سرزمین چین از دیدگاه جغرافی نگاران مکتب عراقی

قرن سوم هجری در تاریخ نوشته های جغرافیایی تمدن اسلامی سرآغازی نوین بود، زیرا برای نخستین بار جغرافی نویسان مسلمان به جغرافیای عمومی و توصیفی روی آوردند. محققین، آثار جغرافیایی قرن های سوم و چهارم هجری را به دو مکتب جغرافیایی عراقی و بلخی تقسیم کرده و ویژگی هایی را نیز برای هر یک ذکر نموده اند. جغرافی دانان مکتب عراقی برخلاف مکتب بلخی در کنار توصیف سرزمین های اسلامی، به سرزمین های خارج از قلمرو اسلامی نیز می پرداختند و چین از جمله مناطقی بود که توجه خاصی به آن داشتند. بنابراین، پژوهش حاضر با روش تاریخی و شیوه توصیفی- تحلیلی در صدد است تا با بررسی و مقایسه تطبیقی آثار ابن خرداذبه، ابن رسته، ابن فقیه، یعقوبی، مسعودی و جی هانی به این سوال ها پاسخ دهد که سرزمین چین چگونه در این منابع توصیف شده است؟ جغرافی نگاران این مکتب از چه منابعی اطلاعات خود را درباره این سرزمین جمع آوری کرده اند؟ چه شباهت ها و تفاوت هایی در توصیف هر یک از آنها از چین وجود دارد؟ بررسی ها نشان می دهد که جغرافیای تاریخی، اقتصادی و اجتماعی چین در گزارش های جغرافی دانان این مکتب برجسته است و آنها اطلاعات خود را از راه های مختلف اخذ کرده اند.