مجله تحقیقات دامپزشکی
سال پنجاه و هفتم شماره 2 (تابستان 1381)

مقایسه بین روش های مختلف مورد استفاده جهت ایجاد ایمنی در ماکیان با سویه پیش رس ایمریاتنلا.
طرح: طرح کاملا تصادفی.
حیوانات: تعداد 360 قطعه جوجه یکروزه گوشتی از نژاد آرین.
جوجه های مورد آزمایش به طور تصادفی به چهار گروه تقسیم شدند به طوری که هر گروه به چهار زیر گروه 30 قطعه ای تقسیم شده و هر زیر گروه درون یک پن مجزا و بر روی بستری از تراشه چوب نگهداری شدند. یکی از گروه های آزمایشی به عنوان گروه شاهد(غیرایمن) منظور گردید. برای ایجاد ایمنیت در سه گروه دیگر به ترتیب از روش های خوراکی(دهانی)، تلقیح داخل چشمی و تلقیح داخل کلواکی استفاده شد. جوجه های هر چهار گروه در فاصله 28 روز بعد از ایمن سازی با تعداد 20000 عدد ااسیست هاگدار ایمریاتنلا به ازای هر پرنده، مورد چالش قرار گرفتند.
جستجوی ااسیست های گدارایمریاتنلا به ازای هر پرنده، مورد چالش قرار گرفتند.
جستجوی ااسیست های کوکسیدیایی در نمونه های مدفوع و بستر تا 9 روز پس از آلوده کردن جوجه ها و تعیین تعداد ااسیست ها در هر گرم از نمونه های بستر تا هفته نهم دوره پرورش ادامه یافت.
تجزیه و تحلیل آماری: آزمون تجزیه واریانس، آزمون توکی برای مقایسه بین میانگینها.
نتایج حاصل نشان دادند که میزان دفع ااسیست در هر گرم مدفوع در گروه شاهد به طور بسیار معنی داری بالاتر از گروه های ایمن شده بود (P<0.01). کمترین تعداد دفع ااسیست در گروه های ایمن شده، مربوط به جوجه های ایمن شده از راه دهانی بود. بر اساس نتایج به دست آمده، هر سه روش ایمن سازی به کار گرفته شده در این آزمایش، سبب ایجاد ایمنی اکتسابی در مقابل سویه های مورد استفاده جهت آلوده کردن جوجه ها شدند. نمونه گیری از بستر روش خوبی برای پایش تعداد ااسیست دفع شده، می باشد.
بر اساس نتایج حاصل می توان چنین استنباط نمود که به کارگیری تمام روش های مورد استفاده در این مطالعه تجربی جهت انجام واکسیناسیون در ماکیان در مقابل بیماری کوکسیدیوز، می تواند سبب ایجاد پاسخ ایمنی کافی در آنها شود.

معرفی بالینی یک مورد ملانوم بدخیم در حفره دهانی سگ طرح: گزارش موردی.
حیوان: یک قلاده سگ ماده 15 ساله نژاد یورکشایر تریر.
تاریخچه: در خردادماه سال 1375 سگ مذبور با سابقه بوی بد دهان، ترشحات خونابه ای از دهان و فیستول مترشحه زیر چشم چپ به بیمارستان حیوانات کوچک دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران ارجاع گردید. در معاینه داخل حفره دهانی یک توده توموری سیاه رنگ به قطری حدود 5 سانتی متر چسبیده به لثه در منطقه مولار سمت چپ در فک بالا مشاهده شد. در معاینه بالینی حیوان بجز وجود یک فیستوال در زیر گوشه داخلی چشم چپ که به خاطر گسترش و دست اندازی تومور به بافتهای اطراف ایجاد شده بود مورد خاصی مشاهده نشد.
همچنین در رادیوگرافی ناحیه جمجمه و ریه و همچنین آزمایش شمارش کامل خون مورد غیر طبیعی مشاهده نشد. حیوان مورد عمل جراحی برداشت توده توموری قرار گرفته و نمونه به آزمایشگاه آسیب شناسی ارسال شد و تشخیص ملانوم بدخیم مورد تایید قرار گرفت.
کاربرد بالینی: ملانومهای حفره دهانی در سگها جزو بدخیم ترین تومورهای مشاهده شده در حیوانان کوچک می باشند و عموما از پیش آگهی بدی برخوردار هستند. این گزارش اولین گزارش وقوع تومور ملانومای بدخیم در حفره دهانی سگ در ایران می باشد.

مطالعه اثرات مقادیر مختلفی از کادمیم 5 ppm،50 ppm و 100 ppm در رشد و ضریب تبدیل غذا در جوجه های گوشتی نژاد راس (Ross) طرح: مطالعه تجربی.
حیوانات: تعداد 284 قطعه جوجه خروس یکروزه نژاد راس.
به صورت توزیع تصادفی جوجه ها به چهار گروه و هر گروه به سه تکرار جداگانه تقسیم و در 12 قفس به مدت هفت هفته (49 روز) در شرایط استاندارد دما، نور و تهویه نگهداری شدند. در طول رشد، جوجه های گروه شاهد با جیره پیش دان (Starter) و پس دان (Finisher) و گروه های یک و دو و سه با همین جیره ها که به ترتیب 5 ppm، 50 ppm و 100 ppm حاوی کادمیم بودند، تغذیه شدند. جوجه ها در طی دوره به غذا و آب کافی دسترسی داشتند.
تجزیه و تحلیل آماری: تجزیه واریانس و مقایسه میانگینها با استفاده از روش Schelle.
مقایسه آماری در هر یک از گروه های جداگانه شاهد،5 ppm،50 ppm و100 ppm نشان داد که از نظر روند رشد هیچ گونه اختلاف معنی داری مابین تکرارها مشاهده نمی شود. در پایان روز هفتم، میانگین وزن گروه شاهد با سایر گروه های تحت تیمار اختلاف معنی داری را نشان داد (P<0.05) در پایان روزهای چهارده، بیست و یکم، بیست و هشتم، سی و پنجم چهل دو دو و چهل و نه روزگی علیرغم افزایش بیشتری که در میانگین وزن گروه5 ppm نسبت به گروه شاهد مشاهده می گردد مابین این گروه و گروه شاهد اختلاف معنی داری مشاهده نگردید لکن در همین فاطمه زمانی اختلاف معنی داری مابین این گروه (5 ppm) و گروه های دیگر دیده شد (P<0.01) بر اساس این یافته ها وجود مقادیر 50 ppm و بویژه100 ppm کادمیوم در جیره غذایی بر روند رشد اثرات منفی دارد. وجود 100 ppm کادمیم در جیره غذایی این جوجه ها نه تنها تاثیرات بسیار نامطلوبی را بر روند رشد داشت بلکه از هفته ششم به بعد روند رشد منفی و جوجه ها وزن خود را بتدریج از دست دادند. همچنین در این تحقیق پایینترین و بالاترین ضریب تبدیل غذا (FCR) به ترتیب به دو گروه دریافت کننده جیره حاوی5ppm و 100ppm کادمیم اختصاص داشت. بین جوجه های دریافت کننده جیره حاوی5ppm کادمیوم و جوجه های گروه شاهد از نظر ضریب تبدیل غذا اختلاف معنی دار بود (P<0.05) از سوی دیگر هیچ گونه اختلاف معنی داری مابین گروه شاهد و گروه تغذیه شده با جیره حاوی 5ppm کادمیم مشاهده نگردید که چنین یافته ای به آن علت بود که احتمالا جوجه های گروه 50ppm نسبت به گروه شاهد غذای کمتری را مصرف نموده بودند.
می توان نتیجه گیری نمود که وجود مقادیر کم کادمیوم در جیره غذایی جوجه های گوشتی (در این بررسی 5ppm) بر روند رشد و نمو تاثیر منفی به جای نمی گذارد در حالی که وجود مقادیر بالاتر (50ppm یا 100ppm) روند رشد را کند و یا آنرا متوقف می نماید. چنین تاثیری را می توان به مسمومیت ناشی از فلز کادمیوم نسبت داد.

مشخص کردن نمای طبیعی مغز میانی و مخچه در ماهی سفید دریای خزر.
طرح: مطالعه توصیفیحیوانات: 5 ماهی بالغ و سالم دریای خزر به منظور بررسی بافتی ناحیه مغز هر کدام از آنها.
پس از جدا کردن مغز، ابتدا نمونه ها از نظر ریخت شناسی مورد بررسی قرار گرفته و سپس در فرمالین 10درصد پایدار شده تا آماده برش گردند. سپس نمونه ها به روش معمول بافت شناسی در دستگاه اتوتکنیکون قرار گرفتند و مراحل آبگیری و شفاف سازی و نفوذ پارافین در آنها انجام گرفت. پس از آن از نمونه ها بلوکهای پارافینی تهیه و این بلوکها با ضخامت 5 میکرومتر برش داده شد. رنگ آمیزی بافتها به روش هماتوکسیلین و ائوزین انجام گرفت و توسط میکروسکوپ نوری مورد مطالعه قرا رگرفتند. از برشهای تهیه شده فتومیکروگرانهایی نیز تهیه گردید.
در بررسی ماکروسکوپیک مشخص گردید که مغز ماهی سفید از قسمتهای زیر تشکیل شده است. مغز جلویی، مغز رابط، مغز میانی، مخچه و بصل النخاع. در بررسی میکروسکوپیک مشاهده گردید که مغز میانی و مخچه از ماده خاکستری و سفید تشکیل می شود که در هر دو ناحیه ماده خاکستری در سطح و ماده سفید در عمق قرار دارد و توسط نرم شامه احاطه می شوند. ماده خاکستری از لایه های سلولی مختلفی تشکیل می شود و ماده خاکستری در سطح و ماده سفید در عمق قرار دارد توسط نرم شامه احاطه می شوند. ماده خاکستری از لایه های سلولی مختلفی تشکیل می شود و ماده سفید نیز شامل رشته ها و سلولهای عصبی است.
ماهی سفید دریای خزر مانند تمام مهره داران در قسمت قدامی سردارای تراکمی از بافت عصبی تحت عنوان مغز می باشد که با توجه به وسعت مغز می توان این ماهی را جز مهره داران برتر به حساب آورد. در ماهی سفید، مغز میانی که مسوول بینایی است از رشد قابل توجه ای برخوردار است که با توجه به این مطلب این ماهیان دارای چشمهای تیزبین هستند و شکارچیان خوبی به نظر می رسند. به طور کلی قدرت دید ماهیان بر حسب گونه متفاوت است و بیشتر با شرایط و محل زندگی آنها ارتباط دارد. مخچه قسمت اعظم مغز خلفی را اشغال می کند. وزن مخچه در ماهیان مختلف متفاوت است و از نظر بافت شناسی ترتیب قرار گرفتن و شکل سلولهای تشکیل دهنده آن همانند سایر ماهیان استخوانی و پستانداران است.

مطالعه اثرات ناشی از افزودن دو ترکیب دیاتومیت یا زئولیت طبیعی به جیره غذایی، بر روی میزان بازده تولید و درصد رطوبت بستر در جوجه های گوشتی. طرح: طرح آماری کاملا تصادفی.
حیوانات: 600 قطعه جوجه گوشتی یکروزه جنس نر از سویه تجاری راس 208.
استفاده از پنچ گروه مورد آزمایش و تغذیه آنها به ترتیب با جیره های غذایی فاقد دیاتومیت و زوئلیت (به عنوان گروه شاهد). 2 درصد دیاتومیت، 3 درصد دیاتومیت، 1 درصد دیاتومیت + 2 درصد زئولیت و 3 درصد زئولیت در طول دوره آزمایش (48 روزه) محاسبه شاخص های تولیدی شامل وزن بدن، مقدار غذای مصرفی و ضریب تبدیل غذایی در سنین 21، 42 و 48 روزگی، تهیه نمونه از بستر و اندازه گیری میزان رطوبت آن در سنین 21، 28، 28، 35، 42 و 49 روزگی.
تجزیه و تحلیل آماری: استفاده از آزمون تجزیه واریانس به منظور تعیین اثر استفاده از دیاتومیت یا زئولیت طبیعی در خوراک بر روی عملکرد تولید و میزان رطوبت بستر و استفاده از آزمون توکی برای پی بردن به تفاوتهای بین گروه های مورد آزمایش.
نتایج بدست آمده در پایان آزمایش نشان دادند که افزایش 3 درصد زئولت به تنهایی، و یا 1 درصد دیاتومیت همراه با 2 درصد زئولیت به جیره غذایی به طور معنی داری سبب کاهش وزن بدن در مقایسه با گروه شاهد گردید(P<0.05). ، در حالی که اضافه کردن 2 یا 3 درصد دیاتومیت به تنهایی به جیره غذایی، تاثیر معنی داری بر وزن بدن جوجه ها در مقاسه با گروه شاهد نداشت. اضافه نمودن 1 درصد دیاتومیت همراه با 2 درصد زئولیت به جیره غذایی موجب افزایش معنی دار ضریب تبدیل غذایی در مقایسه با گروه شاهد گردید (P<0.05) ولی استفاده از دیاتومیت (در سطح 2 و 3 درصد) و یا زئولیت (در سطح 3 درصد) به تنهایی، تاثیر معنی داری بر ضریب تبدیل غذایی نداشت. در ارتباط با میزان رطوبت بستر، در نتیجه استفاده از دیاتومیت یا زئولیت به تنهایی و یا توام با یکدیگر در جیره غذایی، اختلاف معنی داری بین میزان رطوبت بستر در گروه های مورد آزمایش با گروه شاهد مشاهده نگردید. با این حال کمترین میزان رطوبت بستر مربوط به جوجه های تغذیه شده به وسیله جیره غذایی حاوی 3 درصد دیاتومیت بود.
به طور کلی بر اساس نتایج به دست آمده از این مطالعه می توان چنین نتیجه گیری نمود که با توجه به تاثیر نسبتا مطلوب افزودن 3 درصد دیاتومیت به جیره غذای در کاهش رطوبت بستر و عدم وجود اختلاف معنی دار بین شاخصهای تولیدی در جوجه های تغذیه شده به وسیله جیره واجد 3 درصد دیاتومیت و گروه شاهد، استفاده از دیاتومیت تا سطح 3 درصد در خوراک جوجه های گوشتی می تواند قابل توصیه باشد. با این حال باید نسبت به تاثیر این افزودنی بر چگونگی هضم و جذب مواد غذایی مطالعات بیشتری انجام گیرد.

هدف اصلی از این بررسی تعیین نوع و شدت آلودگی های کرمی دستگاه گوارش در گربه های ولگرد شهرستان اصفهان بوده است.
طراحی مطالعه: مطالعه مشاهده ای مقطعی.
حیوانات مورد بررسی: این بررسی از اواخر 1378 تا اواسط 1379 بر روی تعداد 131 قلاده گربه صورت پذیرفت.
پس از بیهوشی کلیه حیوانات به روش بدون درد و با استفاده از مقادیر بالا داروی بیهوشی معدوم و مورد کالبد گشایی قرار گرفتند و کرمهای دستگاه گوارش آنها جمع آوری شد. شناسایی آنها در حد جنس و گونه پس از شمارش، فیکساسیون در فرمالین 10 درصد و رنگ آمیزی توسط کلید تشخیصی جنس و گونه آنها تشخیص داده شد.
تجزیه و تحلیل آماری: آمار توصیفی و مربع کای.
در مجموع 129 قلاده (98.5 درصد) حداقل به یک نوع سستود یا نماتود مبتلا بودند. در بررسی انگل شناسی دو نوع نماتود شامل فیزالوپتراپره پوتیالیس (36.6 درصد) و توکسوکاراکتی (13 درصد) و پنج نوع سستود شامل تنیاتنیه فورمیس (9.2 درصد)، دیپلوپلیدیوم نولری 0.7) درصد)، مزوسستوئیدس لینه آتوس (7.6 درصد)، جویوکسیلاپاسکوالی (75.6 درصد) و جویوکسیلااکینور نکوئیدس (3 درصد) جدا گردید. حداکثر میانگین تعداد کرم جدا شده (28.1) مربوط به جویوکسیلاپاسکوالی بود.
اگر چه بین جنس و آلودگی به انواع کرمهای گزارش شده ارتباط آماری معنی داری وجود نداشت ولی در مورد سن جز در آلودگی با تنیاتنیه فورمیس در بقیه موارد میزان ابتلا به انگلهای کرمی با افزیش سن سیر صعودی داشت. همچنین بررسی حاضر نشان داد که آلودگی های کرمی دستگاه گوارش گربه های ولگرد اصفهان از اشاعه بسیار فراوانی برخوردار است که حاکی از لزوم مبارزه با این حیوانات به منظور کاهش آلودگی های انگلی اعم از حیوان و انسان می باشد.

حضور بیش از حد انتظار بیماری هموگلوبینوری پس از زایش post parturient haemoglubinuria(PPH) در فاصله زمانی اندک و نیز حضور شواهدی دال بر همراهی عوامل محیطی و زمینه ساز در منطقه شهر کرد، نگارنده را بر آن داشت تا با نگرشی تحقیقی - تحلیلی به موضوع، مورادی را به رشته تحریر در آورد.
طرح: مطالعه میدانی و نمونه برداری ازدامهای مبتلا.
حیوانات: 15 راس گاو شیری مبتلا به هموگلوبینوری پس از زایش.
در خلال خرداد ماه تا اواسط تیرماه 1379، پانزده راس گاو شیروار با تاریخچه هموگلوبینوری به درمانگاه ارجاع و با توجه به نتایج حاصل از معاینات درمانگاهی، بررسی های آزمایشگاهی و پاسخ به درمان اختصاصی، حضور بیش از حد انتظار هموگلوبینوری پس از زایش در منطقه شهر کرد به اثبات رسید. گاوان مبتلا به سندرم هموگلوبینوری به دقت مورد معاینه درمانگاهی و آزمایشگاهی قرار گرفتند. ضمن ثبت پارامترهای حیاتی (تعداد نبض، تعداد تنفس و درجه حرارت بدن)، کلیه علایم درمانگاهی یادداشت و نمونه های خون (محیطی و وداجی) و سرم حیوانات مبتلا جهت بررسی آلودگی های انگلی، تعیین میزان کمخونی و بررسی میزان کلسیم و فسفر به آزمایشگاه ارسال گردید.
تجزیه و تحلیل آماری: آمار توصیفی.
نتایج حاصله حکایت از عدم ابتلای گاوان ارجاعی به بیماری های تک یاخته ای خونی و عفونی داشت میزان کلسیم و فسفر سرم گاوان مبتلا به ترتیب معادل 0.45 ± 8.2 و 0.31 ± 2.85 میلی گرم در دسی لیتر گزارش گردید.
بیماری هموگلوبینوری پس از زایش به عنوان یک بیماری متابولیک در سطح صنعت گاوداری مطرح بوده و بیشتر در گاوان پرتولید و در خلال 2 الی 4 هفته پس از زایمان گزارش شده است. اکثر محققین علت بروز بیماری را، منوط به حضور کمبود دراز مدت فسفر در جیره غذایی دانسته و برخی مشاهده سایر عوارض کمبود فسفر را (قبل از بروز هموگلوبینوری) از شرایط مورد نیاز برای پیدایش بیماری می دانند. بر اساس گزارشات موجود علاوه بر کمبود فسفر، عوامل مستعد کننده و متعدد دیگری همچون؛ کمبود مس و سلنیوم، تغذیه با خانواده خاجیان و مواجهه با هوای سرد در پیدایش هموگلوبینوری پس از زایش دخلیند. طی تحقیقاتی بر گاوان تازه زای زمینگیر در منطقه شهر کرد، کمبود فسفر به عنوان عاملی موثر در پیدایش تب شیر شناخته شد. همچنین حضور کمبود مس و سلنیوم در منطقه، به عنوان عاملی زمینه ساز مطرح گردید و شاید بتوان کاهش میزان بارندگی در سال زراعی، گرمی نسبی هوا در مقایسه با سال گذشته و کاهش کیفیت علوفه مصرفی (به دلیل خشکسالی) را از دیگر عوامل مستعد کننده دانست. بر اساس اطلاعات کسب شده از مراجع ذیربط میزان بارندگی نسبت به سال گذشته زراعی دچار 7 درصد کاهش و گرمی هوا در مدت مشابه با سال گذشته دچار 0.5 درجه سانتیگراد افزایش، شده است. لذا چنین می توان نتیجه گرفت که کمبود فسفر همراه با سایر مسایل مطروحه منجر به بروز بیش از حد بیماری هموگلبوینوری پس از زایش در منطقه شده است.

جداسازی و تایید تشخیص یک مورد عفونت ویروسی در سگ با پاروویروس.
طرح: مطالعه موردی.
تاریخچه: سگ نر 7 ماهه ای از نژاد مخلوط با علایم استفراغ، اسهال و بی اشتهایی به درمانگاه دامهای کوچک دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران ارجاع داده شد. در معاینه بالینی دهیدراتاسیون شدید، حضور خون در مدفوع و در شمارش سالهای خونی کاهش شدید تعداد WBC (500.μl) جلب توجه نمود. نمونه مدفوع در آزمون تشخیص پادگنی ایمونوبلاتینگ پاسخ مثبت داد و پس از آماده سازی در کشت سلولی MDCK کشت داده شد. در پاساژ چهارم به بعد CPE واضح بعد از 4-3 روز ایجاد شده و از نمونه های حاصله در کیت تشخیصی پاروویروس سگ مجددا پاسخ مثبت دریافت گردید. مشاهده همین نمونه پس از اولتراسانتریفوژ و آماده سازی در زیر میکروسکوپ الکترونی حضور ذرات پاروویروسی را نشان داد که دال بر جداسازی پاروویروس سگ از نمونه های مرضی مربوط به سگ مبتلا است.
این گزارش اولین گزارش جداسازی پاروویروس سگ در ایران می باشد.

مقایسه خاصیت ضد میکروبی pH) مرز رشد و عدم رشد و مرز بقا مرگ) سه اسید آلی (استیک، لاکتیک، سیتریک) اسید معدنی (هیدروکلریک) در مقابل استافیلوکوکوس آرئوس.
طرح: مطالعه تجربی به شیوه تلقیحی و آنالیز چند فاکتوری.
رفتار استافیلوکوکوس آرئوس از نظر رشد در pH های مختلف (6 تا 4 با اختلافهای 0.2 واحد) با استفاده از سه اسید آلی (استیک، لاکتیک، سیتریک) و یک اسید معدنی (هیدروکلریک) در محیط آبگوشت (Brain Heart Infusion Broth) BHI. در حرارتهای مختلف (15، 25، 35 درجه سانتگیراد) به مدت 14 روز جهت تعیین مرزهای رشد و عدم رشد و نیز مرزهای بقا و مرگ باکتری مورد مطالعه آنالیز چند فاکتوری قرار گرفت. مرز رشد و عدم رشد براساس مشاهده کدورت در محیطهای کشت (BHI) به عنوان رشد و شفافیت آن به عنوان عدم رشد باکتری و مرز بقا و مرگ سلول باکتری نیز بر اساس کشت سطحی از محیطهای شفاف (بدون رشد) در محیط Bairal Parker در پایان روز چهاردهم تعیین گردید.
بالاترین PH حد مرز رشد عدم رشد در مورد اسید استیک، به مقادیر 5 و 5.2، 5.2 و 5.4، 5.6 و 5.8 به ترتیب در حرارتهای 35، 25 و 15 درجه سانتیگراد مشاهده گردید. پایینترین PH حد مرز رشد و عدم رشد در مورد اسید هیدروکلریک در حرارتهای 35 و 25 درجه سانتیگراد برابر با 4< و 4 و در حرارت 15 درجه سانتیگراد برابر با 4.8 و 5 تعیین گردید. در این مطالعه قدرت باکتری اسیدی اسید استیک بیش از سایر اسیدها بود و پس از آن بیشترین خاصیت ضد باکتری اسیدهای آزمایش شده را به ترتیب اسیدهای لاکتیک، سیتریک و هیدروکلریک نشان دادند طوری که pH مرز بقا و مرگ سلول باکتری در استفاده از اسید استیک بین 5 و 5.2 در حرارتهای 15 و 25 درجه سانتیگراد تعیین گریده و در حرارت 35 درجه سانتیگراد مقدار pH جلوگیری کننده از رشد pH مرگ باکتری هر دو برابر با 5 تعیین گردید. کاهش درجه حرارت نگهداری در تمامی اسیدهای مورد استفاده باعث افزایش pH مرز رشد و عدم رشد و نیز بقا و مرگ سلول باکتری گردید.
از یافته های حاصل از این بررسی می توان نتیجه گیری نمود که بالاترین خاصیت ضد میکروبی استافیلوکوکوس ارئوس در اسید استیک و پایینترین آن در اسید هیدروکلریک رخ می دهد.

گزارش اولین مورد رابدومیوسارکوم در چشم یک راس گاو نژاد دو رگ ایران.
طرح: گزارش موردی یک تومور بدخیم.
حیوانات: یک راس گاو نژاد دو رگ.
تاریخچه: یک راس گاو ماده دو رگ با سن تقریبی 18 سال و وزن حدود 400 کیلوگرم به علت بیماری چشمی به بیمارستان آموزشی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران ارجاع شد. علایم بالینی شامل بزرگ شدن چشم چپ، ترشحات سروزی خونی و عدم بینایی بود به دلیل پیش آگهی ضعیف بیماری چشم به روش جراحی از حدقه خارج گردید.
تومور برداشت شده از چشم گرد بوده و تقریبا 15 سانتیمتر قطر داشت این توده بدون کپسول بوده و رنگ آن خاکستری و قوامش نسبتا سخت بود.
سلولهای توموری تفکیک و تمایز کمی یافته و سلولهای واکوئله بزرگ حضور داشتند. اشکال میتوزی متعدد بوده و سلولهای توموری به طور واضحی پلئومورفیک بودند. هسته ها اندازه های متعدد داشتند شکل غالب آنها تخم مرغی و واکوئله همراه با هستکهای متعدد بود سلولهای بزرگ چند وجهی حضور داشتند. در رنگ آمیزی مخصوص وان گیسون که جهت مشخص نمودن بافت همبند می باشد، عضلات اسکلتی همانند سلولهای اپی تلیال زرد رنگ شده و رشته های کلاژن قرمز رنگ گردیدند.
بر اساس مشخصات میکروسکوپیک و رنگ آمیزی مخصوص مشخص شد که این تومور یک رابدوسارکوم پلئومورفیک می باشد.

تعیین فون و میزان شیوع کرمهای گرد در روباه قرمز (ولپس ولپس) ایران.
طرح: بررسی نمونهحیوانات: 24 قلاده روباه صید شده از نقاط مختلف ایران.
بازرسی لوله گوارش، محوطه بطنی، کبد، ریه، قلب و کلیه از نظر آلودگی به کرمهای گرد جدا کردن، شمارش تعیین جنس وگونه کرمهای جدا شده (پس از شفاف شدن در لاکتوفنل) از لوله گوارش پس از شستشوی محتویات آن و سایر اندامها متعاقب مشاهده با چشم غیر مسلح و تکه تکه کردن آنها.
از میان اندامهای بازرسی شده فقط در لوله گوارش آلودگی کرمی دیده شد. مجموعا، ده گونه نماتود برحسب اندامهای آلوده شامل: مری: اسپیرسرکا کالوپی (12.5 درصد) معده: فیزالوبتراپره پوتیالیس (4 درصد)، روده باریک: اسپیرواریتی پلورایتس (16.5 درصد) توکساسکاریس لئونینا (12درصد) پتری گودرماتاتیس (مولتی پکتی نس) آفی نیس (20 درصد) انکیلوستوما کانینوم (25 درصد) اونسیناریااستنوسفالا (4 درصد) اوکسی نماکراسیی اسپیکولوم (54 درصد) و یک گونه آکانتوسفال به نام: اونیکولاکانیس (25 درصد) روده بزرگ: تریشوریس ولپیس (8 درصد) دیده شد.
کلیه انگلهای گزارش شده در این بررسی برای اولین بار از روباه قرمز ایران گزارش می شود و اسپیروا ریتی پلوراتس، پتری گودرما (مولتی پکتینس) آفینس، اوکسی نما کراسی اسپیکولوم، کاپیلاریاگونه نامشخص و انیکولاکانیس برای اولین بار از گوشتخواران ایران گزارش می شود سایر نمادتودهای جدا شده قبلا از گوشتخواران ایران گزارش شده اند میانگین تعداد کرمهای گزارش شده بین2 (فیزالوپتراپره پوتیالیس) و 48 عدد (اوکسی نما) متغیر بود این تعداد کرم گرد نمی توانند موجب بیماری در حیوانات آلوده شوند.

طرح: گزارش موردی.
تاریخچه بیماری: یک بچه گربه یکماهه با تاریخچه افسردگی، سختی تنفس و کاهش اشتها به کلینک دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران مراجعه داده شد.
رادیوگرافهای ساده و یا ماده حاجب، مگاازوفاگوس شدید را در این بچه گربه مشخص کرد. تنها درمان توصیه شده به صاحب حیوان نگاهداشتن حیوان به حالت ایستاده به مدت 15-10 دقیقه بعد از غذا دادن بود. بعد ازدو ماه بچه گربه مزبور بهبودی مشخصی را نشان می داد. این اولین گزارش مگاازوفاگوس گربه در ایران می باشد.

ارزیابی بالینی تحریکات عصبی در درمان تورم مزمن اوتار در اسب.
طرح: مطالعه بالینی میدانی.
حیوان: پانزده راس از اسبان بالغ ورزشی از نژاد و جنس مختلف.
پیشنهادی به سه گروه 5 تایی تقسیم شدند. در گروه I از پماد ضد التهاب فنیل بوتازون روزانه به صورت موضعی به مدت 30 روز استفاده گردید. در گروه II از تحریکات عصبی به مدت 24 دقیقه به مدت 15 الی 30 روز استفاده شد و حیوانات گروه III تحت درمان لامپ مادون قرمز به مدت 15 دقیقه از فاصله 30 سانتیمتری و سپس تحرکیات عصبی همانند گروه دوم قرار گرفتند.
در حیوانات گروه اول به دلیل استفاده از پماد موضعی تغییری از نظر کمی و کیفی در میزان درد و لنگش مشاهده نگردید. در صورتی که در حیوانات گروه دوم تعداد 3 راس از اسبان در عرض 15 روز بعد از درمان بهبودی کامل یافتند و در تمرین و فشار ناحیه، مقاومتی از خود نشان ندادند، ولی در دو راس از این اسبان با وجود ادامه درمان به مدت 30 روز درد خفیف و لنگش در یورتمه مشاهده شد. تعداد 4 راس ازاسبان در گروه III در عرض 15 روز بهبودی کامل پیدا کردند ولی تغییرات معنی داری در محیط میزان تورم ناحیه به دلیل فیبروزه مشاهده نگردید.
تجزیه و تحلیل آماری: آزمون t زوج.
علایم بالینی نشان می دهد هر چند التهاب وواکنش موضعی در شرایط تورم مزمن اوتار شاخص می باشد. با استفاده از چنین روش هایی که قابلیت افزایش خونرسانی و از بین بردن درد را داشته باشند. در افزایش کارآیی دام مفید و موثر خواهند بود.
ارتباط بالینی: تحریکات الکتریکی به عنوان یک مکمل درمان فیزیکی غیرتهاجمی در درمان تورم های مزمن اوتار مفید می باشد و منجر به افزایش کارآیی و بازدهی دام می گردد.

بررسی تغییرات هماتولوژیک در بابزیوز تجربی، به وسیله ایزوله جدا شده از گوسفندان ارومیه در بره ها.
طرح: مطالعه تجربی.
حیوانات: 7 راس بره زیر 6 ماه.
تزریق خون آلوده به بابزیا اویس (اخذ شده از گوسفندان ارومیه) به 7 راس بره زیر 6 ماه خونگیر از بره ها قبل از تزریق خون آلوده و در روزهای سوم، پنجم، نهم و یازدهم پس از تزریق خون آلوده به بابزیا و مطالعات هماتولوژیک بر روی نمونه های خون.
تجزیه و تحلیل آماری: آزمون تجزیه واریانس و مقایسه میانگینها.
مقایسه میانگین پارامترهای خونی (شمارش (MCHC,Ht,Hb,RBC کاهش معنی داری را در روزهای بعد از تزریق نشان داد و میزان MCV به طور معنی داری افزایش یافت (P<0.001)در ارتباط با گلبولهای سفید لکوپنی مشاهده شد اما در شمارش تفریقی آنها اختلاف معنی داری وجود نداشت.
در این تحقیق مشاهده گردید که ایزوله های بابزیا اویس موجود در ایران به طور تجربی نیز قادر به آلوده ساختن گوسفندان می باشند و علایم بالینی و تغییرات هماتولوژیک را در گوسفندان ایجاد می نماید.

مطالعه حاضر با هدف دسترسی به اطلاعات در مورد پارامترهای مختلف الکتروکاردیوگرام در طیور گوشتی طبیعی و ارزیابی تغییرات آن در جوجه های مبتلا به آسیت به انجام رسید.
طرح: مطالعه مشاهده ای حیوانات: 100 قطعه جوجه گوشتی نژاد آرین.
در این مطالعه الکتروکاردیوگرام جوجه های گوشتی آرین در طی 8 هفته پرورشی در دو گروه طبیعی، گروهی که در شرایط استاندارد پرورش یافتند؛ و گروه تیمار، گروهی که در شرایط سرد با دمای 13 تا 16 درجه سانتیگراد پرورش یافتند، مورد مطالعه و مقایسه قرار گرفت.
تجزیه و تحلیل آماری: آزمون تجزیه واریانس با اندازه گیری مکرر، آزمون Duncan’s multiple multiple range، آزمونStudent “t”. مطالعه تعداد ضربان قلب نشان داد که در هر دو گروه با افزایش سن از تعداد آن به طور معنی داری کاسته می شود (P<0.01) ولی سرعت این کاهش در گروه تیمار به طور معنی داری (P<0.01) بیش از آن در گروه طبیعی بود. مطالعه اشکال مختلف مجموعه QRS نشان داد که می توان این اشکال را در 4 نمود QS,RS,rS و rs نمود غالب بود و در بیش از 50 درصد موارد دیده شد، نمود rs نمود غالب بود و در بیش از50 درصد موارد دیده شد، نمود rs بندرت و تنها در برخی از سنین مشاهده شد. موج R با فراوانی نسبی قابل توجهی در تمام اشتقاقهای مورد مطالعه دیده شد و مقایسه ارتفاع آن نشان داد که با افزایش سن تغییر معنی داری در آن روی نمی دهد.
موج S در تمام سنین تحت مطالعه و با فراوانی نسبی 100 درصد در تمام اشتقاقهای مورد مطالعه دیده شد. در گروه طبیعی با افزایش سن ارتفاع این موج متحمل تغییرات معنی دار نشد ولی در گروه تیمار با افزایش سن به طور معنی داری (P<0.05) بر ارتفاع آن افزوده گشت. همچین آزمون آماری نشان داد که ارتفاع این موج در گروه تیمار به طور معنی داری (P<0.05) بیش از آن در گروه طبیعی است فاصله زمانی مجموعه QRS با افزایش سن متحمل تغییرات معنی داری در هیچ یک از دو گروه نشد. میانگین محور الکتریکی مجموعه QRS در سطح جلویی نشان داد که در هر دو گروه با وجود دامنه نوسان قابل توجه، میانگین این محور منفی است و تفاوت معنی داری بین دو گروه به چشم نخورد.
در کل مطالعه مزبور نشان داده که برآیند امواج دپولاریزاسیون بطنی در جوجه های گوشتی آرین در امتداد محور طولی بدن از عقب به جلو و نزدیک به خط میانی بدن اندکی متمایل به سمت چپ گسترش می یابد. با توجه به نتایج مطالعه می توان اظهار داشت که تغییرات قابل توجهی در الکتروکاردیوم جوجه های مبتلا به آسیت پیش می آید و الکترکاردیوگرافی می تواند به عنوان وسیله غیر تهاجمی مفیدی در ارزیابی سندروم هیپرتانسیون رویوی مورد استفاده قرار گیرد.

دوره های طولانی حمل و نقل دامها با وسایل نقلیه بویژه در آب و هوای نامطلوب، ازدحام دامها در کامیونهای مخصوص حمل و نقل و استرس ناشی از این امر تا چه اندازه بر پارامترهای هماتولوژیک خون اثر دارد و چگونه می توان این تغییرات از تغییرات تابلوی خونی در دیگر موارد تفکیک کرد.
طرح: مطالعه تجربی با شاهدهای همزمان مستقل.
حیوانات: بیست راس گوساله به ظاهر سالم نر با سن 4 تا 10 ماه و میانگین وزنی 160 کیلوگرم.
گوساله ها به مدت 42 روز نگهداری شدند و در این مدت به طور آزاد با یونجه و سیلوری ذرت تغذیه شدند. پس از طی دوره سازگاری با محیط جدید، در روز 21 نگهداری، معاینه های رایج و اولین خونگیری انجام شد. سپس گوساله ها به سه گروه تقسیم شدند: گروه کنترل یک (5 گوساله)، کنترل دو ناشتا (5 گوساله) و گروه آزمایش (10 گوساله) در روز 26 نگهداری، ضمن اقدام به حمل و نقل گروه آزمایش به مدت 12 ساعت و مسافت حدود 300 کیلومتر، از دو گروه کنترل یک و کنترل دو ناشتا نیز خونگیری به عمل آمد. در خلال 12 ساعت، در پنج نوبت در ساعتهای 0، 1، 3، 6،12 حمل و نقل از هر سه گروه به طور همزمان خونگیری به عمل آمد. پارامترهای هماتولوژیک به روش های معمول آزمایشگاهی مورد سنجش قرار گرفتند.
تجزیه و تحلیل آماری: با آنالیز واریانس یکطرفه و آزمون t زوج.
نتایج آزمایشهای خون شناختی، نشان دهنده افزایش معنی دار در تعداد گلبولهای قرمز و سفید، نوتروفیلها، میزان هماتوکریت و کورتیزل و کاهش معنی دار در لنفوسیتها و منوسیتها در گروه آزمایش در روز حمل و نقل در مقایسه با گروه های کنترل بود(P<0.05). در مجموع، استرس حمل و نقل، تغییرات معنی داری در میزان هورمون کورتیزول و پارامترهای خونی گوساله ایجاد کرد. همچنین، بیشترین اثر استرس حمل ونقل در ابتدای مرحله حمل و نقل بروز کرده و در حمل نقلهای طولانیتر باید منتظر تغییرات شدیدتری در پارامترهای هماتولوژیک خون میزان کورتیزول سرم بود، تغییرات پارامترهای هماتولوژیک و میزان کورتیزول خون ناشی از تغییرات فیزیولوژیک در سیستم خونساز و غدد فوق کلیوی در خلال استرس است.

تعیین تاثیر مقادیر طبیعی سیستم لاکتوپراکسید از شیر براشریشیا کلی (E.coli) در شیر. UHTطرح: مطالعه تجربی.
غلظتهای مختلف باکتریایی اشریشیاکلی (101-103-105-107 cfu/ml) تهیه و به شیر UHTکه قبلا سیستم لاکتوپراکسیداز در آن فعال شده بود تلقیح گردید. برای فعال کردن سیستم LP در شیر استریلیزه از دو غلظت مختلف آنزیم لاکتوپراکسیداز یعنی 10 و 30 ppm که مقادیر طبیعی این آنزیم در شر گاو است استفاده شد و آنزیم به همراه 0.25 میلی مول تیوسیانات و 0.25 میلی مل آب اکسیژنه برای هر یک از غلظتهای باکتریایی فوق الذکر به شیر اضافه گردید.
شیرهای تلقیح شده در دو دمای 4 و 25 درجه سانتیگراد قرار داده شدند ودر زمانهای صفر، روز، اول، روز دوم، روز هفتم، و چهاردهم شمارش باکتری انجام گرفت. به همراه هر یک از آزمونها یک نمونه شاهد (تلقیح شده با میکروارگانیسم و بدون افزودن (LPS در نظر گرفته شد. برای هر آزمون (نمونه و شاهد) دو تکرار انجام گردید.
در پایان با توجه به مشاهدات و اطلاعات به دست آمده مشخص گردید که به طور کلی سیستم لاکتوپراکسیداز فعال شده در شیر اثر قابل توجهی بر سویه O111: B4 ندارد و این سویه از میکروارگانیسم در مقابل LPS مقاوم است.

اندازه گیری میزان هیدروکسی پرولین و کلاژن ژامبون گاوی عرضه شده در شهر تهران جهت تعیین پروتیئنهای بافت پیوندی و ارزش غذایی آن می باشد.
طرح: مطالعه مقطعی.
تعداد نمونه: 60 نمونه از محصول ژامبون گاوی.
در این بررسی 60 نمونه ژامبون گاوی با گوشت بالای 80 و 90 درصد مربوط به 12 کارخانه تولید کننده این محصول به صورت تصادفی انتخاب و در آنها میزان هیدروکسی پرولین، کلاژن و نسبت کلاژن در پروتئین خام با روش شناخته شده کلریمتریک (AOAC) مورد ارزیابی قرار گرفتند.
تجزیه و تحلیل آماری: آنالیز واریانس یکطرفه.
نتایج به دست آمده نشان داد که متوسط درصد هیدروکسی پرولین، کلاژن محصول و نسبت کلاژن در پروتئین خام برحسب گرم، در مجموع 12 کارخانه به ترتیب 0.01 ± 0.19 با دامنه (0.21 - 0.16)، 1.54±0.04 با دامنه (1.66 -1.19) و 0.74 ± 9.19 با دامنه (10.0 - 7.55) بوده است. آزمون آنالیز واریانس یکطرفه برای مقایسه هر شاخص در بین کارخانه های مختلف، اختلاف معنی داری را نشان نداد.
مطالعه حاضر دلالت بر آن دارد که ارزیابی ترکیب شیمیایی محصولات فوق نیز به اندازه ارزشیابی بهداشتی آنها اهمیت دارد

بررسی منحنی عیارهای پادتن ناشی از تزریق واکسن Revl و مقایسه اثرات تزریق واکسن در سنین متفاوت.
طرح: مطالعه مقایسه ای.
حیوانات: یکصد و هشتاد و شش بره واکسینه شده با Revl در گروه های سنی بین 11 تا 14 ماه سلامتی گوسفندان و عدم حضور عیار پادتن ضد بروسلا قبل از واکسیناسیون بوسیله آزمون رزینگال (RBPT) مشخص شد. ارزیابی واکنشهای سرمی ناشی از تزریق واکسن با استفاده از روش های رز بنگال رایت مرکاپتواتانل (2ME) صورت گرفت.
تجزیه و تحلیل آماری: تجزیه و تحلیل با استفاده از معادله شیب خط.
آزمون رزبنگال در تمامی گوسفندان به جز شش مورد تا هفته 42 منفی گشت. عیارهای آزمون رایت در گروه سنی 4 ماهه در هفته چهاردهم، در سنین 5، 6، و 11 ماهه در هفته سی ام، سن 10 ماهه سی و ششم و سن 9 ماهگی در هفته چهل و دوم به صفر رسیدند. میانگین تیترهای در گروه های سنی 7 و 8 ماهه مدت زمان طولانیتری در مقایسه با سایر گروه ها دوام داشته اند.
چنین به نظر می رسد که واکسیناسیون در سنین پایینتر تیترهای بیشتری را در زمان کمتری نشان می دهد و در همین حال سریعتر از سنین متوسط کاهش می یابد. گروه های متوسط سنی 7، 8، و 9 ماهه و بخصوص 8 ماهه دیرتر بر علیه واکسن واکنش نشان می دهند، اما دوام پاسخها در گروه های مذکور بیش از سایر گروه ها است. در مجموع سن واکسیناسیون اثرات قابل توجهی بر روی سرعت ظهور پادتن ها و دوام آنها دارد.

مقایسه اثرات دو داروی ضد التهاب غیر استروئیدی فلونیکسین مگلومین و کتوپروفن بر روی پارامترهای هماتولوژیک و برخی پارامترهای بیوشیمایی سرم خون گاو.
طرح: مطالعه تجربی با استفاده از خود شاهدها.
حیوانات: پنج راس گاو نر به ظاهر سالم با وزن تقریبی 5 ± 150 کیلوگرم.
پس از اطمینان از سلامتی دامها و پیش از تزریق دارو، در سه نوبت از دامها خونگیری به عمل آمد که در مجموع به عنوان نمونه های شاهد منظور شدند.
ابتدا به گاوها داروی کتوپروفن به میزان 30 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت داخل عضلانی به مدت 3 روز تزریق گردید و تا یک هفته پس از شروع تزریق ازگاوها خونگیری به عمل آمد. پس از دو ماه استراحت، مجددا در سه روز متوالی از گاوها خونگیری به عمل آمد که در مجموع به عنوان نمونه های شاهد منظور شدند. سپس فلونیکسین مگلومین به میزان 22 میکروگرم به ازای هر کیلوگرم وزن بدن به صورت داخل وریدی و به مدت 5 روز تزریق گردید و تا یک هفته بعد هر روز از دامها خونگیری به عمل آمد. در نمونه ها، پارامترهای هماتولوژیک و بیوشیمیایی سرم (پروتیئن تام، آلبومین، گلوبولین، گلوکز، ازت اوره، کراتینین، کلسیم، فسفر وAST) به روش های معمول آزمایشگاهی اندازه گیری شدند.
تجزیه و تحلیل آماری: برای تجزیه آماری نتایج به دست آمده در مورد هر دارو به صورت جداگانه عمل شد برای تعیین اختلاف معنی دار بین گروه شاهد و روزهای پس از تجویز دارو از آزمون تجزیه واریانس استفاده شد. برای پی بردن به وجود اختلاف آماری معنی دار بین میانگینها از آزمون دانکن در سطح (P<0.05) استفاده شد.
پس از تزریق کتوپروفن، هماتولوژیک خون، تغییرات معنی داری نشان ندادند (P>0.05) در حالی که پس از تزریق فلونیکسین مگلومین، میزان هماتوکریت به صورت معنی داری کاهش یافته و درصد نوتروفیل ها و منوسیت ها به صورت معنی داری افزایش یافت (P<0.05). در مورد پارامترهای بیوشیمیایی سرم، پس از تزریق کتوپروفن، تنها میزان کراتینین به صورت معنی داری افزایش یافت (P<0.05) در حالی که پس از تزریق فلونیکسین مگلومین، میزان آلومین، گلوکز، ازت اوره، کلسیم و فعالیت AST سرم به صورت معنی داری کاهش و میزان کراتینین و گلوبولین تام سرم به صورت معنی داری افزایش یافت (P<0.05).
بر پایه این پژوهش، کتوپروفن در مقایسه با فلونیکسین مگلومین دارای اثرات جانبی کمتری بر روی پارامترهای هماتولوژیک و بیوشیمیای خون گاو است.