirming the validity and reliability of standard questionnaires in past studies, in the present study, the questionnaires were examined and localized for agricultural students in terms of content and appearance. The collected data were analyzed using SPSS and Smart-PLS software and in two descriptive and inferential sections

    Results

    The current situation of the four dimensions of Bandura's social cognition theory showed that the three dimensions of expectation-value, self efficacy and self-regulation were at a high level in students. But the students were at an average level in terms of self-control. The results of structural equation modeling also showed that the two variables of self-efficacy as the first factor and self-regulation as the second factor had an effect on the desire for lifelong learning.

    Conclusion

    By institutionalizing lifelong learning and training students based on it, and on the other hand, by strengthening lifelong learning through promoting self-efficacy and self-regulation in students, the issue of lack of skills and unemployment of graduates can be overcome to some extent.

    Keywords: Lifelong Learning, Social Cognitive Theory, Expectation-Value, self-efficacy, Razi University
  • Setareh Mousavi * Pages 56-71
    Objective

    The purpose of this study is to examine the opportunities and threats of virtual curricula.

    Methods

    This research is of an applied type. In conducting this research, the SWOT qualitative approach has been used in accordance with the subject. The research community consists of a group of curriculum specialists; the designers were instructors of virtual curricula and participants of these courses (students), 40 of whom were selected by purposive sampling. Research data were collected through semi-structured interviews.

    Results

    Findings have shown that the most important strengths (facilitating access to the curriculum, promoting learner-centeredness in the curriculum, conducting core research, improving the quality and efficiency of teachers and creating challenges and attractiveness in the learning environment), the most important weaknesses (reducing social communication, Weak framework of elements, increasing costs, reducing teacher authority, weak evaluation and unfair evaluation), the most important opportunities (expanding educational access, investing in education, updating knowledge, expanding scientific relationships, curriculum innovation and application of education) And the most important threats (diminishing the functions of higher education, challenging professors, reducing effective goals, reducing the quality of content, increasing the level of evaluation and pessimism about the virtual curriculum.

    Conclusion

    Although virtual curriculums have faced challenges in design and implementation due to the lack of necessary infrastructure, but with the professional actions of educational officials, the weaknesses and challenges can be reduced in a way.

    Keywords: Opportunities, Threats, strengths, weaknesses, virtual curriculum
  • Ali Beirmypur *, Sahar Safikhani Gholizadeh Pages 72-87
    Objective

    Entrepreneurial skill and training of entrepreneurs is an important factor in socio-economic growth and development. Accordingly, this study seeks to analyze the challenges of entrepreneurship education in higher education.

    Methods

    This research is applied in terms of purpose and qualitative in terms of method. First, among 320 research articles and using the prism method, 22 articles, between 1390 and 1400, from the international scientific sources "Tyler and Francis", "Eric", "Web of Science", "Science Direct", "Google Scholar scientific search engine and Persian information sources, "Kashish Publications Information Bank", "University Jihad Scientific Information Database", "Iran Institute of Information Science and Technology" and "Noor Specialized Journals Database", after meeting the entry and exit criteria, selected and studied and collecting information based on available sources were reviewed.

    Results

    The findings show that entrepreneurship education in higher education has four main challenges such as "organizational challenges", "professors' challenges", "students' challenges" and "educational challenges".

    Conclusion

    The findings of the research show that entrepreneurship education has many challenges due to the establishment of the traditional system in Iranian universities. Therefore, in order to provide efficient entrepreneurship education at the level of higher education, action should be taken to solve these challenges.

    Keywords: Challenges of entrepreneurship education, Higher Education, University, Synthesis research
  • Farhad Seraji *, MuhammadReza Golmohammady Pages 88-104
    Objective

    The purpose of this research was to find out how and how much postgraduate students use virtual space in research activities.

    Methods

    This research was conducted with a mixed exploratory approach. In the qualitative phase, The field of research was 20 students were selected for semi-structured interview based on criteria. The results of the interviews were analyzed using the hierarchical thematic analysis method. Then, in the quantitative stage, a survey method was used to collect information. The statistical population of the research was the students of humanities faculties of Bu -Ali Sina University, 252 people were selected in a relative stratified manner. Data were analyzed using descriptive statistics and one-sample T-test.

    Results

    The result of the qualitative analysis of the research indicated that: students use resources search and retrieval tools, collaborative tools and content preparation tools in accordance with the twelve stages of research. Also, the results of the quantitative phase of the research showed that the amount of students' use of virtual space in the form of resources search and retrieval tools, collaborative tools, and content preparation tools in research activities was at a significant level and above the average level, among the tools, the most The use is related to search and resource retrieval tools, content preparation tools, and collaborative tools.

    Conclusion

    Universities should take practical steps and make important decisions to acquaint students with the capabilities of the Internet in research.

    Keywords: resource retrieval tools, content preparation, collaborative tools, Research, postgraduate education, Virtual Space