راهبردهای ارتقاء مدیریت بحران در سکونتگاه های غیر رسمی کلان شهر تهران

سکونتگاه های غیررسمی، سکونتگاه های خودرو و خود انگیخته با حداقل و ناچیزترین امکانات هستند که با وضعیتی اسف بار در گوشه و کنار شهرها شکل گرفته اند و به روند گسترش روزافزون خود ادامه می دهند. قطعا یکی از وجوه بارز این وضعیت اسف بار، کالبد نامناسب و فقر اجتماعی و اقتصادی ساکنان این سکونتگاه ها است. لذا جهت تعدیل وضعیت نامناسب و توانمندسازی این مناطق، آگاهی از وضعیت گذشته و حال این سکونتگاه ها یکی از ضروریات است. این تحقیق با این هدف به بررسی شاخص های  کالبدی، اجتماعی، اقتصادی و زیست محیطی سکونتگاه های غیررسمی کلانشهر تهران پرداخته است.

روش تحقیق در این بررسی مبتنی بر روش توصیفی-تحلیلی است. در گردآوری داده ها و اطلاعات، از مطالعات کتابخانه ای-اسنادی و میدانی استفاده شده است. در تحلیل داده ها از آزمون های آماری توصیفی و استنباطی بهره گیری شده است. جامعه آماری پژوهش شامل ساکنین 6 سکونتگاه غیررسمی واقع در حاشیه کلان شهر تهران می باشد.

شاخص اقتصادی سکونتگاه های غیررسمی تهران با 99 درصد اطمینان از نقطه نظر قوت(با میانگین97/3) بالا تر از حدمتوسط و فرصت(با میانگین15/2) پایین تر از حدمتوسط می باشد. همچنین شاخص اقتصادی سکونتگاه های غیررسمی از نقطه نظر ضعف(با میانگین 50/4) و تهدید(با میانگین 58/4) با 99 درصد اطمینان بالاتر از حدمتوسط می باشد.

در تعیین استراتژی های مربوط به مدیریت بحران سکونتگاه ها، عوامل درونی و بیرونی شاخص اجتماعی، تهدیدات و نقاط قوت و ضعف شاخص محیط زیستی، عوامل بیرونی (فرصت و تهدید) و نقاط ضعف شاخص اقتصادی، باید در اولویت قرار گیرد. بنابراین به منظور مدیریت بحران سکونتگاه های غیررسمی شهر تهران این استراتژی ها پیشنهاد می گردد: عدم تمرکز برنامه ها و احیاء دوباره برنامه ریزی مشارکتی ساکنان هماهنگ با سنن و فرهنگ، بکارگیری تیم های تخصصی متشکل از متخصصان برنامه ریز محیط زیست، کارشناسان جامعه شناسی و اقتصادی و با تجربه برای ساماندهی محله، تامین امنیت و به رسمیت شناختن حق سکونت برای ساکنان، پژوهش در خصوص نوآوری برای اصلاح باز زنده سازی محله و برخی سکونتگاه ها، تدوین ضوابط و مقررات شهری و ساختمانی متناسب با کم درآمدها، برقرای امنیت ساکنین، استفاده بهینه از فضاهای خالی درون بافت، افزایش خدمات آموزشی و فنی در محله های این سکونتگاه ها.