فهرست مطالب

فصلنامه تعلیم و تربیت
سال چهلم شماره 1 (پیاپی 157، بهار 1403)

  • تاریخ انتشار: 1403/03/12
  • تعداد عناوین: 12
|
  • رقیه متحیرپسند، کوروش فتحی واجارگاه*، حیدر تورانی، نعمت الله موسی پور صفحات 7-28

    پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مولفه های یادگیری حرفه ای هنرآموزان هنرستانهای فنی و حرفه ای و ارائه الگوی مفهومی بر اساس رویکرد کیفی و روش تحلیل محتوای کیفی انجام گرفته است. به منظور گردآوری داده ها از مصاحبه نیمه ساختاریافته استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش همه افرادی بودند که در زمینه یادگیری حرفه ای در نظام آموزشی و مدلهای آن سوابق پژوهشی، مطالعاتی و اجرایی داشتند. از میان آنها 17 نفر در چهار گروه از طریق نمونه گیری هدفمند انتخاب شدند. برای تحلیل اطلاعات به دست آمده از مصاحبه ها، روش تحلیل محتوای کیفی و کدگذاری باز و محوری استفاده شده است. نتایج به دست آمده از مصاحبه ها نشان داد که یادگیری حرفه ای هنرآموزان شامل 37 مولفه و 5 بعد «ارتباط و تعاملات حرفه ای»، «مدیریت و تسهیم دانش»، «یادگیری فردی و گروهی»، «رهبری حمایتی و مشارکتی» و «خودیادگیرندگی» است که به عنوان الگوی مفهومی یادگیری حرفه ای و مبتنی بر محیط کار هنرآموزان برای توانمندسازی آنها ارائه شده است. همچنین نتایج اعتبارسنجی ابعاد و مولفه ها نشان دادند که بالاترین میزان توافق شرکت کنندگان در بعد رهبری حمایتی و مشارکتی 0/882 و پایین ترین میزان توافق در بعد مدیریت و تسهیم دانش 0/715  است. اعتبارسنجی مدل به صورت کلی با 0/813 حاکی از توافق بالای شرکت کنندگان است. در پایان پیشنهادهایی اجرایی و پژوهشی نیز ارائه شده است.

    کلیدواژگان: یادگیری حرفه ای، توسعه حرفه ای، هنرآموزان فنی و حرفه ای، یادگیری مبتنی بر محیط کار
  • رئوف احمدی، یحیی قائدی*، سعید ضرغامی همراه، علیرضا محمودنیا صفحات 29-48

    نوشتن مهارتی است که نه تنها به تفکر بلکه به مهارتهایی نیز وابسته است. با نظر به این امر، پژوهش حاضر در پی دستیابی به مولفه ها و مهارتهای نوشتن در رمان سوکی و راهنمای آن (براساس برنامه فلسفه برای کودکان) به منظور تقویت توانایی نوشتن در کودکان بود. از این رو با بهره گیری از روش توصیفی - تحلیلی و با رجوع به نظریات لیپمن و پژوهشهای مرتبط با نوشتن، در پی پاسخگویی به این سوالات بود: مولفه های نوشتن در رمان سوکی و راهنمای آن کدام اند؟ و برای  تقویت این مولفه ها و توانایی نوشتن کودکان از چه مهارتهایی می توان استفاده کرد؟ یافته ها نشان دادند که هدف از نوشتن، تولید و زایش فکر در قالب کلمات است. بر این اساس یکی از رسالتهای نظام آموزشی هر کشور آموزش مهارتهای نوشتن است، مهارتهایی چون تعاریف، شبیه سازی، طبقه بندی، تدوین شفاف مفاهیم، مشق ذهنی، مرتبط ساختن، تمثیل، قصه گویی، کشف ابهامات، بیان تجربه، ارائه دلیل و استدلالات که ضمن تقویت مولفه های مطرح نوشتن (رابطه هنر با تجربه، معنا، روابط زیبایی شناسانه، توجه، تجربه، ترجیحات و درستیها)، به دانش آموزان کمک کند تا با استفاده از این مهارتها بتوانند به نوشتنی برمبنای زیبایی شناسی و استدلال دست یابند. همچنین نتایج نشان داد که با به کارگیری مهارتهای استنباط شده در این پژوهش و اعمال آن در کتابهای درسی دوره ابتدایی و متوسطه اول، دانش آموزان می توانند بر عجز خود در نوشتن فائق آیند.

    کلیدواژگان: نوشتن، فلسفه برای کودکان، رمان سوکی، راهنمای سوکی
  • زکیه اکرمی* صفحات 49-66

    پژوهش حاضر با هدف تعیین و اولویت بندی شایستگیهای ضروری دانشجو-معلمان رشته آموزش شیمی انجام شده است. پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر گردآوری داده ها، آمیخته اکتشافی است که به دو روش کیفی و کمی صورت گرفته است. داده های بخش کیفی به شیوه اسنادی گرد آوری شدند و پنجاه تن از اساتید شیمی دانشگاه فرهنگیان، متخصصان علوم تربیتی و دبیران شیمی که به صورت هدفمند از نوع موارد مطلوب انتخاب شده بودند، آنها را امتیازبندی کردند. در این بخش شش شایستگی شامل تفکر، ارتباط موثر، مدیریت، کارآفرینی، یادگیری مادام العمر و توسعه سواد علمی-فناورانه و پنج مولفه شامل دانش، نگرش، مهارت، توانایی و ویژگیهای شخصیتی تعیین شدند. شایستگیها با توجه به عناصر پنجگانه الگوی هدف گذاری در حوزه یادگیری و مولفه ها با توجه به جایگاه شایستگی حرفه ای مورد انتظار از معلمان در اسناد بالادستی آموزش و پرورش ایران انتخاب شدند. در بخش کمی، شایستگیها و مولفه های تعیین شده با روش تلفیقی آنتروپی شانون و تاپسیس اولویت بندی شدند. نتایج نشان داد که ضروری ترین مولفه و شایستگی حرفه ای مورد نیاز دانشجو-معلمان شیمی به ترتیب دانش و کارآفرینی است. همچنین شایستگیهای تفکر و یادگیری مادام العمر و نیز شایستگیهای ارتباط موثر و مدیریت، فاصله نسبی نزدیکی از حالت ایده آل دارند. نتایج به دست آمده از این پژوهش می تواند گامی موثر در آموزش مبتنی بر شایستگی دانشجو-معلمان شیمی و پیشبرد اهداف عالی نظام تعلیم و تربیت کشور باشد.

    کلیدواژگان: شایستگیهای ضروری، دانشجو-معلمان شیمی، روش آنتروپی شانون، روش تاپسیس
  • طیبه مرتضایی، محمد جاودانی *، ژیلا حیدری نقدعلی، امین باقری کراچی صفحات 67-82

    هدف پژوهش حاضر طراحی و اعتبارسنجی چارچوب برنامه درسی تربیت معلم آینده پژوه بود که با رویکرد ترکیبی از نوع اکتشافی متوالی انجام شد. مشارکت کنندگان بالقوه، استادان دانشگاه فرهنگیان بودند که به شیوه هدفمند از نوع معیار و تا حد اشباع داده ها، ده نفر از آنها که بیشترین اطلاعات را در زمینه موضوع داشتند انتخاب شدند. ملاک انتخاب، داشتن سوابق آموزشی و پژوهشی و آگاهی در حوزه آینده پژوهی و مطالعات برنامه درسی و علاقه مندی به مشارکت در پژوهش بود. برای دستیابی به داده های بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته و بررسی منابع و متون و پیشینه پژوهشی استفاده شد. روایی و پایایی یافته ها با استفاده از تکنیک مثلث سازی، دقت نظر و خودبازبینی پژوهشگر و نیز نظارت متخصصان بیرونی تامین شد. تحلیل داده ها با روش تحلیل مضمون انجام شد. یافته های کیفی، مضامین پایه و سازمان دهنده را در عنصر منطق، هدف، محتوا، روش های تدریس، مواد و منابع آموزشی و روش های ارزشیابی نشان دادند. روش پژوهش در  بخش کمی، توصیفی از نوع پیمایشی بود. جامعه آماری، استادان دانشگاه فرهنگیان و معلمان نواحی چهارگانه شهر شیراز بودند که هشت استاد و چهل معلم با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزار پژوهش در بخش کمی، پرسشنامه محقق ساخته برآمده از مرحله کیفی بود. روایی صوری و محتوایی پرسشنامه به تایید متخصصان رسید و پایایی نیز از طریق ضریب آلفای کرونباخ تایید شد. از آزمون t تک نمونه ای برای اعتبارسنجی کمی استفاده شد که نتایج، اعتبار مطلوب چارچوب را نشان داد.

    کلیدواژگان: طراحی و اعتبارسنجی، چارچوب برنامه درسی، معلم آینده پژوه، تحلیل مضمون
  • سید جعفر هاشمی، محمدرضا فیروزی*، فریبرز نیکدل صفحات 83-102

    هدف از پژوهش حاضر طراحی و اعتبارسنجی مقیاس سنجش هویت حرفه ای معلمان ابتدایی شهر یاسوج بود. با توجه به این هدف، سوالهای فراروی پژوهشگر عبارت بودند از: هویت حرفه ای معلمان مقطع ابتدایی دارای چه ابعادی است؟ مدل و مقیاس مناسب سنجش هویت حرفه ای معلمان دوره ابتدایی کدام است؟ میزان اعتبار مقیاس سنجش هویت حرفه ای معلمان دوره ابتدایی چقدر است؟ به منظور پاسخ گویی به سوالهای فوق از رویکرد آمیخته استفاده شده است. در بخش کیفی، با به کارگیری روش دلفی، ابتدا مولفه های هویت حرفه ای و سپس پرسشنامه ای با 34 ماده طراحی شد. سپس برای اجرای پرسشنامه با بهره گیری از جدول مورگان و با روش نمونه گیری خوشه ای تصادفی چندمرحله ای، از جامعه 501 نفری معلمان ابتدایی شهر یاسوج، 217 نفر انتخاب شدند. به منظور گردآوری داده ها، از پرسشنامه محقق ساخته با میزان پایایی 0/94 و روایی تامین شده با بهره گیری از نظر خبرگان استفاده شد. داده ها با نرم افزارهای SPSS و LISREL و با بهره گیری از آزمون تحلیل عاملی اکتشافی و تاییدی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. نتایج تحلیل عامل اکتشافی هشت مولفه را شناسایی کرد و چهار ماده از مجموعه ماده ها حذف شدند و پرسشنامه نهایی با 30 ماده استخراج شد. نتایج تحلیل عامل تاییدی نیز وجود هشت عامل را تایید کرد. مولفه های شناسایی شده عبارت بودند از: حرفه ای، فرهنگی-اجتماعی، هنری، زمینه ای، اقتصادی، نگرشی-ارزشی، شخصی و سیاسی. با توجه به نتایج به دست آمده، پرسشنامه طراحی شده در این پژوهش را می توان به عنوان ابزاری مناسب برای سنجش ارزیابی هویت حرفه ای معلمان ابتدایی به کار برد.

    کلیدواژگان: هویت حرفه ای، معلمان ابتدایی، مقیاس، طراحی و اعتبارسنجی
  • حمید سرخوش، مریم سامری*، محمد حسنی صفحات 103-124

    پژوهش حاضر با هدف بررسی رابطه‏ سبک تربیتی ‏‏و پایگاه اجتماعی-اقتصادی خانواده با رفتار جامعه یار دانش آموزان با میانجیگری درگیری ‏والدین در آموزش و بر پایه نظریات "شناخت اجتماعی" بندورا و"خودتعیی ن گری" رایان و دسی و به روش همبستگی انجام گرفته است. جامعه ‏آماری پژوهش دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهر ارومیه بود ‏که براساس فرمول کوکران و با روش تصادفی تصادفی خوشه ای چند مرحله ای تعداد 492 دانش آموز به عنوان نمونه ‏انتخاب شدند.‏ ابزارهای سنجش شامل پرسشنامه های استاندارد بود که روایی آنها تایید شد و پایایی پرسشنامه ها بر اساس آلفای کرونباخ برای مقیاس رفتار جامعه یار 0/90‏،  مقیاس پایگاه اجتماعی-اقتصادی 0/87‏ ، مقیاس درگیری والدین در آموزش 0/87 و مقیاس سبک تربیتی ‏0/87 ‏به دست آمد. نتایج تجزیه و تحلیل داده ها با به کارگیری نرم افزارهای  SPSS و Smart PLS نشان داد که سبک تربیتی‏‏ و پایگاه ‏اجتماعی-اقتصادی خانواده و درگیری ‏‏والدین در امر آموزش با رفتار جامعه یار دانش آموزان ‏ارتباطی معنادار دارند. همچنین نقش میانجی درگیری والدین در رابطه سبک تربیتی و پایگاه اجتماعی - اقتصادی با رفتار جامعه یار تایید شد. بنابراین می توان نتیجه گرفت که عوامل خانوادگی مانند شغل، تحصیلات و درآمد والدین و  اتخاذ سبک تربیتی مناسب می تواند بر مشارکت و درگیر شدن آنها در امر آموزش فرزندان و ارتقای رفتارهای جامعه یار دانش آموزان تاثیرگذار باشد.

    کلیدواژگان: رفتار جامعه یار، سبک تربیتی خانواده، پایگاه اجتماعی-اقتصادی، درگیری والدین در آموزش
  • مهدی برزگر بفرویی*، علیرضا مرآتی، مهرداد احمدی، حسنعلی ویسکرمی صفحات 125-144

    پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر روش تدریس مشارکتی از نوع جیگساو بر خودپنداره تحصیلی و نگرش نسبت به مدرسه در درس علوم تجریی در میان دانش آموزان دوره متوسطه اول انجام شده است. روش تحقیق نیمه آزمایشی و از نوع طرح پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. جامعه آماری پژوهش شامل همه دانش آموزان پسر پایه هشتم دبیرستانهای شهرستان میبد در سال تحصیلی97-1396 بود که از میان آنان 40 نفر در دو گروه 20 نفری به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. هر دو گروه در مراحل پیش آزمون  و پس آزمون، به پرسشنامه خودپنداره تحصیلی و پرسشنامه نگرش نسبت به مدرسه پاسخ دادند. برای گروه آزمایش، 12 جلسه گروهی روش تدریس جیگساو به صورت یک بار در هفته اجرا شد، اما گروه کنترل، مداخله ای دریافت نکرد. پس از اجرای پرسشنامه خود پنداره تحصیلی و نگرش نسبت به مدرسه در مرحله پیش آزمون و پس آزمون، داده ها با نرم افزار SPSS22 و با روش تحلیل کوواریانس چند متغیری (مانکوا)، تجزیه و تحلیل شدند. نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که یادگیری مشارکتی از نوع الگوی جیگساو به طور معناداری بر خودپنداره تحصیلی دانش آموزان تاثیر مثبت معنادار دارد. همچنین نتایج نشان داد که روش تدریس جیگساو بر ابعاد نگرش نسبت به مدرسه از جمله نگرش به معلم، انگیزش خود نظم دهی، نگرش به مدرسه و ادراک خودتحصیلی تاثیری مثبت و معنادار می گذارد، اما بر ارزش گذاری نسبت به هدف تاثیری معنادار ندارد. پیشنهاد می شود که روش تدریس جیگساو در دوره متوسطه مدنظر قرارگیرد تا میزان یادگیری و علاقه دانش آموزان نسبت به مدرسه و دروس گوناگون افزایش یابد و پیشرفت تحصیلی دانش آموزان تحقق پیدا کند.

    کلیدواژگان: یادگیری مشارکتی، روش تدریس جیگساو، خودپنداره تحصیلی، نگرش نسبت به مدرسه
  • رضا عباسی، داود طهماسب زاده شیخلار*، حمداله حبیبی، رحیم بدری گرگری صفحات 145-168

    پژوهش حاضر با هدف شناسایی ابعاد و مولفه های برنامه درسی مطالعات اجتماعی دوره ابتدایی براساس رویکرد تعلیم و تربیت مثبت انجام یافته است. روش پژوهش، کاربردی توصیفی از نوع سنتزپژوهی و تحلیل محتوای اسنادی است. منابع مورد تحلیل در این پژوهش، متون و منابع مرتبط با رویکرد تعلیم و تربیت مثبت بود که از میان آنها چهل منبع داخلی و سی منبع خارجی شناسایی و تحلیل شدند. برای گردآوری داده ها از روش گزارش و ثبت اطلاعات و سیاهه تحلیل محتوای محقق ساخته با فهرست وارسی استفاده شده است. برای تحلیل داده ها از الگوی هفت مرحله ای سنتزپژوهی مارش و روش کدگذاری باز و محوری استفاده شد. برای روایی از فرمول اسکات و برای اطمینان از نحوه کدگذاری یافته ها از دو ارزشیاب نظرخواهی شده است. براساس فرمول ضریب کاپای کوهن میزان توافق، 0/78 به دست آمد. در تحلیل محتوا، میزان فراوانی هر مولفه در منابع تعیین و درصد آن از کل مشخص شد. یافته های پژوهش نشان داد که برنامه درسی دوره ابتدایی با رویکرد تعلیم و تربیت مثبت شامل چهار بعد زیبایی شناختی، عقل، اخلاق و فطرت است. هر یک از این ابعاد، مرکب از مولفه هایی است که بعد زیبایی شناختی با 13، بعد اخلاق با 12، بعد فطرت با 12 و بعد تعقل با 10 مولفه، به ترتیب بیشترین و کمترین میزان توجه را داشتند. بنابراین می توان گفت برنامه درسی دوره ابتدایی به مولفه های تعلیم و تربیت مثبت توجه دارد.

    کلیدواژگان: تعلیم و تربیت مثبت، برنامه درسی، دوره ابتدایی
  • ساحل موسی علی*، نیما سلطانی نژاد صفحات 169-184

    هدف پژوهش حاضر بررسی تاثیر خودافشایی بر کسب دانش دانشجویان با تاکید بر نقش حضور اجتماعی و رابطه رضایت بخش استاد- دانشجو در میان دانشجو- معلمان با ارائه الگویی پیشنهادی بود. روش پژوهش حاضر از نظر هدف، کاربردی و بر حسب روش توصیفی است که با به کارگیری پرسشنامه بومی سازی شده و با روش پیمایشی، داده های مورد نیاز گرد آوری شدند. در این پژوهش از پرسشنامه ای با چهار مولفه خودافشایی، رابطه رضایت بخش استاد- دانشجو، حضور اجتماعی و دانش کسب شده استفاده شده است. پایایی این ابزار با روش همسانی درونی و ضریب آلفای کرونباخ محاسبه شد. همچنین، از طریق روش تحلیل عاملی تاییدی، روایی ابزار تایید شد. جامعه آماری این پژوهش شامل همه دانشجویان گروه های آموزش زبان، آموزش ادبیات فارسی، آموزش ریاضی، آموزش ابتدایی و پیش دبستان دانشگاه فرهنگیان شهر کرمان در سال تحصیلی 1400- 1399 بود که تعداد آنها 2300 دانشجو در دو دانشکده پردیس خواجه نصیرالدین طوسی و پردیس شهید باهنر کرمان بود. داده های مورد نیاز برای انجام دادن پژوهش با به کارگیری روش نمونه گیری تصادفی ساده و بر اساس جدول مورگان از میان 330 نفر از این دانشجو- معلمان به دست آمدند. به منظور تجزیه و تحلیل داده های به دست آمده از روش الگویابی معادلات ساختاری و با کمک نرم افزار SmartPLS انجام شد. نتایج به دست آمده از این پژوهش نشان داد که خودافشایی بر رابطه رضایت بخش استاد- دانشجو و همچنین حضور اجتماعی دانشجو- معلمان تاثیر مثبت و معنادار دارد. حضور اجتماعی دانشجو- معلمان نیز بر ایجاد رابطه رضایت بخش استاد- دانشجو تاثیر مثبت و معنادار دارد. همچنین کسب دانش دانشجو- معلمان با رابطه رضایت بخش استاد- دانشجو تحت تاثیر قرار می گیرد.

    کلیدواژگان: خودافشایی، حضور اجتماعی، رابطه رضایت بخش، کسب دانش، دانشگاه فرهنگیان
  • محمدرضا شهابی کاسب*، انسیه سادات عسکری تبار، محسن تصدیقی ثانی صفحات 185-202

    هدف پژوهش حاضر، واکاوی تجارب روانی- اجتماعی دانش آموزان کنکوری در قرنطینه خانگی به دلیل شیوع ویروس کرونا بوده است. پژوهش حاضر کیفی و از نوع پدیدارشناسی بود. جامعه آماری شامل دانش آموزان سال دوازدهم شهرستان سبزوار در سال 1399 بودند که تجربه زندگی در قرنطینه خانگی را (در 2 ماه گذشته) داشتند. تعداد 25 دانش آموز با روش نمونه گیری هدفمند و تا رسیدن به اشباع اطلاعاتی به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. داده های پژوهش از طریق مصاحبه نیمه ساختاریافته و به صورت غیر حضوری گرد آوری و با روش هفت مرحله ای کلایزی تجزیه و تحلیل شدند. بر اساس تجزیه و تحلیل داده های پژوهش حاضر، 27 مفهوم از تجربیات و نگرشهای دانش آموزان کنکوری در قالب شش مقوله فرعی مهارتهای زندگی، هوش معنوی، اضطراب تحصیلی- اقتصادی، ترس از مرگ خود و عزیزان، احساس تنهایی و دلتنگی و وسواسهای  فکری- عملی و دو مقوله اصلی رشد مهارتهای اجتماعی- شناختی و فشارهای روانی- عاطفی طبقه بندی شدند. نتایج پژوهش حاضر نشان داد که قرنطینه خانگی به دلیل شیوع بیماری کووید-19 پیامدهای مثبت و منفی برای دانش آموزان کنکوری داشته است. از این رو، والدین و مشاوران مدارس لازم است ضمن تاکید بر جنبه های مثبت این پدیده، با ارائه راهکار های علمی و عملی موثر دانش آموزان کنکوری را در زمینه حل مشکلات شان یاری دهند.

    کلیدواژگان: کووید-19، قرنطینه خانگی، کنکور، تجارب روانی- اجتماعی، دانش آموزان
  • سلمان زارعی* صفحات 203-220

    هدف پژوهش حاضر بررسی نقش واسطه ای تنظیم شناختی هیجان در رابطه میان خودشفقت ورزی با استرس شغلی بود. روش پژوهش توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری، معلمان مشغول به تدریس مقطع راهنمایی آموزش وپرورش منطقه 12 شهر تهران در سال تحصیلی 99-1398 بودند. از میان آنان 328 معلم به روش نمونه گیری در دسترس به عنوان نمونه موردمطالعه انتخاب شدند. داده ها از طریق  پرسشنامه استرس شغلی (رایس،1992)، مقیاس خودشفقت ورزی (نف،2003) و پرسشنامه تنظیم شناختی هیجان (گارنفسکی و همکاران، 2001) گردآوری و با استفاده از آزمون همبستگی پیرسون، مدل یابی معادلات ساختاری و آزمون بوت استرپ تحلیل شدند. نتایج نشان داد که اثر مستقیم خودشفقت ورزی بر استرس شغلی منفی و معنادار است. به این معنا که با افزایش شایستگی خودشفقت ورزی سطح استرس شغلی معلمان کاهش می یابد. همچنین، نتایج نشان داد که نقش واسطه ای تنظیم شناختی هیجان سازگار و نقش واسطه ای تنظیم شناختی هیجان ناسازگار در رابطه میان خودشفقت ورزی با استرس شغلی معنادار است، به این معنی که خودشفقت ورزی می تواند در شرایط استرس زا از طریق کمک به تنظیم هیجانهای مثبت و پذیرش منطقی هیجانهای منفی ​​سبب کاهش استرس شغلی شود.

    کلیدواژگان: خودشفقت ورزی، استرس شغلی، تنظیم شناختی هیجان
  • زهرا محمدزاده*، اعظم زارع میرک آباد صفحات 221-238

    ضعف در مهارتهای اجتماعی کودکان با آسیبهای متعدد در دوران کودکی و بزرگسالی همراه است. پژوهش حاضر، با هدف بررسی تاثیر بازیهای گروهی بر بهبود مهارتهای اجتماعی کودکان انجام شده است. مطالعه حاضر از نوع مطالعه نیمه آزمایشی، با طرح پیش آزمون، پس آزمون، پیگیری و با گروه کنترل بود. از میان کودکان 6-5 ساله مراکز پیش دبستانی واقع در منطقه 2 شهر تهران و با مهارت اجتماعی ضعیف، با روش نمونه گیری هدفمند، 30 کودک انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش (15 نفر) و کنترل (15 نفر) جایگزین شدند. به منظور آموزش مهارتهای اجتماعی، اعضای گروه آزمایش به مدت ده جلسه و دو بار در هفته در بازیهای گروهی شرکت کردند. برای ارزیابی رفتارهای اجتماعی از مقیاس مهارتهای اجتماعی ماتسون استفاده شد. داده های به دست آمده با آزمون آماری تحلیل واریانس آمیخته آنالیز شدند. نتایج نشان داد که بازیهای گروهی بر بهبود مولفه های مهارتهای اجتماعی شامل مهارتهای اجتماعی مناسب، رفتارهای غیراجتماعی، پرخاشگری، برتری طلبی و رابطه با همسالان در کودکان پیش دبستانی موثر است (0/05 > p). بر این اساس، متخصصان فعال در حوزه کار با کودکان می توانند در کنار سایر مداخلات از بازیهای گروهی نیز به منظور اصلاح و تقویت مهارتهای اجتماعی در کودکان بهره ببرند.

    کلیدواژگان: مهارتهای اجتماعی، بازیهای گروهی، کودکان پیش دبستانی
|
  • R. Motehayerpasand, K. Fathivaajaargaah*, H. Tooraani, N. Moosaapoor Pages 7-28

    Vocational learning has its dimensions and components that need to be identified prior to their use in the design of a model that could help with the improvement of such learning. To this end, and with a special attention to technical high schools in Iran, a group of 17 experts on the subject was interviewed. The gathered data were content analyzed and a set of 37 components in five dimensions of professional interactions, knowledge management and sharing, personal and group learning, cooperative and supportive leadership, and self-learning were derived. The validation process of dimensions and components showed that the participants had the highest measure of agreement on the supportive and cooperative leadership (0.882) while the lowest measure of agreement was on knowledge management and sharing (0.715). The overall agreement on the validity of the model was estimated to be 0.813 which can be considered as high, and suggestive of both administrative and research initiatives that are given.

    Keywords: Vocational Learning, Vocational Development, Techno-Vocational Learners, Work Environment Based Learning
  • R. Ahmadi, Y. Ghaa’Edi*, S. Zarghaami Hamraah, A. R. Mahmoodniyaa Pages 29-48

    To improve children’s writing skills through philosophy one could look at a novel such as Suki Novel and its Instructional Manual for use in philosophy for children program to see what the requirements of writing ability are indicated to be in the novel, and how these requirements can be strengthened. To this end, the content analysis of the novel and its manual revealed the purpose of writing is creation and regeneration of thought through words. As such, it is the mission of any educational system to help with improvement of writing ability in children by emphasizing skills such as defining, exemplifying, categorizing, and clarification of concepts, mental exercise, storytelling, discovering ambiguities, and reasoning. Such skills not only strengthen the writing ability constituents, but help students with writing both beautifully and logically.

    Keywords: Writing, Philosophy For Children, Suki Novel, Suki Instructional Manual
  • Z. Akrami* Pages 49-66

    To identify the necessary competencies for student-teachers majoring in Chemistry, 50 chemistry professors, educational experts, and high school chemistry teachers ranked a set of competencies derived from available sources and based on the elements of the goal setting model in learning. These consisted of thinking, effective communication, management, entrepreneurship, life-long learning, and development of scientific-technological literacy. Furthermore, based on the ministerial documents on expected competencies, five constituents consisting of knowledge, attitude, skill, ability, and personal characteristics were also identified. Employing the entropy based TOPSIS method these competencies and constituencies were ranked and the results show that the most necessary competencies and constituencies are knowledge and entrepreneurship. Thinking and life-long learning, as well as effective communication and management approach the ideal. Results could help with the accomplishment of the country’s educational goals as related to the competency-based education of Chemistry student-teachers.

    Keywords: Necessary Competencies, Chemistry Student-Teachers, Shannon Entropy, TOPSIS Method
  • T. Mortezaa’Ee*, M. Jaavdaani, J. Heydari Naghdali, A. Baagheri Karaachi Pages 67-82

    To design a framework for a teacher training curriculum that emphasizes research on future, initially a number university professors with expertise in futurology and curriculum development and interested in the study were interviewed. The interviews were semi-structured and continued to the point of saturation which was reached after 10 interviews. The gathered data were theme analyzed and result was the identification of basic concepts and constituents which consisted of the logic, purpose, content, teaching methods, instructional material and resources, and methods of evaluation. Validity and reliability of the findings were confirmed through triangulation and external experts’ supervision. Then, at the second stage of the study, a group of eight university professors and 40 teachers who were accessible, was given a questionnaire that was constructed based on the initial findings, and the validity and internal consistency of which was confirmed through experts’ opinion and alpha calculation. A single group t-test was used to measure the instrument’s validity which was desirable.

    Keywords: Design, Validation, Curriculum Framework, Futurologist Teacher, Theme Analysis
  • S. J. Haashemi, M. R. Firoozi*, F. Nikdel Pages 83-102

    To measure the professional identity of teachers one needs to construct an instrument that is valid and reliable. To this end, based on the theoretical definition of professional identity, its constituents were initially derived, based on which a 34-item questionnaire was constructed. The validity of the instrument was confirmed by the experts, while its internal consistency was measured to be 0.94. To collect data a cluster sample of 217 elementary school teachers from among all 501 such teachers in the city of Yasuj was selected. Factor analyses of the collected data lead to identification of 8 constituents and removal of 4 of the items. The identified constituents are as follow: professional, socio-cultural, artistic, field related, economic, attitudinal, personal, and political.

    Keywords: Professional Identity, Elementary School Teachers, Scale, Design, Validation
  • H. Sarkhosh, M. Saameri*, M. Hassani Pages 103-124

    Based on the theories of social cognition and self-determination, it is hypothesized that students’ pro-social behaviors are related to their parents’ child rearing style and their family’s SES depending on parental involvement in their children’s schooling. To test this hypothesis, a cluster sample of 492 high school students was selected and given four questionnaires on the above-mentioned constructs. The validity and internal consistency of the instruments were confirmed. Data analysis revealed that pro-social behavior is significantly related to the other three constructs. Thus, it can be concluded that factors such as occupation, level of education, income, and child rearing styles are related to parents’ school involvement and students’ pro-social behaviors.

    Keywords: Pro-Social Behavior, Child Rearing Styles, Socio-Economic Status, Parental Involvement In School
  • M. Barzegar Bafroo’I *, A. R. Mer’Aati, M. Ahmadi, H. Veiskarami Pages 125-144

    Cooperative teaching/learning can have positive outcomes. To show the effects of Jigsaw method of teaching on students’ self-concept and attitude towards school, a group of 40 accessible junior high school students in Meybod was randomly divided into two groups of equal size and then given two questionnaires on the two constructs mentioned, both before and after one group’s treatment which consisted of 12 weekly sessions in which the Jigsaw method was used. Data analyses revealed that the academic self-concept of the treated group was significantly better than what it was before the treatment and that of the other group. The use of this method also affected all aspects of students’ attitudes toward school except for the goal valuing. It is, therefore, suggested that this method be used in junior high school in order to improve students’ learning, interest in school, and academic advancement.

    Keywords: Cooperative Learning, Jigsaw Method Of Teaching, Academic Self-Concept, Attitude Towards School
  • R. Abbaasi, D. Tahmaasebzaadeh Shaykhlaar*, H. Habibi, R. Badri Gargari Pages 145-168

    In order to identify the dimensions and components of the elementary school’s curriculum, from the positive education perspective, initially from among all the sources and documents related to this perspective, 40 domestic and 30 international sources were chosen and analyzed and then a list of dimensions and components for content analysis of the curriculum was constructed. The gathered data were analyzed using the seven-stage model of synthesis and then evaluated by two evaluators whose measure of agreement was 0.78. The frequency of observing each component within the sources and its percentage was counted and calculated. The results show that the curriculum contains four dimensions of aesthetics, wisdom, morals, and instinct. Within each of these dimensions the following frequencies of categories was observed: 13 in aesthetics, 12 in morals, 12 in instincts, and 10 in wisdom. Thus, it can be concluded that the elementary school’s curriculum does contain components of positive education.

    Keywords: Positive Education, Curriculum, Elementary School
  • S. Moosaa Ali*, N. Soltaaninejaad Pages 169-184

    To present an effective model of interaction between teachers and student-teachers, a random sample of 330 student-teachers from among 2300 such students in the city of Kerman was given a questionnaire on the four constructs mentioned in the title. The internal consistency and validity of this instrument were confirmed. The collected data were analyzed in order to find a structural model that could help with the improvement of knowledge acquisition by student-teachers. The results show a significant positive effect of teachers’ self-disclosure on satisfaction and social presence of student-teachers. The social presence has also such an effect on satisfying relationship between students and teachers. Furthermore, the better this relationship the more effective is the students’ knowledge acquisition.

    Keywords: Self-Disclosure, Social Presence, Satisfactory Relationship, Knowledge Acquisition, Farhangian University
  • M. R. Shahaabikaaseb*, E. S. Askaritabaar, M. Tasdighisaani Pages 185-202

    To explore the psychosocial experiences of students preparing for the university entrance exam while home quarantined during the COVID-19 pandemic, a group of 25 Sabzevari 12th graders who had been quarantined during the previous two months was selected through saturation method and interviewed individually over the phone or online. The qualitative analyses of the data yielded 27 concepts within two main categories of socio-cognitive skills development and psychological stress and six sub-categories of life skills, moral intelligence, academic and economic anxiety, fear of death of oneself/relatives, feelings of loneliness and missing friends, and obsession. These findings show that the home quarantine has had both positive and negative consequences for the 12th graders. Hence, both the parents and school counsellors need to give effective guidance to these students while emphasizing the positive aspects of their experiences.

    Keywords: COVID-19, Home Quarantine, University Entrance Exam, Psychosocial Experiences, Students
  • S. Zaare’Ee* Pages 203-220

    To show that the impact of self-compassion on occupational stress is mediated by cognitive regulation of affect, a handy group of 328 junior high school teachers was given three questionnaires on occupational stress (Rice, 1992), self-compassion (Neff, 2003), and cognitive regulation of affect (Garnefski, et al. 2001). Data analyses through structural modeling and bootstrapping test revealed that while self-compassion reduces occupational stress, the mediating role of cognitive regulation of affect is also significant. That means in stressful circumstances regulating positive affects, and logical acceptance of negative ones, causes the occupational stress to reduce.

    Keywords: Self-Compassion, Occupational Stress, Cognitive Regulation Of Affect
  • Z. Mohammadzaadeh*, A. Zaaremirakaabaad Pages 221-238

    Weaknesses in children’s social skills could lead to a number of problems during the adulthood. Aimed at reducing such problems through elimination of those weaknesses by engaging preschoolers in group games, in the present study a sample of 30 preschoolers with weak social skills were randomly placed in two groups of equal size, one of which went through 10 sessions of group games in 5 weeks. The analysis of the collected data revealed a significant improvement (p<0.05) in the group’s social skills, as they exhibited appropriate social skills, avoided anti-social behaviors such as aggression and supremacy, and improved their relationships with their peers. Thus those dealing with children are recommended to use group games, alongside other interventions, to correct and improve children’s social skills.

    Keywords: Social Skills, Group Games, Preschool Children