معرفی ژن سیتوکروم b به عنوان ژن مناسب جهت تشخیص هویت خاویار و ماهیان خاویاری دریای خزر

هدف از این پژوهش معرفی یک تکنیک ساده مولکولی برای شناسایی انوع خاویار در گونه های موجود در دریای خزر بود. به همین منظور نمونه های خاویار از هر یک از گونه های تاس ماهی روسی (Acipenser gueldenstaedtii)، قره برون (A.percicus)، شیپ (A.nudiventris)، ازون برون (A.stellatus) و فیل ماهی (Huso huso) به صورت جداگانه از صیدگاه های ترکمن، خواجه نفس، چالاشت و مرکز تکثیر و پرورش شهید رجایی ماهیان خاویاری استان گلستان تهیه گردید. DNA استخراج شده از نمونه ها با استفاده از سه عدد پرایمر (R1، F1a و F2a)، طراحی شده بر اساس ژن سیتوکروم b، طی واکنش زنجیره ای پلی مرازی (PCR) تکثیر شدند. پرایمرهای R1و F1a به عنوان پرایمر اختصاصی برای تمامی گونه های ماهیان خاویاری معرفی شدند. هم چنین در این پژوهش پرایمرهای R1 و F2a به عنوان یک پرایمر اختصاصی برای گونه ازون برون معرفی شدند. علاوه بر آن، نتایج توالی یابی به دست آمده از قطعه مورد مطالعه ژن cytb نیز به خوبی نشان داد که ناحیه مورد هدف و پرایمرهای مورد استفاده در این پژوهش می تواند برای تفکیک سه گونه فیل ماهی، شیپ و ازون برون به کار رود. مطالعه های فیلوژنیک و تعیین میزان همولوژی در بین توالی های به دست آمده مشخص نمود که دو گونه تاس ماهی ایرانی و روسی در ناحیه مورد مطالعه به طور کامل با هم مشابه می باشند. نتایج این پژوهش می تواند در شناسایی خاویار در موارد دادگاهی (قاچاق)، صادرات و واردات مورد استفاده قرار گیرد.