یکی از مشکلات دولت ها وجود بستگان و نزدیکان حاکمان و رهبران است که بعضا با استفاده از رانت نزدیکی با مسئولان به جمع آوری اموال و سوء استفاده از بیت المال می پردازند. اینجاست که حاکمان دیندار باید عدالت ورزی و دفاع از حقوق آحاد ملت و بیت المال را بر علائق خویشاوندی و مهر و عطوفت پدر و فرزندی ترجیح دهند و به طور قاطع آنان را مجازات کنند، همچنان که در نظر مولای متقیان علی علیه السلام بستگان او و سایر شهروندان در این امر کاملا برابر بودند.

لابد داستان دختر امیر مومنان و به عاریت گرفتن گردنبندی را به مدت سه روز از بیت المال شنیده اید. علی علیه السلام پس از آگاهی از این ماجرا، گردنبند را به بیت المال برگردانید و خزانه دار خویش - علی بن ابی رافع - را به سختی توبیخ کرد و فرمود: اگر او این گردنبند را به عنوان عاریه نگرفته بود، نخستین زن هاشمی شمرده می شد که دستش را به جرم سرقت از بیت المال قطع می کردم. (تهذیب شیخ طوسی173/10)

داستان برادر نابینای او- عقیل- هم معروف است که سهم بیشتری از بیت المال را درخواست کرده بود و او آهنی را گداخته کرد و به نزدیک صورت او آورد وگفت آیا تو ازحرارت این فلز گداخته می هراسی، اما من از آتش دوزخ که برای مجازات ستمگران افروخته می شود نهراسم؟(نهج البلاغه خطبه224)

امیر مومنان همچنین یکی از کارگزارانش را - که از بستگانش بود - به جرم خیانت در اموال مسلمین بشدت توبیخ فرمود و به او چنین یادآور شد: به خدا سوگند اگر حسن و حسین (علیهما السلام) هم مانند آنچه تو انجام داده ای مرتکب شده بودند، با ایشان صلح و آشتی نمی کردم و خواهشی از ایشان را برآورده نمی کردم تا آنکه حق را از ایشان بستانم و ستم بهم رسیده از ایشان را زایل سازم. (نهج البلاغه نامه 41)

آری امام علی علیه السلام در اجرای عدالت هیچ فرقی بین بستگان خویش و سایر آحاد جامعه نمی نهاد.