ایجاد لاین های دابل هاپلویید کلزا (Brassica napus L) از طریق روش جنین زایی میکروسپور و ارزیابی قدرت ترکیب پذیری عمومی صفات مورفولوژیک و عملکردی لاین ها

در این تحقیق از هیبریدهای F1 تجاری هایولا اقدام به تولید لاین های دابل هاپلویید کلزا (اینبرد) به روش جنین زایی میکروسپور گردید. به منظور بررسی ترکیب پذیری عمومی لاین های دابل هاپلویید آزمون تاپ کراسی با 28 لاین دابل هاپلویید و والد تاپ کراس هایولا 420 انجام گرفت. هیبریدهای حاصله از تلاقی لاین دابل هاپلویید-تستر در سال زراعی 1394 کاشته شدند. صفات ارتفاع گیاه، تعداد خورجین در شاخه اصلی و فرعی، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین، طول خورجین، تعداد شاخه فرعی، طول ساقه اصلی، وزن هزار دانه، عملکرد تک بوته، تعداد روز تا شروع گلدهی، تعداد روز تا خاتمه گلدهی، تعداد روز تا رسیدن فیزیولوژیک و عملکرد روغن برای ارزیابی قدرت ترکیب پذیری عمومی لاین-ها مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. نتایج حاصل از تجزیه واریانس حاکی از تفاوت معنی دار بین نتاج تاپ کراس برای تمام صفات مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد بود. بر اساس تجزیه و تحلیل مقایسه میانگین ها توسط آزمون دانکن در سطح احتمال 1%، نتاج تاپ کراس شش لاین دابل هاپلویید DH1، DH8، DH10، DH11، DH13 و DH21 دارای بیشترین اختلاف معنی دار نسبت به نتاج تاپ کراس سایر لاین های دابل هاپلویید از نظر صفات مورد بررسی بودند. بیشترین میزان عملکرد بذر و عملکرد روغن مربوط به نتاج تاپ کراس حاصل از تلاقی دابل هاپلویید 21 × هایولا 420 بود. بیشترین مقادیر ترکیب پذیری عمومی مثبت برای صفات عملکرد بوته، تعداد خورجین در بوته، تعداد دانه در خورجین و وزن هزار دانه مربوط به لاین های دابل هاپلویید DH1، DH10 و DH21 بود، لذا می توان از این سه لاین دابل هاپلویید به عنوان لاین های والدی برتر در برنامه های اصلاحی استفاده نمود.