آرشیو سه‌شنبه ۲ آبان ۱۳۹۶، شماره ۶۶۲۶
سیاسی
۲

عنوان «امام» برای بنیانگذار جمهوری اسلامی را چه کسی نهادینه کرد؟

بسیاری از احزاب و شخصیت های سیاسی از حجت الاسلام حسن روحانی به عنوان کسی که تعبیر امام را برای حضرت آیت الله خمینی نهادینه کرد نام می برند، اما طرح این نام سابقه دیرینه تری دارد. با این وجود کسی در این موضوع شک ندارد که بعد از سخنان حسن روحانی در مراسم چهلمین روز شهادت آیت الله مصطفی خمینی بود که عنوان «امام» برای ایشان به عنوانی عمومی تبدیل شد. قبل از آن افرادی چون محمدرضا حکیمی، نعمت الله میرزازاده با تخلص م – آزرم و امام موسی صدر این عنوان را برای بنیانگذار جمهوری اسلامی به کار برده بودند. حمید روحانی در سایت «بنیاد تاریخ پژوهی و دانشنامه انقلاب اسلامی» درباره سخنرانی معروف حسن روحانی در مراسم چهلم آیت الله مصطفی خمینی نوشته است: «حجت الاسلام آقای دکتر حسن روحانی در مراسم چهلم شهادت آیت الله حاج سید مصطفی خمینی (رحمت الله علیه) در مسجد ارک تهران نیز با عنوان «امام» از خمینی کبیر یاد کرد و بدین گونه زمینه رواج این عنوان در السنه عموم مردم بهتر فراهم آمد.» براساس گزارش ساواک عده زیادی از مردم قم نیز به وسیله اتوبوس هایی که از طرف مرتضی حائری و به دستور آیت الله پسندیده اجاره شده بود، به تهران و به مسجد ارک آمده بودند و شنونده آن سخنرانی بودند. حسن روحانی خود درباره آن سخنرانی گفته است: «من در مسیر راه که به مسجد می آمدم، اصل اینکه در سخنرانی از کجا وارد بحث شوم، در ذهنم بود. شب قبل فکر کرده بودم و در ذهنم این بود که امام را به ابراهیم خلیل و حاج مصطفی را به اسماعیل تطبیق دهم و حتی آیه هم در ذهنم بود که شب قبل فکر کرده بودم... وقتی به مسجد می آمدم در ذهنم بود که لقب امام را برای رهبر انقلاب پیشنهاد کنم [با خود فکر می کردم] آیا این را بگویم مورد پذیرش قرار می گیرد یا خیر. دوم آنکه کلام امام در جامعه خیلی واژه مقدسی بود و معمولا مردم این واژه را برای ائمه معصومین و امامان اطلاق می کردند؛ اگر ما این را بگوییم، برای مردم عجیب و غریب نیست! نمی گویند می خواهند یک امام سیزدهم درست کنند، من همین طور مردد بودم تا اینکه در کنار مسجد تصمیم گرفتم که بگویم.»