جستاری در روش شیعه پژوهی غرب با تمرکز بر امامت علی (ع)

مطالعات شیعه شناسانه غرب که در قرن نوزدهم آغاز شد در قرن بیستم با روندی منظم ادامه یافت. این پژوهش ها به تناسب رویکردهای استعماری و سوژه محور مدرنیته غربی ابتدا با معیارهای اروپایی مورد بررسی قرار می گرفت واز واقع نمایی کمتری برخوردار بود؛این رویکرد تا سال های اخیر ادامه داشت؛ روش تاریخ نگارانه مونتگمری وات چنین رویکردی دارد. اما در قرن بیست و یکم یعنی دوره پسا استعماری،پدیدار شناسانی مانند هانری کوربن از معیارهای جوامع مورد پژوهش،برای ارزیابی ادیان آن جوامع استفاده کردند و به این ترتیب دین پژوهی ها از نتایجی واقعی تر برخوردار شد.کوربن در دین پژوهی پدیدارشناسانه اش، برخلاف وات(که گزارش های دینی را در تاریخ خطی بررسی می کرد) گزارش های دینی را در تاریخ دوری بررسی کرد و بر این اساس به نتایجی متضاد با نتایج وات دست یافت.دین پژوهی میرچا الیاده، اما روش «پدیدارشناسی تاریخی» را اتخاذ کرد به گونه ای که گزارش های تاریخ دینی را هم در تاریخ خطی و هم در تاریخ دوری بررسی می کرد و به این ترتیب به نتایجی واقعی تر از روش های «تاریخ گرایی» و «پدیدارشناسی» دست یافت. در این مقاله با تمرکز بر «امامت علی(ع)» سه روش مزبور یعنی تاریخ گرایی، پدیدارشناسی و پدیدارشناسی تاریخی مورد ارزیابی قرار می گیرد و میزان واقع نمایی هر یک بررسی می شود.