بررسی کفایت روانسنجی پرسشنامه DELES در ارزیابی محیط یادگیری آموزش مجازی در آموزش عالی در دانشجویان کارشناسی ارشد مجازی آموزش پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران

ارزیابی محیط های آموزشی، کلید رسیدن به برنامه درسی دانشجو محور با کیفیت بالا است؛ به منظور هدایت چنین ارزشیابی استفاده از یک ابزار جامع، معتبر و پایا ضروری است. برای اندازه گیری محیط و فضای حاکم بر آموزش از الگوهای متفاوتی استفاده می شود. این مطالعه با هدف بررسی روایی و پایایی نسخه فارسی پرسش نامه Distance education learning environments survey (DELES) در ارزیابی محیط یادگیری آموزش مجازی در آموزش عالی در دانشجویان کارشناسی ارشد مجازی آموزش پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران طراحی شده است.
این پژوهش ازنوع توصیفی تحلیلی است که با استفاده ازپرسش نامه DELES به روش سرشماری بر روی 150نفر از دانشجویان کارشناسی ارشد مجازی آموزش پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران انجام گرفت. در این مطالعه بعد از ترجمه و بار ترجمه پرسش نامه به بررسی روایی محتوایی و صوری پرسش نامه با استفاده از نظرات 20 نفر از متخصصین آشنا با آموزش بالینی، روایی سازه از طریق تحلیل عاملی تائیدی، پایایی ثبات از طریق آزمون - بازآزمون و پایایی همسانی درونی پرداخته شد. داده های حاصل از پرسش نامه ها وارد نرم افزار آماری SPSS 16 شده و با انجام آزمون های آماری تعیین ضرایب همبستگی،آزمون تی مستقل و آنالیز واریانس مورد تجزیه و تحلیل قرارگرفت.
ازمیان 150 نفردانشجو، تعداد 104 نفر پرسش نامه را بطور کامل تکمیل کردند (میزان پاسخ دهی 70% درصد بود). ضریب آلفای کرونباخ برای کل ابزار 937/0 و برای حیطه ها بین 78/0 تا 93/0 بود. نتایج آزمون بازآزمون نشان دهنده ثبات پرسش نامه بود. میانگین امتیاز نهایی پرسش نامه 83/17±10/77 (64%) از 120 محاسبه شد. روایی صوری پرسش نامه مورد تائید قرار گرفت. میانگین روایی محتوایی از بعد نسبت (CVR) 30/0 و روایی محتوایی از بعد شاخص (CVI) 42/0 محاسبه شد. همچنین برای تعیین روایی عاملی از تحلیل عاملی اکتشافی استفاده شد، که در تحلیل عاملی تائیدی مقدار KMO، 856/0 بدست آمد و تست بارتلت معنی دار شد (0001/0≤P). تحلیل عاملی تاییدی با چرخش واریماکس 7 عامل را با مقدار 73.73% واریانس را توصیف می کردند. زیر شاخه ها همگنی خوبی را نشان دادند و تحلیل عاملی اکتشافی برازش قابل قبولی را برای مدل 7 عاملی نشان داد.
با توجه به یافته ها، نسخه فارسی نهایی پرسش نامه DELES ابزاری پایا و معتبر شده است که می تواند برای مقاصد تحقیقاتی، آموزشی و عملی برای ارزیابی محیط یادگیری آموزشی مجازی استفاده شود.