فهرست مطالب

مطالعات و سیاستهای اقتصادی - سال دهم شماره 2 (پیاپی 20، پاییز و زمستان 1402)

نشریه مطالعات و سیاستهای اقتصادی
سال دهم شماره 2 (پیاپی 20، پاییز و زمستان 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/11/01
  • تعداد عناوین: 12
|
  • ابوالفضل پاسبانی صومعه، سید ضیاءالدین کیاءالحسینی* صفحات 7-27
    سهم نیروی کار از موضوعات مهم مکاتب اقتصادی است. مکتب کلاسیک، تعیین دستمزد را به نظام بازار می سپارد. بر اساس قواعد بازار، عرضه نامحدود نیروی کار، مزد رقابتی حداقلی (مزد آهنین) سبب گسترش تضاد میان کارگر و کارفرما، اتلاف منابع و پیامدهای منفی اقتصادی و اجتماعی در قرن نوزدهم و آغاز قرن بیستم گردید. یکی از نتایج آن ظهور مکتب مارکسیسم بود که تمام ارزش تولید را به نیروی کار اختصاص می دهد. هدف این مقاله تعیین سهم نیروی کار بر اساس آموزه های اسلامی با تاکید بر نظریات آیت الله موسوی اردبیلی، با استفاده از روش تحلیل محتواست. بر اساس یافته ها در اسلام، مزد بر اساس تحقق انصاف و از راه تعاون و همکاری و نه ستیزه و عداوت، تعیین می شود؛ همچنین آیت الله موسوی اردبیلی در تعیین مزد، ارزش و قیمت را به دو گونه قیمت طبیعی و قیمت جاری تقسیم نموده و سه عامل عادلانه نبودن مزد، استثمار مصرف کننده و وجود ماشین را سبب ارزش مازاد کالاها دانسته و تعلق کل ارزش افزوده به نیروی کار یا صاحب سرمایه را نه از نظر شرعی و نه از نظر اقتصادی قابل توجیه نمی داند. حرمت اخلال نظام اجتماعی و اقتصادی و استثمار و دوقطبی شدن و اکل مال به باطل به همراه وجوب عدالت همه جانبه، اصول اساسی در تعیین سهم عوامل تولید و تعیین ارزش کالا به نظر ایشان هستند.
    کلیدواژگان: سهم نیروی کار، مزد منصفانه، عدالت اقتصادی، نظام بازار، مارکسیسم، اقتصاد اسلامی، موسوی اردبیلی
  • محمدتقی گیلک حکیم آبادی*، علیرضا عظیمی، زهرا میلا علمی صفحات 29-54

    مطابق تئوری های مالی و پولی، نقش اصلی بانک ها در اقتصاد برای خلق نقدینگی به وسیله سپرده های نقد و ارائه آنها به صورت وام است. هدف اصلی این پژوهش بررسی تاثیر سیستم بانکداری سایه ای بر حجم نقدینگی در ایران است. برای این منظور، داده های فصلی شده ایران طی سال های 1397-1388 با استفاده از روش خودرگرسیون برداری ساختاری (SVAR) و حداقل مربعات معمولی (OLS) تحلیل و بررسی شده است. نتایج حاصل از مدل SVAR در قالب شوک بانکداری سایه ای و تجزیه واریانس نشان می دهد که سیستم بانکداری سایه ای بر حجم نقدینگی کشور در بازه مورد بررسی تاثیر می گذارد، به طوری که اثر شوک بانکداری سایه ای بر عرضه پول و شبه پول به ترتیب در سال دوم به بیشترین مقدار خود، یعنی حدود 29.70 و 28.40 درصد رسیده و سپس روند کاهشی در پیش گرفته است. همچنین نتایج حاصل از روش حداقل مربعات معمولی نشان می دهد که بین بانکداری سایه ای و عرضه پول و شبه پول رابطه مثبت وجود دارد و ضریب همبستگی بانکداری سایه ای با عرضه پول و شبه پول به ترتیب 0.502677 و 1.043699 است. بنابراین، فعالیت های سیستم بانکداری سایه ای با ارتقای حجم پول و شبه پول که اجزای تشکیل دهنده حجم نقدینگی هستند، سبب افزایش حجم نقدینگی می شود، اما به منزله عامل اصلی افزایش حجم نقدینگی نیست.

    کلیدواژگان: سیستم بانکداری سایه ای، حجم نقدینگی، مدل خودرگرسیون برداری ساختاری، داده های فصلی
  • علیرضا لشکری* صفحات 55-75
    پرداختن به بررسی برخی مفاهیم نه ازآن رو که وضوح معنای آن به شناختن بهتر ادبیات موضوع و پیگیری آن در بینش اقتصاد اسلامی مدد می رساند، بلکه گاه از آن حیث که تاثیری تعیین کننده بر ساختار و ترتیبات یک نظام دارد مفید و لازم است. کمیابی مفاهیم ساختارساز در نظام های اجتماعی و اقتصادی است و کنکاش درباره آن می تواند موقعیت اندیشه اسلامی را در مصاف با مکاتب اقتصادی دیگر توضیح دهد و بر ساختار متناسب با نظام اقتصادی اسلام موثر باشد. در این مقاله ضمن بررسی مفهوم کمیابی در دانش اقتصاد تبیینی از معنای آن در اقتصاد اسلامی ارائه و بر تفاوت مفهوم این واژه در دو دیدگاه تاکید می شود. روش تحقیق این مطالعه در مرحله گردآوری کتابخانه ای و در مقام ارزیابی تحلیل محتوا است. مقاله نتیجه می گیرد در اقتصاد اسلامی کمیابی مطلق مردود و کمیابی نسبی به مفهومی کاملا متفاوت با این مفهوم در اقتصاد متعارف وجود دارد.
    کلیدواژگان: کمیابی مطلق، کمیابی نسبی، خواسته، نیاز، رفاه، منابع
  • اکبر رحیمی فرد*، محمدرضا رنجبر فلاح، سمیرا متقی صفحات 77-97

    با توجه به نقش ویژه و حساس بانک ها در نظام اقتصادی کشور، بروز هرگونه اختلال یا ناکارامدی در سیستم بانک ها و کاهش عملکرد آنها، به طور مستقیم بر فعالیت های مالی جامعه موثر است. بر همین اساس، در تحقیق حاضر به بررسی تاثیر نرخ بهره بر سودآوری بانکی دو کشور ایران و آمریکا طی دوره 1990 تا 2019 به روش رگرسیونی و سری های زمانی GMM پرداخته شده است. نتایج نشان داد نرخ بهره اثرات معنادار بر سودآوری بانکی در بخش اسلامی و بخش متعارف داشته است با این تفاوت که این اثرگذاری در بخش اسلامی مثبت و در بخش متعارف منفی بوده است. دلیل اثرگذاری متفاوت می تواند تفاوت در ماهیت نرخ بهره در بخش اسلامی و متعارف باشد، زیرا در بانکداری متداول؛ نرخ بهره مبتنی بر ربا بوده است که به دلیل انفکاک بخش بانکی از بخش واقعی اقتصاد، می تواند در بلندمدت برای سودآوری بخش بانکی مضر باشد، ولی در بخش اسلامی، نرخ بهره مبتنی بر به اشتراک گذاری ریسک بوده و عملکرد بخش بانکی به بخش واقعی اقتصاد وابسته است؛ بنابراین توصیه می شود کشورهایی که دارای سیستم بانکداری مبتنی بر ربا هستند، اصلاحات مورد نیاز جهت اسلامی سازی سیستم بانکداری را در دستور کار قرار دهند.

    کلیدواژگان: بانکداری اسلامی، بانکداری متعارف، نرخ بهره، سود، روش GMM
  • پرتو کیان پور*، عباس امینی فرد، هاشم زارع، مهرزاد ابراهیمی صفحات 99-130
    در این پژوهش با استفاده از مدل تعادل عمومی پویای تصادفی به بررسی رابطه بین متغیرهای کلان اقتصادی و منحنی بازده اسناد خزانه اسلامی ایران طی دوره زمانی 1395:4-1373:1 پرداخته شده است. مدل از بخش های خانوار، بنگاه، مالی، نفت، دولت و بانک مرکزی تشکیل شده است. خانوارها و بنگاه ها از قدرت انحصاری عرضه نیروی کار و محصولات خود به جمعگر برخوردار هستند که این امر امکان تصریح چسبندگی های اسمی در دستمزد و قیمت را تسهیل می کند. بعد از بهینه یابی و به دست آوردن شرایط مرتبه اول کارگزاران، با استفاده از روش اوهلیگ، شکل خطی-لگاریتمی معادلات به دست آمده است. نتایج حاصل از توابع عکس العمل آنی نشان می دهد که تاثیر اولیه تکانه تکنولوژی، پولی و نفتی بر شیب منحنی بازده اسناد خزانه اسلامی مثبت، تاثیر اولیه تکانه تکنولوژی، مخارج دولت و فشار هزینه بر انحنای منحنی بازده اسناد خزانه اسلامی منفی و تاثیر اولیه تکانه تکنولوژی، مخارج دولت و فشار هزینه بر سطح منحنی بازده اسناد خزانه اسلامی مثبت است؛ همچنین مقایسه گشتاورهای متغیرهای حاضر در مدل و گشتاورهای داده های واقعی اقتصاد ایران حکایت از موفقیت مدل در شبیه سازی واقعیات اقتصاد ایران دارد.
    کلیدواژگان: تعادل عمومی پویای تصادفی، پاداش ریسک، عوامل غیرقابل مشاهده، منحنی بازده
  • صادق قاسمی*، رضا تهرانی، ابوتراب علیرضایی، قنبر عباس پور اسفندن، شادی شاهوردیانی صفحات 131-155
    مقاله حاضر الگویی برای ارزش گذاری هم افزایی حاصل از ادغام و تملیک از طریق شبیه سازی مونت کارلو و رویکرد اختیارات واقعی است. امروزه تکیه بر کارایی درونی و نقاط قوت بنگاه به تنهایی موجب دوام و رشد نمی شود، شرکت ها با اتخاذ روش های ترکیب از منابع قابل بهره برداری یکدیگر به صورت مشترک بهره می برند و با هم افزایی گروهی در مقابل تهدیدهای محیط رقابتی ایستادگی می کنند. این مقاله پس از بیان روش تحلیل اختیار واقعی و انواع آن، به معرفی مسئله بهینه سازی تصادفی و روش شبیه سازی مونت کارلو در دوره زمانی 1388-1397 می پردازد. در ادامه برای حل عددی مسئله از روش شبیه سازی مونت کارلو استفاده می شود. نتایج به دست آمده از الگوی تحقیق بیانگر این است که ادغام تملیک، نوعی رشد در فعالیت ها و عملیات شرکت به شمار می رود که باعث متنوع تر شدن فعالیت های شرکت می شود و ازجمله استراتژی های شرکت ها جهت افزایش موقعیت رقابتی و یک تصمیم مهم و استراتژیک در مدیریت مالی تلقی می شود. نتایج، بیانگر آن است که هم افزایی هزینه ها و درآمد منجر به افزایش NPV مربوط به کل هم افزایی ها می شود. همچنین، هم افزایی رشد و بهبود در وضعیت مالیات دهی شرکت ها منجر به بهبود در وضعیت هم افزایی وام گیری می شود که این موضوع ارزش حال خالص مربوط به کل هم افزایی را می افزاید.
    کلیدواژگان: ادغام، تملیک، هم افزایی، نااطمینانی، اختیار واقعی، شبیه سازی مونت کارلو
  • امیرحسین نجف زاده، اسدالله فرزین وش*، محمدرضا یوسفی شیخ رباط، ناصر الهی صفحات 157-187

    پیامدهای بعد از بحران مالی و اقتصادی 2008، برخی واگرایی های اساسی را در ادبیات علمی درباره اثرات سیاست مالی نشان داد. از یک سو، برخی اقتصاددانان از منطقی بودن انتخاب معیارهای ضدادواری سیاست مالی دفاع کرده اند؛ از سوی دیگر، برخی نسبت به معنی داربودن چنین اقدامات سیاست مالی اظهار تردید نموده اند. در این راستا، این مطالعه با استفاده از داده های 62 کشور، در دوره زمانی 1960-2019، با به کارگیری رگرسیون پانل انتقال ملایم (PSTR) و با در نظر گرفتن ضریب فزاینده مالی، در جایگاه متغیر انتقال به بررسی رابطه غیرخطی بین متغیرهای این پژوهش و رشد اقتصادی از یک سو و رفتار سیاست مالی در کشورهای نمونه طی دوره رکود و رونق اقتصادی با استفاده از رویکرد LPM از سوی دیگر پرداخته است. براساس نتایج، شوک های سیاست مالی در دوران رکود اقتصادی اثر قوی تری نسبت به دوران رونق اقتصادی دارند؛ ازاین رو اثرات نامتقارن مورد تایید قرار می گیرد. همچنین، سیاست مالی ضدادواری نسبتا در هموار کردن نوسانات تولید موثر است، درحالی که سیاست موافق ادواری نوسانات تولید را تشدید می کند. برآوردها در این تحقیق بیانگر رفتار موافق ادواری در کشورهای درحال توسعه و رفتار ضدادواری در کشورهای توسعه یافته است.

    کلیدواژگان: سازوکار انتقال سیاست مالی، ادوار تجاری، ضریب فزاینده مالی، رگرسیون پانل انتقال ملایم، مدل LPM
  • اکبر کمیجانی، آمنه حاجی حیدری* صفحات 189-218
    در مطالعه حاضر، به بررسی اثرات نامتقارن شوک های قیمت نفت، نااطمینانی قیمت نفت و نیز تحریم های اقتصادی بر رشد اقتصادی و نرخ تورم در ایران با استفاده از رهیافت الگوی خودرگرسیونی با وقفه های توزیعی غیرخطی (NARDL) طی دوره 1358 -1398 پرداخته شده است. در این راستا، دو مدل به صورت مجزا برآورد شده است. نتایج مدل اول نشان می دهد که شوک مثبت لگاریتم قیمت نفت (LOIL_POS) اثر مثبت و شوک منفی لگاریتم قیمت نفت (LOIL_NEG) اثر منفی بر رشد اقتصادی دارد. علاوه بر این، نتایج بیان کننده این است که تاثیر متغیرهای نااطمینانی قیمت نفت، تحریم های اقتصادی، نیروی کار، مخارج دولت و نرخ ارز بر رشد اقتصادی منفی و معنی دار است و در نهایت، موجودی سرمایه اثر مثبت و معنی داری بر رشد اقتصادی دارد. نتایج مدل دوم نشان می دهد که شوک مثبت قیمت نفت اثر منفی و شوک منفی قیمت نفت، اثر مثبت بر تورم دارد. هم چنین نتایج نشان می دهد که تحریم های اقتصادی، آزادسازی تجاری و مخارج دولت اثر مثبت و معنی داری بر تورم دارند و در نهایت نتایج بیانگر آن است که تاثیر نااطمینانی قیمت نفت و لگاریتم تولید ناخالص داخلی بر تورم منفی و معنی دار است. نتایج آزمون والد هم نشان می دهد که اثر شوک های قیمت نفت بر رشد اقتصادی، هم در کوتاه مدت (در سطح 10 درصد) و هم در بلندمدت نامتقارن است. هم چنین، اثر شوک های قیمت نفت بر تورم هم در کوتاه مدت و هم در بلندمدت نامتقارن است.
    کلیدواژگان: قیمت نفت، اثرات نامتقارن، نااطمینانی قیمت نفت، تحریم های اقتصادی، رشد اقتصادی، نرخ تورم
  • مجید علی زاده لداری، رحمان سعادت*، اسمعیل ابونوری صفحات 219-242
    هدف مطالعه حاضر بررسی اثر جهش نرخ ارز و مداخله بانک مرکزی بر تجارت ایران با کشورهای حوزه دریای خزر، براساس داده های سال های 1995 −2019 و با به کارگیری رویکرد حد آستانه ای ملایم پانل استار (PSTR) است. نتایج تخمین مدل نشان می دهد، متغیرهای تولید ناخالص داخلی سرانه، موافقت نامه تجاری، جمعیت، فاصله بین پایتخت و مرز و زبان مشترک تاثیر مثبت و متغیرهای مداخله بانک مرکزی و جهش نرخ ارز تاثیر منفی بر حجم تجارت ایران با کشورهای حوزه دریای خزر دارند. قیمت گذاری مصنوعی نرخ ارز در سال های قبل از بحران و جلوگیری از تعدیل آن متناسب با شرایط اقتصادی، یکی از دلایل اصلی بحران ارزی اخیر کشور در مقابل کشورهای حوزه دریای خزر است. همچنین محاسبه شاخص فشار بازار ارز و مداخلات بانک مرکزی حاکی از آن است که بالاترین اعداد به دست آمده برای این شاخص مربوط به زمانی است که شکاف بین نرخ ارز آزاد با نرخ ارز رسمی زیاد شده و باعث تضعیف توان رقابت بین المللی کشور در مقابل کشورهای حوزه دریای خزر شده است. گسترش و متنوع ساختن بازارها و نهادهای مالی، حرکت به سوی اقتصاد باز، موافقت نامه های تجاری، استفاده از سرمایه گذاری خارجی و ایجاد تحول در مقررات بازار سرمایه با هدف شفافیت و ثبات برای افزایش پس انداز و سرمایه گذاری می تواند زمینه را برای افزایش صادرات کشور با کشورهای حوزه دریای خزر فراهم کند.
    کلیدواژگان: جهش نرخ ارز، مداخله بانک مرکزی، تجارت، کشورهای حوزه دریای خزر، رویکرد آستانه ای پانل
  • مریم سرفراز محمدیار، محمد سخنور*، الناز انتظار صفحات 243-272
    در این پژوهش به بررسی تاثیرات غیرخطی عوامل نهادی بر توسعه مالی (تسهیلات اعطایی توسط سیستم بانکی و ارزش سهام معاملاتی) در 14 کشور منتخب جهان (با لحاظ شاخص توسعه انسانی بالا) طی دوره زمانی 2007-2018 با استفاده از تکنیک اقتصادسنجی پانل دیتا با رهیافت غیرخطی الگوی خودتوضیح برداری با وقفه های گسترده پرداخته شده است. نتایج برآوردها نشان می دهد شاخص ترکیبی عوامل نهادی در کوتاه مدت و بلندمدت بر ارزش سهام معاملاتی تاثیر منفی داشت، ولی بر تسهیلات اعطایی توسط سیستم بانکی تاثیر مثبتی داشت و در برخی موارد نیز بی تاثیر بود؛ لذا شاخص های عوامل نهادی در جوامع مزبور، نیاز به اصلاح و تقویت دارند. درواقع ابتدا با بهبود و سپس با گسترش شاخص های نهادی فوق می توان در زمینه افزایش شاخص های توسعه مالی نقش قابل توجهی ایفا کرد.
    کلیدواژگان: کارآفرینی، عوامل نهادی، پانل دیتا، الگوی خودتوضیح برداری با وقفه های گسترده
  • مجید صادقی، جلیل توتونچی*، سید یحیی ابطحی، زهره طباطبائی نسب صفحات 273-296

    هدف مقاله حاضر تحلیل اثرات عبور نرخ ارز با تاکید بر محیط تورمی اقتصاد ایران و رفتار بانک مرکزی است. برای این منظور از مدل با رویکرد آستانه ای (STAR)  بر اساس داده های فصلی اقتصاد ایران طی دوره 1398:4-1380:1 استفاده شد. نتایج نشان داد که متغیرهای تولید ناخالص داخلی و حجم پول رابطه مثبت با شاخص قیمت در ایران دارند. متغیرهای نرخ سود اسمی، نرخ ارز و درجه مداخله بانک مرکزی رابطه منفی با شاخص قیمت در ایران دارند. اختلاف ضرایب متغیرها در دو رژیم حاکی از متفاوت بودن اثرگذاری متغیرهای نرخ ارز و رشد تولید ناخالص داخلی بر روی شاخص قیمت در هر رژیم است. در رژیم نرخ ارز پایین، افزایش نرخ ارز باعث کاهش و در رژیم بالای نرخ ارز باعث افزایش شاخص قیمت می شود. ممکن است بین نرخ ارز و تورم یک رابطه علت و معلولی وجود داشته باشد؛ یعنی با افزایش نرخ ارز و قیمت کالاهای وارداتی تورم ایجادشده و این تورم باعث افزایش دوباره در نرخ ارز شود. از طرفی ضریب رشد نرخ ارز در تابع واکنش برآوردشده بیش از انحرافات آن از تعادل است که بیانگر این است که مداخلات بانک مرکزی در ایران بیشتر جهت کنترل رشد نرخ ارز بوده است. درواقع بانک مرکزی با این سیاست به دنبال کنترل افزایش قیمت ها بوده است.

    کلیدواژگان: نرخ ارز، محیط تورمی، رفتار بانک مرکزی، مدل رویکرد آستانه ای
  • مریم خلیلی اصل*، فرهاد خدادادکاشی صفحات 297-324
    در نظریه جدید تجارت بین الملل در توضیح جریان تجاری بین کشورها بر نقص در رقابت تاکید شده است و نقش عواملی همچون صرفه های مقیاس و تنوع مورد توجه قرار گرفته است. بازار جهانی خودرو نیز به شدت متاثر از صرفه های مقیاس است. بنگاه هایی که از مقیاس کافی و صرفه های مقیاس برخوردار باشند در این بازار موفق هستند. هدف محوری این تحقیق اندازه گیری صرفه های مقیاس در صنعت خودروی ایران و همچنین ارزیابی اثرات رفاهی تنوع واردات خودرو در ایران است. برای محاسبه صرفه های مقیاس در صنعت خودرو از تابع تولید ترانسلوگ به همراه معادلات سهم هزینه نهاده و روش برآورد رگرسیون به ظاهر نامرتبط تکراری در بازه زمانی 1381 تا 1397 استفاده شده است. یافته های تحقیق موید آن است که بنگاه های خودروساز ایرانی در مجموع در ناحیه نزولی منحنی هزینه متوسط قرار دارند و هنوز به طور کامل از منافع صرفه های مقیاس بهره مند نشده اند. همچنین در این پژوهش اثرات رفاهی تنوع در واردات خودرو در ایران با استفاده از روش فینسترا و برودا و واین اشتاین ارزیابی شد. میزان تنوع محصول با استفاده از داده های واردات در سطح محصول بر حسب طبقه بندی کد شش رقمی سیستم هماهنگ شده (Harmonized System (HS)) اندازه گیری شد. نتایج نشان داد افزایش (کاهش) تنوع در واردات خودرو منجر به افزایش (کاهش) رفاه مصرف کنندگان شده است.
    کلیدواژگان: صرفه های مقیاس، تابع تولید ترانسلوگ، تنوع، منافع رفاهی تجارت، صنعت خودرو ایران
|
  • Abolfazl Pasebani Someeh, Seyyed Ziaalddin Kiaalhosseini * Pages 7-27
    The contribution of the Labor force has been an important issue in economic schools. The classical school determines wages in the market. One of the consequences of this determination was the rise of the Marxist school with an emphasis on allocating all production value to labor.Islamic teachings, organize the functioning of the labor market and its components and it provides the ground for the emergence of justice through cooperation and collaboration, and evolution, not conflict and enmity. Every worker had the right to security and health and other social security and fair wages and he has a duty to do his best. Mousavi Ardebili in determining wages, value, and price are divided into two types of natural price and current price, and the three factors of unfair wages, consumer exploitation, and the existence of the machine as the cause of the surplus value of goods and it does not consider the addition of all added value to the labor force or the owner of capital to be legally or economically justifiable. Sanctity of disruption in the social and economic system, exploitation, bipolarity, and invalidity of ownership along with the necessity of all-around justice is one of the basic principles in determining the share of production factors and determining the value of goods.principles in determining the share of production factors and determining the value of goods.
    Keywords: Share of Labor Force, Fair Wage, Economic Justice, Market System, Marxism, Islamic economic, Mosavi Ardabili
  • MohammadTaghi Gilak Hakimabadi *, Alireza Azimi, Zahra Mila Elmi Pages 29-54

    According to financial and monetary theories, the main role of banks in the economy is to create liquidity through cash deposits and provide them in the form of loans. The main purpose of this study is to investigate the effect of shadow banking system on the volume of liquidity in Iran. For this purpose, Iranian quarterly data during the years 1397-1388 have been analyzed using structural vector autoregression and ordinary least squares. The results of  the SVAR model in the form of shadow banking shock and analysis of variance show that the shadow banking system affects the liquidity of the country in the period under review, so that the effect of shadow banking shock on supply Money and quasi-money reached their highest levels in the second year, about 29.70 and 28.40 percent, respectively, and then began to decline. Also, the results of the ordinary least squares method show that there is a positive relationship between shadow banking and money supply and quasi-money and the correlation coefficient of shadow banking with money supply and quasi-money is 0.502677 and 1.043699, respectively. Therefore, the activities of the shadow banking system increase the volume of liquidity by promoting the volume of money and quasi-money, which are the components of the volume of liquidity.

    Keywords: Shadow banking system, Liquidity volume, structural vector autoregression model, seasonal data
  • Alireza Lashkari * Pages 55-75
    Examining some concepts, in addition to clearly helping to understand its meaning and better understanding of the subject literature and following it in the view of Islamic economics, is useful and even necessary in that it has a decisive effect on the structure and arrangements of a system. Scarcity is one of the structural concepts in social and economic systems, and research on it can explain the position of Islamic thought in comparison with other economic schools and affect the structure appropriate to the Islamic economic system. This article, while examining the concept of scarcity in the knowledge of economics, provides an explanation of its meaning in Islamic economics and emphasizes the difference between the meaning of this word in two perspectives. The method used in this study is in the library collection stage and in the position of content analysis evaluation. The article concludes that in Islamic economics there is absolute scarcity and relative scarcity in a completely different sense from the concept in conventional economics.
    Keywords: Absolute, Scarcity, Relative scarcity, Wants, needs, Welfare, Resources
  • Akbar Rahimifard *, MohammdReza Ranjbar Fallah, Samira Motaghi Pages 77-97

    Due to the special and sensitive role of banks in the country's economic system, the occurrence of any disruption or inefficiency in the banking system and the reduction of their performance, directly affects the financial activities of society. Accordingly, in the present study, the effect of interest rates on the banking profitability of Iran and the United States during the period 1990 to 2019 has been investigated by regression method and GMM time series. The results showed that interest rates had significant effects on bank profitability in the Islamic sector and the conventional sector, with the difference that this effect was positive in the Islamic sector and negative in the conventional sector. The reason for the different effect can be the difference in the nature of interest rates in the Islamic and conventional sectors, because in conventional banking; Interest rates are based on usury, which due to the separation of the banking sector from the real sector of the economy, can be detrimental to the profitability of the banking sector in the long run, but in the Islamic sector, interest rates are based on risk sharing and banking performance to the real sector. It Depends. Therefore, it is recommended that countries with usury-based banking systems put on the agenda the reforms needed to Islamize the banking system.

    Keywords: Islamic Banking, Conventional Banking, Interest rates, Profit, GMM, Method
  • Parto Kiyanpour *, Abbas Aminifard, Hashem Zare, Mehrzad Ebrahimi Pages 99-130
    This study evaluated a relationship between macroeconomic variables and the yield curve in Iran between years 1994:q1-2016:q4 using a dynamic stochastic general equilibrium model. The model consists of the household, the firm, the finance, the oil, the government, and the central bank. Both households and firms have the exclusive power to supply their labor and their products to adder, which makes it possible to stipulate nominal rigidity  in   wages and prices. After optimizing and obtaining the first order conditions of the brokers, using Uhlig method, the linear - log shape of the equations were obtained. The results of the impulse response functions indicates that the preliminary effect of the technology, monetary, and oil shocks on the slope of the Islamic treasury bills yield curve is positive, the preliminary effect of the technology, government expenditure, and cost push on the curvature of the yield curve is negative, and the preliminary effect of the technology, government expenditure, and cost push on the level of the yield curve is positive. The comparison of the moments of the model variables and the moments of the actual data of the Iranian economy reveals the success of the model in simulating the realities of the Iranian economy.
    Keywords: Dynamic stochastic general equilibrium, Risk Premium, Latent Factors, yield Curve
  • Sadegh Ghasemi *, Reza Tehrani, Abotorab Alirezaei, Ghanbar Abbaspour Esfanden, Shadi Shahverdiani Pages 131-155
    The purpose of this article is to model a synergistic valuation of integration and acquisition using Monte Carlo simulation and real option approach. Today, global competition has increased so much that relying on the firm's internal performance and strengths alone does not sustain and grow companies. With group synergy, they stand up against the threats of a competitive environment. In this paper, after describing the real discretion analysis method and its variants, we introduce the problem of stochastic optimization and Monte Carlo simulation in the period of 2009-2019. In this study, Monte Carlo simulation method is used to solve the problem numerically. The results of the estimation of the research model indicate that integration is a kind of growth in the activities and activities of the company that makes the activities of the company more diversified, including the strategies of companies to increase their competitive position and It is considered an important and strategic decision in financial management. The results indicated that both increased costs and revenue led to an increase in NPV of total synergies. The results also showed that the synergy of growth and improvement in corporate taxation led to an improvement in the synergy of borrowing, which increased the net present value of total synergy.
    Keywords: Merger, Acquisition, synergistic, Uncertainty, Real Option, Monte Carlo Simulation
  • Amirhossein Najafzadeh, AsadAllah Farzinvash *, Mohammadreza Yousefi Sheikh Robaat, Naser Elahi Pages 157-187

    The circumstances following the financial and economic crisis in 2008 revealed some fundamental divergence in the economic literature on the effects of fiscal policy. On one hand, some economists have defended the adapting of countercyclical fiscal policy measures, while, others have expressed doubts about the effectiveness of enacting such fiscal policy measures. This study by using 62 countries’ data over the period 1960-2019, applying panel smooth transition regression, and considering the fiscal multiplier as a transition variable, examines the nonlinear relationship between the explanatory variables and economic growth in one hand, and the behavior of fiscal policy during the recession and expansion among the sample countries, applying LPM approach on the other hand. In addition, the main issue is to examine the size of the fiscal multiplier during the recession. The results show that since fiscal policy shocks have a stronger effect during a recession than an expansion period; hence, asymmetric effects are confirmed. Also, based on the research findings, it is observed that the countercyclical fiscal policy is relatively effective in smoothing production fluctuations, while the procyclical policy worsens production fluctuations. Finally, Estimates in this study indicate a procyclical behavior for developing countries and a countercyclical behavior for developed countries.

    Keywords: Fiscal Policy Transmission Mechanism, Business Cycles, Fiscal Multiplier, Panel Smooth Transition Regression, LPM Model
  • Akbar Komijani, Ameneh Haji Heidari * Pages 189-218
    This study investigated the asymmetric effects of oil price shocks, it's uncertainty and economic sanctions on economic growth and inflation in Iran. For this purpose, annual data 1979-2019 and nonlinear auto-regressive distributed lag (NARDL) approach has been used. Furthermore, two models have been estimated. The first model the asymmetric effects of oil price shocks, it's uncertainty and economic sanctions on economic growth, the second model those variables on inflation are examined. The results of estimating the first model indicate that, positive oil price logarithm shock (LOIL_POS) has a positive effect and negative shock (LOIL_NEG) has a negative effect on economic growth. In addition, the effect of uncertainty on oil price, economic sanctions, labor, government spending and exchange rates on economic growth is negative and significant, and capital stock has a positive and significant effect on it. The results of second model, show that a LOIL_POS has a negative effect and a LOIL_NEG has a positive effect on inflation. In addition, economic sanctions, trade liberalization and government spending have a positive and significant effect on inflation. The effect of oil price uncertainty and the logarithm of GDP on inflation is negative and significant. Wald test show that the effects of oil price shocks on economic growth and inflation is asymmetric both in the short (at the 10% level) and long run.
    Keywords: Oil Price, Asymmetric effects, Oil price uncertainty, Economic Sanctions, economic growth, inflation rate
  • Majid Alizadeh Ledari, Rahman Saadat *, Esmaeil Abounoori Pages 219-242
    The purpose of this study is to investigate the effect of exchange rate overshooting and central bank intervention on Iran's trade with the Caspian Basin countries based on data from 1995-2019 and using the Panel Star soft threshold (PSTR) approach. The results of the model estimate show; The variables of GDP per capita, trade agreement, population, distance between the capital, the border and common language have a positive effect and the variables of central bank intervention and exchange rate overshooting have a negative effect on Iran's trade volume with Caspian countries. Artificial pricing of the exchange rate in the years before the crisis and preventing its adjustment in accordance with economic conditions is one of the main reasons for the recent currency crisis in the country. In addition, the calculation of the foreign exchange market pressure index and central bank interventions indicate that the highest numbers obtained for this index are related to the time when the gap between the free exchange rate and the official exchange rate has widened. the expanding and diversifying markets and financial institutions, moving to an open economy and trade agreements, and using foreign investment and changing capital market regulations to increase transparency and stability to increase savings And investment can provide the basis for increasing the country's exports..
    Keywords: Exchange Rate Overshooting, central bank intervention, Trade, Caspian Littoral Countries, Panel Threshold Approach
  • Maryam Sarfaraz Mohammadyar, Mohammad Sokhanvar *, Elnaz Entezar Pages 243-272
    In this study, the nonlinear effects of institutional factors on financial development (banking credit and trading stock value) in 14 selected countries (with high human development index) during the period 2007-2018 using data panel econometrics technique With a nonlinear approach, the Auto Regressive Distributed Lag. The results indicate that the combined index of institutional factors had a negative effect on the value of trading stocks in the short and long term, but had a positive effect on the banking credit and in some cases was ineffective. Therefore, the indicators of institutional factors in these societies need to be improved and strengthened. In fact, first by improving and then by expanding the above institutional indicators, we can play a significant role in increasing financial development indicators.
    Keywords: Entrepreneurship, institutional factors, Panel Data, auto Regressive Distributed Lag
  • Majid Sadeghi, Jalil Totonchi *, Seyyed Yahya Abtahi, Zohreh Tabatabaienasab Pages 273-296

    This paper analyzed the effects of exchange rate pass-through with emphasis on the inflationary environment of Iran and the behavior of the Central Bank. Therefore,the STAR model during the period 2001:03 to 2019:04 was used. The results showed that GDP and the volume of money have a positive relationship and nominal interest rate, exchange rate and the central bank intervention have a negative relationship with the price index. The difference between the coefficients of the variables in the two regimes indicates that the effect of exchange rate and GDP growth on the price index in each regime is different. In the low exchange rate regime, the increase in the exchange rate causes a decrease and in the high exchange rate regime, the price index increases. There may be a causality relationship between exchange rates and inflation. That is, inflation increases with the increase in the exchange rate and the price of imported goods, and this inflation causes the exchange rate to rise again. On the other hand, the growth rate of the exchange rate in the impulse function is more than its deviations from the equilibrium which indicates the interventions of the Central Bank have been more to control the growth of the exchange rate. In fact, with this policy, the central bank has sought to control rising prices.

    Keywords: Exchange Rate, Inflationary Environment, Central Bank Behavior, StAR
  • Maryam Khalili Asl *, Farhad Khodadad Kashi Pages 297-324
    In the new theory of international trade, the deficiency in competition has been emphasized and the role of factors such as economies of scale and variety is taken into consideration. Car world market is also hugely dependent on economies of scale. Firms with sufficient scale and economies of scale are successful in this market. The main purpose of this study is to measure economies of scale in Iran's automotive industry and also to evaluate the welfare effects of variety of automobile imports in Iran. To calculate the economies of scale in automotive industry, Translog production function with input cost share equations and seemingly unrelated iterative regression estimation method were used during the time frame of 2002 to 2018. The research findings confirm that the Iranian car companies are in the descending area of the average cost curve, it means they have not yet benefited completely from advantages economies of scale. As well as in this study for evaluating the welfare effects of variety in imports of Iran's automotive industry, Feenstra and Broda & Weinstein methods has been used. The amount of product variety has been measured by product-level import data and the six-digit codes Harmonized System (HS) classification. The results suggested that the increasing in variety of imported cars leads to increasing in consumer’s welfare and vice versa.
    Keywords: Economies of Scale, Translog Production Function, Variety, Welfare Gains from Trade, Iran's Automotive Industry