هنجارگریزی معنایی بر گستره کارکردهای مجازی حواس (با نگاهی تطبیقی به شعر معاصر ایران و عراق)

از شگردهایی که شاعر به واسطه ی آن، مخاطب را به دریافت نامتعاف از امور عادی می رساند، آمیزش حواس بایکدیگر و نسبت عملکرد یک حس به حس دیگر است. این شیوه که در زبان فارسی «حس آمیزی» نام دارد و معادل اصطلاح «تراسل الحواس» در زبان عربی است، مختص به ادبیات امروزین نیست و رگه هایی از کاربرد آن، در آثار دینی و ادبی گذشته قابل مشاهده است. با این حال؛ خیال انگیزی کارکردهای مجازی حواس در شعر معاصر، خطرپذیری بی وقفه ی شاعران در کاربردهای متنوع است که آنان را به گریز از تصویرپردازی های تکراری و حرکت بر مسیرهای نامکشوف در این زمینه سوق داده است.
در این پژوهش بر آن هستیم با نگاهی تطبیقی به شعر معاصر ایران و عراق به این پرسش پاسخ دهیم: مهمترین کارکردهایی که به شکل مشترک در سروده های شاعران این دو سرزمین، رابطه ی معمول میان نشانه و مصداق را درهم ریخته و در عرصه ی معنایی حواس پنج گانه، چالش ایجاد نموده،کدامند؟
نتایج این پژوهش نشان می دهد که شیوه های نوین تصویرپردازی های شاعرانه در سروده های شاعران این دو سرزمین، با «اعتماد برانگاره های ذهنی» و «آشنایی زدایی از کارکردهای حقیقی حواس»، جلوه هایی مشابه از هنجارگریزی معنایی را ارائه نموده است.