فهرست مطالب
نشریه مطالعات معرفتی در دانشگاه اسلامی
پیاپی 58 (بهار 1393)
- 168 صفحه، بهای روی جلد: 25,000ريال
- تاریخ انتشار: 1393/02/16
- تعداد عناوین: 9
-
-
صفحه 2
-
صفحه 5به دلیل ماهیت اسلامی بودن انقلاب 1357 در ایران، موضوع اسلامی سازی علوم انسانی در اوایل انقلاب و سالهای بعد از آن از سوی رهبران انقلاب اسلامی برجسته شد.هدفهدف این پژوهش، بررسی تاریخچه و پیشینه علوم انسانی اسلامی بعد از انقلاب اسلامی و همچنین بررسی تلاشهای صورت گرفته در زمینه علم دینی در این برهه زمانی بوده است.روشروش این پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده که با استفاده از منابع کتابخانه ای انجام شده است.یافته هادر سال های بعد از انقلاب اسلامی، نهادهای بسیاری در کشور تشکیل شده اند که علوم انسانی با آموزه های اسلامی منطبق شود. از جمله آنها، نهادهای تاثیرگذار حوزه و دانشگاه بوده اند که تلاشهایی را برای تطبیق محتوای دروس دانشگاه ها با آموزه های اسلامی انجام داده اند که البته این تلاش ها به صورت ریشه ای تاثیرگذار نبوده است.نتیجه گیرینتایج این پژوهش نشان می دهد که با وجود تلاش های زیادی که در زمینه اسلامی سازی علوم انسانی در کشورمان بعد از انقلاب انجام شده است و نهادهای زیادی در این راستا تاسیس شده اند اما این تلاشها انتظارات رهبر معظم انقلاب را برآورده نکرده است.
کلیدواژگان: علم مدرن، علوم انسانی اسلامی، تاریخچه، امام خمینی(ره) -
صفحه 21هدفاین تحقیق به منظور شناسایی گلوگاه ها، حلقه ها وعناصر مهم تولید علوم انسانی اسلامی و معرفی آنها به صاحب نظران سامان یافته است.روشاین تحقیق از نوع آماری و میدانی و جامعه آماری آن اساتید و دانشجویان مقطع کارشناسی ارشد مرتبط با رشته های علوم انسانی دانشگاه ارومیه و دانشگاه تبریز است. اندازه گیری متغیرها در این تحقیق با مقیاس لیکرت و به صورت پرسشنامه (آلفای کرونباخ 98 درصد) انجام گرفته است.یافته هاضعیف ترین حلقه ها در مسیر حرکت به طرف علوم انسانی اسلامی، سطح راهنمایی و حلقه ضعیف دیگر، سطح دبیرستان است. همچنین با توجه به یافته های تحقیق، برخی از عناصراز اهمیت بالایی برخوردار بوده و در سطح 95 درصد اطمینان، معنادار بوده، به تقویت بیشتر نیازمندند.نتیجه گیرینتایج حاصل از این تحقیق نشان داد که گام نخست برای اسلامی کردن علوم انسانی، اسلامی سازی همه جانبه پایه های نخست آموزش، به ویژه در مقطع راهنمایی و دبیرستان است.
کلیدواژگان: علوم انسانی، علوم انسانی اسلامی، تولید علم، دانشگاه -
صفحه 39هدفهدف پژوهش حاضر، تبیین ماهیت، ابعاد و مولفه های علم تربیت دینی است تا بتواند سهمی در افزایش دانشهای بنیادین در این حوزه معرفتی داشته باشد.
روشاین پژوهش از نوع بنیادی- کاربردی و روش مطالعه توصیفی- تحلیلی از نوع (اسنادی) است.یافته هادر این پژوهش مراد از علم تربیت دینی؛ علم تجربی یا انسانی است که از جهت گیری الهی برخوردار باشد و در راستای اهداف و انگیزه های دینی قرار گیرد. با این تعریف از تربیت دینی، لازم است که در راس تمامی مسائلی که پیش روی نظام تعلیم و تربیت قرار گرفته است بر هماهنگی تربیت با فطرت انسان، تقدم تزکیه بر تعلیم، کرامت انسانی، معرفت و بصیرت، عقلانیت و پیوند علم و عمل تاکید شود.نتیجه گیریتکیه انحصاری بر عقل و پیشرفتهای علمی، راهگشا نیست. علم، نیاز به هدف متعالی دارد. به همین جهت، حضور دین به خوبی احساس می شود. در این راستا، علم تربیت دینی به واسطه اندیشه توحیدی به انسان، برای موجودات ماهیت از اویی و به سوی اویی قائل است و با توجه به تعریف از انسان و تبیین خاص از نیازهای او، در راستای کمال انسان و قرب الهی است. پس جای تردید نیست که عالم تربیتی اگر منابع نقلی دین را در کنار کاوشهای تجربی، دستمایه پژوهش علمی و نظریه پردازی قرار دهد، به نتایجی می رسد که با رهاورد عالم غیر ملتفت به منابع دینی، متفاوت خواهد بود.
کلیدواژگان: علم دینی، تربیت، تکامل انسان، معرفت شناسی، روش شناسی -
صفحه 57هدفهدف مطالعه حاضر، ارزیابی نسبت علم و مکتب در اقتصاد اسلامی در آرای شهید مطهری و شهید صدر و ارائه الگوی پیشنهادی در این زمینه می باشد.روشروش مطالعه، اسنادی با رویکرد توصیفی- تحلیلی است.یافته هاشهید مطهری با تمایز بین روابط اعتباری با روابط طبیعی در اقتصاد، معتقد است که روابط طبیعی راجع به قوانین عام اقتصادی اند که محدود به مکتب خاصی نیست؛ در حالی که روابط اعتباری یا قراردادی مرتبط با قوانین در مکتب یا فلسفه خاص است. شهید صدر نیز قائل به تمایز بین مکتب و علم در اقتصاد است؛ به طوری که مکتب، زیربنا و علم، سطوح روبنایی را تشکیل می دهد. وی الگوی منطقه الفراق را طرح کرده که مطابق آن، دولت اسلامی- در صورت تحقق- شرعا می تواند اقدام به وضع قانون کند.نتیجه گیریمکتب و جهان بینی، سطوح زیربنایی علم اقتصاد اسلامی را تشکیل می دهند که لایتغیر و غیر قابل ابطال است. نظریه علمی نیز رو به واقعیت عینی دارد که متکی به دیدگاه شخص یا مجموعه ای از اندیشمندان است و خصلت تغییرپذیری و نیز ابطال پذیری تجربی دارد. اعتبار و کفایت یک نظریه علمی، بستگی به میزان اشراف اندیشمند مسلمان به مفاهیم مکتبی خود از یک سو و نیز میزان برخورداری وی از دانش علمی لازم و آگاهی از مسائل روز از سوی دیگر دارد. همچنین نهاد اقتصادی در اسلام، یک وجه برجسته اخلاقی نیز دارد که استواری این نهاد بستگی به میزان جامعه پذیری و درونی سازی گزاره های اقتصادی- اخلاقی اسلام توسط کنشگران در نظام اجتماعی دارد.
کلیدواژگان: اقتصاد اسلامی، مکتب، علم (نظریه)، روابط اعتباری، روابط طبیعی، منطقه الفراق، اخلاق -
صفحه 77هدفاین نوشته تکاپویی است در شناسایی و شناساندن روش آموزش با رویکرد کرامت انسانی از دیدگاه متون وآثار اسلامی.روشروش مقاله، تحلیل اسنادی است که با رجوع به متون اسلامی و آثار دانشمندان مسلمان تحقیق شده است.یافته هاآموزش، یک رفتار دارای تاثیر مثبت یا منفی است؛ لذا نیازمند اخلاق است. اخلاق آموزش مفاهیم دینی، هدف، جهت و ابزار و منابع آن، با توجه به منابع اصلی معرفت دینی و لحاظ انسان با تعریف دین که مورد تکریم آفریدگاراست، حاصل می شود. یافته های پژوهش نشان می دهد که آموزش و انتقال مفاهیم با مهربانی، صداقت، آزادی و به دور از هر گونه اکراه و اجبار، توسط افراد متخصص و خیرخواه، در زمان و مکان مناسب، سازگار با اصل کرامت و شرافت انسان و تقدس آموزش، موجب تعالی انسان در جهت نزدیکی به هدف خلقت و خداگونگی انسان می شود.نتیجه گیریهر حوزه علمی، هندسه معرفتی خاص خود را دارد که برای دسترسی به هدف، باید آن را رعایت کند. از جمله نیازمندی های هر رشته علمی، تبیین هستی شناسی، معرفت شناسی و روش شناسی آن است. تبیین موضوعات سه گانه مذکور، به بیان هدف، ابزار، منابع و معیارهای آموزش با رویکرد کرامت انسانی کمک جدی و اساسی می کند.
کلیدواژگان: انتقال مفاهیم، اخلاق، کرامت انسانی -
صفحه 95طبیعت گرایی اخلاقی در نگاه نخست، عنوانی معناشناختی و وجودشناختی است که تقلیل گرائی و ناتقلیل گرائی اخلاقی دو گونه از آن به شمار می آیند.هدفاین نوشتار به تحلیل و نقد طبیعت گرایی اخلاقی تقلیل گرا از حیث توجیه باور اخلاقی پرداخته است.روشروش مقاله، کتابخانه ای از نوع تحلیل اسنادی است.یافته هادر این مقاله به بررسی نحوه توجیه باور اخلاقی با فرض پذیرش موضع طبیعت گرایی اخلاقی تقلیل گرا پرداخته شده است. بر اساس این نظریه، توجیه باور اخلاقی، مبتنی بر مشاهده اموری غیر اخلاقی از قبیل سود بیشتر، توافق جامعه یا امر الهی بوده و در نتیجه، شاهد استنتاج توجیه باور به نتایج اخلاقی از مقدمات غیر اخلاقی هستیم.نتیجه گیریبا وجود یک مقدمه اخلاقی مخفی ضروری در کبرای استدلال می توان راهی برای گریز از استنتاج نتایج اخلاقی از مقدمات غیر اخلاقی یافت. البته طبیعت گرایان اخلاقی ناتقلیل گرا، از قبیل استرجن و بوید کوشیده اند حیث معرفت شناختی طبیعت گرایی اخلاقی را به گونه ای مطرح کنند که هم طبیعی بودن علم اخلاق و مشاهده تجربی امور اخلاقی را لحاظ کرده، هم استنتاج توجیه باور به نتایج اخلاقی از مقدمات غیر اخلاقی را رد کنند.
کلیدواژگان: معرفت شناسی اخلاق، طبیعت گرایی اخلاقی تقلیل گرا، طبیعت گرایی اخلاقی ناتقلیل، گرا، درون گرایی اخلاقی، اعتمادگرایی اخلاقی -
صفحه 117هدفارائه الگوی تعلیمی مناسب، با تهیه، تدوین و ترجمه انگلیسی متون فاخر و غنی ادبی- اسلامی به ویژه ترجمه داستانهای مثنوی مولوی، منطق الطیر و الهی نامه عطار و شاهنامه فردوسی و استفاده از این قصه های بومی ایرانی- اسلامی به عنوان جایگزینی برای محتوای کتاب های رایج وارداتی در کلاسهای عمومی زبان انگلیسی.روشاین پژوهش کیفی و معلم- پژوهنده، سه ترم تحصیلی به طول انجامید. شرکت کنندگان، شش گروه 50-30 نفره از دانشجویان دختر 23-18 ساله درس زبان عمومی دانشگاه الزهرا(س) بودند که در دو گروه مجزا در هر ترم در رشته های مختلف به تحصیل مبادرت داشتند. در مراحل مختلف چگونگی دریافت و پذیرش این دست متون توسط زبان آموزان، نحوه عملکرد و بازخوردهای آنان و تاثیرات آن بر شکل گیری زبان تولید شده توسط آنان از طریق روش هایی چون: ضبط مشارکت آنان در مباحث و گفتگوهای کلاسی و ارائه های آنان، جمع آوری نوشته و اسناد خلق شده و نظرسنجی از آنان، بررسی شد.یافته هازبان آموزان به دلیل احساس قرابت و نزدیکی بیشتر با خالقان این متون بومی، کمتر احساس غربت ذهنی و زبانی کرده، با اعتماد به نفس بیشتر به خلق زبانی آمیخته با معنویت، بینش و تفکر، دغدغه های زندگی حال و هنر و خلاقیت پرداختند.نتیجه گیریمجموع نتایج نشان می دهد که برگردان انگلیسی متون ادبی فارسی در صورت ادغام با فعالیتهای کلاسی پویا، معنادار و تامل برانگیز می توانند زمینه مناسبی را برای ارتقای زبانی و معرفتی زبان آموزان انگلیسی فراهم کنند.
کلیدواژگان: آموزش زبان انگلیسی، کتاب های رایج وارداتی، ادبیات کهن ایرانی، اسلامی، متون درسی -
صفحه 141هدفتوان جهت دهی موضوعات آینده پایان نامه ها در دانشکده های تئاتر کشور و همچنین تبیین وضعیت کنونی شاخه های فکری موجود در رساله های دانشجویی، روشنگر اهمیت و از اهداف پژوهش حاضر است.روشاین مقاله که در حیطه مطالعات کتابخانه ای قرار دارد، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی، به جریان شناسی پایان نامه های تئاتر دفاع مقدس پرداخته است. نقاط تمرکز تحقیق از لحاظ مکانی، شهرهای دارای دانشکده تئاتر و از لحاظ زمانی، یک بازه 30 ساله از 1359 تا 1388 را در بر می گیرد.یافته هااز جمله نتایج مطالعه حاضر، شناخت موضوعات و جریانها بوده که به ترتیب عبارتند از: «بررسی نمایشنامه نویسی»، «مطالعات تطبیقی»، «مطالعات تاریخی»، «جریان بررسی و آسیب شناسی جشنواره ها» و «تئاتردرمانی».نتیجه گیریتعداد 49 پایان نامه در کشور در موضوع مذکور یافت شد که ضمن جریان یابی، نقاط آغاز، عطف و تلاقی هر کدام از جریانها، دلایل قوت و ضعف، وضعیت کنونی و عوامل موثر بر هر کدام از جریانها روشن و تبیین شده است.
کلیدواژگان: تئاتر ایران، تئاتر دانشگاهی، پایان نامه نظری، تئاتر دفاع مقدس
-
Page 5ObjectivesThis short piece of writing intends to elucidate the history of Islamic human sciences after Islamic revolution and also the development of religious sciences in Iran.MethodThe method of the research is descriptive-analysis and library resources.ResultsThe results of the survey show many institutes after Islamic revolution with the aim of combining human sciences with Islamic teachings including seminary and university. They attempted to match pedagogical texts of universities with Islamic trainings.ConclusionThe author of the present article believes the efforts of institutes such as seminary and universities to match the universities educational texts with Islamic framework have not been basically operational.Keywords: modern science, islamic human sciences, history, imam khomeini
-
Page 21ObjectivesThe present article aims at studying the Effective factors in Islamic human sciences production.MethodThe method of the article is statistical and the statistical community of the research included all professors and university students in M.A. of human sciences courses of study at orumieh and Tabriz university and measuring the variables are conducted through questionnaire with LIKERT scale and cronbach,s Aipha (0/98).ResultsThe results of the research indicate that: the weakest part of the process toward Islamic human sciences is the guidance level and another weak point is observed in high schools.the results also indicate a significant confidence of %95 in some elements and therefore needs to be developed.ConclusionThe author of the article concludes that the first step in the process of islamicisizing the human sciences is to islamicisize all parts of the educational levels; particularly the basic levels in guidance and high schools.Keywords: islamic human sciences, human sciences, science production, university
-
Page 39ObjectivesThe present article aims at studying the essence, aspects and components of religious training science in order to develop the basic sciences of this epistemological field.MethodThe method of the article is fundamental –applied and analytic-descriptive approach (analysis of documents).ResultsThe results of the research indicate that: training has to be matched with natural spirit, the priority of purification to education,human nobility, importance of wisdom, cognition, spiritual perception, rationality and the unity of science and practice.ConclusionThe author of the article concludes that exclusive and mere attention to scientific developments may lead astray; there is a need for a supreme goal based on religion. If scholars in the field of education, consider both religious recourses and experimental researches in their scientific process, they will reach to the fruitful conclusions which distinguish them from none aware scholars.Keywords: religious knowledge, science, education, training, perfection of human beings, epistemology, methodology
-
Page 57ObjectivesThe present article aims at studying the difference between Science and school in Islamic economy; Based on martyr motahhary and martyr sadr views including a suggestive pattern.MethodThe method of the article is analysis of documents and analytic-descriptive approach.ResultsThe results of the research indicate that shahid motahhary distinguishes between arbitrary and natural relations in economy and believes that natural relations are about general rules of economic and is not limited to a specific school; while arbitrary relations are related to rules of a school or specific philosophy. Shahid sadre is also believes in the distinction between school and science in economy so that school consist of the fundamentals and science is at the surface. He has also suggested the pattern of "parting region" according to which Islamic state can legislate legally.ConclusionThe author of the article concludes that school and world-view include the fundamental aspects of Islamic economic science and which is immutable and unfalsifiable. Scientific theory is also tending toward objective reality based on scientist's viewpoint and is mutable and empirically falsifiable. The validity of a scientific theory depends on the knowledge of Muslim scientist on his school on one hand and his scientific and up to date knowledge on the other hand. In addition the economic institute in Islam has also ethical aspect.Keywords: islamic economy_school_science(theory)_arbitrary relations_natural relations_parting region – ethics.
-
Page 77ObjectivesThe present survey attempts to study and analysis the education methods based on human nobility approach from viewpoint of Islamic texts.MethodThe method of the article is analysis of documents and reference to Islamic texts.ResultsThe results of the research indicate teaching the religious concepts should be under supervision of experts in this field and in a kind, free and comfortable atmosphere.ConclusionThe authors of the research conclude the needs of a scientific course in three branches of ontology, epistemology and methodology. Analyzing the three mentioned subjects including human nobility approach will conclude in proper aim, tools, recourses and educational criteria.Keywords: transmission of concepts, ethics, human nobility
-
Page 95Ethical naturalism is a semantic and ontology title which is divided in two analytic and synthetic divisions.ObjectivesThe present study intends to criticize analytic ethical naturalism from ethical believes aspect.MethodThe method of the survey is library study and analysis of documents.ResultsThe results of the study based on Analytic ethical naturalism indicate that ethical believes are related to observation of none ethical matters like more benefit, society acceptance or divine commandment. Therefore we confront a deduction based on ethical results derived from none-ethical premises.ConclusionThe author of the article concludes in spite of a hidden needed ethical premise in major of reasoning, there is still an out way to avoid drawing an ethical conclusion from none-ethical premises. Synthetic ethical naturalists like Nicholas sturgeon and Richard Boyd attempt to introduce ethical naturalism epistemology with consideration of natural ethic science and experimental observation and also reject deduction based on ethical results derived from none-ethical premises.Keywords: ethics epistemology, analytic ethical naturalism, synthetic ethical naturalism, ethical subjectivism, ethical confidence
-
Page 117ObjectivesThe present study aims at analyzing the effect of Islamic-Iranian native stories on english language pedagogical texts. The authors of the survey refer to the attempts of a group of scholars in translating rich islamic- literal texts; particularly masnavi of roumi (molavi), attar, ferduosi, … into english and programming them as the alternatives for foreign pedagogical books in english language general classes.MethodThe method of the research is quality and teacher research based. Statistical community of the research includes six groups of female students studying in general english lesson at Alzahra University the process of the survey include: acceptance of the texts by language learners, functions and feedbacks, effects on language learning formation.ResultsThe results of the article indicate more intimacy between language learners and native creators of islamic- literal texts and more self confidence in learning and producing a language combined with spirituality, insight, contemplation, art and creativity.ConclusionThe authors of the research conclude that translating iranian-literal texts into english language will improve and develop english language learners knowledge; if to be combined with active and significant class activities.Keywords: english language teaching, foreign english books, islamic, iranian old literature, pedagogical texts
-
Classification of Holly Defense Theater Thesis (Three Decade Activity in Schools of Performing Arts)Page 141ObjectivesThe paper attempts to make clear the future aspect of thesis selection in theater schools of the country and elucidate the present situation of student's thesis.MethodThe method of the present article is library and descriptive analysis and includes thesis on the holy defense theater between 1359 and 1388 in theater faculties all over the country.ResultsThe results of the survey include an analysis of dramaturgy, comparative studies, pathology of festivals and theater therapy.ConclusionThe author of the research concludes 49 thesis about holly defense have been produced and their weaknesses and profiteers, present situation and effective factors have been evaluated.Keywords: iranian theater, academic theater, theoretical thesis, holly defense theater.