توسعه و کاربرد شبه توزیعیGFHM در شبیه سازی آبنمای سیلاب، مطالعه ی موردی: حوضه ی آبخیز جعفرآباد، استان گلستانv

شبیه سازی آبشناسی یک ابزار اصلی برای پیش بینی وقایع سیلابی و عکس العمل آبشناسی حوضه های آبخیز برای سناریوهای مختلف مدیریتی می باشد. در این مطالعه شبه (GIS-based Flood Hydrograph Modeling) GFHM برای شبیه سازی آبنمای سیل حوضه ی جعفرآباد با استفاده از زبان شبیه سازی محیط زیستی PCRaster تهیه و توسعه داده شد. شبه GFHM یک شبه آبشناسی توزیعی مکانی و زمانی می باشد. نقشه های DEM، کاربری اراضی، نوع خاک، همچنین آمار بارش حوضه ی آبخیز، داده های اصلی مورد نیاز شبیه می باشند. این شبیه قابلیت شبیه سازی آبنمای های سیلاب را با گامهای زمانی در حد ثانیه و دقیقه داشته، و با توجه به هدف محقق قابل تنظیم می باشد. برای توسعه ی این شبیه، ابتدا شبیه مفهومی، روش ها و روابط مورد استفاده جهت شبیه سازی فرایندهای آبشناسی، فرضیات و محدودیتهای روابط مورد استفاده تدوین گردیدند. این شبیه جهت محاسبه ی بارش مازاد از روش شماره ی منحنی سازمان حفاظت منابع ملی، و جهت روند یابی از روش موج جنبشی بهره برد. جهت انجام واسنجی از روش واسنجی دستی استفاده گردید، و دو فراسنج شماره ی منحنی و ضریب مانینگ واسنجی شدند. از روش یک «فراسنج در هر بار» که یکی از ساده ترین و متعارفترین روش های تحلیل حساسیت می باشد جهت بررسی تحلیل حساسیت فراسنجها استفاده گردید. به منظور ارزیابی کارایی شبیه در دو مرحله ی واسنجی و اعتبارسنجی از شاخصهای ارزیابی متعددی بهره وری شد. برای دوره ی واسنجی متوسط ضریب ناش- ساتکلیف 718/0، و برای دوره ی اعتبارسنجی 777/0 به دست آمد. اختلاف مرحله ی زمانی میان آبنمای های شبیه سازی شده و آبنمای های مشاهداتی دلیل اصلی پایین بودن نسبی شاخصهای ارزیابی می باشد.