فهرست مطالب
نشریه پژوهش های زبانی
سال یکم شماره 1 (بهار و تابستان 1389)
- تاریخ انتشار: 1389/06/01
- تعداد عناوین: 7
-
-
صفحه 1در زبان فارسی، عناصر نحوی درون گروه زمان و از جمله سازه هایی که در جایگاه موضوع قرار دارند، می توانند به دلا یل کلامی و به منظور یافتن خوانش نشاندار، از فراز یکدیگر گذر کنند و به جایگاهی بالاتر از بند خود جابه جا شوند. مقاله حاضر می کوشد تا با رویکردی مشخصه بنیاد، فرایندهای یادشده را در چارچوب مفاهیم نظری برنامه کمینه گرا تبیین کند و تحلیلی همگون از انگیزه حرکت سازه های مؤک دو مبتدا و نیز چرایی اختیاری بودن جابه جایی آنها در اشتقاق نحوی به دست دهد. در روند ای ن بررسی، استدلال می شود که شاخص گروه زمان جایگاه موضوع است و سازه فاعل برای بازبینی مشخصه تعریف هسته گروه زمان، به این جایگاه ارتقا می یابد.
این موضوع از آن منظر اهمیت دارد که نشان می دهد شاخص زمان در فارسی نمی تواند محل فرود سازه های مبتدا و مؤکد باشدکلیدواژگان: مشخصه تعریف، شاخص زمان، مشخصه های تاکید و مبتدا، حوزه کمینه، شرط پیوند کمینه -
صفحه 29واج /l/ یکی از واج های زبان فارسی است که دارای چند منشا متفاوت است. منشا واج /l/ در شماری از واژه های زبان فارسی نیز مشخص نیست.این مقاله بر آن است تا با بررسی سیر تحول واج /l/ و واجهایی بپردازد که در زبان فارسی منجر به شکل گیری واج /l/ شده اند. در این خصوص سیر تحول واج /l/ در دیگر زبانهای خواهر ایرانی نیز بررسی شده است، چرا که این زبانها به نحوی در زبان فارسی تاثیر گذاشته اند.
در این مورد، تحول واج /l/ و واجهایی که منجر به /l/ در فارسی و زبانهای خواهر شده اند، از هندواروپایی به هند و ایرانی و ایرانی باستان، فارسی میانه و نو) بررسی شده و در خصوص هر یک از تحولات، مثال یا مثالهایی ذکر شده است. در پایان نیز به دسته بندی ریشه شناختی واژگان l - دار فارسی پرداخته شده و منشا واج /l/ در واژگان l- دار فارسی مشخص گردیده است.
کلیدواژگان: زبانشناسی تاریخی، فارسی، خاستگاه واج، l، ریشه شناسی، بازخوانهای هندواروپایی -
صفحه 45ساخت فعل یکی از مهمترین مقوله های دستوری در زبانهای ایرانی است. مقایس? ساخت فعل در زبانها و گویشهای ایرانی می تواند بیانگر پیوند این زبانها و بستگی آنها به یک شاخ? زبانی، یعنی زبانهای ایرانی باستان باشد. بنابراین هدف از انجام این پژوهش، یکی بررسی چگونگی ساخت فعل در زبان بلخی و دیگر حصول به این نتیجه است که آیا ساخت فعل در این زبان با دیگر زبانهای ایرانی میانه از هماهنگی و ارتباط کافی برخوردار هست یا خیر؟ برای انجام این پژوهش از دو مجموع? اسناد و متون بلخی گردآوری پروفسور نیکلاس سیمز ویلیامز بهره برده ایم. نتایج حاصل، بیانگر پیوند زبان بلخی با دیگر زبانهای ایرانی میان? شرقی است.
کلیدواژگان: زبان بلخی، فعل، ماده، شناسه، صفت مفعولی -
صفحه 57باید از جمله مقوله های واژگانی در زبان فارسی است که به طور جدی با مقوله معنایی وجهیت گره خورده و از این روی، دارای ابعاد معناشناختی پیچیده و قابل تاملی می باشد. در مقاله حاضر با بررسی و تحلیل شواهدی از زبان فارسی معاصر، برخی از ابعاد معناشناختی و کاربرد شناختی مقوله باید در این زبان مورد مطالعه قرار گرفته است. این بررسی نشان می دهد که مقوله یاد شده، منتقل کننده طیف گسترده ای از معانی وجهی در زبان فارسی می باشد. در این میان در حالی که معانی وجهی معرفتی مقوله باید بسیار محدود است، این مقوله، دارای انواع مختلفی از معانی وجهی کنشگر محور می باشد. مسئله ای که ظاهرا با تحلیل های در زمانی قابل توجیه است. تنوع معانی وجهی باید را می توان با چارچوبی کاربردشناختی، شرح و توصیف نمود و آن را زاییده تاثیر بافت های مختلف بر معنای این مقوله و مرتبط با عناصری چون زمان دستوری و نشانگرهای وجهی دانست.
کلیدواژگان: بافت، _ وجهیت معرفتی، وجهیت کنشگر محوری: باید، معانی وجهی -
صفحه 79فرآیندهای «افزایش و کاهش معنایی» که نخستین بار از سوی صفوی (1379: 247) معرفی شد، از جمله ابزارهای مناسب برای توجیه و تبیین بسیاری از پدیده های معنایی از جمله چگونگی شکل گیری معنی برخی ساخت ها و نحوه درک آنها از سوی شنونده است. عملکرد فعال این دو فرایند در مکالمات روزمره سخنگویان زبان باعث شده تا «افزایش و کاهش معنایی» به عنوان یکی از فرایندهای مهم معناشناختی و پدیده ای انکارناپذیر در مطالعه همزمانی و درزمانی معنی تلقی شود. چگونگی عملکرد این فرایند و کارایی آن را در مورد ده ضرب المثل مطرح و مصطلح در زبان فارسی با استناد به «امثال و حکم» دهخدا (1376) و «کتاب کوچه» شاملو (1377) بررسی کردیم. آنچه از نتایج این ارزیابی به دست آمد حاکی از کارآمد بودن فرایندهای افزایش و کاهش معنایی در توجیه و تبیین چگونگی شکل گیری معنی ضرب المثل های زبان فارسی است.
کلیدواژگان: انتقال معنایی، افزایش معنایی، کاهش معنایی، تغییر معنایی، _ معنی شناسی، ضرب المثل -
صفحه 93مدتها است که تصور می شود zraii? vouruka?aiia صورت مفرد مکانی ریش? zraiiah و vouruka?a است. در این مقاله نشان داده خواهد شد که این تبیین، نادرست است و سپس بر اساس شواهد متعدد از متن اوستا تبیین دیگری برای آن پیشنهاد خواهد شد.
کلیدواژگان: ستاک، _ اوستا، حالت دستوری، یشت -
صفحه 101نقد حاضر، نقدی صورتگرایانه در کنار نقد دانشگاهی است. در یک تعریف کلی و عام، نقد صورتگرایانه (فرمالیستی)، نقدی است که در بررسی یک اثر، اصالت را به صورت (ساخت:فرم) می دهد و عمده توجهش به لزوم وجود رابطه ای انداموار و ارگانیک، میان اجزای مختلف یک اثر است؛ به طوری که تمامی قسمتهای یک نوشته، توانایی پشتیبانی و تقویت یکدیگر را داشته باشند. نقد دانشگاهی نیز که بر اصول استوار است، می کوشد در هر حوزه، پیوندهایی میان نوشته و اصول مرتبط بیابد و بررسی دقیق و موشکافانه ای از موضوع به دست دهد؛ بدین ترتیب شاید بتوان نقد صورتگرایانه را زیرعنوان نقد کل نگر ونقد دانشگاهی را زیرعنوان نقد جزء نگر مطرح کرد که هر دو، نوعی نقد فنی به شمار می آیند.
کلیدواژگان: کل نگر، رابطه انداموار، نقد صورتگرایانه، نقد دانشگاهی، فرم، نقد جزء نگر، نقد
-
Page 1Topicalization and focus movement have been discussed in literature with respect to a vriety of their properties. In Persian, syntactic objects within Tense Phrase, including phrasal arguments, may freely be displaced to a higher position and the reordering of these elements is mainly considered to be the result of discourse functional elements such as topic and focus. The present study is an effort to address the question of the formal motiviation of these movements, and their formalization within a feature-based system.
-
Page 29The phoneme /l/ is one of the phonemes of Persian, which has different origins. a few of which is unknown. This article studies the historical change of /l/ phoneme and phonemes and clusters which are the origins of /l/, from Proto Indo- European to Indo- Iranian, Old Iranian and Middle and new Persian. In adition, the historical change of other phonems such as group of consonants, which are origins of /l/ in new Persian has been studied. Finally, a few examples from /l/ in proto Indo- European and new Persian are introduced to classify of /l/ words in new Persian.
-
Page 45Verb system and its construction are two of the most important issues in the grammar of Middle Iranian languages. Comparing the construction of verbs in Middle Iranian languages and dialects reveals their relation with Old Iranian Languages. The aim of this research therefore is first to review the construction of verbs in Bactrian as one of the Eastern Middle Iranian Languages and second to find out whether its construction is in accordance with other Iranian Languages. To achieve these goals, the editions of Bactrian Documents I and II by Professor Nicholas Sims-Williams have been used. The outcome of the research shows the relation of Bactrian with other Eastern Middle Iranian languages.
-
Page 79Semantic shifting which is one of the most important semantic processes forming the meaning of some linguistic structures was first introduced by Safavi (1379). The meaning of different structures such as proverbs, are made by semantic shifting which takes place on the syntagmatic axis, but is shown on the paradigmatic axis. The corpus used in this study consists of 10 Persian proverbs which are derived from some old stories. On the basis of this study, the validity of semantic shifting is proved. It is interesting to find out that there are some unconscious Persian speakers who cause some semantic changes in proverbs without paying attention to the stories from which they are derived.
-
Page 101
©2000-2024 magiran.com All Rights Reserved.