فهرست مطالب

نشریه اقتصاد شهری
سال هشتم شماره 2 (پاییز و زمستان 1402)

  • تاریخ انتشار: 1402/12/01
  • تعداد عناوین: 5
|
  • سجاد عبدالله زاده، حسین پناهی*، الهام نوبهار صفحات 1-10

    امروزه موضوع حمل ونقل شهری از مهم ترین مباحث و چالش های اقتصاد شهری است. توسعه شهرها و بروز پدیده هایی همچون تراکم جمعیتی، ترافیک، آلودگی هوا و نظایر آن، ضرورت به کارگیری فناوری های نوین، فراگیر و مقرون به صرفه در بخش خدمات حمل ونقل شهری را بیش ازپیش آشکار کرده است. در این راستا، این مقاله تقاضای تاکسی اینترنتی برای سفرهای درون شهری در شهر تبریز را مدل سازی کرده است. مدل تقاضا مبتنی بر نظریه تقاضای لنکستر و کاربرد تابع قیمت هدانیک و مدل تحلیل هزینه بوده و به منظور برآورد احتمال انتخاب روزانه تاکسی اینترنتی برای سفرهای درون شهری از روش انتخاب گسسته لاجیت استفاده شده است. نتایج به دست آمده از برآورد مدل تقاضای تاکسی اینترنتی حساسیت مسافران به هزینه های زمانی سفر با این نوع تاکسی را نشان داده است. همچنین براساس نتایج به دست آمده، کاهش سرعت سفر در روزهای ترافیکی موجب افزایش احتمال انتخاب تاکسی اینترنتی برای سفرهای بعدی در همان روز شده است.

    کلیدواژگان: بازار تامین سواری، تابع تقاضای لنکستر، تابع قیمت هدانیک، مدل انتخاب گسسته
  • حامد سبفی، عبدالله جلیلیان، آزاد خانزادی* صفحات 11-25

    بیکاری یکی از مسائل و موضوعات مهم در همه کشورهای جهان محسوب می شود و افزایش تعداد بیکاران در هر جامعه ای سبب بروز مشکلات بسیاری خواهد شد. به دلیل وجود اهمیت بالای موضوع بیکاری، در بسیاری از پژوهش های انجام شده نیز به شناخت صحیح و درک عمیق عوامل موثر بر بیکاری در جهت کاهش آن توجه شده است. در پژوهش حاضر، جمعیت فعال اقتصادی و تعداد بیکاران 15 ساله و بالاتر براساس جنسیت و سطوح مختلف تحصیلات، در شهرستان های ایران، براساس سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال 1395 دسته بندی شده اند. هدفی که در طول این پژوهش دنبال شده است، مدل بندی فضایی تعداد بیکاران در شهرستان های ایران، براساس متغیرهای کمکی جنسیت و تحصیلات است. برای رسیدن به این مهم، از رویکرد بیزی و روشی موسوم به «تقریب لاپلاس آشیانه ای جمع بسته» یا به اختصار INLA استفاده شده است. بعد از برازش مدل فضایی مناسب، ضرایب متغیرهای کمکی برآورد شده اند. نتایج به دست آمده نشان می دهند بیکاری زنان نسبت به مردان بیشتر است و با بالارفتن مقطع تحصیلی نسبت به بی سوادی، بیکاری نیز افزایش یافته است. در انتها اثرات فضایی شهرستان ها برآورد شدند و شهرستان های با بیشترین و کمترین میزان مخاطره بیکاری و همچنین شهرستان هایی که اختلاف معنا داری با میانگین بیکاری کشوری ندارد، مشخص شده اند. 

    کلیدواژگان: سرشماری عمومی نفوس و مسکن، اثرات فضایی، بیکاری، رویکرد بیزی، شهرستان های ایران
  • روح الله شهنازی*، مجتبی پناهی صفحات 27-44

    سرمایه گذاری و جذب سرمایه گذار همواره جزء اصلی ترین دغدغه های دولت های ملی و محلی بوده است و از طرفی در سال های گذشته، رویکردهای نوین در جذب سرمایه گذاری و چالش های آن در علوم بین‏رشته ای مانند اقتصاد رفتاری بررسی شده‏اند. با توجه به ادبیات اقتصاد رفتاری، در رابطه با جذب سرمایه گذاری، تحلیل تصمیم سرمایه گذار برای ورود به پروژه سرمایه گذاری بسیار مهم است؛ این در حالی است که تحلیل اقتصاد متعارف به دلیل مشکلات روش‏شناختی و فروض غیرواقعی که دارد امکان پذیر نیست. پژوهش‏های انجام‏شده در زمینه اقتصاد رفتاری نشان می دهد افراد هنگام ورود به پروژه های سرمایه گذاری درگیر سوگیری های شناختی مختلفی هستند که بیشتر این الگوها یا سوگیری ها قابل پیش بینی هستند. این یافته ها فرصت هایی جدید را برای درک بهتر رفتار سرمایه گذار باز می کند و می تواند به بهینه سازی سیاست گذاری در زمینه جذب سرمایه گذار کمک کند؛ از این رو، هدف پژوهش حاضر شناسایی عوامل رفتاری و سوگیری های شناختی در جذب سرمایه گذاری شهری بوده است. پژوهش حاضر از نظر روش پیمایشی و از نظر هدف کاربردی است. برای این منظور، جامعه آماری شامل کارمندان سازمان سرمایه گذاری شهرداری، شاغلان در واحدها یا سازمان های مربوط به سرمایه گذاری، فعالان در حوزه پژوهشی و مطالعه‏های سرمایه گذاری، سرمایه گذاران (دارای تجربه سرمایه گذاری) طی سال 1402 انتخاب شد. به منظور تعیین حجم نمونه آماری از جدول مورگان استفاده شد و با استفاده از روش نمونه گیری تصادفی 105 نفر به عنوان نمونه انتخاب شدند. نتایج پژوهش نشان می دهد سوگیری های شناختی اعتمادبه‏نفس بیش از حد، اثر قالب بندی، زیان گریزی، خوش بینی، پشیمان گریزی و اثر هاله ای بیشترین اثرگذاری را در انتخاب ها و تصمیم گیری های سرمایه گذاران دارند.

    کلیدواژگان: جذب سرمایه گذار، اقتصاد رفتاری، سوگیری شناختی، تصمیم‏های سرمایه گذاری
  • کرامت الله زیاری*، ثمین یوسفی صفحات 45-61

    در این مطالعه تطبیقی سعی شده است تا جمعیت و تعدادی از شاخص های مرتبط با آن در سطح جهان و قاره ای با شاخص های جمعیتی و موقعیت کشور ایران مقایسه شوند. این مطالعه توصیفی - تحلیلی با استفاده از طیفی وسیع از منابع مانند کتاب، مقاله، گزارش پژوهشی و اسناد مربوط انجام شده است. با توجه به هدف پژوهش، چشم انداز جمعیتی کشور با بررسی متغیرهایی از جمله نرخ موالید - مرگ‏ومیر، ساختار سنی، باروری و مهاجرت، با استفاده از آزمون های تی و کای دو، در کنار داده های آماری سایر کشورها ارزیابی شد. علاوه بر این، نرخ رشد جمعیت در کشور و همچنین، اروپا، آسیا و آمریکا بررسی شد و سطح همخوانی بین این نرخ های رشد تجزیه‏وتحلیل شد. با مقایسه میزان شهرنشینی کشور در شصت سال گذشته، روند صعودی ثابتی در نرخ شهرنشینی کشور مشاهده می شود که از 4/31 درصد در سال 1335 به 74 درصد در سال 1395 رسیده است. هرچند افزایش نسبت شهرنشینی از جمله شاخص های توسعه محسوب می شود، در ایران افزایش جمعیت شهری عمدتا در چند کلان شهر بزرگ و از جمله شهر تهران اتفاق افتاده است. انتظار می رود در سال های آتی بر تراکم جمعیت کلان شهرها افزوده شود. رشد نامتوازن جمعیت و تراکم آن در تهران و چند کلان شهر دیگر یکی از مشکلات بزرگی است که در آینده نیز ادامه خواهد داشت؛ بنابراین، پیشنهاد می شود تمام برنامه ریزی های کلان کشور با هدف جلوگیری از رشد نامتوازن شهرها به ویژه شهر تهران ارائه شوند.

    کلیدواژگان: باروری، توسعه پایدار، شاخص رشد جمعیت، موالید - مرگ‏ومیر، مهاجرت
  • ندا ترابی فارسانی* صفحات 63-73

    امروزه گردشگری صنعتی و به ویژه بازدید از کارخانه ‏های قدیمی یکی از بازارهای با علایق ویژه گردشگری است که نه فقط فرصتی را برای حفظ میراث‏های ملموس و ناملموس صنعتی ایجاد خواهد کرد، بلکه با تبدیل بخشی از کارخانه به سایت میراث صنعتی، درآمد تکمیلی برای کارخانه ایجاد خواهد شد و راهی برای خروج از اقتصاد تک‏ محصولی کارخانه خواهد بود. سیلوهای قدیمی یکی از میراث‏های معماری صنعتی - کشاورزی هستند که امروزه بخش‏هایی از آن‏ها بدون استفاده مانده‏اند و در صورت عدم تغییر کاربری مناسب متروک خواهند شد. این در حالی است که این سیلوهای قدیمی ارزش‏های تاریخی، آموزشی و صنعتی زیادی را در خود جای داده ‏اند. یکی از این سیلوها، سیلوی قدیم اصفهان است که مکان تحت مطالعه پژوهش حاضر است. این پژوهش دو هدف زیر را دنبال می کند: 1) کشف راهکارهای مناسب به منظور حفظ سیلوهای قدیم به عنوان میراث معماری و صنعتی - کشاورزی بر اساس مطالعه‏ های پیشین و 2) شناسایی کاربری‏های پایدار برای بخش‏هایی از سیلوی قدیم شهر اصفهان که بدون استفاده مانده ‏اند. پژوهش حاضر از نوع اکتشافی - کاربردی است و از روش مروری نظامند بهره گرفته است. ابزار گردآوری داده مقاله‏ ها، کتاب‏ها، روزنامه ‏ها و وب‏سایت‏ها  . یافته‏ های پژوهش نشان می‏دهد ‏سیلوهای قدیمی در جهان به کاربری‏های گردشگری (موزه، سایت میراث روستایی و صنعتی به منظور رونق گردشگری صنعتی، کانون گردشگری هنری) و غیرگردشگری (مراکز اجتماعی و فرهنگی، سالن‏های ورزشی و انبارهای چندمنظوره) دسته ‏بندی شده ‏اند. به علاوه ، نتایج مطالعه تطبیقی - کیفی سیلوی قدیم اصفهان با سایر سیلوهای قدیم جهان و ایران نشان می‏دهد تبدیل  بخش‏های بدون استفاده سیلوی قدیم اصفهان به یک اکوموزه نان و گندم یا سایت میراث صنعتی - کشاورزی به منظور رونق گردشگری صنعتی مناسب‏ترین و پایدارترین تبدیل کاربری است. در این راستا، بهره‏ گیری از هنر رنگ و نقاشی در منظر سیلوهای قدیمی بتنی راهبردی برای جذب بازدیدکنندگان و گردشگران بیشتر به سیلو است.

    کلیدواژگان: بلوای نان، سیلو، گردشگری صنعتی، گندم، موزه
|
  • Sajjad Abdollahzadeh, Hossein Panahi *, Elham Nobahar Pages 1-10

    Nowadays, urban transportation is one of the most important issues and challenges in urban economics. The development of cities and the emergence of phenomena such as population density, traffic, air pollution, and so on, have made obvious the necessity of using new, inclusive, and cost-effective technologies in the field of urban transportation services. In this regard, this paper models the demand for ride-sourcing for inner-city trips in Tabriz City. Our model is based on the Lancaster demand theory using the hedonic price function and cost analysis method. We estimated the ride-sourcing choice probability for inner-city trips by applying the logit discrete choice method. The results obtained from the estimation of the ride-sourcing taxi demand model have shown the sensitivity of passengers to the time costs of traveling with this type of taxi. Also, the results of demand analysis show that the decrease in trip velocity due to city traffic causes to increase in demand for ride-sourcing.

    Keywords: Ride-Sourcing Market, Lancaster Demand Function, Hedonic Price Function, Discrete Choice Model
  • Hamed Seifi, Abdollah Jalilian, Azad Khanzadi * Pages 11-25

    Unemployment is one of the most important issues in all countries around the world. An increase in the number of unemployed in any society will cause many problems. Due to the high importance of the issue of unemployment, in many researches, the correct recognition and deep understanding of the factors affecting unemployment to reduce it has been considered. The current research collects data related to the Population and Housing Census 2016 of the Statistical Center of Iran. In these data, the economically active population and the number of unemployed, aged 15 years old or above are categorized by gender and different levels of education in Iran counties. The aim pursued during this research is the spatial modeling of the number of unemployed in counties of Iran, based on gender and education as covariates. To achieve this goal, the Bayesian approach and a method called “integrated nested Laplace approximation” or INLA for short, have been used. After fitting the appropriate spatial model, the coefficients of covariates have been estimated. The obtained results show that women's unemployment is higher than men's, and unemployment has also increased with the increase of education level compared to illiteracy. Finally, the spatial effects of the counties have been estimated and the counties with the highest and the lowest risk of unemployment, as well as the counties that have no significant difference with the average unemployment of the country, have been identified.

    Keywords: Population, Housing Census, Spatial Effects, Unemployment, Bayesian Approach, Iran Counties
  • Rouhollah Shahnazi *, Mojtaba Panahi Pages 27-44

    Investment attraction and fostering investor engagement represent critical focal points for national and local governments. In recent years, interdisciplinary fields such as behavioral economics have explored novel approaches to understanding investment attraction and its associated challenges. Traditional economic analyses often fail to capture the complexities of investor decision-making due to methodological limitations and unrealistic assumptions. Behavioral economics research illuminates the presence of cognitive biases that individuals exhibit when entering investment projects, many of which are predictable. These findings present fresh opportunities for gaining deeper insights into investor behavior and optimizing policies related to investment attraction. Accordingly, this study aims to identify behavioral factors and cognitive biases influencing urban investment attraction, offering valuable insights for municipal planners nationwide. The study adopts an applied research design, utilizing a survey methodology. The targeted population in 2023, includes employees of municipal investment organizations, professionals in investment-related sectors, researchers specializing in investment studies, and experienced investors. The sample size was determined based on Morgan's table, with 105 participants selected through random sampling. The research findings highlight that cognitive biases, namely overconfidence, framing effect, loss aversion, optimism, regret aversion, and halo effect, exert the most substantial influence on investors' choices and decision-making processes. By delving into behavioral economics, this study contributes to a deeper understanding of the cognitive biases that shape investor behavior in urban investment projects. The implications derived from these findings hold immense value for municipal planners, enabling them to devise more effective strategies to attract investors and optimize investment policies.

    Keywords: Investor Attraction, Behavioral Economics, Cognitive Bias, Investment Decisions
  • Keramatolah Ziari *, Samin Yousefi Pages 45-61

    In this comparative study, an attempt has been made to compare the population and several related indicators at the global and continental levels with population indicators and the position of Iran. This descriptive-analytical study used various sources such as books, articles, research reports, and related documents. The study evaluated the country's population outlook by analyzing birth and death rates, fertility rates, age structure, and migration patterns. T-tests and chi-square tests were employed to examine these variables in comparison with statistical data from other countries. Furthermore, population growth rates were compared between the country and continents such as Europe, Asia, and America, and the consistency among these rates was analyzed. While the country's urbanization rate has shown a steady increase over the past sixty years, rising from 31.4% in 1956 to 74% in 2015, this growth has been primarily concentrated in a few large metropolitan areas, especially Tehran. This trend is likely to persist, exacerbating the population density of metropolitan areas. The imbalanced growth of population and density, particularly in Tehran and a few other major cities, poses a significant challenge. It is therefore recommended that all national planning efforts be focused on mitigating this imbalance.

    Keywords: Fertility Rate, Sustainable Development, Population Growth Rate, Births, Mortality, Migration
  • Neda Torabi Farsani * Pages 63-73

    Nowadays, industrial tourism, especially visiting old factories, is one of the markets with special tourism interests, which will not only create an opportunity to preserve the tangible and intangible industrial heritage but also provide additional income for the factory by turning a part of the factory into an industrial heritage site and it will be a strategy for the factory to get out of the single - product economy. Old silos are one of the industrial-agricultural architectural heritages some of which are still in use today and will be abandoned if they are not turned into a suitable use. Old silos contain great historical, educational, and industrial values. One of these silos is the old silo of Isfahan, which is the case study of the present study. This research pursues the following two goals: 1) to discover suitable solutions to preserve old silos as an architectural and industrial-agricultural heritage based on previous studies, and 2) to identify sustainable change land uses for obsolete industrial space of the old silos of Isfahan City. The current research is exploratory-applied and uses the systematic review method. The data collection tools were articles, books, newspapers, and websites. The findings of the research illustrated that old silos in the world are used for tourism (museum, rural and industrial heritage site to promote industrial tourism, and artistic tourism center) and non-tourism (social and cultural centers, sports halls, and multipurpose warehouses). In addition, the results of the qualitative comparative analysis of the old silo of Isfahan with other old silos of the world and Iran indicated that turning the obsolete industrial space of the old silos of Isfahan city into an eco-museum of bread and wheat or an industrial-agricultural heritage site for the promotion of industrial tourism is the most suitable change land use. Regarding this, using color performance and painting in the landscape of the old silo is a strategy to attract more visitors and tourists.

    Keywords: Bread Crisis, Silo, Industrial Tourism, Wheat, Museum