انتخاب پایتخت کتاب، حرکتی با هدف دستیابی به استانداردهای لازم برای معرفی شهری از ایران به عنوان پایتخت جهانی کتاب است. این در حالی است که انتخاب پایتخت جهانی کتاب، توسط نهاد بین المللی یونسکو به مولفه های متعددی بستگی دارد، همچون فضای کسب و کار ناشران، ترویج فرهنگ کتابخوانی، توجه به زیرساخت های فرهنگی از جمله ساخت کتابخانه و توسعه فضاهای رشد برای کتابخوانی.

هدف دیگر از انتخاب پایتخت کتاب، افزایش فعالیت های پرمخاطب در زمینه کتابخوانی است؛ به نحوی که دستیابی به متوسط نرخ کتابخوانی به عنوان یکی از اولویت های تمامی شهروندان ایرانی در نظر گرفته شود.

جلب مشارکت تشکل های مردمی و بخش خصوصی در کنار نهادهای دولتی از دیگر آثار و نتایج انتخاب پایتخت کتاب می تواند باشد که سرآغاز مسیری جدی و خوش یمن در عرصه کتابخوانی خواهد بود. با این حال، طرح پرسش هایی چند و پاسخ به آنها می تواند بر اثربخشی این فرآیند بیفزاید.

1-چه کسانی و با چه معیارهایی پایتخت کتاب کشور را بر می گزینند؟

2-این معیارها تا چه حد قابل سنجش، اثبات و ابطال است؟

3-پایتخت کتاب ایران تا چه حد اقدامی نمادین بوده و تا چه میزان به مزیت پایتخت بودن که مرکزیت تصمیم سازی است، دست یافته است؟

4-در صورت نمادین بودن، اثربخشی این اقدام از حیث رشد آمار کتابخوانی در حوزه جغرافیایی پایتخت کتاب و حوزه های همجوار چه میزان ارزیابی می شود؟

پاسخ به این پرسش ها می تواند طرح پایتخت کتاب را در افکار عمومی و رسانه ها نهادینه سازد.

روزنامه نگار