فرآیند برنامه ریزی مقیاسی منظر در مرمت منظر بر مبنای دیدگاه اکولوژی منظر

برنامه ریزی در مقیاس منظر، نوعی از برنامه ریزی در طراحی منظر است که طراحان با در نظر گرفتن مقیاس منظر، اهداف و راهکارهای مدیریتی و برنامه ریزی را تنظیم می نماید. این نوع برنامه ریزی که با هدف دست یابی به یک طرح پایدار شکل گرفته از مشارکت گرایش های علمی متفاوتی از جمله اکولوژیست ها، برنامه ریزان و طراحان منظر، اقتصاددانان و مانند آنها بهره می گیرد. از این رو در مقاله حاضر که در جهت ارائه فرآیند برنامه ریزی مقیاسی در مرمت منظر شکل گرفته، از روش تحقیق توصیفی و پیمایشی و از ابزار تحلیلی چون پرسش نامه جهت تعیین اولویت های معیارهای به دست آمده از تحلیل مبانی نظری تحقیق استفاده شده است. پرسش نامه در میان 65 نفر از متخصصان در سه حوزه معماری و طراحی منظر، طراحی محیط و اکولوژی و محیط زیست توزیع گردیده است. لازم به ذکر است که جهت تحلیل داده ها و تبیین اولویت ها، از نرم افزار SPSS و آزمون T استفاده شده است. نتایج حاصل از پژوهش حاکی از آن است که ارزیابی وضعیت منظر، ارزیابی آشفتگی بصری، ارزیابی آشفتگی عملکردی، تدوین راهکارهای برنامه ریزی منظر، تشریح نیازهای منظر و تدوین اهداف حفاظتی و توسعه ای به ترتیب در اولویت اول تا ششم جهت مداخله و برنامه ریزی در مقیاس منظر وجود دارد. از این رو فرآیند برنامه ریزی در مقیاس منظر شامل مرحله تحلیل یکپارچه وضعیت کنونی منظر مطالعاتی (تحلیل فرم، عملکرد و معنا)، تحلیل و ارزیابی ابعاد در مقیاس منظر (ابعاد زمانی، فضایی، تغییر و اصلاح)، تحلیل و ارزیابی وضعیت منظر، آشفتگی های عملکردی و اختلالات بصری، تشریح نیازهای منظر و تدوین اهداف حفاظتی و توسعه ای کوتاه و بلند مدت می باشد. همچنین نتایج بر تدوین راهکارهای برنامه ریزی در سه زیر گروه حفاظتی، مرمتی و بازسازی با توجه به نوع اختلالات بصری و آشفتگی های عملکردی منظر تاکید دارد. چنانچه منظر دارای اختلالات بصری کم و آشفتگی عملکردی زیاد باشد، راهکارهای مرمتی، اختلالات بصری و آشفتگی های عملکردی زیاد، راهکارهای بازسازی، اختلالات بصری و آشفتگی عملکردی کم، راهکارهای حفاظتی توصیه می گردد.