بررسی تاثیر بالقوه عوامل خطر در پیشگیری از بیماری دیابت

دیابت یک بیماری مزمن با عوارض متعددی است که بار زیادی به اقتصاد و سلامت جامعه تحمیل می کند. توجه به شیوع بالای آن، بررسی وضعیت عوامل خطر، اولویت بندی و طراحی های مداخله ای مناسب جهت کاهش بروز آن ضروری می باشد. هدف از این مطالعه سنجش میزان بالقوه کاهش بروز دیابت به دنبال تعدیل هر یک از عوامل خطر به میزان ممکن (feasible) است.

میزان بار قابل اجتناب دیابت با استفاده از مدل «تحلیل مقابل واقع» محاسبه شد. در این مدل، شاخص «سهم تاثیر بالقوه» (PIF) با استفاده از اطلاعات شیوع فعلی، قدرت اثر و شیوع مقابل واقع برای هر عامل خطر محاسبه گردید. برای دستیابی به این اطلاعات از مرور مطالعات با اولویت موارد داخلی و سپس بین المللی استفاده شده است.

شاخص سهم تاثیر بالقوه بر مبنای «حالت مقابل واقع امکان پذیر» برای عوامل «قند ناشتای مختل» (IFG)، «تحمل قند مختل» (IGT)، «ترکیب IFG و IGT»، «HDL پایین»، «هیپرتری گلیسریدمی»، «هیپرکلسترولمی»، «پرفشاری خون»، «چاقی عمومی»، «چاقی شکمی» و «کمبود فعالیت بدنی» به ترتیب برابر 13/0، 10/0، 18/0، 01/0، 12/0، 03/0، 13/0، 03/0، 02/0 و 10/0 محاسبه گردید.

هر چند عامل ترکیبی IFG و IGT به عنوان مهمترین عامل بالقوه در پیشگیری از دیابت و کاهش بار آن نیازمند بیشترین توجه می باشد. اما در میان سایر عوامل خطر، تعدیل فشارخون بالا، هیپرتری گلیسریدمی و کمبود فعالیت بدنی می تواند تاثیر بیشتری داشته باشند.