فهرست مطالب

منابع طبیعی ایران - شماره 4 (زمستان 1387)

فصلنامه منابع طبیعی ایران
شماره 4 (زمستان 1387)

  • تاریخ انتشار: 1387/11/27
  • تعداد عناوین: 18
|
  • آبخیزداری
  • حسن احمدی، محسن ملکی، محمد جعفری، جمال قدوسی، حسین آذرنیوند، مرضیه مسیبی صفحه 775
    فرسایش خاک تهدیدی جدی برای محیط زیست، سلامت و رفاه انسان ها بوده و پس از رشد جمعیت دومین چالش مهم زیست محیطی فرا روی جهان می باشد (20). بررسی فرسایش خاک در ایران قدمتی 40 ساله داشته و به دلیل تنگناهای موجود در زمینه حفاظت خاک و مبارزه با فرسایش آن در کشور و اقتباسی بودن بیشتر روش های مورد بهره گیری از دیگر کشورها، این مدل ها تاکنون نتوانسته اند پاسخ مناسب، منطقی و مورد انتظار به دست دهند، از این رو برای رفع این معضل پایهی در کشور نیاز به ابداع و ارائه یک روش کمی برآورد فرسایش و رسوب مبتنی بر شرایط اقلیمی متنوع آبخیزهای ایران بسیار ضروری بوده است. نظر به اینکه روش کیفی ژئومرفولوژی (احمدی، 1374)، برای برآورد وضعیت فرسایش و رسوب در طی سال های اخیر در مناطق مختلف ایران به کار گرفته شده و نتایج قابل قبولی داشته است، این پژوهش اولین تلاش برای کمی نمودن این روش بشمار می آید. در این پژوهش که در حوزه آبخیز سد لتیان به انجام رسیده است، تعداد 81 شاخص در قالب 9 معیار مؤثر در فرسایش خاک و تولید رسوب شامل رخساره های ژئومرفولوژی، سنگ شناسی، توپوگرافی، اقلیم، هیدرولوژی، خاک، چگونگی بهره برداری از زمین، پوشش گیاهی و اقتصادی- اجتماعی مورد بررسی قرار گرفت. با انجام آزمون های آماری، 19 شاخص مربوط به معیارهای یاد شده، برای تعیین شدت فرسایش خاک در قالب مدل مفهومی مورد بهره گیری قرار گرفت. برای کمی کردن مدل مفهومی، از نظریه مجموعه های فازی بهره گیری و با به کارگیری هفت عملگر فازی نقشه های شدت فرسایش تهیه شد. بالاترین دقت مربوط به نقشه تهیه شده با بهره گیری از عملگر گامای فازی 8/0 بوده که در آن ضریب دقت کلی به 91 درصد رسیده است. همچنین بهترین معادله رگرسیونی برآورد رسوب، با بهره گیری از متغیرهای ضریب شدت فرسایش و مساحت زیرحوزه به دست آمد که میزان ضریب همبستگی تعدیل شده در مدل رگرسیونی نهایی به 09/99 درصد رسید.
    کلیدواژگان: فرسایش، معیارها و شاخص ها، نظریه مجموعه های فازی، نقشه فرسایش خاک
  • مریم امیری، محمدرضا قنبرپور، میرخالق ضیاءتباراحمدی، محسن محسنی ساروی صفحه 797
    اکثر سامانه های هیدرولوژیکی بسیار پیچیده اند و نمی توان آنها را به طور کامل شناخت، بنابراین برای شناخت یا کنترل برخی از جنبه های رفتار آن ها نظیرروابط بیلان آبی، ساده سازی یا خلاصه کردن آنها، امری ضروری است. مدل های هیدرولوژیکی ساختار ساده ای از سامانه های پیچیده در چرخه آب در طبیعت می باشند. هدف اولیه یک مدل شبیه سازی، پیش بینی کارسامانه پیچیده و بررسی اثر هر گونه تغییر، روی عملکرد سامانه است. این امر ما را در درک بهتر این فرآیندها کمک خواهد کرد. در این پژوهش از مدل هیدرولوژیکی SWRRB که یک مدل پیوسته است، برای شبیه سازی روابط بیلان آبی در حوزه آبخیز کسیلیان در استان مازندران استفاده شده است. مدل یادشده در حوضه کسیلیان کالیبره شد و مورد ارزیابی قرار گرفت. میزان خطای شبیه سازی در مراحل کالیبراسیون و اعتبار سنجی با توجه به معیارهای MAE، RMSE و Nash برآورد شد. معنی داری و عدم معنی داری میزان اختلاف بین مقادیر رواناب مشاهداتی و برآوردی، با استفاده از عامل Z مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل حساسیت مدل نسبت به متغیر های مختلف نیز مورد بررسی و تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج این بررسی نشان می دهد که مدل در مقیاس سالانه شبیه سازی دقیق تری را نسبت به مقیاس ماهانه ارائه می کند. از سوی دیگر در مقایسه بین رواناب روزانه و ماهانه، نتایج همانند سازی رواناب ماهانه نسبت به رواناب روزانه قابل قبول تر می باشد. میزان اختلاف بین مقادیر مشاهداتی و برآورد شده در مقیاس زمانی روزانه، معنی دار و در مقیاس زمانی ماهانه و سالانه معنی دار نبود. در این بررسی تحلیل حساسیت مدل به مشخصه های مختلف مورد بررسی قرار گرفت.
    کلیدواژگان: مدل هیدرولوژیکی، SWRRB، بیلان آبی، رواناب، کسیلیان
  • امین ذرتی پور، محمد مهدوی، شهرام خلیقی سیگارودی، علی سلاجقه، نگار شمس المعالی صفحه 809
    از مهم ترین عوامل تصمیم گیری در احداث سازه های رودخآنانی و تعیین عمر مفید سدها، داشتن داده های دقیق از میزان رسوب حمل شده توسط رودخانه ها است. روش های چندی برای محاسبه بار معلق رودخانه ها پیشنهاد شده است. یکی از این روش ها، روش هیدرولوژیکی منحنی سنجه رسوب است. از منشاء های خطا در برآورد صحیح بار معلق رودخانه ها در منحنی سنجه رسوب، نادیده گرفتن اختلاف های فصلی می باشد. هدف از این تحقیق بررسی اثر کلاسه بندی فصلی داده های رسوب، با تجزیه هیدروگراف خروجی حوزه به ماه های بارش (تر)، خشک و سیلابی، در گزینش بهترین روش و مناسب ترین فصل از میان 6 روش هیدرولوژیکی متداول و 3 فصل کلاسه بندی شده در برآورد بار معلق رودخانه است، که در ایستگاه گلینک حوزه طالقان مورد بررسی قرار گرفت. نتایج بدست آمده نشان داد نوع و کیفیت داده های اولیه در دقت و درستی برآورد روش های هیدرولوژیکی موثر است. بدین گونه که کلاسه بندی کلی داده ها به فصول مختلف تاثیر بالایی در کاهش میزان خطای برآوردی روش های هیدرولوژیکی دارد و باعث بالا رفتن درستی (کاهشMAE) و دقت (کاهش STDEV) برآوردها بترتیب به میزان 6 و 8/77 درصد می شود. نتیجه گیری می شود که روش حدوسط دسته ها و فائو برای داده کلی، روش غیرمشخصه ای برای طبقه داده فصول بارش (تر)، روش یک خطی برای طبقه داده فصول سیلابی و روش فائو برای طبقه داده فصول خشک، به عنوان روش های مناسب برای برآورد بار معلق رودخانه شناسایی شدند. همچنین میزان دبی- رسوب فصل سیلابی به عنوان مناسب ترین طبقه، برای برآورد بار معلق سالانه با بیشترین دقت گزینش شد.
    کلیدواژگان: منحنی سنجه رسوب، روش هیدرولوژیکی، برآورد رسوب معلق، کلاسه بندی فصول، طالقان
  • علی سرحدی، سعید سلطانی، رضا مدرس، سید جمال الدین خواجه الدین صفحه 821
    در میان انواع خطر های طبیعی، سیل شاید به عنوان ویرانگرترین عامل شناخته شود که آسیب های زیادی را به جامعه های انسانی، تاسیسات،مراکز صنعتی و اراضی کشاورزی تحمیل می کند. تحلیل فراوانی و اطلاع از احتمال رخداد و یا دوره بازگشت رخدادهای سیلابی می تواند کمک شایانی برای برنامه ریزی و کاهش خطرهای ناشی از این پدیده طبیعی نماید. در این پژوهش روشL-moment برای تحلیل فراوانی منطقه ای در حوزه هلیل رود جیرفت بکار برده شد. همگنی منطقه ای و آگاهی از وجود ایستگاه های ناجور با بهره گیری از آماره های H و D مشخص شد. پس از آزمون نکوئی برازش در ایستگاه های مورد بررسی و گزینش بهترین توزیع، با بهره گیری از آماره ZDIST توزیع LN3 به عنوان بهترین توزیع منطقه ای گزینش شد. برای برآورد میزان دبی با دوره بازگشت های مختلف در مناطق بدون آمار از ویژگی های اقلیمی و فیزیکی حوزه بهره گیری، و با استفاده از رگرسیون خطی، سطح حوزه به عنوان مهم ترین مشخصه وارد مدل شد.
    کلیدواژگان: سیل، گشتاورهای خطی، همگنی، تابع توزیع LN3، حوزه هلیل رود
  • نادر نورا، آتنا کبیر، محمدرضا نقوی، باقر بیات صفحه 839
    درک فرایندهای مربوط به نفوذپذیری و نرخ تراوش در خاک ها یکی از عامل های مهم در ارزیابی استعداد خاک در تولید رواناب، ظرفیت نگهداشت آب با خاک و همچنین توان تجدید آب های زیرزمینی می باشد. نرخ تراوش به نوع خاک و محتوای رطوبتی لایه بالائی آن بستگی داشته و برای یک محل مشخص این نرخ تابعی از میزان نفوذپذیری واقعی خاک می باشد.در این بررسی برای محاسبه تغییر نرخ تراوش، از سه مشخصه بیشینه رطوبت موجود در خاک، بیشینه و کمینه میزان ظرفیت نفوذ به عنوان ورودی های مدل بهره گیری شده و تغییر رطوبتی خاک و همچنین تغییر نفوذپذیری و تراوش در یک رگبار بارندگی محاسبه شده است. نتایج عددی نمایانگر تاثیر جریان سطحی، شدت رگبار بارندگی وتغییر رطوبتی برروی نرخ تراوش در دوره های زمانی ده دقیقه ای در حوزه آبخیز کچیک، استان گلستان می باشد.
    کلیدواژگان: میزان نرخ تراوش، ذخیره رطوبتی خاک، تغییر نفوذپذیری، بیشینه وکمینه ظرفیت نفوذ
  • جنگلداری
  • علی اسدی، ابوالقاسم شریف زاده، مهنوش شریفی صفحه 849
    بنابه شواهد تجربی، شناسایی نیازهای مردم محلی و دیگر دست اندرکاران و بازشناخت جایگاه واقعی آنان در راستای مشارکت موثر در همه مراحل فرآیند، اولین گام هر نوع مداخله گری موفق در فرآیند توسعه پایدار منابع طبیعی به شمار می رود. با توجه به این مهم، در این مقاله به عنوان نتیجه یک پژوهش توصیفی مبتنی بر راهبرد پیمایش، تلاش شده است تا برخی انگاره های مرتبط با مشارکت مردم محلی در توسعه جنگل های مانگرو در جنوب ایران (سواحل استان بوشهر) شناسایی و معرفی شود. روایی پرسشنامه مورد بهره گیری در این پژوهش به عنوان ابزار گردآوری داده ها از سوی کارشناسان امر مورد تایید قرار گرفت و پایایی آن نیز بر پایه محاسبه ضریب آلفای کرونباخ (بین 67/. تا 79/. برای بخش های مختلف پرسشنامه) مناسب تشخیص داده شد. تحلیل داده ها، با کمک نرم افزار SPSS و بر پایه روش های آماری مناسب صورت پذیرفت. در بخش یافته های توصیفی این مقاله، انگاره های مرتبط با نوع بهره برداری از جنگل های حرا، علل تخریب آن، نگرش مشارکتی مردم محلی، زمینه ها و رویه های مشارکت و راه ها و زمینه های اطلاعاتی/ ارتباطی مناسب بر پایه آماره های توصیفی ارایه شده است. در بخش استنباطی نیز نتایج آزمون های مقایسه میانگین ها ارایه شده است که نمایانگر معنی داری تفاوت نگرش مشارکتی نمونه مورد بررسی بر پایه متغیرهایی همانند شغل، سطح تحصیلات، عضویت در تشکل های محلی، نوع بهره برداری به عمل آمده و مشارکت در پروژه های روستایی است. همچنین با بهره گیری از تحلیل رگرسیونی چندگانه، یک معادله خط رگرسیونی شامل متغیرهای مستقلی همانند سن، میزان مراجعه به ادرات دولتی، شمار دام و سابقه عضویت در نهادهای محلی بدست آمده است. ضریب تعیین تعدیل شده (R2Ad) نشان داده است که این متغیرها حدود 60 درصد از واریانس متغیر وابسته یا نگرش مشارکتی مردم محلی به توسعه جنگل های حرا را برآورد می نمایند.
    کلیدواژگان: مشارکت مردم محلی، توسعه منابع طبیعی، نگرش مشارکتی، جنگل های حراء (مانگرو)، جنوب ایران
  • خسرو ثاقب طالبی، ارسلان همتی، بابا خانجانی شیراز، ذوقعلی سیاهی پور، عباس اکبرزاده صفحه 867
    شمار 25 اصله نهال بلند مازو در ردیف های 5 x 5 اصله، به فاصله 1*1 متر با سه تیمار هرس ریشه در عمق های 15، 20 و 25 سانتیمتری و شاهد بدون هرس ریشه در سه تکرار (جمعا 300 اصله نهال) با روش بلوک های کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات پیلمبرا کاشته شدند. نهال ها در سال 1371 کاشته شده و اندازه گیری ها تا سن 6 سالگی (سال 1376) انجام شد. به منظور ارزیابی اثر هرس ریشه بر روی قطر و ارتفاع نهال های بلند مازو و نیز روند رشد آنها با توجه به چگونگی قرار گرفتن جوانه انتهایی، ایجاد شاخه های اصلی و فرعی، قرار گرفتن جوانه های بالایی جانبی و طرز تشکیل نو شاخه های بهاره و تابستانه، مدل رشد بلند مازو بر پایه مدل Rauh و مدل رشد ریشه آن بر پایه مدل Herringbone تشخیص داده شد. شکل گسترش نوشاخه ها به ویژه جوانه انتهایی به صورت عمودی و مستقیم (orthotrop & monopodial) بوده و بالاترین جوانه های جانبی به صورت مجتمع و فراهم کمی پائین تر از جوانه انتهایی قرار می گیرند و انشعاب های فرعی را در آغاز به صورت نزدیک به مطبق ایجاد می نماید. طول بالاترین میان گره (internode) به طور معمول کوتاه است و فاصله زیادی بین جوانه انتهایی و جوانه جانبی مشهود نیست. نتایج این بررسی نشان داد که عمل هرس ریشه، اثر معنی داری بر رشد قطری و طولی نهال های بلندمازو داشته است، به طوری که قطورترین (5/60 میلیمتر) و بلندترین (616 سانتیمتر) نهال ها در تیمار هرس ریشه در عمق 20 سانتیمتر اندازه گیری شدند. کم قطرترین (5/51 میلیمتر) و کوتاهترین نهال ها (564 سانتیمتر) در تیمار هرس ریشه در عمق 25 سانتیمتری دیده شدند. اختلاف های موجود بین تیمارها و همچنین با تیمار شاهد (بدون هرس ریشه) در سطح 05/0 معنی دار بودند، به طوری که تیمار شاهد نتایج بهتری را از دو تیمار هرس ریشه در عمق های 15 و 25 سانتیمتر نشان داد، در حالی که با تیمار هرس ریشه در عمق 20 سانتیمتر اختلاف معنی داری نداشت. دو تیمار هرس ریشه در عمق های 15 و 25 سانتیمتر نیز اختلاف معنی داری با هم نداشتند.
    کلیدواژگان: بلند مازو، مدل رشد یا ریختی، هرس ریشه، قطر، طول
  • احمد جمشیدی کوهساری، باریس مجنونیان، قوام الدین زاهدی امیری، سیدعطاءالله حسینی صفحه 877
    توسعه پایدار و اجرای بهینه طرح های جنگلداری مستلزم ایجاد شبکه هایی از جاده های اصلی و فرعی می باشد. از طرفی احداث جاده در یک منطقه جنگلی کوهستانی در واقع یک دخالت عمده در طبیعت دست نخورده و ناشناخته جنگل بوده و منجر به بهم زدن تعادل طبیعی می شود. به همین خاطر شناخت و آگاهی از ویژگی های زمین شناسی، زمین ریخت شناسی و مکانیک خاک منطقه ای که جاده از آن عبور می کند از مهمترین عامل های موثر دراتخاذ تصمیم های مناسب به منظور کاهش هزینه های سنگین ساخت جاده و گزینش شیوه های اصولی در نگهداری و نیز بازسازی راه های جنگلی می باشد. خاک عمده ترین مصالح ساختمانی راه های جنگلی بوده و در عین حال بستر آن را تشکیل می دهد. با انجام بررسی های مکانیک خاک، شناخت ویژگی های مهندسی خاک ممکن خواهد شد. با توجه به هزینه های گزاف آزمایش های مکانیک خاک کاهش تعداد نمونه به کمترین تعداد در عین حفظ جامعیت و اعتبار آن از مسائل مهم در بررسی های مکانیک خاک مسیر جاده های جنگلی است. برای رسیدن به این هدف در این بررسی بر پایه مشخصه های زمین ریخت شناسی منطقه مانند شیب، جهت، ارتفاع از سطح دریا و... و با بهره گیری از قابلیت ها و امکانات GIS منطقه مورد بررسی زون بندی و به واحدهای همگن از نظر شکل زمین تقسیم شدند. بدین منظور پس از تهیه نقشه شکل زمین منطقه، از هر واحد در محل عبور جاده یک نمونه و در مجموع 24 نمونه خاک برداشت و از نظر مشخصه های خاک مانند درصد رطوبت طبیعی، وزن مخصوص ظاهری و بافت خاک مورد آزمایش قرار گرفت. با دسته بندی نتایج آزمایش نمونه های خاک و نیز دسته بندی آنها بر پایه درصد رطوبت، بافت و پروزیته، خاک مناطق همگن جدیدی بدست آمد که از نقطه نظر مشخصه های زمین ریخت شناسی و خاکشناسی همگن هستند و به همین جهت می تواند مبنای برداشت نهایی نمونه خاک برای بررسی های مکانیک خاک قرار گیرد. بر پایه نتایج این پژوهش، به علت ایجاد مناطق همگن، تعداد نمونه های لازم به بیشینه 13 نمونه کاهش یافته و به همین جهت در عین حفظ دقت، هزینه آزمایش ها به کمترین مبلغ می رسد.
    کلیدواژگان: راه های جنگلی، راهبرد نمونه گیری، ناحیه بندی خاکشناسی، نقشه شکل زمین، مکانیک خاک
  • محمدرضا مروی مهاجر، محمود زبیری، وحید اعتماد، مقداد جورغلامی صفحه 889
    برای اجرا و پایش فعالیت های جنگل شناسی و جنگلداری مبتنی بر نظام طبیعت و تصمیم گیری های ویژه جنگل شناسی نیاز به آگاهی کامل وضعیت کمی و کیفی توده های جنگلی و اندازه گیری مستمر اثرگذاری کارهای گذشته بر روی آنها می باشد. شیوه تک گزینی که یکی از شیوه های جنگل شناسی نزدیک به طبیعت است، هدف رسیدن به یک جنگل ناهمسال و آمیخته را دنبال می کند که در نشانه گذاری درختان لازم است داده های آماری دقیقی در مورد چگونگی پراکنش قطری درختان در هر پارسل وجود داشته باشند. بدین منظور و همچنین برای دستیابی به مشخصه های کمی دیگر از مانند تنوع گونه ای، وجود گونه های کمیاب، درختان قطور و همچنین خشکه دارها آماربرداری صددرصد از گونه های درختی)حد شمارش طبقه قطری 10 سانتیمتر) در بخش گرازبن جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود با وسعت 4/768 هکتار انجام شد. حجم و شمار گونه ها در طبقه های قطری در پارسل های قابل بهره برداری بخش گرازبن و همچنین درختان قطور و خشکه دارهای سرپا و حجم آنها محاسبه شد. میانگین شمار و حجم در هکتار درختان در بخش گرازبن به ترتیب برابر با 297 اصله و 338 سیلو بدست آمد. گونه ی راش با وجود آنکه 31 درصد شمار درختان بخش گرازبن را تشکیل می دهد ولی به لحاظ حجم سرپا 57 درصد موجودی این بخش را تشکیل می دهد. سهم گونه های کمیاب از مانند گیلاس وحشی، بارانک، ون و ملج کمتر از 2 اصله در هکتار است. حجم در هکتار خشکه دارهای سرپا به طور میانگین 2/4 سیلو می باشد که 2/1 درصد حجم سرپای بخش گرازبن را شامل می شود. نتایج این پژوهش که با توجه به سطح مورد عمل و تجزیه و تحلیل داده ها برای اولین بار صورت می گیرد نشان داد که آماربرداری صد درصد داده های و آمار لازم و دقیق را برای اجرای بهینه شیوه گزینشی، بویژه شیوه تک گزینی ارائه می دهد.
    کلیدواژگان: تک گزینی، آماربرداری صددرصد، گرازبن، حجم، شمار، منحنی پراکنش و خشکه دار
  • زهرا نوری، جهانگیر فقهی، سیدجلیل علوی صفحه 909
    در سرتاسر جهان، نیاز فزاینده ای به حفظ پایداری جنگل ها وجود دارد. نگرانی درباره تنگناهای اجتماعی و زیست محیطی مرتبط با پایداری جنگل مانند تغییر تنوع زیستی، سطح شادابی و سلامت، تولید فرآورده های چوبی و غیر چوبی جنگل و غیره منجر به توافق و برنامه ریزی به منظور بهبود فعالیت های مدیریتی جنگل شده است. یکی از تنگناهایی که کارشناسان جنگل در ایران با آن روبرو هستند، تخریب جنگل از جمله وجود گاوسراها می باشد. هدف از این پژوهش، بررسی آثار تخریب مشاهده شده در جنگل بر تنوع گونه های درختی با بهره گیری از قطعه های نمونه متداول در طرح های جنگلداری می باشد. این بررسی در بخش گرازبن از جنگل آموزشی و پژوهشی خیرود انجام شده است.به این منظور، دو پارسل که در آن گاوسرا وجود دارد و دو پارسل دور از گاوسراها گزینش شدند. با بهره گیری از داده های آماربرداری 100% و نمونه برداری، شاخص های تنوع و یکنواختی شانون - وینر و سیمپسون محاسبه شدند. میزان شاخص تنوع سیمپسون، شانون – وینر و شاخص یکنواختی شانون- وینر در منطقه چرا شده بیشتر می باشد، اما میزان شاخص یکنواختی سیمپسون در دو منطقه تاحدودی یکسان میباشد. آزمون t برای شاخص شانون بدست آمده از آماربرداری 100% و قطعه های نمونه در منطقه چرا شده با شمار 13 قطعه نمونه، معنی دار اما در منطقه چرا نشده با شمار 23 قطعه نمونه، معنی دار نمی باشد. بنابراین می توان از قطعه های نمونه دایره ای شکل 10 آری که در طرح های جنگلداری بهره برداری می شوند، به منظور سنجش تنوع زیستی بهره گیری کرد.
    کلیدواژگان: تنوع زیستی، گاوسرا، مدیریت جنگل، شاخص های تنوع، آماربرداری 100%، نمونه برداری
  • علوم محیط زیست
  • قادر دشتی، فاطمه سهرابی صفحه 921
    اجرای طرح های زیست محیطی، توسعه فضای سبز، ایجاد تفرجگاه ها و مراکز تفریحی برای گذراندن هنگام فراغت امری ضروری است ولی کمبود منابع مالی برای احیاء و ایجاد محیط های مناسب تفریحی، مدیریت منابع طبیعی را به سوی ارزش گذاری این منابع و بهره گیری از همیاری مردم جهت حفظ و احیاء آن سوق می دهد. لذا این بررسی به تعیین ارزش تفریحی پارک نبوت کرج و اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان با بهره گیری از روش ارزش گذاری مشروط و پرسشنامه گزینش دوگانه می پردازد. برای اندازه گیری میزان تمایل به پرداخت بازدید کنندگان از مدل لاجیت بهره گیری شده و برپایه روش بیشینه درستنمائی، مشخصه های این مدل برآورد شدند. نتایج نشان می دهد میانگین تمایل به پرداخت بازدیدکنندگان برای ارزش تفریحی این پارک، 3300 ریال برای هر بازدید و ارزش تفریحی سالانه 7/066، 049، 140 ریال در هکتار می باشد. نتایج نشان دهنده اهمیت قائل شدن بازدیدکنندگان برای فضای سبز شهری می باشد.
    کلیدواژگان: ارزش تفرجی، ارزش گذاری مشروط، تمایل به پرداخت، منابع طبیعی و محیط زیست، مدل لاجیت
  • فرناز ناظم، محمد علی عبدلی، علیرضا ریاحی بختیاری، احمدرضا مساح صفحه 933
    افزایش جمعیت و کاهش زمین برای دفن مواد زائد سبب ایجاد تنگناهای زیادی برای از بین بردن آنها در شهرهای ایران شده است. همچنین حدود %70 از مواد زائد جامد شهری ایران از بخش فساد پذیر تشکیل شده و بخش بالایی از آنها نیز شامل پلاستیک، کاغذ و مقوا، فلز و شیشه است که همه این مواد دارای قابلیت بازیافت شدن هستند. بنابراین تولید کمپوست و بازیافت مواد سبب کاهش حجم مواد در محل دفن، کاهش تنگناهای زیست محیطی و همچنین سودمندی اقتصادی می شود. در تعیین اولویت بازیافت مواد و تولید کمپوست، شناخت کمی و کیفی از مواد زائد جامد شهری امری اجتناب نا پذیر است. در شهرضا، با جمعیت 140،000 نفر، روزانه حدود 90 تن مواد زائد جامد شهری تولید می شود. محل دفن در 5 کیلومتری شرق مناطق مسکونی واقع شده است. برای تجزیه فیزیکی، نمونه برداری از زباله های شهری شهرضا در محل دفن به صورت تصادفی انجام گرفت. نمونه برداری در چهار فصل، در هر فصل به مدت یک هفته و در هر روز به تعداد 20 نمونه (هر نمونه به حجم نیم متر مکعب) انجام شد. در حقیقت در هر فصل نمونه برداری 140 بار تکرار شده است. از هر نمونه شش جز که شامل بخش فسادپذیر، شیشه، کاغذ و مقوا، فلز، پلاستیک و پت (P.E.T. پلی اتیلن تری فتالات) بود جدا شد. بدین ترتیب میانگین درصد اجزا یادشده به صورت روزانه، فصلی و سالانه از تابستان 84 تا بهار 85 محاسبه شد. برای تجزیه شیمیایی، نمونه گیری از بخش فسادپذیر به صورت تصادفی و در محل دفن، در چهار فصل و هر فصل به تعداد 14 نمونه انجام پذیرفت و درصد رطوبت و نسبت C/N اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که 61/71 درصد از مواد زائد جامد شهری شهرضا را بخش فسادپذیر با درصد رطوبت 69/69 و نسبت C/N 16/22 تشکیل می دهد. پلاستیک57/7 درصد، کاغذ و مقوا 64/7درصد، شیشه 09/2 درصد، فلز 04/2 درصد و پت 35/0 درصد از مواد زائد جامد شهری شهرضا را تشکیل می دهند، که از راه بازیافت و تولید کمپوست می توان سالانه از هدر رفتن حدود9768 میلیون ریال سرمایه در محل دفن جلوگیری کرد. با در نظر گرفتن اثرگذاری زیانبخش زیست محیطی و بهداشتی، درصد و ارزش فروش هر یک از اجزا، اولویت بازیافت به این ترتیب تعیین شد: کمپوست سازی، بازیافت پلاستیک، کاغذ و مقوا، فلز، پت و شیشه.
    کلیدواژگان: مواد زائد جامد شهری، ارزیابی، بازیافت، شهرضا، محل دفن
  • علوم و صنایع چوب و کاغذ
  • حسین رسالتی، حسن صادقی فر، محمد تبرکی صفحه 943
    بر پایه بررسی های انجام شده در ایران، سالانه 200 تا 400 هزار تن از ضایعات سرشاخه های ارقام مختلف خرما قابل دسترس است. در این پژوهش ترکیب های شیمیایی، مرفولوژی الیاف و خمیر سودای سرشاخه های ارقام مهم خرما در ایران مورد بررسی قرار گرفت. میانگین جرم ویژه بحرانی نمونه های مورد بررسی 5/0- 44/0، میانگین طول الیاف نمونه ها 1400 میکرومتر و میانگین قطر الیاف 5/17 میکرومتر بوده است. میزان سلولز ارقام مختلف 37 تا 44 درصد و میزان لیگنین نمونه ها 12 تا 15 درصد و میزان مواد استخراجی محلول در حلال استن از 35/1 تا 23/3 درصد متغیر بوده است. میزان مواد استخراجی محلول در آب نمونه ها بسیار بالا و از 16 تا 19 درصد بوده است. میزان خاکستر نمونه ها بسیار بالا و از 5/4 تا 7/7 درصد نوسان داشته است. نتایج خمیر سودای مخلوط ارقام مورد بررسی نشان داده است که با تنظیم شرائط فرایندی خمیرسازی خمیرهای با کیفیت قابل قبول و با بازده بالا و پایین برای کاربردهای مختلف کاغذسازی از سرشاخه های درختان خرما می توان تولید کرد.
    کلیدواژگان: سرشاخه های خرما، بازده، عدد کاپا، خمیرکاغذ سودا و ویژگی های شیمیایی
  • محمد شمسیان، قنبر ابراهیمی، مهدی تجویدی، عباس قلندرزاده صفحه 953
    با تبعیت از آیین نامه 06-143 D استاندارد) ASTM 4 (آزمایش های مکانیکی لازم برای تعیین ویژگی های مکانیکی چوب گونه تند رشد سپیدار (کبوده) روی نمونه های جور آماری این گونه ها در دو حالت تر و خشک انجام شد. آزمایش ها برای اندازه گیری مدول گسیختگی، مدول کشسانی خمشی، بیشینه تنش فشاری در برای موازی الیاف، تنش فشاری در راستای عمود بر الیاف، سختی جانبی، ظرفیت نگهداری میخ و شکاف خوری انجام شدند. شاخص های فیزیکی مهم این گونه شامل چگالی و هم کشیدگی(شعاعی، مماسی، طولی و حجمی) نیز اندازه گیری شدند. هدف از این اندازه گیری ها تعیین حدود مقاومت های مجاز چوب گونه یادشده برای کاربردهای مهندسی شده به ویژه در سازه های مسکونی با قاب سبک در مناطق روستایی بوده است. با انجام آزمایش های مختلف مکانیکی و فیزیکی در حالت تر(FSP) و نیز خشک (رطوبت 12%) میانگین ویژگی های مکانیکی و فیزیکی به این شرح به دست آمد: 1) در حالت تر: خمش ایستایی شامل مدول گسیختگی (MPa) 1/38 و نیز مدول کشسانی ظاهری (MPa) 6297، بیشینه تنش (لهیدگی) در فشار موازی الیاف (MPa) 1/20، حد تناسب در فشار عمود بر الیاف (MPa)0/2 و نیز تنش در حد تغییر شکل mm1 در فشار عمود بر الیاف (MPa)5/3، بیشینه مقاومت در تنش کششی موازی الیاف (MPa)6/64، بیشینه مقاومت در تنش کششی عمود بر الیاف (MPa)9/1، بیشینه برش موازی الیاف (MPa) 0 /4، بیشینه مقاومت به ضربه (Kg. m)6/2،سختی جانبی (KN) 5/ 1 و سختی در مقطع عرضی (KN)3/2، میخ کشی (KN)56/0، بیشینه مقاومت به شکاف خوری (N/mm) 5/27 و 2) در حالت خشک: خمش ایستایی شامل مدول گسیختگی (MPa)65 و مدول کشسانی ظاهری (خمشی) (MPa)8097، مقاومت به لهیدگی در فشار موازی الیاف (MPa)8/34، حد تناسب در فشار عمود بر الیاف (MPa) 3/4، بیشینه مقاومت در تنش کششی موازی الیاف (MPa)3/73، حد اکثر مقاومت در تنش کششی عمود بر الیاف (MPa) 2/3، بیشینه برش موازی الیاف (MPa) 9/4، حد اکثر مقاومت به ضربه)1/2 (Kg. m، سختی جانبی (KN) 9/1، میخ کشی (KN)43/0و ویژگی های فیزیکی شامل: 1) چگالی جرم در حالت خشک: (gr/cm3) 38/0 و نیز 2) هم کشیدگی: شعاعی 2/3 %، مماسی 2/5 %، طولی27/0 % و حجمی 4/8% به دست آمد.
    کلیدواژگان: ویژگی های فیزیکی و مکانیکی، مقاومت های مجاز، ویژگی های مهندسی، خمش، فشار، برش، کشش، میخ کشی، چگالی‎‎، سپیدار
  • حمیده عبدل زاده، کاظم دوست حسینی، علی اکبر عنایتی، علی نقی کریمی صفحه 963
    در این پژوهش امکان بهره گیری از خرده چوب های استیله شده در تخته خرده چوب صنوبر مورد بررسی قرار گرفت. سطوح استیلاسیون بالا، متوسط و صفر (شاهد) و محل بهره گیری از خرده چوب های استیله شده در تخته خرده چوب به عنوان عامل های متغیر این پژوهش در نظر گرفته شده و تاثیر آنها بر ویژگی های کاربردی تخته بررسی شد. با توجه به اینکه خرده چوب های استیله شده تنها 50 درصد وزن تخته را تشکیل می داد، نتایج نشان دادند که بهره گیری از همین میزان خرده چوب های استیله شده ثبات و پایداری ابعاد تخته را نزدیک به 50 درصد بهبود داده ولی مقاومت های مکانیکی آن را نیز تا حدی کاهش می دهد. با بالا رفتن شدت تیمار استیلاسیون مقاومت مکانیکی تخته کاهش و ثبات ابعاد آن افزایش می یابد. کاربرد خرده چوب های استیله شده در لایه های سطحی تخته، مقاومت خمشی آنرا نسبت به تخته های همسان کاهش می دهد. اگرچه مقاومت خمشی تخته با بکار بردن خرده چوبهای استیله شده کاهش می یابد ولی بر پایه استانداردهای 68763 DIN و 1993-1/208 ANSI A مقاومت ها هنوز از حد استاندارد بالاتر است و ویژگی های مقاومتی مناسبی را دارا می باشد. تخته های سه لایه پس از 2 و24 ساعت غوطه وری در آب، دارای جذب آب و واکشیدگی ضخامت کمتری نسبت به تخته های همسان بودند.
    کلیدواژگان: تخته خرده چوب سه لایه صنوبر، استیلاسیون، مقاومت خمشی، مقاومت برشی، پایداری ابعاد
  • مجید عزیزی صفحه 975
    تعیین معیارهای موثر در تصمیم گیری برای انتخاب مدیر تولید کارخانه های مبلمان، نقش اساسی در افزایش بازدهی واحدهای تولیدی یادشده دارد بویژه در صنعت مبلمان به جهت وابستگی بیشتر فرایند تولید به نیروی انسانی این موضوع اهمیت بالاتری پیدا می کند. اولویت های شاخص های انتخاب مدیرتولید و کسب دانش فنی و اهمیت به آموزش به ترتیب پرسش و فرضیه پژوهش در نظر گرفته شد. برای شناسایی معیارهای موثر در گزینش مدیر، 9 واحد مهم تولیدی مبلمان درکشور مورد بررسی قرار گرفتند. این معیارها به 5 گروه اصلی و 10 زیر شاخص تقسیم شدند. سلسله مراتبی بر پایه 5 گروه اصلی از معیارها طرح شد. وزن شاخص ها با فرایند تحلیل سلسله مراتبی تعیین شد. نتیجه نشان داد که شاخص ناسازگاری کلی برابر 01/0 است و در میان 12 معیار موثر در گزینش مدیر تولید برای صنعت مبلمان 5 مورد آنها که عبارت اند از اهمیت به آموزش، فراگیری دانش فنی تجربی، فراگیری دانش فنی نظری، ارتباطات اجتماعی داخلی و مهارت های جانبی، دارای بالاترین اولویت هستند.
    کلیدواژگان: معیار، تصمیم گیری گروهی، فرایند تحلیل سلسله مراتبی ((AHP، مبلمان، ارزش وزنی، نرخ ناسازگاری
  • رضا نقدی، علی نقی کریمی، احمد جهان لتیباری، سیداحمد میرشکرایی صفحه 989
    در این پژوهش تاثیر قارچ رنگین کمان (Coriolus versicolor) که از قارچ های بومی کشورمان می باشد بر کاهش رنگ پساب مرحله رنگبری کارخانه کاغذ پارس که عاملی مهم در تفسیر پساب بشمار می آید مورد ارزیابی قرار گرفت. متغیرهای این بررسی دما‎، زمان تیمار، pH و مقدار زیست توده بودند که برای بررسی اثر مستقل هر متغیر بر کاهش رنگ، دیگر متغیرها بر پایه شرایط بهینه نسبی رشد قارچ ها، ثابت در نظر گرفته شد. بررسی تاثیر زمان بر کاهش رنگ پساب نشان داد که با افزایش زمان تا 6 روز، میزان کاهش رنگ به بیشینه خود معادل 59 درصد می رسد. تاثیر pH بر کاهش رنگ، بیانگر این بود که با افزایش pH در محدوده 3تا 4، کاهش رنگ به بیشینه خود معادل با 45 درصد می رسد. بررسی تاثیر مقدار زیست توده بر کاهش رنگ نشان داد که با افزایش مقدار آن تا 12 گرم در لیتر پساب، کاهش رنگ بیشینه 42 درصد و بعد از ان کاهش می یابد. بررسی تاثیر دما بر کاهش رنگ پساب نشان داد که بهترین دما برای کاهش رنگ دمای 25 درجه سلسیوس با کاهش رنگ معادل 50 درصد می باشد. با توجه به نتایج به دست امده، مشخص شد که قارچ رنگین کمان به طور موثری می تواند باعث کاهش رنگ پساب مرحله رنگبری شود.
    کلیدواژگان: قارچ رنگین کمان، پساب مرحله رنگبری، کاهش رنگ، دما‎، زمان تیمار، pH، مقدار زیست توده
  • مرتعداری
  • حسین ارزانی، سهیلا نوری، سید حسن کابلی، حمیدرضا مرادی، حسن قلیچ نیا صفحه 997
    به منظور تعیین شاخص های مناسب ارزیابی پوشش و تولید گیاهی بر پایه داده های دور سنجی، داده های زمینی و رقومی ماهواره ای همزمان با این داده ها، مربوط به مراتع ییلاقی جنوب استان مازندران مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. طی 3 سال آماربرداری، داده های مربوط به تاج پوشش و تولید کل وضعیت های رویشی یکساله ها، گندمیان، پهن برگان علفی و بوته ای ها متعلق به 60 کرت یک متر مربعی در هر سال جمع آوری شد. در ادامه به منظور اعمال تصحیح های مختلف مورد نیاز بر روی تصویرها، عمل تطابق هندسی، روش تعدیل نمودار و روش تبدیل ارزش رقومی به بازتاب طیفی مورد بهره گیری قرار گرفت، سپس انواع شاخص های حقیقی، خط خاک و جوی بر روی تصویرها ایجاد شد و با بهره گیری از مختصات ثبت شده با دستگاه مکان یاب (GPS)، ارزش های رقومی شاخص های ایجاد شده مربوط به هر کرت استخراج شد. در مرحله بعد برای گزینش شاخص های مناسب، درآغاز همبستگی بین مشخصه های کمی گیاهی و شاخص ها بررسی شد و شاخصی که بالاترین میزان همبستگی را با هر مشخصه داشت، گزینش شد، سپس رابطه رگرسیونی بین شاخص برگزیده و هر مشخصه گیاهی برقرار و مدل رگرسیونی ارائه شد. نتایج نشان داد که همبستگی معنی داری بین مشخصه های گیاهی و شاخص های گیاهی وجود دارد. بطوری که شاخص VI10 با پوشش یکساله ها، شاخص های VI10، VI6 و MIRV1 با پوشش گندمیان، شاخص های PD312، VI9، MIRV1، GVI با پوشش بوته ای ها، شاخص های MIRV2،VI12، VI5 و باند محاسباتی Fuse2 با پوشش کل و شاخص های MIRV1 و MIRV2 VI5، Tgr با تولید کل روابط معنی دار و قوی نشان دادند. در مجموع نتایج نشان داد که شاخص ها و مدل های بدست آمده در این پژوهش، برآوردبه نسبت دقیقی از مشخصه های کمی ارائه داده و از کارایی مناسبی برخوردار می باشند.
    کلیدواژگان: سنجش از دور، پوشش گیاهی، تولید گیاهی، شاخص های گیاهی، مازندران
|
  • Page 775
    Soil erosion by water is considered as one of the major threats for sustainable land management. In Iran, soil erosion studies has begun since 40 years ago, but there is no native model to evaluate soil erosion yet. This research is the first attempt to develop a new erosion model, based on the fuzzy logic approach. The study is took place in Latian Dam basin, Iran. Using GI Systems some effective factors on soil erosion including geomorphologic, lithology, topographic, climatic, hydrologic, vegetation, land use and soil properties factors that contain 81 indices, were analyzed using correlation matrix, cluster analysis and Kruskal-Wallis test. The effects of 19 factors were significant which used to develop conceptual model. To quantify conceptual model, a fuzzy modeling approach was used. Seven fuzzy operators were used within a GI System for determining erosion hazard. The results show that the erosion map derived from fuzzy Gamma operator (?=0.8), has the best prediction of soil erosion hazard over the study area and its overall accuracy is up to 92%. Predicting the amount of specific sediment yield of the 3 sub-watersheds of the study area was done using multivariate regression analysis with stepwise method using a data set of eight input parameters. The results indicated that the equation that included variables of erosion coefficient and area of sub-watershed stated adjusted square correlation coefficients (R2adj=99.09%). The results suggest that fuzzy approach is very useful to predict soil erosion and sediment yield over the study area.
  • Page 797
    Most of the hydrological systems are very complicated and it is not possible to understand them completely. Therefore, simplification is necessary to understand or control of a part of the system behavior such as water balance relationships. Hydrological models are simple structure of complicated systems in hydrological cycle in the nature. The first goal of a hydrological model is to predict complicated system function and evaluate the impact of any kind of changes on system behavior. This will help us to better understand processes of the system. In this research SWRRB hydrological model was used to simulate water balance relationship in Kasilian watershed located in Mazandaran province. SWRRB is a continuous hydrological model. This model was calibrated and evaluated in Kasilian watershed. The simulation error in calibration and evaluation steps was estimated using MAE, RMSE and NASH criteria. Significance and insignificance of difference between observed and estimated runoff values was evaluated using Z factor. Model sensitivity analysis with respect to the different variables was investigated. The result of this research showed that the model can simulate annual runoff more accurate than monthly runoff. On the other hand, in comparison between monthly and daily runoff, it can be seen that simulation of monthly runoff is more reliable than daily runoff. In this research, it has been shown that the model is sensitive to length of the data.
  • Page 809
    One of the important issues in design of river structures as well as determination of proper life time is having adequate information of sediment load in the rivers. Thus, several methods have been suggested for estimation of suspended loads. One of the hydrological techniques is rating curves method that is based on the best fitting line to drawing between values of flow discharge and suspended loads respectively. Seasonal variability is one of the errors which origins in sediment rating curves that disregarded to accurate estimation of suspended load. In this research seasonal classification, by analyzing annuals hydrograph on the sampling time with 6 hydrological methods in 3 different seasons for estimated suspended loads and the best fitting method and season was determined in Glinak hydrometric station of Taleghan Basin. The results showed that the quality of primary data is the most important parameter in accuracy and precision of the estimations. However classified total data have considerable affect on decreasing error estimate and also due to the increasing precision (decreases MAE) and accuracy (StDev decreasing) estimates 6 and 77.8%, respectively. Finally, the best determination methods for estimating process in the research which are suitable for total data, two rating curves and FAO methods for rainy season data, CF2 method for flood season data classes, one rating curve method for dry season class and FAO method. Also, discharge-sediment load data from flooding season are the best seasonal classes among the methods in case of minimum error.
  • Page 821
    Among natural hazards, flood is perhaps the most destructive one which imposes high damage to human communities, facilities, industrial and agricultural areas. Frequency analysis and our knowledge of the probability of occurrence or return period of floods will help us in planning and risk reduction of the floods. In this study, the method of L-moments was applied for regional flood frequency analysis in Halil Rood basin, Jiroft. For regional homogeneity and finding discordant stations, two H and D measurements showed that the region is homogeneous without discordant station. After selecting at-site distribution, the goodness-of-fit-test, ZDIST showed the LN3 distribution to be the best regional distribution. The area of watershed was also found the parameter of multiple regressions which is used for estimation of flood with different return periods at ungauged watersheds.
  • Page 839
    Understanding the processes involved in infiltration and percolation in soils is one of the important factors in evaluating the generation of runoff, the supply of soil water and the potential for recharge. Percolation is the process of entry moisture from the upper soil layer to lower layers. The rate of percolation depends on the type of soils at the location considered and on the moisture content of the upper soil layer. For a given location, this rate is a function of the actual infiltration rate and the moisture content of the upper soil layer. In this research three parameters of the maximum soil moisture content, maximum and minimum infiltration capacity rate as inputs are used to calculate variation of soil moisture, and infiltration rate during a rainfall event. Numerical results show the effects of surface flow, storm rainfall intensity and soil moisture variability on the percolation rate in ten minutes time interval in Kechik catchment of Golestan province, Iran.
  • Page 849
    Acording to empirical evidences, first step of any successful intervention in sutainable natural resources development process is identifying needs of local people and other stakeholders as well as recognition of their contributions in order to effective participating in all step of process. With regard to this comment, in this paper as result of a descriptive research based on survey strategy, tried to identify some patterns related to local people's participation in development of mangrove forests in south of Iran (Boushehr province coasts). Validity of questionnaire as data gathering instrument, confirmed by selected experts and Coronbach Alpha coefficient (equal to 67% - 79% range by different parts of questionnaire) used to confirm its reliability. Data collected were analyzed using the Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) based on appropriate statistics. In descriptive findings, items and patterns related to mangrove forests utilizations, causes of forest degradation, local participation attitudes, participation areas and procedures, in process of several categories, information and communication channels where illustrated. Inferential tests (F and T-student) results showed differences of participative attitude of respondents based on some variables such as age, education level, participation in rural project and membership of local institutions. Using stepwise regression led to a linear equation including age, number of livestock (ownership), recourse to governmental offices and membership period of local institutions as independence variables and R2Ad coefficient indicated that this linear equation explained about 60% variance of participative attitude of local people as dependence variable.
  • Page 867
    25 seedlings of Caucasian oak (Quercus castaneifolia) were planted by spacing of 1*1m in Pilambra research station, Guilan province, north of Iran. Prior to transplanting, seedlings were root-pruned in three levels of 15, 20 and 25 cm and some of quantitative characteristics of plants were compared to those of un-pruned controls in 3 replications after six growing seasons. A total of 300 seedlings in completely randomized blocks were studied. Considering the criteria of rhythmic shoot extension, branching mode and orthotropic branch differentiation the architectural model of the Caucasian oak was identified as Rauh model. The results showed that root pruning has a significance influence on diameter and height growth of oak seedlings. The collar diameter, dbh and height of seedlings were 60.5mm, 40.5mm and 616.3cm, respectively which were the highest measurements among the treatment of root pruning in 20cm. The un-pruned seedlings showed better results than those of pruned in 15cm and 25cm. All differences were significant at level of p<0.05.
  • Page 877
    Sustainable development and optimum implementation of forest management planning requires forest road network (main and secondary roads). However, road construction in mountainous area is interference in unknown and virgin forest which leads to ecosystem disturbance. So, knowing of geological, geo morphological properties and soil mechanic from which road passes, is of great importance in properties decision making in order to lower the cost of road construction. Soil is the main constructive materials in forest roads and of course forms forest bed. It is possible to understand the engineering soil properties through studying the soil mechanic. Due to expenses of soil analysis, reducing soil samples to its minimum and maintaining its validity are of great importance in soil mechanics in forest roads. In this research, based on geomorphological properties such as slope, aspect, altitude, etc, zonation of study area was done and divided into homogenous units based on landform using GIS. After preparing landform map, one soil sample and totally 24 samples were taken in units from which road passes.Then soil properties like normal moisture (%), bulk density and soil texture were analyzed. By grouping soil analysis and their classification based on moisture (%), texure and porosity new homogenous regions were formed that are equal in characteristics such as geomorphology and soil. So it can be a base for soil sampling and soil mechanics studies. Based on this study, sample number decreased to 13 and costs of analysis have been reduced due to creating homogenous regions.
  • Page 889
    Having knowledge about quantitative and qualitative characteristics of forest stands and continuous measurement of impacts of executed methods is a fundamental principle for performing, monitoring of forest management based on nature rules and decision-making in silviculture management of forest. Single selection method which is one of the close to nature silviculture methods, aims to achieve an uneven-aged and mixed forest. Tree marking in this method needs to precise statistical data about tree distribution in diameter classes. To determine the quantitative characteristics as well as biodiversity, rare species, old trees and also dead trees, 768.4 ha virgin forest of Gorazbon district in Kheyrud educational- experimental Forest was studied with full callipering method. All trees with dbh> 10 cm were assessed and volume and number of species in diameter classes, large trees with dbh> 100 cm and all dead trees were inventoried separately at each compartment. The average of number and volume of trees per hectare in Gorazbon district are 297 and 338 sylve, respectively. However, beech trees consist of 31% of total number of tree in Gorazbon district, but this species comprises of 57% volume of this district. Proportion of rare species such as sweet cherry, mountain ash, ash and elm are less than 2 tree per hectare. The average volume per hectar of dead trees was 4.2 sylve which was counted to 1.2 % of total volume of Gorazbon district. Considering the large area and analyses of data which was carried out for the first time, results of this research showed that full inventory method provided important and essential data for precise performing of selection method, especially single selection method.
  • Page 909
    There is increasing pressure worldwide for maintenance of forest sustainability. Concerns about environmental and social issues associated with forest sustainability - such as effects on biodiversity changes, area, vitality, health, wood and non-wood production of forests - have led to international agreements and programs for improving forest management practices. One of the problems that forest experts are facing in Iran is the existence of cow-pens and the effects of livestock grazing on forest trees. This research aims to study the effects of grazing resulting from cow-pens on tree species diversity. For this purpose, two compartments in which cow-pens exist and two ones out of reach of livestock were selected in Gorazbon District belonging to the experimental Forest of Kheyroud. In both regions the forest types are Fageto-Carpinetum. Using 100% inventory and sampling methods, heterogeneity and evenness indices of Shannon and Simpson were calculated. Heterogeneity indices of Simpson and Shannon-Wienner and evenness index of Shannon were greater in grazed region, but evenness index of Simpson were approximately the same in both regions. Using t test for Shannon index, there is a significant difference between 100% inventory and sampling method in grazed region with 13 sample plots, but in ungrazed region, the difference is not significant with 23 sample plots.
  • Page 921
    Although environmental plans performance, development of green areas and provision of recreational facilities for filling leisure time are necessary, lack of financial resources for reviving and providing appropriate recreational facilities makes natural resources management not only to evaluate these resources but also use people's contribution in order to conserve and revive these areas. Therefore, this research will discuss an assessment of the outdoor recreational value of Nabovat Park in order to estimate a visitor's willingness to pay (WTP) for recreational benefits, based on contingent valuation (CV) and dichotomous choice. For determination of visitor's willingness to pay Logit model was employed, the estimation parameters being based on methods of maximum likelihood (ML). The results indicate that 72% of visitors are willing to pay for recreational values at the Nabovat Park. People is willing to pay 3300 Rials for per visit of the park. The total recreational annual value was estimated at 140,049,660.7 Rials/ha for the park. Consequently, results show that people care about urban green areas.
  • Page 933
    Population increasing and land decreasing for solid waste disposing is the reason for the problems of municipal solid waste dispose in Iran. Also almost 70% of municipal solid waste in Iran is made of perishable materials and much of solid waste is made of plastic, paper and paperboard, metal and glass which all these materials are able to be recovered. Therefore, composting and recycling is the reason for reducing the material volume to landfills, environmental problems and also economical benefits. For priority determination of recovery and composting, qualitative and quantitative reorganizations of municipal solid waste are necessary. About 140,000 people live in Shahreza, and almost 90 ton municipal solid waste is produced daily. Landfill is 5 kilometer far from east of the residential area. For physical analysis, sampling of Shahreza municipal solid waste performed in landfill randomly. Sampling was performed in four seasons, each season for one week and each day about 20 samples (a sample = 0.5). In fact, in each season the sampling has been repeated 140 times. Six components that were made of perishables, metal, plastic and PET, of each samples were separated. Afterwards, mean percent of components was calculated daily, seasonal and annually from summer 1384 to spring 1385. For chemical analysis, sampling of perishables was performed in landfill randomly, in four seasons and each season about 14 samples and moisture content of samples and carbon to nitrogen ratio was measured. The results showed that 71.61% of Shahreza municipal solid waste is made of perishables. These materials consist of 69.69% moisture and 22.16% C/N. Each of the above mentioned components is comprised of plastic 7.57%, paper and paperboard 7.64%, glass 2.09%, metal 2.04% and PET 0.35% that by recovery and composting about 9, 768, 578, 580 Rials in landfill is avoided to waste annually. By considering sanitary and environmental damages, the percent and price of each of the components, recovery priority and composting was determined as follows: composting, plastic, paper and paperboard, metal, PET and glass recycling.
  • Page 943
    Based on a study performed, about 200 to 400 thousand ton per year waste date palm leaves are available in Iran. In this research, chemical composition, fiber dimensions and soda pulping from five main date palm leaves in Iran were investigated. Specific gravity of different samples has been determined to be in the range of 0.44 - 0.50. Average fiber length and diameter were 1400 and 17.5 micrometers, respectively. Cellulose content varied from 35 to 44% and the klason lignin content was 12 to 15 %. Acetone soluble extractive content was varied from 1.35 - 3.23 %, hot water extractive content was very high from 16% to 19% and ash content was also high varied from 4.5 - 7.75 %. The results of soda pulping of mixed date palm leaves have shown that, good quality high yield and low yield pulps can be produced which are suitable for making different grades of papers.
  • Page 953
    Mechanical tests were conducted on matched small clear specimens of populus wood, which is a fast growing piece. The tests were made by adopting D143-06 specification of ASTM standard. modulus of rupture and modulus or elasticity, tension parallel to grain and tension perpendicular to grain, compression parallel to grain and compression perpendicular to grain, shear parallel to grain, cleavage, hardness, nail withdrawal and toughness of this species were measured. Density and shrinkage rate of this species were also measured as well. The target for measuring mechanical properties of populus was to determine its clear wood strength for establishing corresponding design value. In the case of green state these values were obtained: modulus of rupture 38. 1 (N/mm2) and modulus of elasticity 6297 (N/mm2), tension parallel to grain 64. 6 (N/mm2) and tension perpendicular to grain 1. 9 (N/mm2), compression parallel to grain 20. 1 (N/mm2) and compression perpendicular to grain at limit point 2. 0 (N/mm2) and in the 1 mm deformation 3. 5 (N/mm2) و shear parallel to grain 4. 0 (N/mm2), cleavage 27. 5 (N/mm2), side hardness 1. 5 (KN), nail withdrawal 0. 56 (KN) and toughness 2. 6 (Kg. m). In the case of air dried state these values are obtained: modulus of rupture 65 (N/mm2) and modulus of elasticity 8097 (N/mm2), tension parallel to grain 73. 3 (N/mm2) and tension perpendicular to grain 3. 2 (N/mm2), compression parallel to grain 34. 8 (N/mm2) and compression perpendicular to grain at limit point 4. 3 (N/mm2), shear parallel to grain 4. 9 (N/mm2), cleavage 42. 3 (N/mm2), nail withdrawal 0. 43 (KN). The average physical properties are density (apparent) 0. 38 gr/cm3 and shrinkage: (radial) %3. 2, (tangential) %5. 2 and (volumetric) %8. 4.
  • Page 963
    The capability of acetylated poplar particles in manufacturing particleboard was investigated. The acetylation degrees at high, medium, and zero (control) levels and position of treated particles were considered as variables. Then the effects of these variables on practical properties of manufactured boards were investigated. The results indicated that application of 50% acetylated particles (on the basis of board's weight) caused to improve dimensional stability of manufactured boards up to 50 %, however the strength properties decreased to some extent. Increasing acetylation degree caused to enhance dimensional stability while the mechanical properties were decreased. The application of acetylated particles on surface layers led to bending strength loss in comparison with single layered boards. Although utilization of acetylated particles caused to decrease bending strength but it remains still above the levels established by standards such as DIN 68763 and ANSI A 208/1 – 1993 and resulted particleboards have suitable and acceptable properties. The results showed less water absorption and thickness swelling three – layer particleboard in comparison with single-layer particleboards after immersing in water for 2 and 24 hours.
  • Page 975
    Determination of the effective criteria in decision making to select production manager in furniture industries is main activity to increase the unit's efficiency. For know – how of effective criteria in manager selection, 9 units were searched in the country. These criteria were divided into five major groups and 10 sub-sections. A hierarchy was constructed based on five major groups of criteria. Analytical Hierarchy Process then established the weights of the indicators. The result showed that Overall Inconsistency Index is 0.01 and among 12 effective criteria in manager selection for furniture industry, importance of training, acquisition of technical knowledge in experiment, acquisition of technical knowledge in theory, internal social communication and lateral skills have high priority, respectively.
  • Page 989
    The effect of rainbow fungus (Coriolus versicolor), an Iranian native fungus, on the color reduction of bleach plant effluent was studied. The effective variables in this research were time, temperature, pH, and biomass amount. To investigate the independent effect of each variable on color reduction, the other variables were kept constant considering the optimum growth conditions of fungi stated in literature. The highest color reductions were observed after each independent variable treatment; time of 6 days (59%), pH of 3 to 4(45%), biomass amount of 12 g/l (42%), and temperature of 25°C (50%). Considering the observed results, it can be concluded that the rainbow fungus can efficiently reduce the color of bleach plant effluent from pulp plant.
  • Page 997
    In order to determine suitable indices for vegetation cover and production assessment based on remote sensing data, simultaneous digital data with field data of summer rangeland in south of Mazandaran province were analyzed. During 3 years monitoring vegetation cover including annuals, grasses, forbs and shrubs and total production data of sixty plots in each site (1 square meters) were collected. The Global Positioning System (GPS), geometric correction, histogram equalization and images digital numbers were converted to reflectance numbers. In the next stage, intrinsic indices, soil-line related indices and atmospheric corrected indices were generated. For determining suitable indices, linear regression model was used. The results showed that there are significant relationships between satellite data and vegetative characteristics. Among indeces, VI10 with annual covers, VI6, VI10, MIRV1 with grasses cover, PD312, VI9, MIRV1, GVI indices with forbs cover, MIRV2, VI6, VI10 with shrubs cover, VI12, MIRV2, VI5, fuse2 and total cover and MIRV1, MIRV2, VI5, Tgr with total production, showed significant relationships. Generally introduced indices presented accurate quantitative estimation of the parameters. Therefore, it is possible to estimate vegtation cover and range production as important factors for range monitoring using landsat ETM+ data.