فهرست مطالب

پژوهش و سازندگی - سال بیست و یکم شماره 2 (پیاپی 80، پاییز 1387)

نشریه پژوهش و سازندگی
سال بیست و یکم شماره 2 (پیاپی 80، پاییز 1387)

  • تاریخ انتشار: 1389/08/15
  • تعداد عناوین: 26
|
  • گیاه شناسی
  • علیرضا کرباسی، زهرا نوری توپکانلو صفحه 2
    در کشورهای در حال توسعه از جمله ایران استفاده هر چه بهتر و موثرتر از منابع کشاورزی از اهمیت ویژه ای برخوردار است. با توجه به ارزآوری محصول زیره سبز در کمک به روند توسعه اقتصادی کشور و اینکه استان خراسان نقش بزرگی در تولید این محصول دارد، افزایش میزان تولید آن از جایگاه خاصی برخوردار است. افزایش تولید از طریق بالا بردن سطح زیر کشت یا افزایش عملکرد در واحد سطح امکان پذیر است. برای افزایش سطح زیر کشت با محدودیت آب و زمین های مرغوب و سایر منابع روبرو هستیم. در این تحقیق عوامل موثر بر بهره وری تولید زیره سبز آبی با استفاده از دو نوع تابع تولید کاب–گلاس و متعالی مطالعه شد. نتایج بیانگر آن است که نیروی کار، میزان مصرف کودهای شیمیایی و بذر مصرفی رابطه معنی داری از لحاظ آماری با تولید دارند و زارعین زیره کار، ترکیب بهینه عوامل تولید را به کار نبرده و از آن ها به طور منطقی و درست استفاده نمی کنند. ترکیب بهینه عوامل تولید در یک هکتار شامل 63/16 روز- نفر نیروی کار، 747/554 کیلوگرم کود شیمیایی و 2 دفعه آبیاری برآورد گردید، لذا جهت صرفه جویی در مصرف نهاده ها و افزایش تولید بایستی مصرف نهاده هایی که در ناحیه سوم تولید بوده و کشش آن ها منفی است، کاهش یابد و مصرف نهاده هایی که در ناحیه اول تولید بوده و کشش آن ها مثبت است، افزایش یابد
    کلیدواژگان: زیره سبز، بهره وری، بهره وری متوسط، بهره وری نهایی، مقادیر بهینه
  • جنگل و مراتع
  • حسین بتولی صفحه 8
    «نتر» (Bunge squarrosus Astragalus) درختچه ای بیابانی و شن دوست محسوب می شود که دارای انشعابات هوائی افراشته به طول 50 تا 150 سانتیمتر و حتی در برخی رویشگاه ها تا 190 سانتیمتر می رسد. این گیاه، گونه ای «گون» درختچه ای بدون خار و خوشخوراک بوده که در ماسه زارهای نواحی خشک تا فرا خشک بیابان های مرکزی، جنوب شرقی تا شمال شرقی کشور، به صورت ریختارهای گیاهی نسبتا وسیع پراکنش دارد. به منظور بررسی ویژگی های بوم شناختی این در ختچه، سه رویشگاه مختلف در ماسه زارهای ریگ بلند کاشان انتخاب شد. پس از تعیین حداقل سطح و مشخص نمودن اندازه پلات ها، تراکم، درصد پوشش تاجی، گونه های گیاهی همراه و نحوه انشعابات ساقه ها و ریشه ها بررسی شد. با تعیین تعداد مشخصی پایه، بیوماس اندام های هوائی و زیرزمینی اندازه گیری شد. با مراجعه هر 15 روز یکبار به رویشگاه، تقویم حیاتی گیاه مشخص گردید. آنالیز شیمیائی و فیزیکی خاک رویشگاه در دو عمق 40-0 تا 80-40 سانتیمتر انجام گرفت. با نمونه برداری از سرشاخه های نورسته گیاه، تجزیه شیمیائی گیاه نیز انجام شد. نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که رویشگاه های نتر در ماسه زارهای بیابانی کاشان در محدوده ارتفاعی 750 تا 1100 متر از سطح دریا قرار دارد. این درختچه دارای سیستم ریشه ای اصلی به طول 2 تا 4 متر و ریشه های فرعی متعدد به طول 2 تا 3 متر است. ساختار خاک رویشگاه نتر نشان داد که دارای بافت سبک شنی همراه با افق زیرین گچ می باشد. متوسط تعداد پایه در هکتار، بین 3125 تا 15625 عدد متغیر است. میزان متوسط علوفه بین 62 تا 312 کیلوگرم ماده خشک در هکتار است. میزان پروتئین خام گیاه 7 درصد برآورد شد. بارزترین گونه های گیاهی همراه این ریختار گیاهی عبارتند از: Salsola tomentosa،Salsola arbuscula، Cyperus eremicus، Stipagrostis plumosa، Convolvulus eremophilus می باشد. بررسی تقویم حیاتی گیاه نشان داد، آغاز دوره رویشی گیاه اسفند ماه، ظهور غنچه های گل اواسط فروردین، تشکیل میوه اواخر خرداد ماه و بذرهای کاملا رسیده در ماه های تیر و مرداد قابل جمع آوری است. خواب تابستانه طی ماه های مرداد تا مهر ماه طول می کشد. رویش مجدد آن در اواسط مهرماه انجام گرفته و خواب زمستانه نیز اوائل آذر ماه شروع می گردد.
    کلیدواژگان: گون درختچه ای، اکولوژیک، گیاهان مرتعی، کاشان، ماسه زار، بیابان، گیاهان بیابانی، ریگ بلند، ریختار گیاهی، Astragalus squarrosus Bunge
  • گیاه شناسی
  • نسرین کلاهچی، قوام الدین زاهدی امیری، نعمت الله خراسانی صفحه 18
    از جمله موثرترین راهکارهایی که برای مدیریت میزان کربن پیشنهاد می شود، افزایش میزان تجمع کربن به شیوه ترسیب کربن1 است. ترسیب کربن به عنوان بخشی از چرخه کربن، برای تشریح تبادل کربن میان جو، اقیانوس، زیست کره خشکی و رسوبات زمین شناسی به کار رفته و به ذخیره طولانی مدت کربن در اکوسیستم های زمینی، زیرزمینی و اقیانوس ها گفته می شود که منجر به کاهش یا تعدیل دی اکسیدکربن اتمسفری می شود. در این تحقیق سعی برآنست که با اندازه گیری میزان کربن آلی در خاک، گیاهان بوته ای و علفی چندساله، ترسیب کربن در بخشی از مراتع استان همدان مشخص گردد و به اهمیت بیوم های مرتعی در کاهش کربن مازاد اتمسفری پرداخته شود. جهت تعیین کربن آلی خاک در 43 نمونه برداشت شده از عمق 0 تا 15 سانتیمتری از روش والکی بلاک و برای تعیین کربن آلی در گیاهان از روش سوزاندن استفاده گردید. داده های بدست آمده با استفاده از نرم افزارهای آماری Excel و Minitab و آزمونF تجزیه و تحلیل شد و میزان کربن آلی خاک، کربن آلی گیاهان و روابط آن ها با یکدیگر و پارامترهای محیطی ارائه گردید. نتایج بیانگر آنست که از میان 9 گونه مورد بررسی در 43 پلات مطالعاتی،گونه Astragalus gosypinus دارای بالاترین میزان ترسیب کربن (369 کیلوگرم در هکتار) و گیاه Echinophora platiloba (7 کیلوگرم در هکتار) از کمترین میزان ترسیب کربن در بیوماس خود برخوردار بوده اند. دامنه تغییرات کربن آلی خاک نیز در کلیه پلات ها از 25/71 تا 41/233 کیلوگرم در هکتار می باشد. با توجه به جدول همبستگی ویژگی های خاک و گیاهان، می توان بیان کرد که ماده خشک گیاهی با کربن آلی خاک، وزن مخصوص ظاهری خاک، رطوبت ثقلی، میزان تولید گیاهی، درصد پوشش گیاهی و درصد لاشبرگ در کلیه پلات ها همبستگی دارد و این میزان برابر 52/0 =R می باشد. کربن آلی خاک با وزن مخصوص ظاهری همبستگی ضعیفی داشت. با توجه به جدول تجزیه واریانس اختلاف معناداری، بین میزان کربن آلی ترسیب شده خاک در شیب های با جهت شمال غربی –شرقی و جنوبی- غربی مشاهده نشد اما در سطح پنج درصد، بین میزان کربن آلی گیاهی در دو تیمار فوق اختلاف معناداری دیده شد.
    کلیدواژگان: ترسیب کربن، چرخه کربن، مرتع، کربن آلی خاک، کربن آلی گیاه
  • جنگل و مراتع
  • پرویز مرادی، علی اشرف جعفری، حسین میرزایی ندوشن صفحه 26
    به منظور بررسی سازگاری گونه های مهم جنس Poa در استان زنجان، 27 جمعیت از هفت گونه جمع آوری شده از سطح استان زنجان، در قالب طرح کاملا تصادفی نامتعادل با پایه چهار تکرار در شرایط استان زنجان طی سال های 82 و 83 مورد ارزیابی قرار گرفتند. عملکرد علوفه خشک و 18 صفت مورفولوژیکی مورد مطالعه قرار گرفتند. داده های مربوط به صفات اندازه گیری شده در هر یک از سال های 82 و 83 به صورت جداگانه تجزیه شدند و با استفاده از طرح آشیانه ای داده های دو سال مورد تجزیه واریانس مرکب قرار گرفتند. اختلاف معنی داری میان جمعیت ها برای تمام صفات مورد مطالعه مشاهده گردید که نشان دهنده وجود تنوع ژنتیکی در جمعیت های جمع آوری شده استان زنجان می باشد. بر اساس نتایج حاصله، تیپ کانوپی در گونه P.pitchisonii به صورت متراکم و بقیه گونه ها به صورت افراشته بود. از نظر ارتفاع تنوع 8/29 تا 9/41 سانتی متر به ترتیب در گونه های P.trivialis و P.sinaica مشاهده گردید.از نظر عملکرد علوفه تر بخش هوایی بیشترین عملکرد علوفه تر مربوط به گونه های P.sterilis و P.araratica (به ترتیب 1/52 و 8/51 گرم در بوته) بود و بالاخره از نظر عملکرد علوفه گونه های P.sterilis و P.araratica (به ترتیب با 5/31 و 31 گرم در بوته) و گونه P.pitchisonii با 17 گرم در بوته به ترتیب بیشترین و کم ترین عملکرد علوفه خشک را در مجموع دو سال داشتند. بطور کلی با توجه به نتایج بدست آمده از مقایسه بین گونه ها دو گونه P.sterilis و P.araratica بعنوان گونه های سازگار معرفی شدند ژنوتیپ های شماره 3، 6 و 34 در گونه P.sterilis با تولید علوفه خشک بین 1 تا 2/1 تن در هکتار به عنوان ژنوتیپ های برتر برای تولید ارقام ترکیبی و بذرپاشی مراتع استان زنجان توصیه شدند.
    کلیدواژگان: سازگاری، تنوع ژنتیکی، عملکرد علوفه و اجزای عملکرد، Poa
  • متفرقه
  • مرتضی امیدبخش، بهزاد حبیب پور، محمدحسن عصاره، ابراهیم سلیمان نژادیان صفحه 36
    تپه های شنی استان خوزستان با مساحتی حدود 350000 هکتار 3/5 درصد کل استان را شامل می شوند. راه های ارتباطی، مزارع کشاورزی، خانه های روستایی، خطوط لوله نفت و سایر تاسیساتی که در مناطق شنی یا حوالی آن ها احداث شده اند در معرض هجوم شن های روان قرار دارند. موریانه ها به عنوان مخرب ترین آفت، عامل اصلی خشکاندن گیاهانی هستند که در عملیات تثبیت بیولوژیکی اراضی شنی بکار رفته اند. بدیهی است با عنایت به آثار سوء زیست محیطی ناشی از حذف گونه های گیاهی گز شاهی، کهور و استبرق و بدنبال آن تهدیدات ناشی از جابجایی شن و از طرفی هزینه های کشت گیاهان در اراضی صعب العبور شنی، ضروری ترین اقدام شناسایی و تعیین هویت این آفت است. گزارش های منتشر شده قبلی حاکی از وجود 6 گونه موریانه در استان خوزستان بود ولی طی این تحقیق موریانه شن یا Psammotermes hybostoma Desneux نیز بعنوان رکورد جدید این استان جمع آوری شد. برای شناسایی این گونه تعداد کافی از طبقات سرباز و کارگر جمع آوری شده از مناطق مختلف همراه با اطلاعات میزبان، طول و عرض جغرافیایی منطقه جمع آوری، تاریخ نمونه برداری و بافت خاک منطقه جهت تائید تشخیص نهایی به موزه تاریخ طبیعی لندن ارسال شد. در این تحقیق P. hybostoma به عنوان موریانه غالب از کلیه نقاط شن زار استان، جمع آوری شد. بر اساس گزارش های منتشر شده در جهان نیز زیست گاه موریانه شن به نواحی بیابانی و صحراهای شنی محدود شده است. اندازه گیری دامنه تغییرات، انحراف معیار و میانگین قطعات مختلف سر و بدن کاست های کارگر و سرباز به صورت جداگانه تعیین و با یکدیگر مقایسه گردید. بررسی های مورفولوژیک نشان داد از نظر اندازه ظاهری، کارگرهای آن در دو شکل بزرگ و کوچک بوده و سربازهایی با 5 اندازه متفاوت دارد. همچنین ارزیابی صفات مختلف مورفولوژیکی جهت دسته بندی کارگرها و سربازهای موریانه شن نشان داد در کارگرها صفت طول سر تا قاعده آرواره بالا با ضریب 7/88= R2 و در سربازها صفت طول کپسول سر و آرواره با ضریب 8/97= R2 مناسب ترین خصوصیات جهت دسته بندی افراد این دو کاست هستند.
    کلیدواژگان: اراضی شنی، Psammotermes hybostoma، صفات مورفولوژیک، تشخیص طبقات، پراکنش جغرافیایی، خوزستان
  • آبخیزداری
  • ابراهیم فتاحی، عبدالله صداقت کردار، مجید دلاور صفحه 44
    در این مقاله اثرات سیگنالهای بزرگ مقیاس اقلیمی بر روی بارشهای کوتاه مدت و بلند مدت ناحیه جنوب غرب ایران مورد بررسی قرار گرفت. سیگنالهای بزرگ مقیاس اقلیمی یکی از عواملی هستند که میتوانند در تحلیل تغییرات فصلی و سالانه بارش موثر باشند. در این تحقیق از داده های ماهانه سیگنالهای بزرگ مقیاس اقلیمی نظیر شاخص نوسان جنوبی (SOI)، نوسان اطلس شمالی (NAO) و پدیده ENSO در مناطق NINO3.4، NINO3، NINO4 و1+2 NINO استفاده شد. تمامی داده های مربوط به سیگنالهای فوق از مرکز داده های آنالیز شده NCEP طی سالهای 1960 تا 2003 دریافت گردید. به منظور تعیین موثرترین سیگنالها بر بارش ناحیه جنوب غرب ایران از روش رگرسیون چند متغیره استفاده شد. نتایج تحلیل رگرسیونی نشان داد که پدیده ENSO در مناطق NINO3، NINO1+2 و NINO3.4 به عنوان موثرترین سیگنال در پیشبینی بارش ناحیه جنوب غرب ایران می باشند. پس از شناسایی سیگنالهای موثر با استفاده از مدل شبکه عصبی مصنوعی، بارش برای بازه های همزمان، سه ماهه و شش ماه آینده پیشبینی شد. تحلیل نتایج مدل شبکه عصبی مصنوعی با داده های مشاهدهای نشان داد که فازهای گرم ENSO با دوره های پر بارش و فازهای سرد ENSO با دوره های کم بارشی در منطقه مورد مطالعه همراه است.
    کلیدواژگان: پیش بینی بارش، شبکه عصبی مصنوعی، شاخص نوسان جنوبی (SOI)، نوسان اطلس شمالی (NAO)، انسو (ENSO)، جنوب غرب ایران
  • محمدحسن طرازکار، عباس صدق آمیز صفحه 51
    با توجه به اهمیت اطلاع از جریان آتی رودخانه ها، در این مطالعه دبی جریان رودخانه کرخه در دو ایستگاه جلوگیر و پای پل با استفاده از روش سری زمانی در قالب الگوی خود رگرسیو میانگین متحرک و هوش مصنوعی در قالب شبکه های عصبی مصنوعی پیش بینی شد. اطلاعات مورد نیاز از دو ایستگاه آب سنجی جلوگیر و پای پل برای دوره مهرماه 1337 تا شهریور 1382 جمع آوری شد. از داده های دوره مهرماه 1337 تا شهریور ماه 1377 به منظور مقایسه روش ها و از داده های مهرماه 1378 تا شهریور 1382 به منظور بررسی قدرت پیش بینی استفاده گردید. جهت مقایسه خطای پیش بینی روش های مختلف از معیارهای MAE، MSE و MAPE بهره گرفته شد. نتایج مطالعه نشان داد که شبکه عصبی مصنوعی دارای خطای پایین تری جهت پیش بینی دبی ماهانه ایستگاه جلوگیر می باشد و توانایی بیشتری در پیش بینی دبی ماهانه این ایستگاه دارد. اما با توجه به تغییر رژیم جریان در ایستگاه پای پل، روش سری زمانی در مقایسه با روش شبکه عصبی مصنوعی دارای خطای کمتری در پیش بینی دبی ماهانه این ایستگاه می باشد.
    کلیدواژگان: پیش بینی، سری زمانی، شبکه عصبی مصنوعی، رودخانه کرخه
  • سیلوانا محمدقاسمی *، غلامرضا زهتابیان، حسن احمدی صفحه 59

    دشت سیستان در جنوب شرق ایران سرزمین بسیار خشک و متاثر از شرایط بیابانی است. در این اراضی پدیده بیابان زایی بستر ناپایداری را برای تمامی فعالیت های اقتصادی- اجتماعی و به ویژه کشاورزی و آبیاری به وجود آورده است. جهت بررسی شدت بیابان زایی منطقه شیب آب و پشت آب دشت سیستان از منظر معیار آب از میان تمامی مدل های ارزیابی بیابان زایی ارائه شده در جهان، از مدل مدالوس استفاده شده است. از خصوصیات بارز این مدل قابلیت انعطاف و تطابق بالای آن با استفاده از شاخص ها و زیرشاخص های متفاوت با شرایط مختلف منطقه ای خصوصا اقلیم می باشد بدون آن که نیاز به ارائه مدل های جداگانه ای باشد. از تلفیق شاخص ها و زیرشاخص ها به صورت کمی بوسیله میانگین هندسی و سپس طبقه بندی آن نقشه کیفی نهایی شدت بیابان زایی هر معیار به دست می آید. قابل ذکراست که در این تحقیق جهت تعیین شاخص ها و طبقه بندی آن ها از دو روش، یعنی مدل مدالوس و مدل تطابق یافته مدالوس با توجه به شرایط ایران استفاده شده است. در منطقه سیستان نیز شاخص ها و زیرشاخص های معیار آب، مناسب با شرایط منطقه انتخاب و مورد ارزیابی قرار گرفتند که شامل شاخص های اقلیم، عوامل کمی، روش های آبیاری و راندمان آبیاری و همچنین زیر شاخص های جهت باد، میزان بارندگی، شاخص ترانسو، تداوم خشک سالی، میزان آبدهی آب زیرسطحی، کمبود منابع آب مورد نیاز دام و انسان، سیستم استحصال آب های غیرمتعارف، نوع سیستم آبیاری، راهبری آبیاری و راندمان انتقال می باشند. نتایج حاصل از تلفیق آن ها نشان دادند که بیابان زایی در این منطقه از دیدگاه معیار آب با توجه به طبقه بندی مطابق با شرایط ایران در کلاس بسیار شدید و با توجه به طبقه بندی اصلی مدل مدالوس (با توجه به شرایط مدیترانه) در کلاس بحرانی شدت بیابان زایی قرار می گیرد.

    کلیدواژگان: مدالوس، مدل بیابان زایی، سامانه های اطلاعات جغرافیایی، دشت سیستان
  • صنایع چوب و کاغذ
  • امیر نوربخش، احمد جهان لتیباری، کاظم دوست حسینی، ابوالفضل کارگرفرد صفحه 68
    این بررسی با هدف مطالعه تاثیر شرایط ساخت بر ویژگی های فرآورده مرکب الیاف چوب/ پلیمر مورد توجه قرار گرفته است. در روش مخلوط سازی 12 تیمار با ترکیب شرایط مختلف مقدار الیاف سلولزی، درجه حرارت مخلوط سازی مورد توجه قرار گرفته است. ویژگی های مکانیکی فرآورده مرکب اندازه گیری و با استفاده از آزمون فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی و طیف سنجی FTIR مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. استفاده از الیاف صنوبر در مقادیر مختلف باعث تغییرات در ویژگی های فیزیکی و مکانیکی فرآورده مرکب شده است. با افزایش مقدار درصد الیاف سلولزی از 10 تا 40 درصد مقاومت به ضربه فاقدار، کاهش ومقاومت و مدول کششی افزایش و مقاومت خمشی تا 30 درصد الیاف، افزایش داشته است. نتایج طیف سنجی FTIR نشان داده است که باندهای جذبی گروه های کربونیل (C=O) و اتصالات در نواحی 1-cm 1755-1688 در حضور عامل جفت کننده انیدرید مالئیک پلی پروپیلنی افزایش یافته و این پدیده باعث افزایش ویژگی های مکانیکی در فرآورده مرکب الیاف چوب/ پلیمر در محدوده 30 درصد الیاف گردیده است. همچنین نتایج طیف سنجی FTIR نشان داده است که باندهای جذبی گروه کربونیل (C=O) در دمای 190 درجه سلسیوس در محدود 1-cm 1725-1704 بدست آمده، که منطقه مناسب جهت تشکیل اتصالات بوده است.
    کلیدواژگان: فرآورده مرکب، پلی پروپیلن، الیاف صنوبر، درجه حرارت، ویژگی های مکانیکی، طیف سنجی (FTIR)
  • جنگل و مراتع
  • محمدهادی راد، سید رضامیرحسینی، محمدعلی مشکوه، مهدی سلطانی صفحه 75
    به منظور بررسی کارایی مصرف آب در گیاه تاغ (aphyllum Haloxylon) طرحی از سال 1380 لغایت 1384 در ایستگاه تحقیقات بیابان زدایی شهید صدوقی یزد در شرایط لایسیمتری و در مجاور تاغزارهای دست کاشت به اجرا در آمد. پس از آماده شدن لایسیمترها، نسبت به کاشت نهال تاغ اقدام و با مراقبت یکساله از آن ها، شرایط برای اعمال تیمارهای رطوبتی مهیا گردید. تیمارهای رطوبتی شامل ظرفیت گلدانی(شاهد)، یک سوم ظرفیت گلدانی و تنش خشکی بوده که در قالب طرح پایه کاملا تصادفی و با سه تکرار اعمال گردید. آب مورد نیاز برای رسیدن به رطوبت مورد نظر به صورت هفتگی و از طریق توزین لایسیمتر ها در اختیار گیاهان قرار می گرفت، ضمن اینکه در تیمار تنش خشکی، پس از استقرار کامل نهال ها، آبیاری قطع گردید. با هدف به حداقل رساندن میزان تبخیر، سطح لایسیمترها با ورق های نازک فایبرگلاس و یک لایسیمتر نیز برای محاسبه میزان تبخیر بدون اینکه گیاهی در آن کاشته شود منظور گردید. مجموع آب خارج شده از لایسیمترها (زهکش + تبخیر) را از آب وارد شده به لایسیمتر ها (آبیاری + بارندگی) کسر و به عنوان آب مصرف شده توسط گیاه (تعرق) محاسبه شد.
    تیمارهای رطوبتی طی دو فصل رویش اعمال و در پایان سال دوم نسبت به اندازه گیری وزن تاج پوشش، وزن ریشه و وزن کل ماده خشک تولیدی اقدام و کار ایی مصرف آب (WUE) محاسبه گردید.
    نتایج نشان داد که تاثیر مقدار مصرف آب، بر افزایش وزن ریشه و وزن اندام هوایی در سطح آماری یک درصد اختلاف معنی دار داشت، لیکن تاثیر آن برکارایی مصرف آب متفاوت بوده به گونه ای که با افزایش میزان رطوبت خاک از کارایی مصرف آب کاسته شده است.
    کلیدواژگان: تاغ، لایسیمتر، کارایی مصرف آب (WUE)، وزن ریشه، وزن اندام هوایی
  • الهام باقری، منصور مصداقی، معصومه امیرخانی صفحه 83
    به منظور مقایسه ترکیب پوشش گیاهی تحت شرایط قرق، چرای آهو (دشت میرزابایلو پارک ملی گلستان)، چرای متوسط گوسفند (مراتع حفاظت شده قرخود) و چرای سنگین گوسفند (مراتع اطراف روستای اسپاخو) با استفاده از قابهای تصادفی یک متر مربعی که به صورت شعاعی از مرکز منبع آب (یا محل روستا) در امتداد ترانسکت های سیستماتیک در جهات مختلف استقرار یافت، تولید برحسب فرم های رویشی و درصد پوشش تاجی برحسب گونه تعیین گردید. نتایج تحقیق نشان داد که در دشت میرزابایلو با تولید 440 کیلوگرم در هکتار علوفه خشک، هر چه از محل آبشخوار آهوان فاصله گرفته شود، تولید بوته ها و پهن برگان علفی افزایش می یابد و استنباط می شود که آهوان بیشتر سرشاخه خوارند. در مراتع قرخود با تولید 320 کیلوگرم در هکتار علوفه خشک، هر چه از مراتع بالادست به پایین دست به جاده نزدیک شویم از میزان پهن برگان علفی کاسته شده و بر میزان بوته ها افزوده می شود و با توجه به رعایت نسبی ظرفیت چرا در منطقه حفاظت شده، پهن برگان علفی به طور کامل از بین نرفته اند و علف گندمیان نیز در سر تا سر منطقه پراکنش یکسانی دارند. در اطراف روستای اسپاخو با تولید 188 کیلوگرم در هکتار علوفه خشک به دلیل شدت چرا، علف گندمیان نیز پس از پهن برگان علفی به شدت چریده شده اند و هر دو فرم رویشی تقریبا به حالت خوابیده روی زمین مشاهده می شوند ولی بوته ها فراوانند. ظرفیت چرایی مراتع حریم اسپاخو معادل 225 راس گوسفند و بز است که در حال حاضر 5376 راس دام در این مناطق چرا می کنند. منطقه قرخود از ظرفیتی معادل 457 راس گوسفند برخوردار است که تقریبا معادل پروانه چرای صادره است. تعداد آهوان موجود در دشت میرزابایلو در حال حاضر 184 راس است که بدون در نظر گرفتن سایر عوامل محدود کننده و تنها با توجه به تولید علوفه به عنوان یکی از مولفه های اکولوژیک، تعداد آهوان در فصل رویش می تواند به 653 راس برسد. طبق نتایج به دست آمده چون تعداد آهوان نسبت به وسعت دشت میرزابایلو بسیار ناچیز است، تقریبا می توان گفت که هیچ اثر مخربی روی پوشش دشت ندارند. در حالی که سهم گوسفند و بز در نابودی پوشش گیاهی از طریق چرای بی موقع و بیش از اندازه، از سم داران وحشی است.
    کلیدواژگان: پوشش تاجی، تولید علوفه، چرای گوسفند، چرای آهو، منطقه حفاظت شده، پارک ملی گلستان
  • صنایع چوب و کاغذ
  • امیر زیادزاده، احمد جهان لتیباری، مهدی فائزی پور، افشین پیرجانی صفحه 94
    افزایش روزافزون جمعیت و کمبود منابع چوبی برای تولید کاغذ،صنعت بازیافت کاغذ را مهم و ضروری کرده است. بدین جهت قابلیت استفاده از کاغذ روزنامه کهنه و کاغذ باطله اداری به عنوان گروه های مهمی از کاغذهای بازیافتی برای تولید کاغذهای بهداشتی مورد بررسی قرار گرفته است. با توجه به این که در تولید کاغذهای بهداشتی، روشنی به عنوان مهمترین فاکتور مطرح است، از مخلوط کاغذ روزنامه کهنه جوهرزدایی شده با ترکیب 2 درصد NaOH و 2 درصد H2O2 و کاغذ باطله اداری جوهرزدایی شده با 1 درصد NaOH و 1 درصدH2O2 که بالاترین میزان روشنی را به خود اختصاص داده اند، استفاده شده است. در این تحقیق، از این دو خمیر کاغذ به ترتیب با 20، 30 و 40 درصد کاغذ روزنامه کهنه و 60، 70 و80 درصد کاغذ باطله اداری استفاده شده است. به هر کدام از این ترکیب ها، به میزان 20 درصد خمیرالیاف بلند وارداتی نیز (مقدار ثابت) اضافه گردید.
    از هر کدام از این ترکیب ها کاغذ دست ساز ساخته شده و ویژگی های نوری و مقاومتی آن اندازه گیری شد. در مورد میزان روشنی مشاهده گردید که ترکیب 20-80 بهترین میزان روشنی را ایجاد کرده است. به عبارتی با افزایش کاغذ روزنامه کهنه از میزان روشنی کاسته شده است. در مورد خواص فیزیکی و مکانیکی نیز بعضی ویژگی ها نظیر طول پاره شدن، اندیس مقاومت در برابر پاره شدن، جذب آب و میزان خاکستر اندازه گیری شد که نتایج بیان گر آن است که افزایش درصد کاغذ روزنامه کهنه اندیس مقاومت در برابر پاره شدن را کاهش داده ولی باعث افزایش میزان جذب آب می گردد. در مورد میزان خاکستر نیز با توجه به اینکه در کاغذهای بهداشتی حداکثر میزان خاکستر بایستی در حدود 2 درصد باشد، سه ترکیب فوق الذکر دارای میزان خاکستر کمتر از 1درصد بودند. تفاوت قابل توجهی در حجیمی کاغذها بین این ترکیب ها مشاهده نگردید.
    کلیدواژگان: کاغذهای بهداشتی، کاغذ روزنامه کهنه، کاغذ باطله اداری، جوهرزدایی
  • جنگل و مراتع
  • حسین آذرنیوند، عادل جلیلی، محمد جعفری، محمدعلی زارع چاهوکی، مینا ربیعی صفحه 100
    با توجه به گسترش وسیع جنس درمنه (Artemisia) در کشور و فقدان اطلاعات مناسب درباره اکثر گونه های آن به خصوص در زمینه خصوصیات آناتومی، در این تحقیق خصوصیات آناتومیکی گونه sieberi Artemisia در سه منطقه وردآورد کرج، گرمسار و سمنان بررسی شد. جمع آوری نمونه های ریشه، ساقه و برگ A.sieberi در سه منطقه مورد مطالعه در ارتفاع 1400، 1200 و 1600 متر از سطح دریا انجام شد. سپس، نمونه ها در محلول FAA فیکس گردیده و به آزمایشگاه منتقل شدند. در آزمایشگاه مراحل مطالعات آناتومیکی انجام گردید. برش های تهیه شده از برگ، ساقه و ریشه گیاه بوسیله میکروسکوپ نوری مورد مطالعه و اندازه گیری قرار گرفتند. از خصوصیات آناتومیک برگ، ضخامت پهنک، تعداد لایه های پارانشیم نردبانی، تیپ برگ ها، تعداد و طول روزنه ها تعیین گردید. در ارتباط با ساقه و ریشه، تعداد لایه های پارانشیم پوست، تعداد لایه های کامبیوم، قطر دایره محیطیه و قطر دایره مرکزی اندازه گیری شد. برای مقایسه خصوصیات مذکور در طبقات ارتفاعی و مناطق مختلف از تجزیه واریانس استفاده شد. نتایج نشان می دهد که تراکم روزنه های برگ در سطح فوقانی، قطر دایره محیطیه ساقه و ریشه و قطر دایره مرکزی ساقه با افزایش ارتفاع از سطح دریا کاهش می یابد. همچنین به طور کلی می توان گفت یکی از دلایل سازگاری گونه A.sieberi با اقالیم خشک و نیمه خشک خصوصیات آناتومیکی است که باعث کاهش تبخیر از سطح برگ و استفاده بهینه از رطوبت خاک به دلیل ساختار ویژه ریشه آن شده است.
    کلیدواژگان: آناتومی، sieberi Artemisia، وردآورد، گرمسار، سمنان
  • محمدهادی معیری، احمد حسینی، حشمت الله حیدری صفحه 108
    به منظور بررسی روند تغییرات کمی و کیفی منطقه هیانان واقع در 5 کیلومتری شمال شرق شهرستان ایلام طی 40 سال گذشته اقدام به برداشت قطعات نمونه 20 آری (ابعاد قطعات نمونه 50×40 متر و ابعاد شبکه آماربرداری 500×400 متر) با روش منظم تصادفی گردید. در مرکز هر قطعه نمونه یک میکروپلات 400 متر مربعی پیاده شد. در داخل هر قطعه نمونه قطر برابر سینه، ارتفاع کل و ارتفاع تنه، قطر حداکثر و حداقل تاج درختان، کیفیت درختان (تقارن تاج، پیچیدگی تنه، انحراف تنه) و تنوع گونه ای درختی مورد بررسی قرار گرفت و تعداد نهال ها به تفکیک گونه شمارش و ثبت شد. داده های خام جمع آوری شده از بررسی وضعیت فعلی با نرم افزارهای SPSS و excel تجزیه و تحلیل و به صورت نمودار ترسیم گردید. در مرحله بعد وضعیت گذشته جنگل تحلیل و مشخصه های مورد نیاز برای مقایسه محاسبه گردید. درنهایت وضعیت گذشته (1342) و حال(1381) جنگل مورد مقایسه قرار گرفت. نتایج نشان داد که وضعیت جنگل نامطلوب شده و کاهش کمی و کیفی را نشان می دهد. عواملی نظیر رویش بطئی، عدم زادآوری طبیعی مطلوب، خسارت های طبیعی و انسانی، چرای دام، آتش سوزی برای تهیه ذغال و فعالیت لورانتوس باعث شده اند که جنگل به وضعیت نامطلوبی برسد. با توجه به نتایج حاصله، راهکارهایی برای مدیریت بهینه جنگل ارائه گردید.
    کلیدواژگان: تغییرات تحولی، بلوط، مدیریت بهینه، هیانان
  • فائزه فیروزه، وحید اعتماد، محمدرضا مروی مهاجر، قوام الدین زاهدی امیری، انوشیروان شیروانی صفحه 116
    برای اندازه گیری مقدار تولید برگ در جامعه راشستان خالص در بخش گرازبن جنگل خیرود، نمونه برداری در اسفند ماه 1384 انجام شد. در پارسل های انتخاب شده 2 جهت شمالی و جنوبی دامنه با شرایط اکولوژیکی و رویشگاهی مشابه مشخص شد. نمونه برداری به صورت ترانسکت خطی با نقطه شروع تصادفی اجرا شد. در هر یک از جهت های شمالی، جنوبی 30 قطعه نمونه 1 متر مربعی در روی زمین پیاده و برگ های هر قطعه نمونه جمع آوری شد و مقدار وزن تر، وزن خشک برگ ها، وزن خاکستر حاصل از احتراق 1 گرم برگ و درصد ماده آلی و کربن آن ها مشخص گردید. روش آماری آنالیز واریانس یک طرفه جهت محاسبات آماری و مقایسه میانگین های جهات دامنه استفاده شد. آزمون توکی برای تعیین معنی داری میانگین های جهات دامنه بکار گرفته شد. نتایج نشان می دهد که میانگین وزن تر و وزن خشک برگ در جهت های مورد مطالعه دارای تفاوت معنی دار نیست. میانگین وزن خاکستر حاصل از احتراق 1 گرم برگ، درصد مواد آلی و کربن در این دو جهت تفاوت معنی دار دارد.
    کلیدواژگان: بیوماس(زی وزن) برگ، جنگل خیرود، درصد کربن، راشستان خالص، گرازبن، جهات دامنه
  • گیاه شناسی
  • حسن پوربابایی، طوبی عابدی صفحه 122
    هدف از این تحقیق بررسی ساختار و تنوع زیستی گونه های گیاهی در رویشگاه شمشاد کیش خاله تالش بود. روش آماربرداری به صورت تصادفی- سیستماتیک انتخاب شد. در داخل قطعات نمونه نوع گونه های چوبی شناسائی و قطر برابر سینه آن ها از دو سانتی متر و بیشتر اندازه گیری شد و نیز نوع گونه های علفی شناسائی و تعداد آن ها شمارش شد. همچنین تعداد نونهالها و نهال های شمشاد شمارش شدند. آنالیز داده ها به کمک شاخصهای تنوع سیمپسون، N2 هیل، شانون- وینر، N1 مک آرتور و یکنواختی ویلسون واسمیت (Evar) انجام شد و مقدار اهمیت گونه های چوبی و علفی (SIV) نیز محاسبه گردید. نتایج نشان داد که غنای گونه های چوبی و علفی به ترتیب برابر13 و 11 عدد است. در لایه گونه های چوبی میانگین غنا، شاخصهای تنوع و یکنواختی به ترتیب برابر613/2، 444/0، 922/1، 029/1 و672/0 است و مشخصه های مذکور در لایه علفی به ترتیب برابر 310/3، 667/0، 528/2، 394/1، 798/2 و 793/0 به دست آمد. از نظر ساختاری متوسط قطر و ارتفاع درختان شمشاد به ترتیب برابر 8/4 سانتی متر، 4/5 متر، متوسط سطح مقطع درختان شمشاد در هکتار برابر 95/2738 سانتی مترمربع، تعداد در هکتار درختان شمشاد از قطر دو سانتی متر و بیشتر برابر4056 اصله، تعداد در هکتار نهال (cm 2>DBH و cm 5H) برابر 11/44236 اصله به دست آمد. در لایه گونه های چوبی بیشترین مقدار SIV مربوط به شمشاد (43/221 درصد) و کمترین آن متعلق به گونه خرمندی (91/2 درصد) و در لایه علفی بیشترین آن مربوط به گونه پونه (68/0 درصد) و کمترین آن متعلق به سرخس بسفایج (11/0 درصد) بود.
    کلیدواژگان: تنوع زیستی، گونه های گیاهی، ساختار توده، شمشاد، تالش
  • بیوتکنولوژی و ژنتیک گیاهی
  • حسین میرزایی ندوشن، علی میرحسینی، حسن مداح عارفی، فرشته اسدی کرم صفحه 129
    نتاجی از بیست و پنج پایه سیاه تاغ (از هر پایه هیجده نهال بذری) در یک طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار از نظر تنوع ژنتیکی و وراثت پذیری در تعدادی از صفات رویشی مورد مطالعه قرار گرفتند. همه اجزای مدل آماری مورد استفاده تصادفی قلمداد گردیدند. نتایج حاصل از تجزیه واریانس اطلاعات مربوط به ارتفاع نهال ها، قطر تاج و قطر تنه نشان داد که بخش عمده ای از منابع تغییر در این صفات از جمله اثر رویشگاه و پایه مادری معنی دار است. دامنه تغییرات در صفات گسترده بود و انتظار می رود که با به کارگیری نهال های برتر در برخی از جمعیت های موجود تاغ بتوان بر سرعت رشد و نسبت استقرار نهال های این گونه در طبیعت افزود. تفاوت های اساسی موجود در صفات رویشی شامل ارتفاع درخت، قطر تاج و قطر تنه در میان رویشگاه ها حاکی از این است که با رویشگاه های موجود این گونه می توان به نحوی در بذرگیری و تولید نهال تاغ برنامه ریزی نمود که نهال های حاصل از بذور، دارای رشد رویشی بسیار خوبی بوده و به نحو بهتری مستقر گردند.
    کلیدواژگان: سیاه تاغ، تنوع ژنتیکی، نتاج، وراثت پذیری، رشد
  • گیاه شناسی
  • حسین میرزایی ندوشن صفحه 136
    هدف از انجام این تحقیق بررسی اثرات توام جیبرلین با مواد شیمیایی بازدارنده رشد و مطالعه اثرات متقابل احتمالی آن ها بر جوانه زنی و رشد گیاهچه آرابیدوپسیس بود. بر این اساس اثر کلیه ترکیب های چهار غلظت از جیبرلین با پنج غلظت از ایزوکسابین و نیز کلیه ترکیب های همان غلظت از جیبرلین با پنج غلظت از اورایزالین به عنوان دومین بازدارنده رشد بر رشد گیاهچه آرابیدوپسیس در قالب دو طرح آزمایشی مستقل مطالعه شد. جیبرلین و ایزوکسابین تاثیر معنی داری بر رشد رویشی آرابیدوپسیس از خود نشان دادند ولی اثر متقابلی بین سطوح این مواد مشاهده نگردید. اورایزالین نیز اثرات معنی داری در سطح یک درصد بر طول ریشه و ضخامت مریستم گذاشت. روند عمومی اثر متقابل اورایزالین و ایزوکسابین با جیبرلین بر ویژگی های رویشی گیاهچه آرابیدوپسیس یکسان بود. در هر دو مورد اثر سطوح مواد بر افزایش و کاهش طول و ضخامت هیپوکتیل، ریشه و مریستم انتهایی از حالت خطی خارج شد. ولی سرعت و مقدار تاثیر آن ها با یکدیگر تفاوت آشکاری را نشان داد. سطوح بالای جیبرلین در اکثر سطوح ایزوکسابین و اورایزالین منجر به افزایش رشد هیپوکتیل گشت. با افزایش سطح ایزوکسابین و اورایزالین طول هیپوکتیل کاهش یافت ولی سرعت کاهش طول هیپوکتیل در سطوح مختلف اورایزالین بیشتر از سرعت کاهش طول هیپوکتیل در سطوح مختلف ایزوکسابین بود. سرعت افزایش ضخامت مریستم انتهایی در دو حالت مطالعه شده نیز شبیه سرعت کاهش طول ریشه و هیپوکتیل بود.
    کلیدواژگان: آرابیدوپسیس، جیبرلین، ایزوکسابین، اورایزالین، رشد
  • جنگل و مراتع
  • علی بمان میرجلیلی، شهره نیکخواه صفحه 144
    در این تحقیق سازگاری و استقرار 7 گونه مرتعی در مراتع تنگ لایبید یزد بررسی شد. بذر این گونه ها در تاریخ آبان ماه سال 1380 کشت شدند. آماربرداری به مدت 4 سال انجام (1383-1380) سپس سه منطقه برای کاشت با شرایط آب و هوایی مشابه انتخاب شد(سه تکرار). بررسی در قالب طرح آزمایشی بلوک کامل تصادفی با هفت تیمار(هفت گونه) به اجرا در آمد. هر گونه در چهار ردیف با فاصله ردیف 1 متر و طول خط کشت 40 متر کشت گردید. فاصله بین کپه ها روی هر خط کشت 70 سانتی متر در نظر گرفته شد. نتایج بررسی های انجام شده نشان داد که درصد جوانه زنی و استقرار گونه ها در تکرارهای مختلف و تیمارها(گونه ها) در سطح 5 درصد معنی دار است(05/0 >p). تکرار 1 با تکرار 2و3 از نظر آماری دارای اختلاف معنی داری بود و گونه های Hordeum fragile و Secale ceremont و Medicago sativa نسبت به بقیه گونه ها دارای اختلاف معنی داری می باشند.
    کلیدواژگان: سازگاری، استقرار، تنگ لایبید، یزد، Hordeum fragile، Secale ceremont، Medicago sativa
  • اجتماعی اقتصادی
  • علی رادمهر صفحه 149
    شبکه کتاب شناختی کتابخانه های مرکزی دانشگاه ها و موسسات پژوهشی موجب تسهیل تبادل اطلاعات کتاب شناختی منابع علمی موجود در کتابخانه ها می شود. همچنین بخشی از نیازهای اطلاعاتی جامعه استفاده کننده می تواند از طریق اشتراک منابع و خدمات امانت بین کتابخانه ای در قالب شبکه تامین گردد. هدف از انجام پژوهش حاضر آن است تا وضعیت موجود کتابخانه های مرکزی دانشگاهی و موسسات پژوهشی وابسته به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در سطح کشور را ازنظر نیروی انسانی، زیرساخت شبکه ای، امکانات و تجهیزات مورد بررسی قرار دهد. از مجموع 79 کتابخانه مرکزی دانشگاهی و پژوهشی وابسته به این وزارتخانه، 75 کتابخانه به پرسشنامه ها پاسخ دادند که جامعه پژوهش حاضر را شکل می دهند. داده ها ازطریق پرسشنامه گردآوری شد و با بهره گیری از روش های آمار توصیفی، اطلاعات مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از پژوهش نشان داد که فقط 6/46 درصد از مدیران کتابخانه های مورد بررسی دارای مدارک تحصیلی کتابداری می باشند. مدیران و کارکنان کتابخانه ها در استفاده از قابلیت های رایانه ای و شبکه ای در وضعیت مناسبی قرار دارند. 6/78 درصد از کتابخانه های مورد بررسی از نظام رده بندی کتابخانه کنگره آمریکا برای رده بندی منابع کتابی استفاده می کنند. وضعیت زیرساخت های شبکه ای و بهره گیری از فناوری های اطلاعاتی در کتابخانه های مورد مطالعه مطلوب است، به گونه ای که تنها 3/5 درصد از کتابخانه های مرکزی دانشگاهی و پژوهشی فاقد شبکه محلی می باشند.
    کلیدواژگان: شبکه کتاب شناختی، کتابخانه های مرکزی دانشگاهی، کتابخانه های تحقیقاتی، نیازهای اطلاعاتی، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری
  • آبخیزداری
  • مسعود یوسفی، علی طویلی، محمد جعفری، محمدعلی زارع چاهوکی صفحه 161
  • گیاه شناسی
  • مریم فخری، غلامرضا بخشی خانیکی، سید موسی صادقی صفحه 169
  • اجتماعی اقتصادی
  • سیدمهدی حشمت الواعظین، سجاد قنبری صفحه 185
  • آبخیزداری
|
  • A. R. Karbasi, Z.N. Toupkanloo Page 2
    Cuminum cyminum is the important exporting planet in the world. Khorasan province is one of favorable regions for growing Cuminum cyminum. In this study Cobb- Douglas and Transdental method for production functions were used to determine the productivity of factors that used for production of Cuminum cyminum. The results show that there is a significant relation between production and labor, fertilizer and seed. Farmer don’t use optimum combination of them for production Cuminum cyminum. Optimum combination of labor fertilizer and irrigation water inputs were computed to be 16/63- 554/747and 2 day – labor respectively
  • H. Batoli Page 8
    Astragalus squarrosus Bunge is a desert and psammophyte shrub with stem erect, branches between 50-150 cm long and in some of the habitat is 190 cm long. This is a species of shrub of genus Astragalus L., without spine and eating well. This plant distribute in appear of wide plant formation in sandy dunes of arid and super arid in central, south-eastern and north-eastern desert of Iran. In orther to study of ecological properties of this plant, we had selected 3 various habitates in kashan Rige-Boland sandy dunes. After that we determined minimal area and defined measure of plant and density of canopy of spices companion. Then we study properties of stem and root branches. We defined som of the base and then measure biomass of stem and root organs. After that we refer to habitat, every 15 days and defined phenology of this plant. We had done physico- chemical analysis of habitat soil in the depths of 0-40 cm. and 40 – 80 cm. and then we take sampling from young stem and then we had done chemical analysis. Results show that Astragalus squarrosus Bunge habitats in Kashan desert sandy dunes is placed in varied altitude between 750 –1100 meter from sea level. The soil struction of Astragalus squarrosus Bunge habitat shows that it have sandy texture with gipsy layer. The average number of plants in every a hectar is between 3125 -15625, the average of forage is between 62 – 312 kilogram of dry material in every hectar. Such a mounting plant protein is 7 percent. The most prominent companion plants elements are as follows: Salsola tomentosa, Salsola arbuscula, Cyperus eremicus, Stipagrostis plumosa,Convolvulus eremophilus. Phenology studies of this plant show that the beginning of growing period happen in March. The appearance of buds of flower in the middle of Avril, fruit formation is in the end of June, and during July and August is going to seed. Summer dormancy countinue in during August to October. Regrowing of plant is in middle of October and Winter dormancy begin in December.
  • N. Kolahchi, Zahedi Amiri, N. Khorasani Page 18
    One of the most important ways that is proposed for management of carbon value is: Increasing the carbon aqumilation by means of carbon sequestration. Carbon is found in all living organisms and is the major bulding block for life on earth carbon exists in many forms, prominately as plant biomass, soil organic matter and as the gas carbon dioxide in the atmosphere and dissolved in sea water. carbon sequestration is the long term storage of carbon in oceans, soils, vegetation and geologic formations. Although oceans store most of the earth, s carbon, soils contain approximately 75% of the carbon pool on land – three times more than the amount stored in living plants and animals. therefore, soils play a major role in maintaining balanced global carbon cycle. The effect shrubs and perennial grass and soil on CO2 fluxs in Hamedan Ranges are not know. The objective of this reaserch were to determine carbon sequestration in this factors. Resoult show that, between 9 spices, Astragals gosypinus has the hights potential for Carbon sequestration and Echinophora platiloba has a lowest. between dry wight and soil organic carbon and cover plant obtaind correlathon (R=0.52)
  • P.Moradi, Jafaria., Mirzaee Nadaoush.H Page 26
    In order to assessment of adaptation of some important species of poa genus, an experiment was conducted using 27 genotypes that had been collected from various parts of Zanjan province rangelands, Iran. The treatments were arranged using an unbalanced CRD (nested design). Data were collected and analysis for of forage yield and other 18 morphological traits for individual years and combined over 2 years. The results showed significant differences among species and genotypes within species for all of traits, which indicated highly genetic variation in Iranian Poa genus germplasm. For plant height, P.sinaica and P.trivialis were taller and dwarfed ones, respectively. The results showed P.sterilis and P.araratica (with average values of 52.1 to 51.8 g/plant aerial biomass and P.sterilis and P.araratica (with average values of 31.5 to 23.3 g/plant dry matter, had higher production. It was concluded that genotypes P.sterilis3 and P.araratica11 with average values of 1.2 and 1 tonha-1, respectively, had good adaptation for cultivation and rangelands improvements in province of Zanjan.
  • M. Omidbakhsh, B. Habibpour, M. H. Asareh, Ebrahim Soleiman Nezhadian Page 36
    Sand dunes of Khouzestan province with 350/000 hectares cover 5.3% of the province total lands. Roads, farms, rural houses, pipelines and the other installations are always exposed to danger of sand dunes. Termites are one of the most important factors of destroying the trees which cause to fix them. Regarding to environmental adverse effects of omitting plant species, danger of sand dunes movement, and plantation costs in arduous paths through sandy lands, identification of these pests is the most necessary measurements. Upon the last report indicated to existence of six species of sand termites in Khouzestan province, however the species Psammotermes hybostoma Desneux also was collected and identified by this research as a new record for the province and confirmed by London Natural History Museum. In view of distribution, P. hybostoma as a predominant termite collected upon reports the sand termite living places are limited to deserts and sandy regions. Morphological investigations revealed that the workers by external form are in two shapes of big and small, and five different sizes for the soldiers. Changes domain relative variance, variance and average of different pieces of head and body of workers and soliders were evaluated and compared separately. Also evaluation of different morphological specification for workers and soldiers showed that the size of head to base of mandible had significatn coefficients (R2 = 0/88.7, 97.8) for workers and soliders respectively. This characters are the most appropriate specification for classification of these two castes.
  • Ebrahim Fattahi, A.Sedaghatkerdar, Majid Delavar Page 44
    In this paper, the effects of large scales climate signals on the low and high precipitation Spells in the southwestern part of Iran are investigated. Large scales climate signals are parameters that can play the important role on analysis variations of seasonal and annual precipitation. In this study monthly southern oscillation index (SOI), North Atlantic Oscillation (NAO) and ENSO index were applied in NINO4, NINO3, NINO1+2, NINo3.4 were used respectively. All data of above signals received from center analyzed data (NCEP) during 1960 to 2003. In order to determine the rate of importance of these parameters on quantity of precipitation was used multivariate regression method. Results of regression analysis show that ENSO index in zone of NINO1+2, NINO3 and NINo3.4 strong correlations with the variations of precipitation. In this study long- Range precipitation prediction for the time period, 3 and 6 months was done. Analysis of artificial neural network model results in comparisons with observations show that the warm phases of ENSO are accompanied with more rainy periods and, cold phases of ENSO with less rainy periods.
  • M. H. Tarazkar, A. Sedghamiz Page 51
    Mentioning the importance of being aware of the rivers flow in future, in this research Karkheh river flow forecasted in two stations called Jelogir and Payepol by time series method with Auto – regressive moving average technique and artificial Intelligent with artificial neural network. Data set and information collected from these two hydrometric stations from1958:10 2003:9 to periods. Data set and information of 1958:10 to 1999:9 were used to compare the methods. Data set and information of 1999:10 to 2003:9 were used to study the forecasting power. To compare the forecasting error of various methods, MAE, RMSE and MAPE criterias were used. Obtained results showed that Artificial Neural Network has lower error due to time series method in forecasting of monthly flow of Jelogir station. But comparing to change of the flow regime in Paypol station, time series method had lower error in prediction of monthly flow in this station.
  • S.Mohammad Ghasemi, Gh.Zehtabian, H.Ahmadi Page 59

    Sistan plain located in east of Iran which is a very dry territory and also impressed by desert situation. In this area desertification phenomenon makes a transient basis which is not suitable for socio-economic activities specially for agriculture and irrigation. To evaluate the desertification rate regarding to water index in Zabol area, we choose MEDALUS model beyond the others. High precision and reduction of the expert`s mistakes are the two important preferences of this model which is caused by particular weighing of layers and usage of geographic information system (GIS) for over laying of indices` maps. Another important characteristics of this model is its high adaptation of indices and factors with local situation without using a separate method. In this area after choosing the appropriate factors for water index, the maps overlaid by the usage of geometric mean. Regarding determination and desertification of indices in this research two different methods have been used; namely MEDALUS model and modified MEDALUS model in accordance with conditions of Iran. In this region indices and sub indices of water index were chosen in evaluated including indices such as climate, quantity factors, irrigation methods and efficiency as well as wind directions, precipitation, Transou index, duration of drought, amount of sub surface water, shortage of human required water resources, system of surface water collection, type of irrigation system and transition efficiency. Due to the final desertification map, the class of critical (C2 and C3) or very high cover the most parts of this area.

  • A.Nourbakhsh, Latibari, A.J., Doosthossein K Page 68
    This study investigate the effects of production variables of melt-blending on wood fiber /polymer composites; A combination of 12 treatments for melt-blending were used.The effect of cellulose fiber content and mixing temperature were studied. Mechanical properties of the sample were analyzed using factorial experimental design with completely random and mean comparison test. FTIR spectroscopy is used to investigate the bond formation mechanism which influence on the mechanical properties.The results of FTIR spectroscopy shows that carbonyl stretch peak occurs at1688-1755 Cm-1 and anhydride exhibits a characteristics doublet due to carbonylstretch of coupling agents. This phenomenon improved the mechanical properties of wood fiber/polymer composites.The utilization of lignocellulosic materials changes the properties of composites. Addition of 10 to 40% fibers to the plastics in melt-blended resulted in a composite with higher modulus and tensile but lower impact energy and of elongation and MOR was increased up to 30%.The absorption bands at 1704-1725 Cm-1 (carbonyl stretch) were influenced after heat treatment of copolymer at 190°c.The major factors that govern the properties of the study are fibers type strong interfacial interactions such as covalent and hydrogen bonds. Initiators radicals, which are formed across the interface between the two components account for the adhesion in the system.
  • M.H.Rad, S.R.Mirhossini, M.A.Meshkat Page 75
    For investigate the water use efficiency (WUE) in haloxylon (Haloxylon aphylum), design was carry out in four successive years (1999-2005) in Yazd shahidsadoge control desert research station and at near of manual plants. After establishment of plantlets moisture treatments including: 1- replenishment of total soil moisture depletion (SMD) up to FC point; 2- rechargement of 1/3 SMD and 3- without any irrigation of terward were applied in a CRD design with 3 replication. A control lysimeter was used for checking the SMD measurement. Requirement water for reach to enough moisture provide weekly and via weigh of lysimeters was accessible for plants. Imply at dry treatment next of plant complete establishment, irrigation was avoidance. For evaporation amount minimum of lysimeters surface, they were cover with fiberglass thin foil and one of lysimeters was use for counted of evaporation amount without plant. Sum of output water (Drain + Evaporation) was deducted from input water (Rainfall + Irrigation) and equipollent transpiration. Moisture treatment in during two of growth season and the end of experiment with remove and drying of shoot and root dry weights as well as shoot/root ratios of plants, and also water use efficiency (WUE) were measured. The results of this research suggest that among of root and shoot dry weight at 1% level of probability were affected of moisture treatment.
  • Bagheri, E. Mesdaghi M., Amirkhani, M Page 83
    To compare vegetation composition of rangelands under exclosure, gazelle grazing (Mirzabylou plain), moderate sheep grazing (Ghorkhoud Protected Area), and heavy sheep grazing (Spakhou village grazing unit), random plots of 1-m2 were radiated from water points/ village along systematic transects were established and production based on life form of and canopy cover of different species were recorded. The results showed that in Mirzabylou plain with 440 kg/ha dry matters, production of shrubs and forbs increased as distance from water increased and gazelles usually preferred browsing shrubs. In Ghorkhoud protected area with 320 kg/ha dry matters, as moving from uplands to low lands near main road, forbs decreased and shrubs increased and there was not overgrazed as it was protected legally. The forbs did not completely destroyed and grasses had uniform distributions. In vicinity of Spakhou village, the range production is about 188 kg/ha dry matters and forbs and grasses overgrazed quite to the ground surface but shrubs are abundant. This range can carry 225 sheep and goat, but just now, the numbers of livestock are 5380 AU. The carrying capacity of Ghorkhoud rangeland is 457 AU which is equivalent to the permit issued by Range and Forest Organization. The number of gazelles is 184 which is quite below the carrying capacity of Mirzabylou range unit and could be increased to 650 gazelles. It can be concluded that wild ungulates like gazelles have little impact on vegetation, but high numbers of domestic livestock overgrazed the rangelands.
  • A.Ziadzadeh, A. Jahan Latibari, M. Faezipou, A. Pirjani Page 94
    Increasing the world population and the shortage of wood supply as raw material for paper production necessitates the recovery of waste paper. Among of the different waste papers, both old newspaper and mixed office waste are considered as important groups of recycle papers which have been successfully utilized in tissue production. In such applications, pulp brightness is of prime importance. Old newspaper was deinked using 2% NaOH and 2% H2O2 and mixed office waste was deiced using 1% NaOH and 2% of H2O2 which produced the highest brightness. Two pulps were combined at different ratios of 20, 30, and 40% deinked old newsprint and60, 70, and 80% deinked waste office waste. Hand sheets were made using 20% long fiber and 80% mixture of above pulps. Strength and optical properties of hand sheets were measured and analyzed.The combination of 20% old newspaper and 80% mixed office waste produced the highest brightness and increasing the ratio of old newspaper in the mixture reduced the brightness. Increasing the ratio of old newspaper in the mixture reduced the tear strength and increased the water absorption. The ash content of the handsheets was lower than one percent which is lower than acceptable level for tissue paper. Significant difference was not observed for any of combinations of two different pulps.
  • Azarnivand H.Jafarim., Zarechahoki M. A., Rabiee M Page 100
    Artemisia have the most vast distribution in Iran. In this research anatomical of Artemisia sieberi in Vard-Avard, Garmsar and Semnan was investigated. The specimens collected from various habitats (in 1200, 1400 and 1600 m elevation form sea) were fixed in FAA solution. Transfers sections and measured in laboratory by microscope. Anatomic characteristics such as leaf structure, paranchima layer, number and length of stomata, cambium layer were measured. To compare mentioned characteristics among elevations and regions, ANOVA was done. Totally, this research found that one of the main reasons of A. sieberi adaptation in arid and semi-arid regions is its anatomical properties, that is, changes of root and leaves led to increase of water uptake and decrease of evapo-transpiration. Fro this, in water stress conditions root shows an increase in length and thickness while in upper surface of leaf the number and area of stomata decrease.
  • Hosseini A., Hadi Moairi M., Heidari H Page 108
    The research has been conducted at HYANAN forests located at five kilometers, north east of ILAM.To assess the probable forest structural changes during the past fourty years. A 0.2 hectars plot area was suggested in accordance with minimal area approach. sample plots were located systematically with a 100 meters intervals.Then data collection were completed according to this scheme.Using spss software, comparisons were made, between the past and present forest condition. Interpretation of the data, suggests that major structural changes have occured during the past 40 years, both from qualitative and quantitative point of view, leading to what is called, forest degradation.As a general framework, low rate of volume increment, grazing, human intervention, charcoal preparation, forest fire, parasit plants, were the major factors, affecting the structural changes of the studied forests. Finally, guidelines are suggested for optimum manipulation of the forests.
  • Faezeh Firouze, Mohammad Reza, Ghavamodine Zahedi Amiri Page 116
    Dried leaves were collected from north, south facing in regions with similar ecological conditions in pure Fagetum Associations in the Gorazbon district located Kheyroud kenar forest. Leaf litters were sampled by linear transects in March 2006. 30 square with 1m² areas were sampled in each facing. The leaves ٰin each samples were weighted. The samples were dried by an Oven in 95ºC for 24 hours at laboratory and they were weighted. Ash of samples was provided in375ºC for 48 hours by a kiln. Organic matters and accumulation carbon of samples were calculated. One-way ANOVA was applied for analyzing the difference of dried leaves, ash quantities, Carbon accumulation and organic matters percentages between aspects in litters. Tukeyُs Honestly Significant Difference (HSD) test was used for multiple comparisons. The results showed there were not significant differences between wet and dry weights of leaves related to aspects. Carbon and organic matters percentages and ash weights were significantly differed in aspect positions.
  • H. Poorbabaei Page 122
    The aim of this study was to determine stand structure and biodiversity of plant species in the Box tree site, Kish khaleh, Talesh. Sampling procedure was the systematic- random method. Type of woody species and their diameter at breast height (DBH,2 cm) were identified and measured. Also herbaceous species were identified and their numbers recorded within each sampling plot. In addition, number of seedling and sapling of Box tree were recorded. Data analysis was carried out using diversity indices of Simpson, Hill’s N2, Shannon- Wiener, Mc Arthur’s N1 and Wilson and Smith’s evenness index. Species importance value (SIV) was calculated in the woody and herbaceous layers. The results indicated that mean richness of woody and herbaceous species were 13 and 11, respectively. In the woody species layer, mean of richness and the mentioned diversity and evenness indices were 2.613, 0.444, 1.922, 1.029, 2.104 and 0.672, and also in the herbaceous layer the mentioned parameters were 3.310, 0.667, 2.528, 1.394, 2.798 and 0.793, respectively. Structurally, mean of diameter and height of Box tree were 4.87 cm and 5.37 m, respectively, mean basal area equal to 2738.95 cm2, number of Box tree (DBH,2cm) equal to 4056 per hectare and the number of sapling (H < 5 cm) and seedling (DBH < 2 cm, H > 5 cm) were obtained 44236.11 and 7091.67 per hectare, respectively. In the woody species layer, the highest value of SIV belonged to Buxus hyrcana (221.43 %) and the lowest value belonged to Zelkova carpinifolia (2.84 %), in the herbaceous layer the highest value of SIV belonged to Mentha longifolia (0.68 %) and the lowest value was in Polypodium vulgare (0.11%).
  • Hossein Mirzaie-Nodoushan, A. Mirhosseini, H. Maddah-Arefi, F. Asadicorom Page 129
    Progenies of twenty five black saxaul (Haloxylon aphyllum) selected trees (eighteen seed born-progenies of each tree) were studied in a randomized complete block design with three replications for genetic variation and heritability of several morphological and vegetative characteristics. Recorded data were analyzed in an unbalance manner. All the statistical model components were regarded as random effects. The results of ANOVA indicated that most of the effects in the applied model including habitat and mother plant effects were statistically significant for plant height, crown diameter and collar diameter. Variation in the studied characters was vast enough. The genetic variation and superior stands are expected to be employed for improving growth capacity and seedling stabilization in the nature. Remarkable differences between the selected mother trees based on the vegetative characteristics such as seedling height, crown and trunk diameter imply that by the existing populations of the species, it can be planed in such a way that the required seedlings, produced by the collected seeds establish much better with a reasonable growth rate.
  • Hossein Mirzaie-Nodoushan Page 136
    This experiment was carried out to determine the joint effects of Gibberellin and two growth inhibitors and their possible interaction effects on Arabidopsis thaliana at early vegetative growth stages. Effects of all combinations of four concentrations of Gibberellin and five concentrations of Isoxaben also the same concentrations of Gibberellin and five concentrations of Oryzalin on vegetative growth of Arabidopsis thaliana at early growth stages were studied by two independent experiments.Gibberellin and Isoxaben showed significant effects on vegetative growth but they didn’t show any significant interaction effects. Oryzalin also showed significant effects at 1% level of probability on root length and meristem thickness. General features of interaction effects of Oryzalin and Isoxaben with Gibberellin on vegetative growth of the species were similar. The chemicals levels effects on increasing or decreasing length or thickness of hypocotyl, root and root tip meristems deviated from linearity for both the cases but there were remarkable differences between speed and quantity of their effects. High levels of Gibberellin increased hypocotyls length at most levels of Isoxaben and Oryzalin. Hypocotyl length decreased by increasing Isoxaben and Oryzalin concentration level but the speed of the decrement for different levels of Oryzalin was more than that of different levels of Isoxaben. Increment speed of root tip meristem thickness for both the cases were similar to root and hypocotyls length decrement.
  • Mirjalili A.B., Nikkhah Sh Page 144
    In this research investigated adaptation and establishment Seven range plants and seeds cultivated in date October 2001 and statisticed for 4 years (2001-2004). Then selected 3 site for cultivate to similar climate (3 replications). This study do to randomized complete blocks design to seven treatments.seed of the species were planted on 4 rows that aparted 1 meter each other and 40 meters length lines aparted 70 centimeters each other. results analyzed to Duncans test and showed that percentage germinate and establishment of species in different replications and treat ments was significants(p<0.05). also replication 1 to 2 and 3 was significant and range plants Hordeum fragile, Medicago sativa and Secal ceremont to ward reminant range plants were significants (p<0.05).
  • Radmehr A Page 149
    Bibliographic network is necessary in order to exchange the bibliographic information of scientific resources in central university and research libraries. Through resource sharing and network-based inter- library loan services may be acquired some parts of information needs. The purpose of the research is to investigate the state of the art of central university and research libraries affiliated to Ministry of Science, Research and Technology(MSRT) in IRAN in from point of manpower, network infrastructure, computer equipment. 75 of 79 central university and research libraries have been answered the questionnaire. The collected data have been analyzed through descriptive statistics. Research findings show that 46/6% of investigated libraries, managers were educated in library and information science. Managers and personnel of the libraries are in a good and proper situation to use the computer and network capabilities. 78/6% of the libraries use the Library of Congress Classification System. The condition of information technology and network infrastructure in the studied libraries is considerable, so only 5/3% of them lack local network.