فهرست مطالب

بهره برداری و پرورش آبزیان - سال ششم شماره 1 (بهار 1396)

نشریه بهره برداری و پرورش آبزیان
سال ششم شماره 1 (بهار 1396)

  • 96 صفحه،
  • تاریخ انتشار: 1396/08/15
  • تعداد عناوین: 7
|
  • یزدان کیوانی *، زهرا قربانی رنجبری صفحات 1-13
    سبیل ماهی بین النهرین Barilius mesopotamicus Berg، 1932)) از کپورماهیان بومی ایران است که در حوضه های تیگره و بوشهر پراکنش داشته و از لحاظ ذخایر ژنتیکی حایز اهمیت بوده ولی اطلاعات اندکی در مورد آن وجود دارد. در مطالعه حاضر به مقایسه ریخت سنجی هندسی جمعیت های مختلف سبیل ماهی بین النهرین در ایران پرداخته شد. به این منظور از مناطق پراکنش این گونه، شامل حوضه پنج رودخانه دیاله، کرخه، کارون، جراحی و بوشهر، 460 قطعه سبیل ماهی نمونه برداری شد. از سمت چپ سطح جانبی نمونه ها عکس برداری شد و سپس 15 لندمارک با استفاده از نرم افزار Tpsdig2 برروی تصاویر دوبعدی قرار داده شدند. داده های حاصل پس از آنالیز پروکراست، با روش های آماری چندمتغیره PCA، CVA و آنالیز خوشه ایتحلیل شدند. مقایسه ریخت سنجی هندسی جمعیت ها اختلاف معناداری در بین حوضه های مورد مطالعه نشان نداد، هرچند در آزمون های PCA و CVA گروه بندی جمعیت ها و الگوهای شکل بدنی در راستای محورها تفاوت هایی نشان داد که ناشی از تفاوت در اندازه و شکل سر، ارتفاع بدن و طول ساقه دمی بود. بنابراین، به نظر می رسد زمان جدایی این جمعیت ها از یکدیگر در حدی نبوده که موجب تغییرات قابل ملاحظه ای در آنها باشد و یا این که در مجموع شرایط زیستگاهی یکسانی را تجربه می کنند که منجر به شکل بدنی مشابه شده است.
    کلیدواژگان: حوضه بوشهر، حوضه تیگره، زیست سنجی، کپورماهیان، مورفولوژی
  • مریم نصری، محمود ناصری*، مجید علیپور اسکندانی صفحات 15-23
    برای تعیین غلظت بهینه ترکیب یخ آب زیست فعال زنجبیل جهت نگهداری کوتاه مدت ماهی قزل آلای رنگین کمان، چهار غلظت مختلف عصاره (100، 200، 300 و 400 میلی گرم/لیتر) و اسانس (500، 1000، 1500 و 2000 میلی گرم/لیتر) مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی اثر اختلاط ترکیبات زیست فعال زنجبیل با یخ آب، مدت زمان ماندگاری یخ آب، دما و pH بستر بررسی شد. با استفاده از آزمون های سنجش رنگ (L*، a*، b* و WI) و آنالیزهای میکروبی(بار کل باکتریایی و باکتری های سرمادوست) تاثیر یخ آب زیست فعال بر بافت ماهی قزل آلای رنگین کمان مورد سنجش قرار گرفت. اختلاط اسانس و عصاره در غلظت های یاد شده، تاثیر معنی داری بر مدت زمان ماندگاری یخ آب، دما و pH نداشت. بر پایه نتایج رنگ سنجی مشخص گردید که تیمارهای مختلف موجب تغییر رنگ فیله نشدند. غنی سازی یخ آب با عصاره و اسانس زنجبیل موجب مهار رشد باکتری های کل و سرما دوست گردید. میزان بار باکتری های کل و سرمادوست نمونه های تیمار شده با عصاره200 میلی گرم/لیتر و اسانس 1500 میلی گرم/لیتر به شکل معنی داری کمتر از سایر تیمارها بود. بر پایه آزمون های انجام شده 200 میلی گرم/لیتر عصاره و 1500 میلی گرم/لیتر اسانس به عنوان غلظت های بهینه یخ آب زیست فعال زنجبیل تعیین شد.
    کلیدواژگان: یخ آب، عصاره، اسانس، زنجبیل، غلظت بهینه
  • احمدرضا جبله*، سعید گرگین صفحات 25-33
    ماهی گل آذین از ماهیان پلاژیک و بومی دریای خزر است که در سرتاسر دریای خزر و مصب های رودخانه های منتهی به آن پراکنش دارد. این گونه ارزش اقتصادی بالایی ندارد اما به دلیل اینکه مورد تغذیه ماهیان خاویاری قرار می گیرد دارای اهمیت است. بنابراین مطالعه حاضر به بررسی برخی خصوصیات زیست سنجی این گونه در سواحل سلمانشهر پرداخته است. نمونه ها با استفاده از قلاب صید و در آزمایشگاه مورد بررسی قرار گرفتند. در مجموع 30 ویژگی زیست سنجی و 3 ویژگی شمارشی اندازه گیری شد. بر اساس نتایج به دست آمده، میانگین وزن کل 506/7 گرم، میانگین طول کل 487/102 میلی متر، به دست آمد. در بررسی خصوصیات شمارشی گل آذین ماهی در سواحل سلمانشهر، تعداد شعاع های باله پشتی اول 6 عدد مشاهده شد. شیب خط رگرسیون بین طول و وزن 441/2 محاسبه و نوع رشد آلومتریک منفی محاسبه شد. در مقایسه با مطالعات دیگر تفاوت هایی در ویژگی های یاد شده دیده شد (طول پس باله پشتی) که می تواند به دلیل اختلافات زیستگاهی ماهیان و شرایط اکولوژیکی منطقه باشد.
    کلیدواژگان: ریخت شناسی، caspia Atherina boyeri، دریای خزر، بوم شناسی
  • مسعود پرویز کورنده، کاوه رحمانی فرح *، مهدی نیکو صفحات 35-47
    میگو یکی از مهم ترین گونه های آبزیان در ایران می باشد. با توجه به روند افزایشی تولید میگو، تولید فرآورده هایی با ارزش ‏افزوده جدید بیش از پیش مورد نیاز است. هدف از پژوهش حاضر تولید یک فرآورده کنسرو شده جدید با استفاده از میگوی ‏سرتیز ‏Metapenaeus affinis) ‏) بود. زمان حرارت دهی، غلظت نمک و غلظت سرکه هنگام آماده سازی میگو و همچنین ‏شاخص زمان استریل کردن بهینه سازی شد و اثرات آنها بر کیفیت این محصول مورد بررسی قرار گرفت. با افزایش غلظت نمک ‏و زمان استریل کردن وزن آبکش به طور معنی داری کاهش یافت (05/0>‏P‏) اما غلظت سرکه بر وزن آبکش میگوها تاثیری ‏نداشت (05/0<‏P‏). درصد شکستگی میگوهای کنسرو شده تحت تاثیر غلظت سرکه و زمان استریل کردن بود (05/0>‏P‏). با ‏افزایش زمان استریل کردن، شکستگی میگوها به طور معنی دار کاهش یافت (05/0>‏P‏)‏ . در حالی که با افزایش غلظت سرکه، ‏شکستگی میگوها به طور معنی دار نیز افزایش یافت (05/0>‏P‏). زمان حرارت دهی اولیه تاثیری بر میزان شکستگی میگوها ‏نداشت (05/0<‏P‏). اثر متقابل زمان استریل کردن و زمان استریل کردن میزان چربی میگوها را تغییر داد (05/0>‏P‏) اما سایر ‏عوامل تاثیر معنی داری بر این شاخص نداشتند (05/0<‏P‏). بنابر نتایج بدست آمده ابتدا عامل زمان استریل کردن و سپس زمان ‏حرارت دهی اولیه بر کیفیت میگوهای کنسرو شده تاثیر قابل ملاحظه ای داشتند. ‏
    کلیدواژگان: میگوی سرتیز، آماده سازی اولیه، پیش پخت، استریل کردن
  • محسن کاظمی*، بهاره شعبانپور، پرستو پورعاشوری صفحات 49-60
    در این تحقیق فیلم زیست نانوکامپوزیت پروتئین میوفیبریل-نانوفیبرسلولز (%4/0NFC ) تولید شد و با هدف فعال سازی و کاهش حساسیت آن به آب، غلظت های مختلف (%2 و 5/1) اسانس پونه کوهی در ماتریکس زیست پلیمر شرکت داده شد. در این راستا ویژگی های فیزیکی، مکانیکی، نوری و همچنین فعالیت ضد میکروبی فیلم های مختلف بررسی شد. حضور اسانس در ماتریکس زیست پلیمر پایداری مکانیکی فیلم ها را کاهش داد (05/0>p). هرچند با افزودن اسانس نفوذپذیری فیلم های فعال به بخار آب افزایش نشان داد اما این فیلم ها حلالیت و تورم پذیری به مراتب کمتری نسبت به فیلم های نانوکامپوزیت ارائه دادند (05/0>p). افزایش زاویه تماس و کاهش رطوبت فیلم های فعال نیز نشان دهنده افزایش خاصیت آبگریزی و مقاومت به آب آن ها بود. بررسی خواص میکروبی فیلم های مختلف نیز نشان داد که فیلم های فعال محتوی هر دو غلظت اسانس خواص ضدمیکروبی قابل قبولی در برابر 3 گونه باکتری Escherichia coli ، Staphylococcus aureus و Bacillus subitilis نشان دادند.
    کلیدواژگان: پروتئین میوفیبریل، فیلم، اسانس، نانوفیبر سلولز، خواص ضد میکروبی
  • زهرا نحوی*، سید فخرالدین حسینی، مژگان زندی صفحات 61-73
    موجودات دریایی به عنوان یک منبع با ارزش از مواد غذایی و ترکیبات کارکردی شناخته می شوند. از طرفی سالانه مقادیر زیادی از مواد زائد کم ارزش، درکارخانجات فرآوری غذاهای دریایی تولید می شوند. در نتیجه، محققان تعدادی از ترکیبات زیست فعال از جمله پپتیدهای زیست فعال، کلاژن و ژلاتین، الیگوساکاریدها، اسیدهای چرب، آنزیم ها، کلسیم، مواد محلول در آب، و پلیمرهای زیستی را از مواد دور ریختنی و باقی مانده های مواد خام شناسایی کردند. پپتیدهای زیست فعال مشتق شده از ضایعات ماهی می-تواند به عنوان ضدفشارخون، ضد اکسیدان، ضدانعقادخون، و ترکیبات ضد میکروبی در غذاهای کارکردی یا مواد غذایی و دارویی با توجه به پتانسیل درمانی آن ها در درمان یا پیشگیری از بیماری ها استفاده شوند. دراین راستا، در حال حاضرکلاژن و ژلاتین در زمینه های مختلف از جمله صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی، و زیست پزشکی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین کیتین، کیتوسان و مشتقات شان دارای پلی ساکاریدهای بیولوژیکی فعال می باشند. از این رو، ضایعات غذاهای دریایی، منابع طبیعی ارزشمندی هستند که محدوده وسیعی از ویژگی های کارکردی را نشان می دهند و از این رو مواد بالقوه ای برای صنایع پزشکی، زیستی و غذا- دارو می باشند.
    کلیدواژگان: ترکیبات زیست فعال، ضایعات آبزیان، غذادارو، محصولات با ارزش افزوده، محصولات جانبی
  • حسن رضایی*، سید عباس حسینی، ابوالفضل رضایی، رسول قربانی صفحات 75-83
    به دلیل وجود فلزات سنگین در منابع آبی و معایب روش های معمول جهت حذف آنها، منجر به استفاده از روش های موثر برای حذف فلزات سنگین شده است. جذب بیولوژیکی فلزات سنگین با استفاده از میکروجلبک بعنوان یک روش مناسب مورد بررسی قرار گرفته است. جلبک سندسموس توانایی مناسبی برای رشد داخل پساب-ها دارد و کادمیوم حتی در غلظت های پایین سمی می باشد. لذا در این پژوهش، کارایی جلبک سبز سندسموس برای حذف کادمیوم از محلول های آبی مورد بررسی قرار گرفت. پس از رشد جلبک در محیط کشت Z8-N، جلبک زنده بعنوان بیو جاذب مورد استفاده قرار گرفت. دوزهای متفاوت(صفر، 25/0، 5/0، 75/0 و 1 گرم) به محلول های با غلظت های مختلف از کادمیوم (صفر، 5، 10، 20 و 50 میلی گرم بر لیتر) در زمان های مختلف (صفر، 30، 60، 120 و 180 دقیقه) ، به منظور بررسی جذب کادمیوم در شرایط ثابت ( 2±27 درجه سانتی گراد و pH برابر با 1/0±8/6) اضافه شد. با توجه به نتایج به دست آمده در این پژوهش، شرایط بهینه برای جذب کادمیوم توسط جلبک سندسموس در غلظت 10 میلی گرم بر لیتر (50/93 %)، در زمان تماس 60 دقیقه(80/90 %) و 1 گرم جاذب (50/93 %) اتفاق افتاد. بنابراین در مقایسه با سایر روش ها و جاذب ها ، کاربرد جلبک سندسموس برای حذف کادمیوم از محلول های آبی بسیار موثر بوده و می تواند جهت حذف فلزات سنگین از پساب های صنعتی به کار گرفته شود.
    کلیدواژگان: فلزات سنگین، آلودگی های محیط زیست، میکروجلبک، سندسموس، جذب زیستی
|
  • Yazdan Keyvani *, Zahra Ghorbaniranjbar Pages 1-13
    The Mesopotamian minnow (Barilius mesopotamicus Berg, 1932) is a native cyprinid which is distributed in Tigris and Bushehr basins in Iran and it is important from genetic point of view, but there is little information about that. The present study compared the geometric morphometrics of the Mesopotamian minnow populations in Iran. For this purpose, 460 fish specimens from its distributaion range in Iran, namely, Diala, Bushehr, Karkheh, Karun and Jarrahi river basins were sampled. Pictures were taken from the left side of the specimens and digitized using 15 landmarks placed on two-dimensional images using Tpsdig2 software. The data after Procrast analysis were analyzed with PCA, CVA multivariate statistical methods and cluster analysis. Geometric morphometric comparisons showed no significant differences in the studied populations, although in PCA and CVA tests and classification of the population and patterns of the body shape along the axes, some differences were observed which were due to differences in head size and shape, body height and length of the caudal peduncle. Thus, It seems that the separation time among these populations is not long enoght to result in substantial differences among them or their habit conditions are basically similar, leading to similar body shapes in different populations
    Keywords: Bushehr basin, Tigris basin, Biometry, Cyprinidae, Morphology
  • Maryam Nasri, Mahmood Naseri *, Majid Aalipour Eskandani Pages 15-23
    In order to determine the optimal concentration of Ginger bioactive slurry ice, for short-term storage of Rainbow trout, four different concentrations of extracts (100, 200, 300 and 400 mg / L) and essential oil (500, 1000, 1500 and 2000 mg / L) were examined. To evaluate the integration effects of ginger bioactive compounds with ice slurry, ice slurry shelf life, substrate temperature and pH were measured. By using color measurement (L *, a *, b * and WI) and microbial analysis (TVC and PTC) the effect of Ginger bioactive ice slurry on the rainbow trout fillet was measured. the mentioned concentrations of essential oils and extracts, did not have any significant effect on the ice slurry shelf life, temperature and pH. Based on colorimetric tests, results showed that different treatments did not alter the color of the fillets. Ice slurry enriching with ginger extracts and essential oils, inhibits the total and psychrophic bacterial count. Total and psychrophic bacterial count of samples treated with the 200 mg / l ginger extract and 1500 g / l ginger oil was significantly less than other treatments. Based on performed tests, 200 mg / l extract and 1500 mg / l essential oil, were selected as the optimal concentrations of Ginger bioactive ice slurry.
    Keywords: Keywords: Slurry ice, Ginger extract, Ginger essential oil, Rainbow trout, optimal concentration
  • Ahmadreza Jable * Pages 25-33
    Fish and pelagic fish inflorescence of the Caspian Sea is across the Caspian Sea and river estuaries leading to it is distributed. This species of high economic value, but because the sturgeon lie about nutrition is important. This study explores some biometric characteristics and has been counting these species off the coast of Salman Shahr. Samples were collected using hooks were studied in the laboratory. A total of 30 biometric features and characteristics of the measured count was 3. Based on the results, the mean weight of 7.506 grams, average total length 102.487 mm. In numerical characteristics inflorescence fish off the coast of Salman Shahr, the number of first dorsal fin rays 6 eggs. The slope of the regression line between the length and weight were 2.441, and the type of negative allometry was determined. Compared to other studies showed (Postdorsal length) the differences in the characteristics of memory which can be due to differences between fish habitat and and ecological conditions of the region.
    Keywords: Morphology, Atherina boyeri caspia, Caspian sea, Ecology
  • Masoud Parvizkoorandeh, Kaveh Rahmanifarah *, Mehdi Nikoo Pages 35-47
    Shrimp is one of the most important aquatic species in Iran. Considering the increasing trend in ýshrimp production, development of new value added products is increasingly required. The aim of ýthe present study was to produce a new canned product from shrimp (Metapenaeus affinis) as the ýraw material. Some variables including heating time, salt and vinegar concentrations as well as ýsterilizing time were optimized and their effect on the drained weight, fracture percent and fat ýcontent were determined. Drained weight was significantly decreased as a result of increasing the ýsalt concentration and sterilizing time (P0.05). Vinegar concentration and sterilization time had an important ýeffect on shrimp fracture (P0.05). Interaction of sterilizing time and sterilizing time change shrimp fat content (P0.05). It was concluded that first ýsterilization time and then heating process exert a great influence on the quality of the canned ýproduct.ý
    Keywords: Jinga Shrimp, primary preparation, precooking, sterilization
  • Mohsen Kazemi *, Bahare Shabanpuor Pages 49-60
    In this study, bionanocomposite of myofibrillar protein-nanofibrillated cellulose (0.4 wt%) developed. In order to improve antimicrobial properties and reduce its sensitivity to water, different concentrations (1/5 and 2%) Oregano essential oil added in the biopolymer matrix. In this regard, physical, mechanical, optical properties and antimicrobial activity of different films were investigated. The presence of essential oils in biopolymer matrix reduced mechanical stability (p
    Keywords: Myofibrillar protein, Film, Essential oil, Cellulose nanofiber, Antimicrobial properties
  • Seyed Fakhreddin Hosseini, Mojgan Zandi, Zahra Nahvi * Pages 61-73
    Marine organisms represent a valuable source of nutraceuticals and functional compounds. On the other hand, large amount of underutilized by-products are generated from the seafood processing plants annually. Consequently, researchers have identified a number of bioactive compounds including bioactive peptides, collagen and gelatin, oligosaccharides, fatty acids, enzymes, calcium, water-soluble minerals, and biopolymers. Bioactive peptides derived from fish waste can be used as antihypertensive, antioxidative, anticoagulant, and antimicrobial components in functional foods or nutraceuticals and pharmaceuticals due to their therapeutic potential in the treatment or prevention of disease. In this regard, collagen and gelatin are currently used in diverse fields including food, cosmetic, and biomedical industries. Also, chitin, chitosan, and their derivatives possess biologically active polysaccharides and hence they are potential agents for many applications. Hence, seafood by-products are valuable natural resources that show range of functionalities and hence potential materials for biomedical and nutraceutical industries.
    Keywords: Bioactive compounds, Fish waste, Nutraceuticals, Value-added products, By-product
  • Hassan Rezaei * Pages 75-83
    Due to the presence of heavy metals in the aquatic systems and disadvantages of the conventional techniques for the removal of them, lead to using of efficient methods for the removal of heavy metals. Biosorption of heavy metals using microalgae was considered as a suitable method. Scenedesmus sp. has suitable potential for the growing in the waste water and cadmium is more toxic even the low concentrations. So, In this study, efficiency of green algae Scenedesmus sp.was studied for the removal of cadmium from aqueous solutions. After growing of the algae in the Z8-N medium, live algae was used as absorbent. Different dosages (0, 0.25,0.5,0.75and 1) of algae were used for the different solutions (0,5,10,20 and 50 mg/L) at several contact times (0,30,60,120 and 180 Min.) to analysis of absorption of cadmium at the constant conditions (pH=6.8±0.1 and 27±2 ºC). According to the results of this study, optimum conditions of absorption of cadmium using Scenedesmus sp. Was conducted at a concentration of 10 mg/L (93.50%), contact time of 60 minutes (90.80%) and 1 gram absorbent (93.50%). Hence, comparing to other methods and absorbents, the application of Scenedesmus sp. for the removal of cadmium from aqueous solutions was very effective and it could be used for the removal of heavy metals from industrial effluents.
    Keywords: Heavy metals, Environmental pollutions, Microalgae, Scenedesmus, Biosorption