رابطه معرفت و عبادت از دیدگاه ملاصدرا
ملاصدرا با قایل شدن به دو قوه عقل نظری و عقل عملی برای نفس، سعادت حقیقی انسان را در گرو کمال آن دو قوه معرفی میکند. ایشان با محور قرار دادن اصل وجود میخواهد ارتباط انسان را با خویشتن، جهان و خدا، بهگونهای تبیین نماید تا سعادت او و کمالش تامین شود. از نظر ایشان، نفس معرفتیافته وقتی به ذات حقیقی خود برمی گردد، به بهجت و سروری وصفناپذیر می رسد که عبادت برای او صدور فعل آزادی و حریت از مشتهیات و تمنیات بدن بوده و این همان سعه وجودی در حکمت متعالیه است. نگاه ظاهرگرایانه به مفهوم عبادت و دور شدن از وجه تربیتی و انسانسازی دین یعنی عقلانیت و معرفت، میتواند ریشه بحران انسانیت و سقوط آن به مرتبه حیوانیت باشد. در این پژوهش که از نوع کتابخانهای بوده، رابطه بین معرفت و عبادت از نظر ملاصدرا بررسی و تحلیل شده و میزان هماهنگی دیدگاه ایشان با آیات قرآنی ارزیابی گردیده است. با تبیین این رابطه عامل پیونددهنده عقل و دین یعنی مسئله سعادت و شناسایی عوامل موثر در تکامل نفس روشن میشود. با بررسی انجام شده در این پژوهش، این نتایج حاصل شد که معرفت و حکمت راهیابی به ملکوت و عالم حقایق موجودات و حیات حقیقی انسان یعنی حیات معقول است. مسیر نفس به این حیات، کسب فضیلت عدالت، از طریق اعتدال در قوای بدنی و حسی است که این جز با بندگی و عبادت میسر نیست؛ یعنی تزکیه بستر تفکر بوده و عبادت بهترین ابزار برای تزکیه است. بر این مبنا، انسان عالم و عابد به سعادت حقیقی نایل میگردد.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.