فهرست مطالب
نشریه پژوهش های اقتصاد صنعتی
پیاپی 24 (تابستان 1402)
- تاریخ انتشار: 1403/01/29
- تعداد عناوین: 6
-
-
صفحات 1-18هدف اصلی این پژوهش بررسی وضعیت صرفه های مقیاس و تحولات آن در صنایع کارخانه ای ایران است. صرفه های ناشی از مقیاس، مزیت های هزینه ای است که بنگاه ها به دلیل مقیاس عملیاتی به دست می آورند و کاهش هزینه به ازای هر واحد محصول باعث افزایش صرفه های مقیاس می شود. در این مقاله، صرفه های مقیاس در صنایع ایران با رویکرد مبتنی بر مدل های اقتصادسنجی و با استفاده از برآورد تابع هزینه ترانسلوگ برای دوره زمانی 1399-1381 بر حسب کدهای دو رقمی ISIC بررسی و تحلیل شده است. نتایج نشان داد که روند کشش مقیاس بر حسب هزینه در صنایع کارخانه ای ایران برای یک دوره طولانی 19 ساله همواره از 1 کمتر بوده است. چنین نتیجه ای موید آن است که صنایع ایران در طول تقریبا دو دهه گذشته در دامنه صرفه های ناشی از مقیاس بوده اند و هنوز از این دامنه خارج نشده اند. در واقع، صنایع کارخانه ای ایران هنوز نتوانسته اند از منافع صرفه های مقیاس بهره ببرند و از این منظر هنوز اندازه ها و مقیاس های کوچکی دارند. همچنین اکثر صنایع بزرگ و سرمایه بر کشور از مقیاس های نسبتا بزرگی (در قیاس با اقتصاد ایران) برخوردار هستند و توسعه بیشتر آن ها نیازمند ورود به بازارهای صادراتی است. در مقابل، اکثر صنایع کاربر کشور با مقیاس کوچک هستند. این امر نشان می دهد توسعه و رشد اندازه بنگاه ها از طریق تقویت صنایع مذکور و رفع مشکلات و موانع تولید سبب شکوفایی بیشتر آن ها و بهره برداری بیشتر از صرفه های ناشی از مقیاس می شود.کلیدواژگان: صرفه های مقیاس، تابع هزینه ترانسلوگ، صنایع کارخانه ای، ایران
-
صفحات 19-36
هدف پژوهش حاضر بررسی نقش سرریزهای فضایی شاخص های توسعه فناوری اطلاعات و ارتباطات بر اشتغال بخش صنعت استان های ایران است. بدین منظور از داده های صنایع کارخانه ای 31 استان کشور طی سال های 1399-1381 استفاده شد تا اثرات دسترسی افراد به خدمات مخابراتی و ارتباطات در صنایع کارخانه ای و سهم صنایع برخوردار از موجودی سرمایه سخت افزار و نرم افزارهای کامپیوتری بر اشتغال بررسی شود؛ بنابراین با به کارگیری داده های تابلوی در چارچوب مدل دوربین فضایی نسبت به برآورد مدل اقدام شد. نتایج پژوهش بیانگر مثبت و معنادار بودن اثرات مستقیم و سرریزهای فضایی متغیرهای ارزش افزوده و شدت انرژی بر اشتغال بخش صنعت است. همچنین نتایج حاصل از اثر ICT بر اشتغال صنعت گویای آن است که شاخص دسترسی افراد به خدمات مخابراتی و ارتباطات در صنایع کارخانه ای اثر اشتغال زدایی بر بخش صنعت کشور دارد؛ یعنی یک درصد افزایش این شاخص، اشتغال صنعتی هر استان را 072/0 درصد و استان های همجوار به میزان 167/0 درصد کاهش داده است که ماحصل آن کاهش 239/0 درصدی اشتغال کل بخش صنعت خواهد بود. درحالی که نتایج حاصل از شاخص سهم صنایع برخوردار از موجودی سرمایه نرم افزاری و سخت افزارهای کامپیوتری اثر اشتغال زایی را نشان می دهد؛ به طوری که یک درصد افزایش موجودی سرمایه ICT میزان اشتغال در هر استان را به میزان 02/0 درصد و سرریز های فضایی استان های همجوار به میزان 202/0 درصد افزایش داده و در مجموع منجر به روند افزایشی 222/0 درصدی اشتغال کل بخش صنعت ایران شده است.
کلیدواژگان: سرریز فضایی، شاخص توسعه تجارت الکترونیکی، نوآوری فرایندی، اثر جبرانی فناوری -
صفحات 37-68
هدف از این پژوهش بررسی اثر شوک تحریم های اقتصادی بر شاخص رقابت پذیری صنعتی با تاکید بر شدت صنعتی شدن و کیفیت صادرات با رویکرد خود رگرسیون برداری ساختاری در بازه زمانی 2020- 1990می باشد. نتایج حاکی از آن است شوک ناشی از شاخص قیمت کالاهای وارداتی بر شدت صنعتی شدن اثری با نوسانات مثبت و منفی داشته و بر کیفیت صادرات در ابتدای دوره، اثر منفی و در پایان دوره، اثر مثبت داشته است. از طرفی شوک ناشی از شاخص قیمت کالاهای صادراتی بر شدت صنعتی شدن و کیفیت صادرات با نوسانات مثبت و منفی همراه بوده است. رابطه مبادله بر شدت صنعتی شدن بی تاثیر و بر کیفیت صادرات اثر مثبت داشته است. تولید و صادرات نفت خام بر شدت صنعتی شدن اثری با نوسانات مثبت، منفی و درنهایت خنثی، و بر کیفیت صادرات اثربخشی مثبت داشته است. اثر سرمایه گذاری مستقیم خارجی بر شدت صنعتی شدن مثبت و بر کیفیت صادرات منفی می باشد. شوک نسبت تراز تجاری به تولید ناخالص داخلی بر شدت صنعتی شدن و کیفیت صادارت با نوسانات مثبت و منفی و در اخر خنثی اثرگذار بوده است. باتوجه به نتایج فوق می توان استدلال نمود تاثیر تحریم های اقتصادی بر شاخص شدت صنعتی شدن و کیفیت صادرات تاحدودی بستگی به سیاست های دولت، سرمایه گذاری های مرتبط با تحقیق و توسعه و تدوین استراتژی صنعتی شدن دارد.
کلیدواژگان: تحریم های اقتصادی، توان رقابت پذیری صنایع، شاخص رقابت پذیری صنعتی، شاخص شدت صنعتی شدن، شاخص کیفیت صادارت، رویکرد خود رگرسیون برداری ساختاری -
صفحات 69-82افزایش فزاینده تولید زباله های الکترونیکی نگرانی و دغدغه هایی را برای جامعه بشری به ویژه در رابطه با محیط زیست ایجاد کرده است. زباله ها علاوه بر آلودگی های زیست محیطی، تاثیرات مخربی بر سلامتی انسان دارند. در این راستا، فرضیه تحقیق حاضر این است که آیا در کنار متغیرهایی همچون شدت برق، شدت انرژی و شهرنشینی، فناوری پیشرفته و مزیت نسبی در فناوری های مرتبط با محیط زیست بر تولید زباله های الکترونیکی موثر است. حدود این پژوهش، براساس آخرین داده های قابل دسترس، دوره زمانی 2020-2010 و 10 کشور منتخب سازمان همکاری و توسعه اقتصادی (OECD) می باشد. نتایج تحقیق حاضر براساس الگوی داده های تابلویی نشان می دهد مزیت نسبی در فناوری های مرتبط با محیط زیست اثر کاهنده بر زباله های الکترونیکی دارد و بر این اساس، توصیه اصلی این مقاله تاکید ویژه به نوآوری های سبز در کاهش زباله های الکترونیکی خطرناک می باشد. همچنین توصیه می شود مدیریت نوآوری و فناوری در راستای کاهش زباله های الکترونیکی و توسعه پایدار شکل گیرد.کلیدواژگان: فناوری های سبز، زباله های الکترونیکی، داده های تابلویی، OECD
-
صفحات 83-102
این مطالعه به بررسی ارتباط نوسانات پویای نااطمینانی نرخ ارز بر نوسانات بخش های صنایع مختلف بازار سهام در دامنه زمانی و فرکانسی (کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت) طی دوره ماهانه 1392:03-1402:02 در ایران می پردازد. با استفاده از رهیافت شاخص ارتباط زمان-فرکانس دیبولد و ایلماز (2009، 2012) و برنیک و کرلیک (2018) نتایج نشان داد که بین نوسانات نااطمینانی متغیرهای کلان اقتصادی و نوسانات بخش های صنایع مختلف بازار سهام در کوتاه مدت و میان مدت ارتباط معنی داری وجود دارد و در بلندمدت این ارتباط کاهش می یابد. در دامنه زمانی نااطمینانی نسبت به نرخ ارز انتقال دهنده شوک به بخش های مختلف بازار سهام می باشد. در دامنه فرکانسی سرریز نوسانات خالص نااطمینانی نرخ ارز در میان مدت از کوتاه مدت و بلندمدت بیشتر است. این امر نشان می دهد که نااطمینانی نرخ ارز در میان-مدت شوک بیشتری را به بخش های صنایع مختلف بازار سهام انتقال می دهد. همچنین در کوتاه مدت، بخش های شیمیایی، سیمانی، فلزات اساسی، سرمایه گذاری و دارویی، در میان مدت بخش فرآورده های نفتی، و در بلندمدت بخش های فرآورده های نفتی و شیمیایی آسیب پذیرتر و تحت تاثیر بیشتری از سرریز نااطمینانی نرخ ارز قرار دارند. توصیه می شود سیاست گذار در راستای اتخاذ سیاست های کلان و سرمایه گذار در راستای کسب منفعت در بازار سهام، به بخش هایی که در شرایط وجود نااطمینانی نرخ ارز در دامنه متفاوت فرکانسی آسیب پذترند، توجه بیشتری داشته باشند.
کلیدواژگان: اثر سرریز، بازار سهام، دامنه فرکانسی، صنایع -
صفحات 103-118به دنبال افزایش نرخ رشد اقتصادی، دولت ها به طور فعال در حال بهینه سازی کارایی بودجه خود هستند. این پژوهش با هدف بررسی رابطه بین کسری بودجه دولت ها و رشد اقتصادی با تاکید بر کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه به ویژه گروه D8 در بازه زمانی 2010 تا 2021 و با روش گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی (SYS-GMM) انجام شده است. نتایج نشان می دهد که در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه به ویژه گروه D8، ضریب منفی کسری بودجه بر رشد اقتصادی را می توان به نگرانی هایی مانند اثر ازدحام، نرخ های بالای بهره یا کاهش اعتماد به اقتصاد به دلیل عدم تعادل مالی و حمایت از رویکرد نیوکلاسیک ها نسبت داد. علاوه بر آن تاثیر مثبت تقریبا یک به یکی بین رشد اقتصادی گذشته و سطح فعلی رشد اقتصادی وجود دارد. با این حال، این پژوهش به درک تاثیر پایدار کسری بودجه بر شرایط اقتصادی فعلی در کشورهای توسعه یافته و درحال توسعه کمک می کند. با توجه به یافته ها، سیاست گذاران باید اتخاذ تدابیری را در نظر بگیرند که رشد اقتصادی پایدار را تقویت کند و درعین حال در مدیریت کسری بودجه احتیاط کند.کلیدواژگان: کسری بودجه، رشد اقتصادی، گروه D8، روش گشتاورهای تعمیم یافته سیستمی (SYS-GMM)
-
Pages 1-18The main purpose of this study is to investigate of economies of scale and thier evolutions in Iran’s manufacturing industries. Economies of scale are the cost advantages that companies achieve due to operational scale, and reducing the cost per unit of product increases the economies of scale. In this paper, economies of scale in the Iranian industries have been studied and analyzed with an approach based on econometric models and estimation of a translog cost function for the period from 2011 to 2019 in terms of two-digit ISIC codes. The results showed that the trend of scale elasticity in terms of the cost in Iran’s manufacturing industries had always been less than one for 19 years. Such a result confirms that Iranian industries have been almost within the range of economies of scale in the last two decades and have not yet left this range. Indeed, the Iranian manufacturing industries have not yet been able to grab the advantage of economies of scale and from this view, they still have small sizes and scales. Also, most of the country's large and capital-intensive industries have relatively large scales (compared to Iran’s economy) and their further development requires entry into export markets. in contrast, the labor-intensive industries in the country are mostly small-scale. This indicates that developing and expanding the size of firms through promoting the mentioned industries and resolving production problems and obstacles leads to greater prosperity and better utilization of economies of scale.Keywords: Economies of scale, Translog Cost Function, Manufacturing Industries, Iran
-
Pages 19-36
the aim of the present research is to investigate the impact of spatial spillovers in the Information and Communication Technology (ICT) Development Index on the employment of the industrial sector in Iran's provinces. The study utilized the data from the manufacturing industries of 31 provinces in the country from 2002-2020 to examine the impact of people's access to telecommunications and communication services and the share of industries with hardware and software capital stock of computers on employment; therefore the model was estimated by using panel data in the frame of a spatial Durbin model. The results indicate that industrial sector employment was significantly and positively impacted by spatial spillovers resulting from variables like value-added and energy intensity. Also, the results of the impact of ICT on industrial employment show that the index of people's access to telecommunication and communication services in manufacturing industries has a decreasing effect on the industrial sector employment of the country; It means a one percent increase in this index has reduced the industrial employment of each province by 0.072 percent and neighboring provinces by 0.167 percent, which will result in a 0.239 percent decrease in the employment of the entire industry sector. While the results of the index of the share of industries with software and hardware capital stock of computers show the effect of job creation; So that a one percent increase in ICT capital stock has increased employment in each province by 0.02 percent and spatial spillovers of neighboring provinces by 0.202 percent and has led overall to a 0.222 percent increase in the employment of the entire industry sector of Iran.
Keywords: Spatial spillover, e-commerce development index, Process Innovation, compensatory effect of technology -
Pages 37-68
The purpose of this research is to examine the effect of the economic sanctions shock on the industrial competitiveness index with emphasis on the industrialization intensity and the quality of exports with the structural auto-regression approach in the period of 1990-2020. The results indicate that the shock caused by the import goods price index had effects with negative and positive fluctuations on the industrialization intensity, and on the export quality had a negative effect at the beginning of the period and a positive effect at the end of the period. On the other hand, the shock caused by the export goods price index on the industrialization intensity and the quality of exports has been accompanied by positive and negative fluctuations. The exchange relationship does not affect the industrialization intensity and has a positive effect on the export quality. The production and export of crude oil have had an effect on the industrialization intensity with positive, negative, and finally neutral fluctuations, and a positive effect on the quality of exports. The effect of foreign direct investment is positive on the industrialization intensity and negative on the quality of exports. The ratio of trade balance shock to GDP has had an effect on the industrialization intensity and the quality of exports with positive and negative fluctuations and in the end neutral. According to the above results, it can be argued that the effect of economic sanctions on the industrialization intensity index and the quality of exports depends to some extent on government policies, investments related to research and development, and the codification of an industrialization strategy.
Keywords: Economic Sanctions, industrial competitiveness, industrial competitiveness index, industrialization intensity index, export quality index, structural autoregression approach -
Pages 69-82The incremental increasing generation of electronic waste has created concerns for human society, especially regarding the environment. In addition to environmental pollution, waste has harmful effects on human health. In this regard, the hypothesis of the present research is whether, along with factors such as electricity intensity, energy intensity, and urbanization, advanced technology and comparative advantage in environmentally related technologies affect the generation of e-waste. The scope of this research, based on the latest available data, is the period of 2010-2020 and 10 selected countries of the Organization for Economic Cooperation and Development (OECD). The results of the present research based on the panel data model show that the comparative advantage in technologies related to the environment has a reducing effect on electronic waste and accordingly, the main recommendation of this article is to emphasize green innovations in reducing hazardous waste. It is also recommended to develop innovation and technology management in order to reduce electronic waste and sustainable development.Keywords: Green innovation, e-waste, Panel Data, OECD
-
Pages 83-102
This study investigates the connectedness between the dynamic fluctuations of the exchange rate uncertainty and the fluctuations of various industries in the stock market in the time and frequency range (short-term, medium-term and long-term) during the monthly period of 2013-06-2023:05 in Iran. Using the time-frequency connectedness approach developed by Diebold and Yilmaz (2009, 2012) and Barunik and Krehlik (2018), the results show a significant connectedness between macroeconomic variables uncertainty fluctuations and fluctuations of various industries in the stock market in the short and medium term, while this connectedness decreases in long term. In the time domain, exchange rate uncertainty acts as a transmitter of shocks to different sectors of stock market. In the frequency domain, fluctuations of the net uncertainty spillover of the exchange rate in the medium term are more than in the short term and long term. This shows that exchange rate uncertainty in the medium term transmits more shocks to sectors of different industries of the stock market. Also, in the short term, the chemical, cement, basic metals, investment, and pharmaceutical sectors, in the medium term the petroleum products sector, and in the long term, the petroleum and chemical products sectors are more vulnerable and more affected by the exchange rate uncertainty spillover. It is recommended that the policy maker adopt macro policies and the investor to gain profit in the stock market should pay more attention to the sectors that are more vulnerable in the conditions of the exchange rate uncertainty in a different range of frequency
Keywords: Frequency domain, industries, Spillover Effect, Stock market -
Pages 103-118governments worldwide are actively optimizing budget efficiency. This research aims to examine the relationship between government budget deficits and economic growth, emphasizing developed and developing countries, particularly the D8 group, during the period from 2010 to 2021, using the System Generalized Method of Moments (SYS-GMM). The results show that in developed and developing countries, especially the D8 group, the negative coefficient of the budget deficit on economic growth can be attributed to concerns such as the effect of congestion, high interest rates, or a decrease in trust in the economy due to financial imbalances and support for the neoclassical approach. In addition, there is an almost one-to-one positive effect between past economic growth and the current level of economic growth. However, this research helps to understand the sustainable impact of budget deficits on current economic conditions in developed and developing countries. Regarding the findings, policymakers should consider adopting contraptions that promote sustainable economic growth while exercising caution in budget deficit management.Keywords: Budget deficit, Economic Growth, Group D8, System Generalized Moments Method (SYS-GMM)