تبیین تحولات مصر بر پایه دیدگاه نوسازی خودکامانه

در این مقاله، نویسنده با روش اسنادی و با رویکرد جامعه شناسی تاریخی به بررسی تحولات اخیر مصر می پردازد. تیم مک دانیل مبدع نظریه نوسازی خودکامانه، بر آن است که نوسازی در جوامع استبدادی تناقض هایی می آفریند که از جمله می توان به شکل گیری نیروهای جدیدی در جوامع سنتی- استبدادی اشاره کرد که خواست های جدیدی را در برابر دولت خودکامه مطرح می سازند. بخش عمده این نیروها، نیروهای طبقه متوسط نوین هستند که پایگاه شهری دارند. ازآنجاکه دولت خودکامه با دست زدن به نوسازی از بالا متحدان سنتی حکومت (مانند طبقات زمین دار) را نابود می سازد، آسیب پذیری آن در برابر پدیده انقلاب افزایش می یابد. بررسی ها نشان می دهد، با توجه به شباهت های رهیافت های نوسازی در این سه جامعه، تناقض های ناشی از نوسازی خودکامانه یکی از عوامل تحولات مصر نیز بوده است. گسترش طبقه متوسط نوین، تقویت جامعه مدنی، شکل گیری خواست های مدرن از قبیل آزادی خواهی، مشارکت سیاسی وغیره از نتایج نوسازی در حوزه اجتماعی است، در حالی که حکومت های خودکامه توان پاسخ گویی به لوازم جامعه مدرن را ندارند و از این رو، نتیجه نهایی تناقض های نوسازی خودکامانه، افزایش آسیب پذیری آنها در برابر انقلاب خواهد بود.